Zawiera: Wstęp Wykaz skrótów CZĘŚĆ 1 Zagadnienie 1. Źródła prawa pracy 1.1. Uwagi ogólne . 1.2. Katalog źródeł prawa pracy 1.2.1. Konstytucja 1.2.2. Ustawy 1.2.3. Ratyfikowane umowy międzynarodowe 1.2.4. Układy zbiorowe pracy 1.2.4.1. Układ jako źródło prawa pracy 1.2.4.2. Postanowienia układu 1.2.4.3. Zawarcie układu 1.2.4.4. Rejestracja układu 1.2.4.5. Wejście w życie układu 1.2.4.6. Skutek niezgodności z prawem postanowień układu 1.2.4.7. Hierarchia obowiązywania układów 1.2.5. Porozumienia zbiorowe oparte na ustawie 1.2.6. Regulaminy 1.2.7. Statuty Zagadnienie 2. Podstawowe zasady prawa pracy wyrażone w Kodeksie pracy 2.1. Uwagi ogólne 2.2. Zasada prawa do pracy 2.3. Zasada swobody pracy 2.4. Zasada poszanowania godności i innych dóbr osobistych 2.5. Zasada równouprawnienia pracowników 2.6. Zasada niedyskryminacji 2.7. Zasada prawa do godziwego wynagrodzenia 2.8. Zasada prawa do wypoczynku 2.9. Zasada zapewnienia pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy 2.10. Zasada zaspokajania bytowych, socjalnych i kulturalnych potrzeb pracowników 2.11. Zasada ułatwiania pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych 2.12. Zasada korzystności 2.13. Zasada swobody zrzeszania się pracowników i pracodawców 2.14. Zasada udziału pracowników w zarządzaniu zakładem pracy 2.15. Zasada trwałości stosunku pracy Zagadnienie 3. Stosunek pracy 3.1. Podstawy nawiązania stosunku pracy 3.1.1. Umowa o pracę 3.1.1.1. Umowa na okres próbny 3.1.1.2. Umowa na czas określony 3.1.1.3. Umowa na czas nieokreślony 3.1.1.4. Umowa o pracę z pracownikiem skierowanym do pracy na obszarze państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej 3.1.2. Powołanie 3.1.3. Wybór 3.1.4. Mianowanie 3.1.5. Spółdzielcza umowa o pracę 3.2. Pojęcie pracownika i jego zdolność nawiązania stosunku pracy 3.2.1. Pojęcie pracownika 3.2.2. Zdolność nawiązania stosunku pracy 3.3. Umowa przedwstępna 3.4. Dane osobowe pracownika 3.5. Obowiązek informacyjny pracodawcy 3.6. Cechy istotne stosunku pracy Zagadnienie 4. Ustanie stosunku pracy 4.1. Sposoby rozwiązania umowy o pracę 4.1.1. Uwagi ogólne 4.1.2. Rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem 4.1.2.1. Pojęcie rozwiązania umowy za wypowiedzeniem i okresy wypowiedzenia 4.1.2.2. Zastosowanie krótszego lub dłuższego niż wymagany okresu wypowiedzenia 4.1.2.3. Dni wolne na poszukiwanie pracy 4.1.2.4. Konsultacja związkowa 4.1.2.5. Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia 4.1.3. Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia 4.1.3.1. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika 4.1.3.2. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika 4.1.4. Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron 4.2. Rozwiązanie umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika (zwolnienie grupowe) 4.2.1. Uwagi ogólne 4.2.2. Liczba zwalnianych pracowników 4.2.3. Konsultacja ze związkami zawodowymi oraz obowiązek informacyjny 4.2.4. Porozumienie w sprawie zwolnienia grupowego 4.2.5. Ponowne zawiadomienie urzędu pracy 4.2.6. Wypowiedzenie i rozwiązanie umów o pracę 4.3. Rozwiązanie umowy o pracę przez pracodawcę z przyczyn niezawinionych przez pracownika 4.4. Treść oświadczenia pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem oraz bez wypowiedzenia 4.5. Wygaśnięcie umowy o pracę Zagadnienie 5. Modyfikacja treści stosunku pracy 5.1. Przejście zakładu pracy na innego pracodawcę 5.1.1. Materialnoprawny charakter przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę 5.1.2. Wliczenie poprzedniego okresu zatrudnienia 5.1.3. Skutki przejścia zakładu pracy w zakresie indywidualnego prawa pracy 5.1.3.1. Obowiązki pracodawcy wobec pracowników zatrudnionych na innej podstawie niż umowa o pracę 5.1.3.2. Obowiązek informacyjny pracodawców 5.1.3.3. Odpowiedzialność za zobowiązania wynikające ze stosunku pracy 5.1.3.4. Możliwość rozwiązania stosunku pracy przez pracownika 5.1.4. Skutki przejścia zakładu pracy w zakresie zbiorowego prawa pracy 5.1.4.1. Obowiązek informacyjny pracodawców 5.1.4.2. Stosowanie postanowień zawartego układu zbiorowego pracy 5.2. Powierzenie pracownikowi innej pracy niż określona w umowie o pracę 5.3. Wypowiedzenie zmieniające Zagadnienie 6. Telepraca 6.1. Uwagi ogólne 6.2. Uzgodnienie warunków stosowania telepracy 6.3. Obowiązki pracodawcy 6.3.1. Dostarczenie sprzętu 6.3.2. Określenie zasad ochrony danych 6.3.3. Zachowanie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy 6.3.4. Obowiązek informacyjny 6.4. Odrębne uzgodnienie kwestii związanych z wykonywaniem pracy w formie telepracy 6.5. Czynności kontrolne 6.6. Możliwość zaprzestania wykonywania pracy w formie telepracy 6.7. Zakaz dyskryminacji 6.8. Ochrona trwałości stosunku pracy pracowników pracujących w formie telepracy Zagadnienie 7. Obowiązki stron stosunku pracy 7.1. Podstawowe obowiązki pracownika 7.1.1. Uwagi ogólne 7.1.2. Ogólny obowiązek pracownika wynikający z istoty stosunku pracy 7.1.2.1. Obowiązek przestrzegania czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy 7.1.2.2. Obowiązek przestrzegania regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku 7.1.2.3. Obowiązek przestrzegania przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów przeciwpożarowych 7.1.2.4. Obowiązek dbania o dobro zakładu pracy, ochrony jego mienia oraz obowiązek zachowania w tajemnicy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę 7.1.2.5. Obowiązek przestrzegania tajemnicy określonej w odrębnych przepisach 7.1.2.6. Obowiązek przestrzegania w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego 7.1.3. Pozostałe obowiązki pracownika 7.1.4. Skutki naruszenia obowiązków pracowniczych 7.2. Podstawowe obowiązki pracodawcy 7.2.1. Uwagi ogólne 7.2.2. Obowiązek poniesienia kosztów wstępnych badań lekarskich 7.2.3. Obowiązek informowania o ryzyku zawodowym związanym z wykonywaną pracą 7.2.4. Obowiązek zaznajamiania pracowników podejmujących pracę z zakresem ich obowiązków, sposobem wykonywania pracy na wyznaczonym stanowisku oraz ich podstawowymi uprawnieniami 7.2.5. Obowiązek przeciwdziałania dyskryminacji 7.2.6. Obowiązek zapoznania pracownika z treścią regulaminu pracy 7.2.7. Obowiązek stwarzania pracownikom warunków sprzyjających przystosowaniu się do należytego wykonywania pracy 7.2.8. Obowiązki związane z organizacją pracy 7.2.9. Obowiązki związane z bezpieczeństwem i higieną pracy 7.2.10. Obowiązek terminowego i prawidłowego wypłacania wynagrodzenia 7.2.11. Obowiązek ułatwiania pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych 7.2.12. Obowiązek zaspokajania potrzeb socjalnych pracowników 7.2.13. Obowiązek stosowania obiektywnych i sprawiedliwych kryteriów oceny pracowników oraz wyników ich pracy 7.2.14. Obowiązek prowadzenia i przechowywania dokumentacji pracowniczej, w tym obowiązek prowadzenia ewidencji czasu pracy 7.2.15. Obowiązek wpływania na kształtowanie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego 7.2.16. Obowiązek poszanowania godności i innych dóbr osobistych pracownika 7.2.17. Obowiązek przeciwdziałania mobbingowi 7.2.18. Obowiązek wydania świadectwa pracy 7.2.18.1. Sposób i tryb wydania świadectwa pracy 7.2.18.2. Sprostowanie i uzupełnienie świadectwa pracy 7.2.19. Obowiązek udzielenia pracownikowi zwolnienia na poszukiwanie pracy 7.2.20. Obowiązek wypłaty odprawy emerytalnej albo rentowej 7.2.21. Obowiązek wypłaty odprawy pośmiertnej 7.3. Obowiązki związane z wystąpieniem wypadku przy pracy i choroby zawodowej 7.3.1. Definicja wypadku przy pracy 7.3.2. Obowiązki pracodawcy związane z wystąpieniem wypadku przy pracy 7.3.3. Definicja choroby zawodowej 7.3.4. Obowiązki pracodawcy związane z wystąpieniem choroby zawodowej Zagadnienie 8. Wynagrodzenie oraz inne świadczenia związane ze stosunkiem pracy 8.1. Problematyka prawa do wynagrodzenia 8.1.1. Prawo do wynagrodzenia za pracę wykonaną a klauzula zasad współżycia społecznego 8.1.2. Wynagrodzenie a zasada swobody umów 8.2. Pojęcie godziwego wynagrodzenia 8.3. Ekwiwalentność wynagrodzenia za pracę 8.4. Prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości 8.5. Zasady ustalania wysokości wynagrodzenia 8.5.1. Uwagi ogólne 8.5.2. Wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych 8.5.3. Wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy z powodu choroby 8.5.4. Wynagrodzenie za wadliwie wykonaną pracę 8.6. Prawo do wynagrodzenia pomimo nieświadczenia pracy 8.7. Termin, czas i miejsce wypłaty wynagrodzenia 8.8. Potrącenia z wynagrodzenia 8.9. Zwrot nienależnie pobranego wynagrodzenia 8.10. Regulamin wynagradzania 8.11. Składniki wynagrodzenia za pracę 8.11.1. Uwagi ogólne 8.11.2. Wynagrodzenie „netto” i wynagrodzenie „brutto” 8.11.3. Wynagrodzenie zasadnicze 8.11.4. Premia 8.11.5. Premia a nagroda 8.11.6. Dodatki 8.11.7. Gratyfikacja jubileuszowa 8.11.8. Deputaty 8.12. Wynagrodzenie osób zatrudnionych na postawie umów cywilnoprawnych 8.13. Odprawa pośmiertna 8.13.1. Przesłanki nabycia prawa do odprawy pośmiertnej 8.13.2. Wysokość świadczenia 8.13.3. Uprawnieni do otrzymania odprawy pośmiertnej 8.13.4. Wliczenie okresu zatrudnienia w związku z art. 231 KP 8.13.5. Pokrycie należności przez świadczenie z tytułu ubezpieczenia na życie 8.14. Odprawa rentowa (emerytalna) Zagadnienie 9. Czas pracy 9.1. Czas pracy 9.2. Definicja wymiaru czasu pracy i podstawowe okresy odpoczynku 9.3. Definicja norm czasu pracy 9.4. Definicja rozkładu czasu pracy 9.5. Systemy czasu pracy 9.5.1. Uwagi ogólne 9.5.2. System „klasycznego” równoważnego czasu pracy 9.5.3. Dozór urządzeń 9.5.4. Pilnowanie mienia 9.5.5. Praca w ruchu ciągłym 9.5.6. System przerywanego czasu pracy 9.5.7. System zadaniowego czasu pracy 9.5.8. System skróconego tygodnia pracy 9.5.9. System pracy „weekendowo-świątecznej” 9.5.10. Przedłużenie okresu rozliczeniowego w ramach danego systemu czasu pracy 9.5.11. Praca zmianowa 9.5.12. Konieczność zapewnienia dni wolnych od pracy 9.5.13. Praca powyżej 8 godzin na dobę w okolicznościach przekroczenia dopuszczalnych stężeń lub natężeń oraz w przypadku pracownic w ciąży lub pracowników opiekujących się dzieckiem 9.6. Ogólne pojęcie oraz maksymalny limit godzin nadliczbowych 9.6.1. Pojęcie „nadgodzin” 9.6.2. Limit godzin nadliczbowych 9.6.3. Obejście prawa w zakresie świadczenia godzin nadliczbowych 9.7. Dyżur 9.8. Przerwy w pracy 9.8.1. Wliczenie przerw do czasu pracy 9.8.2. Przerwa obowiązkowa 9.8.3. Przerwa fakultatywna 9.8.4. Przerwa na karmienie piersią 9.9. Odpoczynek dobowy i tygodniowy 9.9.1. Uwagi ogólne 9.9.2. Odpoczynek dobowy 9.9.3. Odpoczynek tygodniowy 9.10. Skrócenie norm czasu pracy 9.11. Praca w porze nocnej 9.12. Dopuszczalność pracy w niedziele i święta 9.12.1. Uwagi ogólne 9.12.2. Katalog przypadków dozwolonej pracy w niedziele i święta 9.12.3. Obowiązki pracodawcy 9.12.4. Wolna niedziela 9.12.5. Praca w placówkach handlowych 9.13. Ewidencja czasu pracy Zagadnienie 10. Urlopy wypoczynkowe oraz inne przerwy w obowiązku świadczenia pracy 10.1. Urlop wypoczynkowy 11.1.1. Nabycie prawa do pierwszego i kolejnych urlopów wypoczynkowych 10.1.2. Wymiar urlopu wypoczynkowego w przypadku zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy 10.1.3. Wymiar urlopu wypoczynkowego w przypadku zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy 10.1.4. Okresy podlegające wliczeniu do pełnego stażu pracy 10.1.5. Zasady udzielania urlopu wypoczynkowego 10.1.6. Odwołanie pracownika z urlopu wypoczynkowego i przesunięcie terminu urlopu 10.1.6.1. Odwołanie z urlopu 10.1.6.2. Przesunięcie terminu urlopu 10.1.7. Udzielenie urlopu wypoczynkowego w czasie wypowiedzenia umowy o pracę 10.1.8. Wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego 10.1.9. Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy 10.2. Urlop na żądanie 10.2.1. Charakter prawny urlopu „na żądanie” 10.2.2. Odmowa udzielenia urlopu „na żądanie” na skutek złożenia spóźnionego wniosku 10.3. Urlop proporcjonalny 10.4. Urlop szkoleniowy 10.4.1. Uwagi ogólne 10.4.2. Wymiar urlopu szkoleniowego 10.5. Urlop macierzyński 10.5.1. Uwagi ogólne 10.5.2. Wymiar urlopu macierzyńskiego 10.5.3. Zasady korzystania z urlopu macierzyńskiego 10.5.4. Szczególna sytuacja pracownicy przebywającej w szpitalu 10.5.5. Zgon matki dziecka 10.5.6. Porzucenie dziecka 10.5.7. Niemożność sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem przez matkę nieobjętą ubezpieczeniem społecznym 10.5.8. Urodzenie dziecka martwego lub zgon dziecka 10.5.9. Urodzenie dziecka wymagającego opieki szpitalnej 10.5.10. Umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej 10.6. Urlop rodzicielski 10.6.1. Uwagi ogólne 10.6.2. Zasady udzielania urlopu rodzicielskiego 10.7. Urlop ojcowski 10.8. Urlop wychowawczy 10.9. Uprawnienia pracowników związane z przysposobieniem dziecka 10.10. Gwarancja zatrudnienia po zakończeniu urlopu 10.10.1. Urlop macierzyński, rodzicielski i inne 10.10.2. Urlop wychowawczy 10.11. Urlop bezpłatny Zagadnienie 11. Odpowiedzialność porządkowa oraz materialna pracownika 11.1. Odpowiedzialność porządkowa 11.1.1. Sytuacje uzasadniające odpowiedzialność porządkową oraz katalog kar 11.1.2. Zastosowanie kary porządkowej 11.1.3. Obowiązek informacyjny pracodawcy 11.1.4. Sprzeciw 11.1.5. Zatarcie 11.1.6. Wyrządzenie szkody pracodawcy a odpowiedzialność porządkowa 11.2. Odpowiedzialność materialna 11.2.1. Uwagi ogólne 11.2.2. Przesłanki i zakres odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną nieumyślnie 11.2.3. Weksel na zabezpieczenie roszczeń pracodawcy 11.2.4. Przesłanki i zakres odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną umyślnie 11.2.5. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną osobie trzeciej 11.2.6. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną w mieniu powierzonym 11.2.6.1. Odpowiedzialność wspólna 11.2.6.2. Obrona pracownika w przypadku dochodzenia przez pracodawcę roszczeń z tytułu wyrządzenia szkody w mieniu powierzonym 11.2.7. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez kilku pracowników Zagadnienie 12. Odpowiedzialność pracodawcy za wykroczenia przeciwko prawom pracownika 12.1. Wykroczenia przeciwko prawom pracownika opisane w przepisach KP 12.1.1. Katalog wykroczeń, których może dopuścić się tylko pracodawca lub osoby działające w jego imieniu 12.1.2. Katalog wykroczeń, których może dopuścić się osoba zobowiązana do realizowania wskazanych uprawnień pracowniczych 12.1.3. Wykroczenia, które może popełnić osoba będąca odpowiedzialną za stan BHP oraz osoba kierująca pracownikami lub innymi osobami 12.1.4. Wykroczenia, które może popełnić osoba działająca wbrew określonym obowiązkom 12.1.5. Wykroczenie, które może popełnić osoba, do której adresowany jest nakaz inspektora pracy 12.1.6. Wykroczenie, które może popełnić osoba utrudniająca działalność organu Państwowej Inspekcji Pracy 12.1.7. Wykroczenie, które może popełnić osoba dopuszczająca do pracy małoletniego poniżej 16. roku życia 12.2. Wykroczenia przeciwko prawom pracownika opisane w przepisach innych ustaw Zagadnienie 13. Ochrona trwałości stosunku pracy 13.1. Uwagi ogólne 13.2. Powszechna ochrona trwałości stosunku pracy 13.2.1. Konsultacja związkowa wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony 13.2.2. Uzasadnienie wypowiedzenia lub rozwiązania bez wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony 13.3. Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy pracownic w ciąży 13.3.1. Ochrona przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem bez wypowiedzenia umowy o pracę 13.3.2. Przedłużenie umowy terminowej do dnia porodu 13.3.3. Sytuacja pracownicy w ciąży lub przebywającej na urlopie macierzyńskim w przypadku upadłości lub likwidacji pracodawcy 13.4. Ochrona pracowników w wieku przedemerytalnym 13.5. Ochrona pracowników w czasie urlopu lub innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy 13.6. Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy działaczy związkowych (art. 32 ZwZawU) 13.6.1. Katalog osób objętych ochroną 13.6.2. Członkowie zarządu oraz inne osoby upoważnione do reprezentowania organizacji związkowej wobec pracodawcy 13.6.3. Osoby wskazane uchwałą komitetu założycielskiego 13.6.4. Osoby pełniące z wyboru funkcje związkowe poza zakładową organizacją związkową Zagadnienie 14. Polubowne rozwiązywanie indywidualnych sporów ze stosunku pracy 14.1. Uwagi ogólne 14.2. Postępowanie przed komisją pojednawczą 14.2.1. Organizowanie komisji pojednawczej 14.2.2. Wszczęcie postępowania 14.2.3. Zespoły komisji pojednawczej 14.2.4. Czas działania komisji pojednawczej 14.2.5. Ugoda zawarta przed komisją pojednawczą 14.2.6. Prawo żądania uznania ugody za bezskuteczną 14.3. Postępowanie mediacyjne 14.3.1. Uwagi ogólne 14.3.2. Brak jawności postępowania mediacyjnego 14.3.3. Sylwetka mediatora 14.3.4. Wszczęcie mediacji 14.3.5. Ugoda zawarta przed mediatorem 14.4. Postępowanie pojednawcze 14.5. Ugoda pozasądowa Zagadnienie 15. Szczególne rozwiązania związane z przeciwdziałaniem skutkom epidemii SARS CoV-2 15.1. Uwagi ogólne 15.2. Stosowanie mniej korzystnych warunków zatrudnienia 15.3. Czas pracy 15.3.1. Obniżenie wymiaru czasu pracy lub objęcie pracownika przestojem ekonomicznym 15.3.2. Elastyczne zasady ustalania czasu pracy i równoważny system czasu pracy 15.4. Praca zdalna 15.5. Zaległy urlop wypoczynkowy 15.6. Ograniczenie wysokości odpraw, odszkodowań lub innych świadczeń pieniężnych 15.7. Świadczenie postojowe 15.8. Funkcjonowanie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych 15.9. Umowy o zakazie konkurencji 15.10. Pracownicy młodociani 15.11. Pomoc z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (art. 15g KoronawirusU) Zagadnienie 16. Terminy i przedawnienie w prawie pracy 16.1. Charakter terminów występujących w prawie pracy 16.2. Szczególne terminy wnoszenia odwołań w sprawach pracowniczych 16.3. Terminy przedawnienia roszczeń ze stosunku pracy 16.3.1. Uwagi ogólne 16.3.2. Terminy przedawnienia 16.4. Zawieszenie biegu przedawnienia 16.5. Przerwanie biegu przedawnienia Zagadnienie 17. Oświadczenia woli w prawie pracy 17.1. Stosowanie przepisów Kodeksu cywilnego 17.2. Rozwiązanie umowy o pracę w drodze porozumienia a wady oświadczenia woli 17.2.1. Uwagi ogólne 17.2.2. Oświadczenie woli 17.2.3. Brak świadomości lub swobody 17.2.4. Błąd 17.2.5. Groźba 17.2.6. Podstęp 17.2.7. Pozorność Zagadnienie 18. Zatrudnienie młodocianych 18.1. Uwagi ogólne 18.2. Pojęcie pracownika młodocianego 18.3. Przesłanki zatrudnienia 18.4. Zatrudnienie w celu przygotowania zawodowego 18.5. Zatrudnianie młodocianych w innym celu niż przygotowanie zawodowe 18.6. Regulacje ochronne 18.6.1. Uwagi ogólne 18.6.2. Nauka w szkole 18.6.3. Ochrona zdrowia 18.6.4. Wymiar i rozkład czasu pracy młodocianego. Czas pracy młodocianego 18.6.5. Przypadki, w których nie wolno zatrudniać młodocianych 18.6.6. Nabycie prawa do urlopu wypoczynkowego Zagadnienie 19. Mobbing i dyskryminacja 19.1. Mobbing 19.1.1. Pojęcie mobbingu 19.1.2. Osoby, które mogą dopuścić się mobbingu 19.1.3. Przejawy mobbingu 19.1.4. Roszczenia przysługujące pracownikowi z tytułu mobbingu 19.1.5. Dochodzenie roszczeń przez osobę będącą pracownikiem 19.1.6. Dochodzenie roszczeń przez osobę niebędącą pracownikiem 19.1.7. Obowiązek przeciwdziałania mobbingowi 19.2. Dyskryminacja 19.2.1. Pojęcie dyskryminacji 19.2.2. Dyskryminacja bezpośrednia 19.2.3. Dyskryminacja pośrednia 19.2.4. Roszczenia pracownika z tytułu dyskryminacji 19.2.5. Rozkład ciężaru dowodu w sprawach o dyskryminację 19.2.6. Zakaz nierównego traktowania osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych 19.3. Molestowanie 19.3.1. Pojęcie molestowania 19.3.2. Roszczenia pracownika z tytułu molestowania 19.4. Molestowanie a mobbing Zagadnienie 20. Zakaz konkurencji w prawie pracy 20.1. Uwagi ogólne 20.2. Zakaz konkurencji w czasie trwania stosunku pracy 20.3. Zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy Zagadnienie 21. Wybrane zagadnienia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy 21.1. Uwagi ogólne 21.2. Obowiązki pracodawcy 21.2.1. Podstawowe obowiązki 21.2.2. Obowiązki pracodawcy w zakresie profilaktycznej ochrony zdrowia 21.2.3. Obowiązki pracodawcy dotyczące szkoleń z zakresu BHP 21.2.4. Obowiązki pracodawcy dostarczenia środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego 21.2.5. Odpowiedzialność pracodawcy za stan BHP 21.3. Obowiązki osoby kierującej pracownikami 21.4. Odpowiedzialność karna za niedopełnienie obowiązków w zakresie BHP 21.5. Prawa i obowiązki pracownika 21.5.1. Prawa pracownika związane z bezpieczeństwem i higieną pracy 21.5.2. Podstawowe obowiązki pracownika CZĘŚĆ 2 Kazus 1. Negatywne stanowisko związku zawodowego w sprawie regulaminu wynagradzania Kazus 2. Hierarchia źródeł prawa pracy Kazus 3. Nawiązanie stosunku pracy Kazus 4. Zawarcie umowy o pracę na okres próbny i jej natychmiastowe wypowiedzenie Kazus 5. Zgoda związku zawodowego na rozwiązanie umowy o pracę Kazus 6. Wypowiedzenie zmieniające – utrata zaufania Kazus 7. Rozwiązanie umowy o pracę – ciężkie naruszenie obowiązków pracownika Kazus 8. Powstanie stosunku pracy a iluzoryczny udział drugiego wspólnika Kazus 9. Ustalenie stosunku pracy Kazus 10. Umowa o pracę na czas zastępstwa Kazus 11. Umowa przedwstępna Kazus 12. Pracodawca w upadłości (zwolnienie grupowe) Kazus 13. Zwolnienie przez doręczenie świadectwa pracy Kazus 14. Wynagrodzenie nienależne – obowiązek zwrotu Kazus 15. Wynagrodzenie jako tajemnica przedsiębiorstwa Kazus 16. Służba bezpieczeństwa i higieny pracy Kazus 17. Przejście zakładu pracy na innego pracodawcę Kazus 18. Powierzenie innej pracy (art. 42 KP) Kazus 19. Dyskryminacja w zatrudnieniu – wiek pracownika Kazus 20. Molestowanie seksualne Kazus 21. Umyślne wyrządzenie szkody Kazus 22. Odpowiedzialność materialna pracownika działającego w granicach dopuszczalnego ryzyka Kazus 23. Limit godzin nadliczbowych Kazus 24. Przywrócenie do pracy Kazus 25. Przywrócenie terminu do wniesienia odwołania od niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy Kazus 26. Działalność gospodarcza związku zawodowego Kazus 27. Narażenie pracownika na niebezpieczeństwo Kazus 28. Koronawirus – dofinansowanie wynagrodzeń za pracę (art. 15g KoronawirusU) Kazus 29. Koronawirus – zwrot dofinansowania do wynagrodzenia za pracę (art. 15gg KoronawirusU) Kazus 30. Koronawirus – ograniczenie wysokości odprawy (art. 15gd KoronawirusU)

Cz. I Prawo pracy: 1. Ogólna charakterystyka prawa pracy, 2. Stosunek pracy, 3. Wynagrodzenie za pracę, 4. Odpowiedzialność pracownika, 5. Czas pracy i urlopy, 6. Ochrona pracy kobiet i młodocianych, 7. Bezpieczeństwo i higiena pracy, 8. Rozstrzyganie sporów wynikających ze stosunku pracy i odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika, 9. Zbiorowe prawo pracy. Cz. II Ubezpieczenie społeczne: 10. Założenia ogólne ubezpieczenia społecznego, 11. Administracja i finansowanie, 12. Zasiłki, 13. Emerytura (system wygasający), 14. Renty, 15. Świadczenia w razie wypadku przy pracy i choroby zawodowej, 16. Postępowanie w razie świadczeń, 17. Reforma emerytalna i obowiązek oszczędzania, 18. Ubezpieczenie społeczne rolników, 19. System emerytalny w służbie państwa. Cz. III Pomoc i zaopatrzenie społeczne: 20. Pomoc społeczna, 21. Zaliczki alimentacyjne, 22. Zaopatrzeniowe świadczenia rodzinne, 23. Szczególne formy zaopatrzenia, 24. Zaopatrzenie w związku z obroną kraju i spełnianiem obowiązków obywatelskich, Cz. IV Zatrudnienie: 25. Organizacja administracji zatrudnienia i jej zadania, 26. Zabezpieczenie na wypadek braku pracy, 27. Zatrudnienie obywateli polskich za granicą oraz cudzoziemców w Polsce, 28. Ochrona roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, 29. Zatrudnienie i rehabilitacja zawodowa osób niepełnosprawnych, 30. Szczególne formy aktywności i pracy. Cz. V Ochrona zdrowia: 31. Opieka zdrowotna, 32. Uprawnienia do świadczeń opieki zdrowotnej. Cz. VI Ochrona prawa do mieszkania: 33. Forma i zakres prawa do mieszkania, 34. Czynsze i dodatki mieszkaniowe

Cz. I Prawo pracy: 1. Ogólna charakterystyka prawa pracy, 2. Stosunek pracy, 3. Wynagrodzenie za pracę, 4. Odpowiedzialność pracownika, 5. Czas pracy i urlopy, 6. Uprawnienia rodzicielskie i ochrona pracy młodocianych, 7. Bezpieczeństwo i higiena pracy, 8. Rozstrzyganie sporów wynikających ze stosunku pracy i odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika, 9. Zbiorowe prawo pracy. Cz. II Ubezpieczenie społeczne: 10. Założenia ogólne ubezpieczenia społecznego, 11. Administracja i finansowanie, 12. Zasiłki, 13. Emerytura (system wygasający), 14. Renty, 15. Świadczenia w razie wypadku przy pracy i choroby zawodowej, 16. Postępowanie w razie świadczeń, 17. Reforma emerytalna i obowiązek oszczędzania, 18. Ubezpieczenie społeczne rolników, 19. System emerytalny w służbie państwa. Cz. III Pomoc i zaopatrzenie społeczne: 20. Pomoc społeczna, 21. Zaliczki alimentacyjne, 22. Zaopatrzeniowe świadczenia rodzinne, 23. Szczególne formy zaopatrzenia, 24. Zaopatrzenie w związku z obroną kraju i spełnianiem obowiązków obywatelskich, Cz. IV Zatrudnienie: 25. Organizacja administracji zatrudnienia i jej zadania, 26. Zabezpieczenie na wypadek braku pracy, 27. Zatrudnienie obywateli polskich za granicą oraz cudzoziemców w Polsce, 28. Ochrona roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, 29. Zatrudnienie i rehabilitacja zawodowa osób niepełnosprawnych, 30. Szczególne formy aktywności i pracy. Cz. V Ochrona zdrowia: 31. Opieka zdrowotna, 32. Uprawnienia do świadczeń opieki zdrowotnej. Cz. VI Ochrona prawa do mieszkania: 33. Forma i zakres prawa do mieszkania, 34. Czynsze i dodatki mieszkaniowe

Część I: Zagadnienia ogólne. 1. Swoboda zawierania umów. 2. Nowe formy zatrudnienia. 3. Miejsce prawa stosunku pracy w systemie norm prawa pracy (obszary odniesienia i systematyka prawa pracy). 4. Czynniki kształtujące oblicze prawa stosunku pracy. 5. Struktura stosunku pracy. 6. Stosunek pracy w okresie przekształceń organizacyjno-prawnych zakładów pracy. 7. Rodzaje stosunku pracy. 8. Prawne znaczenie stażu pracy. Część II: Zagadnienia szczegółowe. 9. Nawiązanie stosunku pracy. 10. Zmiana warunków umowy. 11. Ustanie stosunku pracy. 12. Prawa pracownika związanie z ustaniem zatrudnienia. 13. Odpowiedzialność pracownika. 14. Roszczenia pracownika i droga ich dochodzenia.

1. Wprowadzenie do prawa zabezpieczenia społecznego, 2. System ubezpieczeń społecznych, 3. Ubezpieczenia emerytalne i rentowe, 4. Ubezpieczenia chorobowe, 5.Ubezpieczenie i zaopatrzenie wypadkowe, 6. Uregulowania odrębne, 7. Powszechne ubezpieczenie zdrowotne, 8. Bezrobocie, 9. Świadczenie rodzinne, 10. Pomoc społeczne

Reguły koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w świetle rozporządzenia Rady Wspólnoty nr 1408 /71; Europejska konwencja o zabezpieczeniu społecznym; Prawo zabezpieczenia społecznego Rady Europy a ustawodawstwo polskie; Europejski kodeks zabezpieczenia społecznego Rady Europy z 1964 r. Analiza porównawcza.

1. Wprowadzenie do części ogólnej zobowiązań. 2. Struktura zobowiązania. 3. Świadczenie. 4. Wielość dłużników i wierzycieli. 5. Umowy. 6. Treść umowy. 7. Wzorce umów. 8. Zobowiązanie powstające podczas zawierania umów. 9. Umowy odnoszące się do osób trzecich. 10. Dodatkowe zastrzeżenia umowne.

1.Uwagi wprowadzające, 2.Unormowania kolizyjne przelewu wierzytelności, 3.Poszukiwania prawa właściwego dla przelewu wierzytelności, 4.Przesłanki ważności umowy przelewu wierzytelności z kolizyjnoprawnego punktu widzenia, 5.Zakres statutu przelewu wierzytelności. Rozgraniczenie statutów, 6.Ochrona osób trzecich w związku z przelewem wierzytelności, Zestawienie orzeczeń

Zawiera: Rozdział I Zasada autonomii woli pacjenta: 1. Autonomia woli pacjenta – uwagi ogólne. 2. Zgoda na leczenie i inne interwencje medyczne jako fundamentalne prawo pacjenta. 2.1. Akty prawa międzynarodowego. 2.2. Europejska Konwencja Bioetyczna. 2.3. Prawo polskie. 3. Ograniczenie autonomii woli pacjenta. Rozdział II Działanie lekarza bez zgody pacjenta: 1. Podstawy prawne. 2. Negotiorum gestio. 3. Przekroczenie zakresu zgody pacjenta. Rozdział III Przymus leczenia i innych interwencji medycznych a odmowa zgody pacjenta: 1. Prawo pacjenta do leczenia a odmowa zgody na leczenie i inne interwencje medyczne w prawie polskim. 2. Odmowa leczenia w prawie porównawczym. 2.1. Prawo amerykańskie – teoria informed refusal. 2.2 Prawo angielskie. 2.3. Prawo francuskie. Rozdział IV Przymus leczenia i innych interwencji medycznych jako ochrona osób małoletnich i niezdolnych do wyrażenia zgody: 1.Prawo polskie. 1.1. Uwagi ogólne. 1.2. Zgoda zastępcza. 1.3. Zgoda kumulatywna. 1.4. Pełnomocnictwo. 1.5. Sprzeciw co do interwencji medycznej a przymus leczenia jako ochrona pacjenta. 2. Prawo angielskie. 2.1. Osoby dorosłe niezdolne do wyrażenia zgody (incompetent adults). 2.1.1. Brak zdolności. 2.1.2. Dyrektywy antycypowane. 2.1.3. Pełnomocnictwo ustanowione przez pacjenta (lasting power of attorney). 2.1.4. Przedstawiciel ustanowiony przez sąd (deputy). 2.1.5. Najlepszy interes pacjenta (patient’s best interest). 2.2. Vulnerable adults – osoby dorosłe w niewielkim stopniu zdolne do wyrażenia zgody. 2.3. Osoby małoletnie. 3. Prawo USA. 3.1. Uwagi ogólne. 3.2. Ochrona małoletnich. 3.3. Ochrona osób niezdolnych do wyrażenia zgody. Rozdział V Przymus interwencji medycznych wobec osób z zaburzeniami psychicznymi: 1. Wprowadzenie. 2. Przymus interwencji medycznych wobec osób z zaburzeniami psychicznymi w prawie polskim. 2.1. Przymus bezpośredni. 2.2. Przymusowa hospitalizacja osób z zaburzeniami psychicznymi. 3. Prawo porównawcze – prawo angielskie jako szczególny przykład ochrony osób z zaburzeniami psychicznymi. 3.1. Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego na obserwację. 3.2. Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego na leczenie. 3.3. Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego w przypadkach nagłych. 3.4. Leczenie osób z zaburzeniami psychicznymi bez zgody. 4. Przymus hospitalizacji w świetle wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Rozdział VI Przymusowe leczenie anoreksji w najlepszym interesie pacjenta: 1. Prawo polskie – ustawa o ochronie zdrowia psychicznego. 2. Prawo porównawcze – system common law. Rozdział VII Przymus leczenia i innych interwencji medycznych w zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. 1. Uwagi ogólne. 2. Obowiązkowe szczepienia ochronne. 2.1. Prawo polskie. 2.2. Prawo USA. 3. Obowiązki poddania się innym interwencjom wynikającym z ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. 4. Przymus bezpośredni. Rozdział VIII Sterylizacja przymusowa i bez zgody pacjenta jako szczególny rodzaj interwencji medycznej: 1. Uwagi ogólne – pojęcie i rodzaje sterylizacji. 2. Prawo porównawcze. 2.1. Sterylizacja w prawie angielskim. 2.2. Sterylizacja w prawie amerykańskim. 2.3. Sterylizacja w prawie francuskim. 2.4. Sterylizacja w prawie niemieckim. 2.5. Sterylizacja w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. 3. Problem dopuszczalności sterylizacji w prawie polskim. Rozdział IX Problem zabiegów medycznych na kobiecie ciężarnej w interesie dziecka poczętego – konflikt interesów. 1. Prawo porównawcze – system common law. 2. Prawo polskie. Rozdział X Transfuzja krwi u świadków Jehowy: 1. Uwagi ogólne. 2. Sytuacja prawna w Polsce. 3. Prawo porównawcze. Rozdział XI Karnoprawny i administracyjnoprawny przymus leczenia i innych interwencji medycznych: 1. Badanie na zawartość alkoholu w organizmie. 2. Leczenie osób uzależnionych od alkoholu. 3. Leczenie narkomanów. 4. Środki przymusu stosowane wobec pedofilów. 4.1. Uwagi ogólne. 4.2. Przymus bezpośredni. 4.3. Zgodność ustawy z Konstytucją. 5. Przymus badań lekarskich i leczenia w postępowaniu karnym i wobec skazanych w zakładach karnych. 5.1. Przymusowe badania oskarżonego oraz osoby podejrzanej. 5.2. Przymusowe badanie i leczenie skazanych w zakładach karnych. 6. Obowiązkowe badania pokrzywdzonego. 7. Obowiązek badań lekarskich osób stawiających się do kwalifikacji wojskowej. Rozdział XII Odmowa zgody na leczenie jako przyczynienie się do szkody – przymus pośredni: 1. Przyczynienie się pacjenta do powstania lub zwiększenia szkody w prawie polskim. 2. Przyczynienie się pacjenta w prawie porównawczym. Rozdział XIII Odpowiedzialność lekarza i zakładu leczniczego w razie przymusu leczenia lub działania lekarza bez zgody pacjenta: 1. Podstawy odpowiedzialności. 1.1. Odpowiedzialność kontraktowa i deliktowa za winę lekarza (zakładu leczniczego). 1.2. Odpowiedzialność zakładu leczniczego na zasadzie słuszności w razie zgodnego z prawem wykonywania władzy publicznej. 1.3. Odpowiedzialność zakładu leczniczego za niezgodne z prawem wykonywanie władzy publicznej. 2. Wynagrodzenie szkody. 2.1. Uwagi ogólne. 2.2. Zwrot kosztów leczenia i wydatków. 2.3. Renta na rzecz poszkodowanego. 2.4. Zadośćuczynienie pieniężne za doznaną szkodę. 3. Zadośćuczynienie pieniężne w razie naruszenia praw pacjenta.

1. Uwarunkowania polityki społecznej w wymiarze regionalnym i lokalnym. Zagadnienia podstawowe i doświadczenia innych krajów: Stare i nowe dylematy decentralizacji polityki społecznej w Polsce; Polityka społeczna jako polityka publiczna; Społeczno-organizacyjne aspekty zarządzania polityką społeczną na szczeblu regionalnym i lokalnym; Polityka oświatowa państwa w wymiarze lokalnym w świetle prawa oświatowego; Współpraca jednostek samorządu terytorialnego z organizacjami pozarządowymi- wybrane problemy prawne; Problem wsparcia osób niepełnosprawnych a koncepcja zrównoważonego rozwoju; Gospodarka nieformalna w państwach Ameryki Łacińskiej. Problem społeczny czy rozwiązanie?; Polityka społeczna w Niemczech w aspekcie regionalnym; 2. Wybrane problemy regionalnej i lokalnej polityki społecznej: Znaczenie koncepcji kluczowych czynników sukcesu w procesie zarządzania instytucjami pomocy społecznej; Efektywność sieci międzyorganizacyjnych w aspekcie relacji z interesariuszami; Regionalna polityka społeczna w świetle realizacji jej zadań w województwie wielkopolskim; Rola wojewódzkich urzędów pracy w systemie instytucjonalnym rynku pracy i promocji zatrudnienia. Zagadnienia wybrane; Wyzwania dla samorządowej polityki społecznej w kontekście sytuacji osób młodych na rynku pracy. Aktualne i przyszłe problemy rozwoju gospodarczego, rynku pracy i edukacji z perspektywy samorządu terytorialnego; Regionalne i lokalne programy realizacji polityki społecznej. Przygotowanie i realizacja projektów społecznych; Przedsiębiorstwa społeczne jako podmioty realizujące cele polityki społecznej; Wsparcie funkcji opiekuńczej rodzin - wyzwanie dla współczesnej polityki społecznej w świetle badań regionalnych; W przededniu zmian. Opinie wybranych grup społecznych o pomocy społecznej; 3. Z praktycznych doświadczeń regionalnej i lokalnej polityki społecznej: Obszar strategicznej interwencji: wzrost zatrudnienia (na przykładzie województwa kujawsko-pomorskiego); Wpływ przekształceń własnościowych zakładu przetwórstwa owocowo-warzywnego na społeczno-ekonomiczne uwarunkowania rozwoju lokalnego; Lokalna polityka społeczna wobec zjawiska masowego bezrobocia (na przykładzie miasta Gniezna); Efektywność instytucji powiatu Środa Wielkopolska w zakresie promocji zatrudnienia i zwalczania bezrobocia w percepcji osób bezrobotnych; Możliwości przeciwdziałania bezrobociu na przykładzie powiatu śremskiego; Polityka mieszkaniowa miasta Poznania w świetle wybranych danych empirycznych; Charakterystyka i skala zjawiska bezdomności na przykładzie miasta Konina; Spółdzielnie socjalne w Poznaniu. Profil kooperatysty i ewaluacja działalności; Uniwersytet Trzeciego Wieku w Krakowie jako forma przeciwdziałania marginalizacji społecznej osób starszych w środowisku lokalnym.

1. Wzruszenie decyzji ostatecznej w trybie art. 161 kodeksu postępowania administracyjnego- zagadnienia ogólne; 2. Wybrane zagadnienia z zakresu postępowania w sprawach ze świadczeń rodzinnych; 3. Zakres podmiotowy postanowień administracyjnych w ogólnym postępowaniu administracyjnym; 4. Brak stanowiska innego organu jako podstawa wznowienia ogólnego postępowania administracyjnego; 5. Wpływ warunkowego umorzenia postępowania karnego na bierne prawo wyborcze w wyborach samorządowych; 6. Zasada prawa obrony w polskim procesie karnym oraz formy jej realizacji; 7. Ograniczenie prawa własności zabytków; 8. Recenzja książki: Grzegorz Julke: Podział sumy uzyskanej z egzekucji- Currenda 2007.

Zawiera: Wstęp; PAŃSTWO, WŁADZA… A PRACA – CZYLI O BEZWARUNKOWYCH DETERMINANTACH AKSJOLOGICZNYCH PRAWA PRACY (ODPOWIEDŹ NA DOKTRYNALNĄ SUGESTIĘ WYKŁADNI PRAWA PRACY „BEZ” AKSJOLOGII); ZASPOKAJANIE POTRZEB MIESZKANIOWYCH OBYWATELI PRZEZ WŁADZE PUBLICZNE W ROZUMIENIU ART. 75 KONSTYTUCJI RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM SPOŁECZNYCH INICJATYW MIESZKANIOWYCH; NIEKONSTYTUCYJNY CHARAKTER WYBRANYCH PRZEPISÓW USTAWY O ŚWIADCZENIACH RODZINNYCH DOTYCZĄCYCH ŚWIADCZENIA PIELĘGNACYJNEGO; MIĘDZY 17 REPUBLIKĄ A POLSKĄ LUBELSKĄ. O ŹRÓDŁACH WOJSKOWEGO PRAWA KARNEGO 1943-1945; EWOLUCJA USTROJU SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO W KONSTYTUCJACH POLSKI XX W.; ADMINISTRACYJNE KARY PIENIĘŻNE; PARKI NARODOWE – WNIOSKI DE LEGE FERENDA (CZ. I); POSTĘPOWANIE DYSCYPLINARNE NAUCZYCIELI AKADEMICKICH W ŚWIETLE KONSTYTUCYJNEJ ZASADY PRAWORZĄDNOŚCI; W OBRONIE PRAW OBYWATELI UKRAINY. DZIAŁANIA RZECZNIKA PRAW OBYWATELSKICH W PIERWSZYM MIESIĄCU NAPAŚCI ROSJI NA UKRAINĘ, 24.02-24.03.2022; CZY MOŻNA KUPIĆ GRENLANDIĘ, ZAMORSKIE TERYTORIUM KRÓLESTWA DANII?; NEUROPRAWO A PRZYPISANIE WINY SPRAWCY CZYNU ZABRONIONEGO; SĄDOWNICTWO SĘDZIÓW PRZYSIĘGŁYCH JAKO FORMA UDZIAŁU CZYNNIKA SPOŁECZNEGO W PROCESIE KARNYM (CZĘŚĆ II); PROBLEM SKUTECZNOŚCI ZARZUTU PAULIAŃSKIEGO CO DO SPISU WIERZYTELNOŚCI PO PRAWOMOCNYM ZAKOŃCZENIU LUB UMORZENIU POSTĘPOWANIA SANACYJNEGO; STATUS PRAWNY WSPÓLNOTY MIESZKANIOWEJ I ZASADY JEJ REPREZENTACJI NA TLE ORZECZNICTWA SĄDOWEGO; SPRAWA SECURITIES AND EXCHANGE COMMISSION V. RIPPLE LABS INC. JAKO PUNKT ZWROTNY W HISTORII RYNKÓW KRYPTOWALUTOWYCH; PRZEKROCZENIE UPOWAŻNIENIA USTAWOWEGO PRZEZ ORGAN STANOWIĄCY W PRZYPADKU PODJĘCIA UCHWAŁY O POWOŁANIU PEŁNIĄCEGO OBOWIĄZKI SKARBNIKA JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO – GLOSA APROBUJĄCA DO WYROKU WOJEWÓDZKIEGO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM Z DNIA 3 LUTEGO 2022 R., II SA/GO 816/21; PODANIE KWASU HIALURONOWEGO PRZEZ OSOBĘ NIEUPRAWNIONĄ A ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA. GLOSA CZĘŚCIOWO KRYTYCZNA DO WYROKU SĄDU OKRĘGOWEGO W OLSZTYNIE Z DNIA 22 MARCA 2016 ROKU, SYGN. VII KA 52/16; SPRAWOZDANIE Z XI SEMINARIUM NAUKOWEGO STOWARZYSZENIA BADAŃ NAD ŹRÓDŁAMI I FUNKCJAMI PRAWA „FONTES” ODDZIAŁ W SOSNOWCU.

ZAGADNIENIA OGÓLNE PRAWA PRACY: Między pracą a zatrudnieniem. Kilka uwag o charakterze pojęciowym; Pojęcia i relacje prawne pomiędzy prawem pracy a prawem zatrudnienia; Praca pod dobrymi rządami. Refleksje wokół Alegorii Dobrych i Złych Rządów Ambrogio Lorenzettiego; Zasady równych praw i niedyskryminacji a swoboda umów w indywidualnym prawie pracy; Wolność pracy jako przesłanka ograniczająca swobodę kontraktowania - wybrane problemy; Procesy inflacyjne a mechanizmy waloryzacyjne wynagrodzeń w prawie pracy; Stosowanie matematycznych narzędzi w prawie pracy i w nauce prawa pracy. WYBRANE ZAGADNIENIA STOSUNKU PRACY: Workation - nowy trend w świadczeniu pracy w erze postcovidowej; Ochrona dóbr osobistych osoby, której dotyczy zgłoszenie sygnalisty; Charakter prawny minimalnego wynagrodzenia za pracę; Zakres autonomii informacyjnej pracownika w okresie zagrożenia wirusem SARS-CoV-2; O prywatności zatrudnionych w świecie pracy ery technologicznej; Stosowanie kryterium dyspozycyjności jako przejaw dyskryminacji pośredniej przy nawiązaniu stosunku pracy; Odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę - uwagi praktyczne; Ustawa o urlopach pracowniczych z perspektywy wieku od jej uchwalenia; Strony i ich pełnomocnicy w mediacji w indywidualnych sprawach z zakresu prawa pracy. Z ZAGADNIEŃ SZCZEGÓLNYCH STOSUNKÓW PRACY: Podporządkowanie (nie)autonomiczne nauczycieli akademickich; Zasady dokonywania oceny okresowej nauczycieli akademickich i jej wpływ na dalsze zatrudnienie - wybrane zagadnienia; Podstawy zatrudnienia „innych osób” prowadzących zajęcia dydaktyczne w szkole wyższej; Kariery akademickie kobiet, czyli o współczesnych wyzwaniach w szkolnictwie wyższym; Kilka refleksji na stulecie służby cywilnej; Ślubowanie w służbie cywilnej. Funkcje, charakter i znaczenie prawne; Praca zdalna w administracji samorządu terytorialnego - rozwiązanie na czas kryzysu czy nowy standard? ZBIOROWE PRAWO PRACY: Zbiorowe prawo zatrudnienia w czasie pandemii COVID-19; Zagrożenia dla autonomii partnerów społecznych i wolności dialogu społecznego w czasie epidemii COVID-19; Pozazwiązkowe reprezentacje pracowników; Utrata uprawnień zakładowej organizacji związkowej a zakładowe źródła prawa pracy - wybrane problemy. UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE Z ELEMENTAMI POLITYKI SPOŁECZNEJ: Ochrona socjalna platform workers - wyzwania i propozycje rozwiązań; Równość i solidarność w powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym na tle zmian w finansowaniu opieki zdrowotnej od dnia 1 stycznia 2022 r.; Rażące naruszenie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy jako przesłanka podwyższenia składki wypadkowej na wniosek inspektora pracy; Charakter prawny wpłat podmiotu zatrudniającego do PPK; Wykład jako przedmiot umowy o dzieło w orzecznictwie sądowym w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych; Prawa i obowiązki podmiotów postępowania przedsądowego w sprawach emerytalno-rentowych powszechnego systemu ubezpieczeń. SPRAWOZDANIA: Sprawozdanie z XXIII Zjazdu Katedr i Zakładów Prawa Pracy „Zatrudnienie i zabezpieczenie społeczne w czasach kryzysów”, Sosnowiec - Zawiercie, 12-14 maja 2022 r.

Zawiera: Wykaz skrótów. Wstęp. Rozdział 1 Prawo pracy a założenia polityki społecznej: 1. Uwagi wstępne; 2. Publiczne i społeczne aspekty prawa pracy; 3. Polityka społeczna czy polityka socjalna?; 4. Interwencjonizm państwowy i społeczna gospodarka rynkowa a prawo pracy; 5. Uwagi końcowe. Rozdział 2 Pojęcie świadczeń społecznych w polityce społecznej a świadczenia społeczne w prawie pracy: 1. Uwagi wstępne, 2. Usługi społeczne i świadczenia społeczne jako część usług i świadczeń publicznych; 3. Definicje, rodzaje i funkcje świadczeń społecznych; 4. Podmioty i mechanizmy polityki społecznej; 5. Świadczenia społeczne jako transfery społeczne; 6. Uwagi końcowe. Rozdział 3 Świadczenia społeczne związane z pracą a pojęcie wynagrodzenia za pracę: 1. Uwagi wstępne; 2. Pojęcie wynagrodzenia za pracę oraz innych świadczeń związanych z pracą na gruncie Kodeksu pracy; 3. Funkcje wynagrodzenia za pracę oraz świadczeń związanych z pracą; 4. Definicje wynagrodzenia za pracę; 5. Wynagrodzenie za pracę oraz świadczenia społeczne związane z pracą z perspektywy zasad prawa pracy; 6. Dodatkowe elementy (składniki) wynagrodzenia za pracę a świadczenia związane z pracą; 7. Kategoria społecznych świadczeń związanych z pracą; 8. Uwagi końcowe. Rozdział 4 Problemy terminologiczne z pojęciami „społeczny” i „socjalny” na gruncie języka prawnego i prawniczego: 1. Uwagi wstępne; 2. Terminologia językowa; 3. Terminologia w polityce społecznej; 4. Terminologia w aktach prawa międzynarodowego; 5. Prawa i wolności socjalne w regulacjach prawa konstytucyjnego; 6. Terminologia w prawie publicznym; 7. Terminologia w prawie pracy; 8. Uwagi końcowe. Rozdział 5 Konstrukcja świadczeń społecznych w prawie pracy: 1. Klasyfikacja świadczeń społecznych związanych z pracą; 2. Świadczenia społeczne związane z pracą a ubezpieczenia społeczne; 3. Wzajemność i ekwiwalentność świadczeń społecznych związanych z pracą; 4. Uwagi końcowe. Rozdział 6 Zasada zaspokajania potrzeb pracowników przez pracodawców – o konieczności zmiany art. 16 i art. 94 pkt. 8 k.p.: 1. Uwagi wstępne; 2. Rola zasad prawa pracy; 3. Potrzeby socjalne a potrzeby społeczne pracowników na gruncie obecnych regulacji art. 16 i art. 94 pkt. 8 k.p.; 4. Roszczeniowość świadczeń wynikających z art. 16 k.p. oraz art. 94 pkt. 8 k.p.; 5. Dyskusje wokół dalszego utrzymywania art. 16 k.p.; 6. Zasada zaspokajania potrzeb społecznych pracowników a zakładowy fundusz świadczeń socjalnych; 7. Uwagi końcowe. Rozdział 7 Świadczenia społeczne związane z pracą jako element systemu społecznych praw socjalnych człowieka: 1. Uwagi wstępne; 2. Geneza praw człowieka; 3. Pojęcie praw człowieka; 4. Prawa człowieka pierwszej i drugiej generacji; 5. Koncepcja i istota praw socjalnych; 6. Egzekucja praw socjalnych i ich krytyka; 7. Prawne źródła regulacji; 8. Filozoficzne podstawy socjalnych praw człowieka; 9. Uwagi końcowe. Rozdział 8. Wybrane społeczne prawa socjalne człowieka a świadczenia społeczne w prawie pracy: 1. Uwagi wstępne; 2. Godność człowieka jako podstawa świadczeń społecznych o aksjologii socjalnej w prawie pracy; 3. Świadczenia społeczne a prawo do wolności od wykluczenia społecznego; 4. Godziwość wynagrodzenia za pracę a świadczenia społeczne związane z pracą; 5. Uwagi końcowe. Rozdział 9 Świadczenia społeczne związane z pracą jako element ustrojowy społecznej gospodarki rynkowej: 1. Uwagi wstępne; 2. Świadczenia społeczne związane z praca a zasada sprawiedliwości społecznej; 3. Świadczenia społeczne związane z pracą a model społecznej gospodarki rynkowej; 4. Świadczenia społeczne związane z pracą a kategoria normatywna solidarności i zasada solidaryzmu; 5. Świadczenia społeczne związane z pracą a pojęcie dobra wspólnego w Konstytucji RP oraz w nauce społecznej Kościoła katolickiego; 6. Świadczenia społeczne związane z pracą a wspólnotowa koncepcja zakładu pracy; 7. Społeczny charakter pracy zarobkowej; 8. Uwagi końcowe. Rozdział 10 Świadczenia społeczne w prawie pracy w świetle zasady pomocniczości i proporcjonalności: 1. Uwagi ogólne; 2. Doktryna potrzeb podstawowych człowieka; 3. Zasada pomocniczości (subsydiarności); 4. Zasada proporcjonalności; 5. Uwagi końcowe; 6. Podsumowanie i wnioski z rozdziałów 7-10. Rozdział 11 Ocena aktualnej konstrukcji świadczeń społecznych o aksjologii socjalnej w polskim prawie pracy: 1. Uwagi wstępne; 2. Ustawowe minimalne wynagrodzenie za pracę jako świadczenie społeczne o aksjologii socjalnej; 3. Odprawy pracownicze jako świadczenia społeczne o aksjologii socjalnej; 4. Wynagrodzenie chorobowe jako świadczenie społeczne o aksjologii socjalnej; 5. Wynagrodzenie urlopowe jako świadczenie społeczne o aksjologii socjalnej; 6. Wynagrodzenia związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych jako świadczenia społeczne; 7. Socjalna aksjologia wynagrodzenia przestojowego; 8. Świadczenia społeczne związane z rodzicielstwem w prawie pracy; 9. Dodatki wyrównawcze dla pracowników szczególnie chronionych jako świadczenia społeczne; 10. Wynagrodzenie za czas badań medycyny pracy jako świadczenie społeczne; 11. Wynagrodzenia za czas zwolnień od pracy jako świadczenia społeczne w ramach stosunku pracy; 12. Świadczenia społeczne a świadczenia socjalne w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych; 13. Pozaustawowe świadczenia społeczne; 14. Ochrona świadczeń społecznych związanych z pracą; 15. Wnioski końcowe. Zakończenie. Wykaz aktów prawnych. Wykaz orzeczeń. Literatura.

Zawiera: Wstęp; Rozdział 1. Prawo pracy a założenia polityki społecznej; Rozdział 2. Pojęcie świadczeń społecznych w polityce społecznej a świadczenia społeczne w prawie pracy; Rozdział 3. Świadczenia społeczne związane z pracą a pojęcie wynagrodzenia za pracę; Rozdział 4. Problemy terminologiczne z pojęciami „społeczny” i „socjalny” na gruncie języka prawnego i prawniczego; Rozdział 5. Konstrukcja świadczeń społecznych w prawie pracy; Rozdział 6. Zasada zaspokajania potrzeb pracowników przez pracodawców - o konieczności zmiany art. 16 i art. 94 pkt 8 k.p.; Rozdział 7. Świadczenia społeczne związane z pracą jako element systemu społecznych praw socjalnych człowieka; Rozdział 8. Wybrane społeczne prawa socjalne człowieka a świadczenia społeczne w prawie pracy; Rozdział 9. Świadczenia społeczne związane z pracą jako element ustrojowy społecznej gospodarki rynkowej; Rozdział 10. Świadczenia społeczne w prawie pracy w świetle zasady pomocniczości i proporcjonalności; Rozdział 11. Ocena aktualnej konstrukcji świadczeń społecznych o aksjologii socjalnej w polskim prawie pracy.

Wstęp. Rozdział I. Prawo pracy a założenia polityki społecznej. Rozdział II. Pojęcie świadczeń społecznych w polityce społecznej a świadczenia społeczne w prawie pracy. Rozdział III. Świadczenia społeczne związane z pracą a pojęcie wynagrodzenia za pracę. Rozdział IV. Problemy terminologiczne z pojęciami „społeczny” i „socjalny” na gruncie języka prawnego i prawniczego. Rozdział V. Konstrukcja świadczeń społecznych w prawie pracy. Rozdział VI. Zasada zaspokajania potrzeb pracowników przez pracodawców – o konieczności zmiany art. 16 i art. 94 pkt 8 k.p. Rozdział VII. Świadczenia społeczne związane z pracą jako element systemu społecznych praw socjalnych człowieka. Rozdział VIII. Wybrane społeczne prawa socjalne człowieka a świadczenia społeczne w prawie pracy. Rozdział IX. Świadczenia społeczne związane z pracą jako element ustrojowy społecznej gospodarki rynkowej. Rozdział X Świadczenia społeczne w prawie pracy w świetle zasad pomocniczości i proporcjonalności. Rozdział XI. Ocena aktualnej konstrukcji świadczeń społecznych o aksjologii socjalnej w polskim prawie pracy.

Wprowadzenie; Metodyka podjętych badań i opis organizacji procesu badawczego; Część I. Teoretyczne przesłanki sprawiedliwości wynagradzania i ich praktyczne implikacje Rozdział 1. Przesłanki sprawiedliwości wynagrodzeń w filozofii i teorii ekonomii Rozdział 2. Sprawiedliwe wynagradzanie z perspektywy nauk o zarządzaniu Rozdział 3. Współczesne podejście do kształtowania sprawiedliwości wynagradzania Część II. Sprawiedliwość wynagradzania i opodatkowania w różnych formach zatrudnienia Rozdział 4. Zróżnicowanie poczucia sprawiedliwości wynagradzania w różnych formach zatrudnienia Rozdział 5. Standardy wynagradzania – perspektywa prawna, społeczna i dyskurs medialny Rozdział 6. Opodatkowanie różnych form zatrudnienia a sprawiedliwość podatkowa Rozdział 7. Opodatkowanie różnych źródeł dochodów a (nie)sprawiedliwość systemu podatkowego Część III. Czynniki wpływające na stosowanie norm sprawiedliwości wynagradzania Rozdział 8. Nagrody dla pracowników – różnicowanie ze względu na posiadane umiejętności Rozdział 9. Zróżnicowanie czynników oceny sprawiedliwości wynagradzania w zależności od płci Rozdział 10. Zróżnicowanie norm sprawiedliwości – perspektywa pracownika i pracodawcy Rozdział 11. Narracja o sprawiedliwości wynagradzania a miejsce pracy Część IV. Marka płacowa – różnice perspektywy pracodawcy i pracownika Rozdział 12. Postrzeganie czynników osobistych a stosowanie norm dla sprawiedliwego wynagradzania. Perspektywy pracownika i pracodawcy Rozdział 13. Napięcia dotyczące sprawiedliwości wynagradzania Rozdział 14. Sprawiedliwość wynagradzania a marka płacowa Rozdział 15. Miejsce świadczeń pozapłacowych w systemie wynagradzania; Zakończenie; Spis tabel; Spis rysunków; Biogramy autorek i autorów.

R.1 Ubezpieczenia w systemie zabezpieczenia społecznego: Konstytucyjne podstawy zabezpieczenia społecznego; Ubezpieczeniowa metoda zabezpieczenia społecznego; Ewolucja regulacji prawnej ubezpieczeń społecznych; Ubezpieczenia społeczne jako materia ustawowa. R.2 Struktura systemu ubezpieczeń społecznych: System ubezpieczeń; Ubezpieczeni; Płatnicy składek; Zakład Ubezpieczeń Społecznych. R.3 Świadczenia pieniężne w razie choroby i macierzyństwa: Zakres ubezpieczenia chorobowego; Zasiłek chorobowy; Świadczenie rehabilitacyjne; Zasiłek wyrównawczy; Zasiłek macierzyński; Zasiłek opiekuńczy; Postępowanie w sprawach ustalenia prawa do zasiłków i ich wypłat. R.4 Ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych: Pojęcie wypadku przy pracy i choroby zawodowej; Postępowanie w sprawach z zakresu wypadków przy pracy; Zakres podmiotowy ubezpieczenia społecznego z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych; Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego; Zasady ustalania wysokości składki na ubezpieczenie wypadkowe; Prewencja wypadkowa i zasady jej finansowania. R.5 Emerytury i renty z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych: Zakres świadczenia z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych; Warunki nabycia prawa do świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego; Emerytury; Renty z tytułu niezdolność do pracy i renta rodzinna; Zasady przyznawania i wypłaty świadczeń. R.6 Organizacja i funkcjonowanie funduszy emerytalnych; Filar drugi w nowym systemie emerytalnym; Działalność lokacyjna otwartych funduszy emerytalnych; Ocena wyników inwestycyjnych otwartych funduszy emerytalnych; Obowiązki informacyjne i nadzór nad OFE; Wypłata środków z otwartych funduszy emerytalnych; Wypłata świadczeń emerytalnych z otwartych funduszy emerytalnych; Pracowniczy fundusz emerytalny. R.7 Pracownicze programy emerytalne i indywidualne konta emerytalne: Trzeci filar ubezpieczenia społecznego; Formy pracowniczego programu emerytalnego Podmioty pracowniczego programu emerytalnego; Tworzenie i likwiadacja pracowniczego programu emerytalnego, Składka z tytułu uczestnictwa w pracowniczym programie emerytalnym; Zwrot i wypłata środków z pracowniczego programu emerytalnego; Indywidualne konta emerytalneR.8 Ubezpieczenie społeczne rolników: Geneza ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych; Zasady organizacji ubezpieczenia społecznego rolników, Zakres podmiotowy ubezpieczenia społecznego rolników; Świadczenia z ubezpieczenia społecznego rolników; Finansowanie ubezpieczenia społecznego rolników. R.9 Wspólnotowa koordynacja zabezpieczenia społecznego: Pojęcie i zasady ogólne wspólnotowej koordynacji zabezpieczenia społecznego, 2. Zakres podmiotowy wspólnotowej koordynacji zabezpieczenia społecznego, Zakres przedmiotowy wspólnotowej koordynacji zabezpieczenia społecznego,

Zawiera: Przedmowa. Wykaz skrótów. Rozdział 1. Pojęcie i podstawy prawne szczególnych świadczeń zdrowotnych. 1.1. Uwagi wstępne. 1.2. Pojęcie świadczenia zdrowotnego w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 10 DziałLeczU. 1.3. Czynności stricte lecznicze. 1.4. Czynności nielecznicze. 1.5. Podstawy prawne szczególnych świadczeń zdrowotnych. 1.6. Uwagi podsumowujące. Rozdział 2. Eksperyment medyczny. 2.1. Zakres regulacji prawnej. 2.2. Pojęcie eksperymentu medycznego. 2.3. Granice ryzyka eksperymentu medycznego. 2.4. Ochrona prywatności informacyjnej. 2.5. Zgoda uczestnika eksperymentu medycznego. 2.6. Warunki proceduralne. Rozdział 3. Terapia eksperymentalna. 3.1. Uwagi wstępne. 3.2. Medyczne i etyczne aspekty terapii eksperymentalnej. 3.3. Prawne aspekty terapii eksperymentalnej. 3.4. Uwagi podsumowujące. Rozdział 4. Świadczenia zdrowotne wspomagające prokreację. 4.1. Metody i cele medycznego wspomagania prokreacji. 4.2. Granice wolności w sferze prokreacji. 4.3. Prawny status medycznego wspomagania prokreacji. 4.4. Zakres dopuszczalności medycznie wspomaganej prokreacji w ustawie o leczeniu niepłodności. 4.5. Zgoda pacjenta. 4.6. Problemy filiacyjne związane ze stosowaniem technik medycznie wspomaganej prokreacji. 4.7. Wybrane zagadnienia macierzyństwa zastępczego. Rozdział 5. Świadczenia zdrowotne związane z ciążą i porodem. 5.1. Uwagi wstępne. 5.2. Problem konfliktu wartości zdrowie i życie kobiety ciężarnej a zdrowie i życie dziecka poczętego. 5.3. Uzasadnienie dla przyjęcia szczególnej opieki zdrowotnej kobiet ciężarnych. 5.4. Świadczenia zdrowotne udzielane w ciąży fizjologicznej. 5.5. Procedury obejmujące diagnostykę prenatalną. 5.6. Podejrzenie wady płodu lub noworodka. 5.7. Procedury obejmujące terapię prenatalną. 5.8. Poród. 5.9. Udzielanie świadczeń zdrowotnych pacjentkom w sytuacjach niepowodzeń położniczych. 5.10. Procedury medyczne w ciąży po zastosowaniu medycznie wspomaganej prokreacji. 5.11. Problemy zastępczego macierzyństwa w kontekście podejmowania decyzji w ramach procedur ciążowych. Rozdział 6. Sterylizacja. 6.1. Oceny prawne dobrowolnej sterylizacji. 6.2. Medyczne metody sterylizacji a jej ocena prawnokarna. 6.3. Uwagi podsumowujące. Rozdział 7. Przerwanie ciąży. 7.1. Uwagi wstępne. 7.2. Historia. 7.3. Modele regulacyjne przerwania ciąży. 7.4. Zabieg przerywania ciąży na gruncie Konstytucji RP oraz na gruncie orzecznictwa ETPC. 7.5. Warunki ustawowe udzielania świadczeń. 7.6. Charakter prawny zabiegu. 7.7. Finansowanie świadczeń. 7.8. Problemy szczególne. Rozdział 8. Zabiegi estetyczne. 8.1. Uwagi wstępne. 8.2. Szczególne cechy zabiegów estetycznych oraz podstawowe problemy badawcze. 8.3. Zabiegi estetyczne jako zabiegi lecznicze i świadczenia zdrowotne. 8.4. Dopuszczalność zabiegów estetycznych o charakterze nieleczniczym. 8.5. Trudności związane z określeniem oczekiwanego przez pacjenta świadczenia. 8.6. Nieadekwatność przepisów o wyrażeniu zgody na zabieg medyczny do wyrażania zgody na zabiegi estetyczne. 8.7. Brak obiektywnie weryfikowalnych wskazań do przeprowadzenia zabiegu. 8.8. Zasady przeprowadzania zabiegów estetycznych. Rozdział 9. Transplantologia. 9.1. Ogólny zarys problemów transplantologii. 9.2. Transplantologia jako przedmiot szczególnych regulacji prawnych. 9.3. Granice dopuszczalności transplantacji. 9.4. Sytuacja biorcy. 9.5. Ochrona prywatności informacyjnej dawcy i biorcy. 9.6. Zakaz komercjalizacji przeszczepów. 9.7. Ludzki embrion jako dawca komórek macierzystych. 9.8. Przeszczepy ksenogeniczne. Rozdział 10. Świadczenia zdrowotne dotyczące krwi i jej składników. 10.1. Uwagi wstępne. 10.2. Osoby poddawane świadczeniom zdrowotnym dotyczącym krwi. 10.3. Podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych dotyczących krwi. 10.4. Rodzaje świadczeń zdrowotnych dotyczących krwi. 10.5. Ustawowe zasady udzielania świadczeń zdrowotnych dotyczących krwi. Rozdział 11. Ochrona zdrowia psychicznego. 11.1. Uwagi wstępne. 11.2. Podmiot uprawniony do świadczeń zdrowotnych z zakresu ochrony zdrowia psychicznego. 11.3. Podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych z zakresu ochrony zdrowia psychicznego. 11.4. Kategorie świadczeń zdrowotnych z zakresu ochrony zdrowia psychicznego. 11.5. Ustawowe zasady udzielania świadczeń zdrowotnych z zakresu ochrony zdrowia psychicznego. Rozdział 12. Leczenie osób uzależnionych od środków psychoaktywnych. 12.1. Uwagi wstępne. 12.2. Osoby uprawnione do uzyskania świadczeń zdrowotnych. 12.3. Podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych. 12.4. Rodzaje świadczeń zdrowotnych. 12.5. Ustawowe zasady udzielania świadczeń zdrowotnych osobom uzależnionym. 12.6. Finansowanie leczenia osób uzależnionych. Rozdział 13. Alkoholizm w polskim prawie medycznym 13.1. Uwagi wstępne. 13.2. Problem alkoholizmu. 13.3. Zadania administracji publicznej. 13.4. Zakaz reklamy. 13.5. Zezwolenia na obrót alkoholem. 13.6. Postępowanie w stosunku do osób nadużywających alkoholu. 13.7. Izby wytrzeźwień. Rozdział 14. Nikotynizm. 14.1. Pojęcie nikotynizmu. 14.2. Nikotynizm a zdrowie człowieka. 14.3. Nikotynizm a strategie ograniczania spożycia wyrobów tytoniowych i podobnych. 14.4. Nikotynizm w świetle regulacji prawnych. Rozdział 15. Świadczenia zdrowotne związane z chorobami zakaźnymi, w tym obowiązkowe i zalecane szczepienia. 15.1. Uwagi wstępne. 15.2. Szczepienia ochronne. 15.3. Udzielanie świadczeń zdrowotnych w przypadku podejrzenia lub rozpoznania zakażenia lub choroby zakaźnej. Rozdział 16. Świadczenia zdrowotne z zakresu genetyki. 16.1. Genom a prawa pacjenta. 16.2. Postnatalna diagnostyka genetyczna. 16.3. Przedurodzeniowa diagnostyka genetyczna. 16.4. Modyfikacja ludzkiego wyposażenia genetycznego. Rozdział 17. Zmiana płci. 17.1. Uwagi wstępne. 17.2. Medyczne aspekty zmiany płci. 17.3. Zmiana płci w perspektywie prawnej. 17.4. Uwagi podsumowujące. Rozdział 18. Diagnostyka laboratoryjna. 18.1. Uwagi wstępne. 18.2. Czynności diagnostyki laboratoryjnej. 18.3. Uprawnienia do wykonywania czynności diagnostyki laboratoryjnej. 18.4. Zawód diagnosty laboratoryjnego. 18.5. Zasady wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego. 18.6. Samorząd zawodowy i odpowiedzialność dyscyplinarna diagnostów laboratoryjnych. 18.7. Uwagi podsumowujące. Rozdział 19. Szczególne świadczenia udzielane przez farmaceutów. 19.1. Uwagi wstępne. 19.2. Usługi farmaceutyczne (czynności fachowe). 19.3. Czynności polegające na świadczeniu „opieki farmaceutycznej”. 19.4. Obowiązek podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez uczestnictwo w ciągłym szkoleniu w celu aktualizacji posiadanego zasobu wiedzy oraz stałego dokształcania się w zakresie nowych osiągnięć nauk farmaceutycznych. 19.5. Odmowa wydania produktu leczniczego. 19.6. Obowiązek zapewnienia dostępności leków. 19.7. Sporządzenie leków recepturowych i aptecznych. 19.8. Katalog osób uprawnionych do korzystania poza kolejnością z usług farmaceutycznych w aptekach. Rozdział 20. Obowiązkowe badania diagnostyczne. 20.1. Uwagi wstępne. 20.2. Badania profilaktyczne w ramach medycyny pracy. 20.3. Badania na obecność w organizmie alkoholu lub innych środków działających podobnie do alkoholu. 20.4. Badania uprawniające do korzystania z określonych rzeczy. 20.5. Badania w celu ochrony zdrowia publicznego. 20.6. Badania osób, za które państwo bierze odpowiedzialność. 20.7. Badania dla celów ubezpieczeń osobowych. Rozdział 21. Świadczenia zdrowotne realizowane w interesie wymiaru sprawiedliwości albo w związku z zadaniami wymiaru sprawiedliwości. 21.1. Świadczenia wykonywane u osób pozbawionych wolności. 21.2. Świadczenia zdrowotne wykonywane w systemie terapeutycznym u osób odbywających karę pozbawienia wolności. 21.3. Badania na zawartość alkoholu i innych środków odurzających wobec osób pozbawionych wolności. 21.4. Konieczne zabiegi lekarskie na osobie pozbawionej wolności. 21.5. Badania na zawartość alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu w trybie ustawy – Prawo o ruchu drogowym. 21.6. Świadczenia zdrowotne realizowane w interesie wymiaru sprawiedliwości albo w związku z zadaniami wymiaru sprawiedliwości, w tym: przypadki badań podejrzanych, podejrzewanych, świadków z KPK, w tym badania psychiatryczne połączone z obserwacją. 21.7. Świadczenia zdrowotne realizowane w interesie sprawiedliwości albo w związku z zadaniami wymiaru sprawiedliwości. Środki zabezpieczające. 21.8. Ustawa z 22.11.2013 r. o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób. Geneza, droga ustawodawcza i kontrowersje. Rozdział 22. Eutanazja i wspomagane samobójstwo. 22.1. Uwagi wstępne. 22.2. Geneza i ustalenia terminologiczne. 22.3. Modele regulacyjne eutanazji i ich uzasadnienie. 22.4. Regulacja eutanazji i wspomagane samobójstwo w świetle Konwencji Europejskiej. 22.5. Regulacja eutanazji w prawie polskim. Rozdział 23. Opieka długoterminowa. 23.1. Uwagi wstępne. 23.2. Długoterminowa opieka zdrowotna. 23.3. Długoterminowa opieka społeczna. Rozdział 24. Lecznictwo uzdrowiskowe. 24.1. Uwagi wstępne. 24.2. Ewolucja rozwiązań prawnych w przedmiocie lecznictwa uzdrowiskowego. 24.3. Definiowanie lecznictwa uzdrowiskowego i związanych z nim terminów. 24.4. Rodzaje zakładów lecznictwa uzdrowiskowego i ich zadania. 24.5. Lecznictwo uzdrowiskowe jako świadczenie gwarantowane. 24.6. Kierowanie na lecznictwo uzdrowiskowe i rehabilitację. 24.7. Rodzaje stref ochrony uzdrowiskowej. 24.8. Nadzór nad lecznictwem uzdrowiskowym. Indeks rzeczowy.