Zawiera: Dział pierwszy. Przepisy ogólne: R. 1 Przepisy wstępne; R. 2 Podstawowe zasady prawa pracy; R. 2a Równe traktowanie w zatrudnieniu; R. 2b Nadzór i kontrola przestrzegania prawa pracy. Dział drugi. Stosunek pracy: R. 1 Przepisy ogólne; R. 2 Umowa o pracę; R. 2b Zatrudnianie pracowników w formie telepracy; R. 3 Stosunek pracy na podstawie powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę. Dział trzeci. Wynagrodzenie za pracę i inne świadczenia: R. 1 Ustalanie wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń związanych z pracą; R. 1a Wynagrodzenie za pracę; R. 2 Ochrona wynagrodzenia za pracę; R. 3 Świadczenia przysługujące w okresie czasowej niezdolności do pracy; R. 3a Odprawa remontowa lub emerytalna; R. 4 Odprawa pośmiertna. Dział czwarty. Obowiązki pracodawcy i pracownika: R. 1 Obowiązki pracodawcy; R. 2 Obowiązki pracownika; R. 2a Zakaz konkurencji; R. 3 Kwalifikacje zawodowe pracowników; R. 4 Regulamin pracy; R. 5 Nagrody i wyróżnienia; R. 6 Odpowiedzialność porządkowa pracowników.

Zawiera: Dział piąty. Odpowiedzialność materialna pracowników: R. 1 Odpowiedzialność pracownika za szkodę wyrządzoną pracodawcy; R. 2 Odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi. Dział szósty. Czas pracy: R. 1 Przepisy ogólne; R. 2 Normy i ogólny wymiar czasu pracy; R. 3 Okres odpoczynku; R. 4 Systemy i rozkłady czasu pracy; R. 5 Praca w godzinach nadliczbowych; R. 6 Praca w porze nocnej; R. 7 Praca w niedzielę i święta. Dział siódmy. Urlopy pracownicze: R. 1 Urlopy wypoczynkowe; R. 2 Urlopy bezpłatne. Dział ósmy. Uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem. Dział dziewiąty. Zatrudnianie młodocianych: R. 1 Przepisy ogólne; R. 2 Zawieranie i rozwiązywanie umów o pracę w celu przygotowania zawodowego; R. 3 Dokształcenie; R. 3a Zatrudnianie młodocianych w innym celu niż przygotowanie zawodowe; R. 4 Szczególna ochrona zdrowia; R. 5 Urlopy wypoczynkowe; R. 6 Rzemieślnicze przygotowanie zawodowe. Dział dziesiąty. Bezpieczeństwo i higiena pracy: R. 1 Podstawowe obowiązki pracodawcy; R. 2 Prawa i obowiązki pracownika; R. 3 Obiekty budowalne i pomieszczenia pracy; R. 4 Maszyny i inne urządzenia techniczne; R. 5 Czynniki oraz procesy pracy stwarzające szczególne zagrożenie dla zdrowia lub życia; R. 6 Profilaktyczna ochrona zdrowia; R. 7 Wypadki przy pracy i choroby zawodowe; R. 8 Szkolenie; R. 9 Środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze; R. 10 Służba bezpieczeństwa i higieny pracy; R. 11 Konsultacje w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz komisja bezpieczeństwa i higieny pracy; R. 12 Obowiązki organów sprawujących nadzór nad przedsiębiorstwami lub innymi jednostkami organizacyjnymi państwowymi albo samorządowymi; R. 13 Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące wykonywania prac w różnych gałęziach pracy. Dział jedenasty. Układy zbiorowe pracy: R. 1 Przepisy ogólne; R. 2 Ponadzakładowy układ zbiorowy pracy; R. 3 Zakładowy układ zbiorowy pracy. Dział dwunasty. Rozpatrywanie sporów o roszczenia ze stosunku pracy: R. 1 Przepisy ogólne; R. 2 Postępowanie pojednawcze; R. 3 Sądy pracy. Dział trzynasty. Odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika. Dział czternasty. Przedawnienie roszczeń. Dział piętnasty. Przepisy końcowe.

Zawiera: SŁOWO WSTĘPNE. ROZDZIAŁ 1. Pojęcie międzynarodowego prawa pracy. 1.1. Uwagi wstępne. 1.2. Międzynarodowe prawo pracy. 1.3. Międzynarodowe publiczne prawo pracy. 1.3.1. Uwagi wstępne. 1.3.2. Międzynarodowe zbiorowe prawo pracy. 1.3.3. Międzynarodowe indywidualne prawo pracy. 1.3.4. Unijne prawo pracy. 1.4. Międzynarodowe prywatne prawo pracy. ROZDZIAŁ 2. Źródła międzynarodowego prawa pracy i ich wpływ na system prawa polskiego. 2.1. Źródła międzynarodowego prawa pracy. 2.1.1. Akty Organizacji Narodów Zjednoczonych. 2.1.2. Akty Międzynarodowej Organizacji Pracy. 2.1.2.1. Konstytucja Międzynarodowej Organizacji Pracy. 2.1.2.2. Konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy. 2.1.2.2.1. Cechy i charakter prawny. 2.1.2.2.2. Uchwalanie konwencji i zaleceń. 2.1.2.2.3. Nowelizacja konwencji i zaleceń. 2.1.2.2.4. Uchylenie, wycofanie i wypowiedzenie konwencji i zaleceń. 2.1.2.3. Inne akty Międzynarodowej Organizacji Pracy. 2.2. Wpływ źródeł międzynarodowego prawa pracy na system prawa polskiego. 2.2.1. Uwagi wstępne. 2.2.2. Ratyfikacja normy międzynarodowoprawnej jako formalna przesłanka jej wpływu na system prawa polskiego. 2.2.3. Liczba ratyfikowanych konwencji jako ilościowy miernik wpływu międzynarodowego prawa pracy na prawo polskie. 2.2.4. Merytoryczne oddziaływanie norm międzynarodowego prawa pracy na prawo polskie. ROZDZIAŁ 3. Międzynarodowa Organizacja Pracy - geneza, członkostwo, struktura, organy. 3.1. Geneza Międzynarodowej Organizacji Pracy. 3.2. Cele działania Międzynarodowej Organizacji Pracy w ujęciu historycznym. 3.3. Członkostwo w Międzynarodowej Organizacji Pracy. 3.4. Międzynarodowa Konferencja Pracy. 3.4.1. Zasady działania. 3.4.2. Uprawnienia. 3.5. Rada Administracyjna. 3.6. Międzynarodowe Biuro Pracy. 3.6.1. Organizacja. 3.6.2. Uprawnienia. 3.7. Pomoc techniczna. 3.8. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 4. Kontrola stosowania prawodawstwa Międzynarodowej Organizacji Pracy. 4.1. Uwagi wstępne. 4.2. Procedura związana z przyjęciem konwencji i zaleceń. 4.3. Kontrola ratyfikowanych konwencji. 4.4. Sprawozdania z nieratyfikowanych konwencji oraz zaleceń. 4.5. Kontrola nadzwyczajna. 4.6. Organy kontrolne Międzynarodowej Organizacji Pracy. 4.6.1. Uwagi wstępne. 4.6.2. Komisja Niezależnych Ekspertów do spraw Stosowania Konwencji i Zaleceń. 4.6.3. Komitet Konferencji do spraw Stosowania Konwencji i Zaleceń. 4.7. Kontrola konwencji dotyczących wolności związkowych. 4.8. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 5. Prawo do pracy. 5.1. Uwagi wstępne. 5.2. Prawo do pracy w dokumentach międzynarodowych. 5.2.1. Prawo do pracy jako prawo człowieka. 5.2.2. Prawo do pracy w dorobku Międzynarodowej Organizacji Pracy. 5.3. Materialny zakres prawa do pracy. 5.4. Prawo do pracy szczególnych grup społecznych w świetle prawa międzynarodowego. 5.5. Implementacja międzynarodowych regulacji prawa do pracy do polskiego systemu prawa pracy. 5.6. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 6. Wolność pracy i zakaz pracy przymusowej. 6.1. Uwagi wstępne. 6.2. Wybrane płaszczyzny badania zjawiska wolności pracy. 6.2.1. Aksjologiczne koncepcje wolności pracy. 6.2.2. Wolność pracy w płaszczyźnie prawnej. 6.2.3. Wolność pracy w płaszczyźnie ekonomicznej. 6.2.4. Wolność pracy w płaszczyźnie socjologicznej. 6.3. Wolność pracy i zakaz pracy przymusowej z perspektywy międzynarodowego prawa pracy. 6.3.1. Aksjologia wolności pracy. 6.3.2. Pakty Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych. 6.3.3. Konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy. 6.4. Implementacja międzynarodowych regulacji dotyczących wolności pracy i zakazu pracy przymusowej do polskiego systemu prawnego. 6.4.1. Aksjologia wolności pracy. 6.4.2. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, kodeks pracy i inne krajowe regulacje prawne. 6.4.3. Przeciwdziałanie segmentacji rynku pracy i wykluczeniu społecznemu w Polsce. 6.5. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 7. Polityka zatrudnienia i rynek pracy. 7.1. Uwagi wstępne. 7.2. Polityka zatrudnienia. 7.3. Poradnictwo zawodowe i szkolenia zawodowe. 7.4. Pośrednictwo pracy. 7.5. Ochrona przed bezrobociem. 7.6. Implementacja postanowień konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczących ochrony bezrobocia w systemie prawa polskiego. 7.7. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 8. Problematyka stosunku pracy. 8.1. Uwagi wstępne. 8.2. Zatrudnienie kobiet przed i po porodzie. 8.3. Rozwiązanie stosunku pracy z inicjatywy pracodawcy. 8.4. Uprawnienia pracownicze pracowników tubylczych. 8.5. Umowy o pracę zawierane przez władze publiczne. 8.6. Rekomendacje dotyczące stosunku pracy. ROZDZIAŁ 9. Ochrona w razie rozwiązania stosunku pracy przez pracodawcę. 9.1. Uwagi wstępne. 9.2. Zakres przedmiotowy i podmiotowy konwencji MOP nr 158 i zalecenia MOP nr 166 dotyczących rozwiązania stosunku pracy z inicjatywy pracodawcy. 9.3. Wymóg zasadności wypowiedzenia umowy o pracę. 9.4. Przyczyny uzasadniające wypowiedzenie umowy o pracę. 9.5. Tryb rozwiązania umowy o pracę. 9.6. Prawo do odwołania się do właściwego organu od nieuzasadnionego wypowiedzenia. 9.7. Okres wypowiedzenia. 9.8. Szczególne regulacje dotyczące zwolnień z przyczyn gospodarczych, technologicznych, strukturalnych lub podobnych. 9.9. Świadectwo pracy. 9.10. Świadczenia przysługujące zwalnianym pracownikom. 9.11. Wdrożenie postanowień konwencji. 9.12. Dostosowanie prawa polskiego do standardów wynikających z konwencji MOP nr 158 i zalecenia MOP nr 166. ROZDZIAŁ 10. Ochrona roszczeń pracowników w razie niewypłacalności pracodawcy. 10.1. Przyczyny ustanowienia konwencji MOP nr 173 dotyczącej ochrony roszczeń pracowników w wypadku niewypłacalności pracodawcy oraz tryb jej wdrożenia przez państwa członkowskie. 10.2. Niewypłacalność pracodawcy w rozumieniu konwencji MOP nr 173. 10.3. Zasięg podmiotowy ochrony roszczeń. 10.4. Konstrukcja ochrony roszczeń na drodze przywileju. 10.5. Konstrukcja ochrony roszczeń przez instytucję gwarancji. 10.6. Zakres przedmiotowy ochrony roszczeń. 10.6.1. Uwagi wstępne. 10.6.2. Ograniczenia ochrony roszczeń. 10.6.2.1. Ograniczenia temporalne. 10.6.2.2. Ograniczenia wysokości roszczeń chronionych. 10.7. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 11. Zasada równego traktowania i zakazu dyskryminacji. 11.1. Uwagi wstępne. 11.2. Ewolucja rozumienia zasady równego traktowania i zakazu dyskryminacji pracowników. 11.3. Ochrona przed dyskryminacją w stosunkach pracy w regulacjach o charakterze uniwersalnym. 11.4. Standardy ochrony przed dyskryminacją Międzynarodowej Organizacji Pracy. 11.4.1. Zarys systemu ochrony. 11.4.2. Konwencja MOP nr 111 dotycząca dyskryminacji w zakresie zatrudnienia i wykonywania zawodu jako podstawowy akt Międzynarodowej Organizacji Pracy chroniący pracowników przed nierównym traktowaniem. 11.4.2.1. Uwagi wstępne. 11.4.2.2. Pojęcie dyskryminacji w konwencji MOP nr 111. 11.4.2.3. Zakres podmiotowy konwencji MOP nr 111. 11.4.2.4. Kryteria dyskryminujące w świetle konwencji MOP nr 111. 11.4.2.5. Przedmiotowy zakres ochrony przed dyskryminacją w konwencji MOP nr 111. 11.4.2.6. Dopuszczalne różnicowanie zatrudnionych niemające charakteru dyskryminacji na gruncie konwencji MOP nr 111. 11.4.2.7. Obowiązki nałożone na państwa-strony konwencji MOP nr 111. 11.4.3. Obowiązek przeciwdziałania dyskryminacji w zakresie wynagrodzenia - konwencja MOP nr 100 dotycząca jednakowego wynagrodzenia dla pracujących mężczyzn i kobiet za pracę jednakowej wartości jako podstawa zapewnienia równości w zakresie wynagrodzenia między kobietami i mężczyznami. 11.4.3.1. Uwagi wstępne. 11.4.3.2. Obowiązki państw wynikające z konwencji MOP nr 100. 11.4.3.3. Pojęcie wynagrodzenia w konwencji MOP nr 100. 11.4.3.4. Obowiązek zapewnienia równego wynagrodzenia za jednakową pracę. 11.4.4. Równouprawnienie pracowników realizujących obowiązki rodzinne w świetle konwencji MOP nr 156 dotyczącej równości szans i traktowania pracowników obu płci: pracowników mających obowiązki rodzinne. 11.4.4.1. Uwagi wstępne. 11.4.4.2. Zakres podmiotowy ochrony konwencji MOP nr 156. 11.4.4.3. Obowiązki państw na gruncie konwencji MOP nr 156. 11.4.5. Ochrona macierzyństwa a zasada niedyskryminacji w zatrudnieniu w świetle konwencji MOP nr 183 dotyczącej ochrony macierzyństwa. 11.4.6. Ochrona grup szczególnie narażonych na nierówne traktowanie w świetle konwencji MOP nr 169 dotyczącej ludności tubylczej i plemiennej w krajach niezależnych. 11.4.7. Ochrona migrantów zarobkowych jako element polityki zapewnienia równego traktowania pracowników. 11.4.8. Ochrona osób z niepełnosprawnościami jako forma polityki równości szans. 11.4.9. Działalność przedstawicieli pracowników jako dodatkowa przesłanka niedozwolonego różnicowania. 11.4.10. Zakaz dyskryminacji pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze. 11.5. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 12. Prawo do wynagrodzenia. 12.1. Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych. 12.2. Konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy. 12.2.1. Konstytucja Międzynarodowej Organizacji Pracy. 12.2.2. Konwencje dotyczące minimalnego wynagrodzenia za pracę. 12.2.3. Konwencje dotyczące ochrony wynagrodzenia za pracę. 12.2.4. Konwencje dotyczące jednakowego wynagrodzenia dla mężczyzn i kobiet. 12.2.5. Konwencje dotyczące ochrony świadczeń w przypadku ogłoszenia upadłości. 12.2.6. Konwencje dotyczące pracy na statkach. 12.2.7. Pozostałe konwencje. 12.2.8. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 13. Prawo do wypoczynku. 13.1. Uwagi wstępne. 13.2. Rozwój międzynarodowych standardów z zakresu prawa do odpoczynku. 13.3. Przedmiot i zakres ochrony. 13.4. Cele prawnej ochrony odpoczynku. 13.5. Pojęcie czasu pracy. 13.6. Ograniczenie dnia i tygodnia pracy (normy czasu pracy). 13.7. Okresy odpoczynku. 13.8. Praca w godzinach nadliczbowych. 13.9. Rozkład czasu pracy. 13.10. Praca w niepełnym wymiarze czasu pracy. 13.11. Urlop wypoczynkowy. ROZDZIAŁ 14. Ochrona zatrudnionych w transporcie drogowym. 14.1. Uwagi wstępne. 14.2. Czas pracy, czas prowadzenia i wypoczynek w transporcie drogowym w konwencjach i zaleceniach Międzynarodowej Organizacji Pracy. 14.2.1. Uwagi wstępne. 14.2.2. Czas pracy i wypoczynek w transporcie drogowym w konwencji MOP nr 67 dotyczącej czasu pracy i wypoczynku w transporcie drogowym. 14.2.3. Czas pracy, czas prowadzenia i wypoczynek w transporcie drogowym w konwencji MOP nr 153 oraz zaleceniu MOP nr 161 dotyczących czasu pracy i wypoczynku w transporcie drogowym. 14.3. Czas prowadzenia, przerwy w prowadzeniu oraz odpoczynek kierowców w Umowie europejskiej dotyczącej pracy załóg pojazdów wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe. ROZDZIAŁ 15. Powszechna ochrona pracy. 15.1. Uwagi wstępne. 15.1.1. Rozumienie ochrony pracy. 15.1.2. Ogólna charakterystyka aktywności Międzynarodowej Organizacji Pracy w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. 15.2. Ogólne (powszechne) standardy bezpieczeństwa i higieny pracy. 15.2.1. Uwagi wstępne. 15.2.2. Ogólne standardy bezpieczeństwa i higieny pracy na poziomie krajowym. 15.2.3. Ogólne standardy bezpieczeństwa i higieny pracy na poziomie przedsiębiorstwa. 15.2.4. Ogólne standardy dotyczące pracowniczych służb bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. 15.2.5. Ogólne standardy w dziedzinie promocji bezpieczeństwa i higieny pracy. 15.3. Branżowe (sektorowe) standardy bezpieczeństwa i higieny pracy. 15.3.1. Uwagi wstępne. 15.3.2. Zakres stosowania branżowych standardów bezpieczeństwa i higieny pracy. 15.3.3. Obowiązki państwa i władzy publicznej we wprowadzaniu branżowych standardów bezpieczeństwa i higieny pracy. 15.3.4. Obowiązki pracodawców w branżowych standardach bezpieczeństwa i higieny pracy. 15.3.5. Obowiązki i prawa pracowników w branżowych standardach bezpieczeństwa i higieny pracy. 15.4. Standardy bezpieczeństwa i higieny pracy związane z czynnikami szkodliwymi. ROZDZIAŁ 16. Ochrona zatrudnionych w razie wypadków przy pracy i chorób zawodowych. 16.1. Uwagi wstępne. 16.2. Pojęcie wypadku przy pracy i choroby zawodowej. 16.2.1. Pojęcie wypadku przy pracy. 16.2.2. Pojęcie choroby zawodowej i metody jej definiowania. 16.2.3. Wykaz chorób zawodowych. 16.3. Świadczenia w razie wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. 16.3.1. Zakres ochrony (zdarzenia uprawniające do świadczeń). 16.3.2. Osoby uprawnione do świadczeń. 16.3.3. Rodzaje świadczeń. 16.3.3.1. Uwagi wstępne. 16.3.3.2. Świadczenia rzeczowe. 16.3.3.3. Świadczenia pieniężne. 16.3.4. Zasady udzielania świadczeń. 16.4. Zapobieganie wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym. 16.4.1. Zapobieganie wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym jako przedmiot regulacji Międzynarodowej Organizacji Pracy. 16.4.2. Obowiązek zgłaszania oraz rejestrowania wypadków przy pracy i chorób zawodowych. 16.4.3. Obowiązek prowadzenia statystyk wypadków przy pracy i chorób zawodowych. 16.5. Implementacja standardów międzynarodowych w zakresie ochrony przed wypadkami przy pracy i chorobami zawodowymi do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 17. Ochrona kobiet i rodziny. 17.1. Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych. 17.2. Konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy. 17.2.1. Konstytucja Międzynarodowej Organizacji Pracy. 17.2.2. Ochrona macierzyństwa. 17.2.2.1. Uwagi wstępne. 17.2.2.2. Zwolnienie od pracy na badania lekarskie. 17.2.2.3. Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy. 17.2.2.4. Przerwy na karmienie. 17.2.2.5. Brak prawa do dodatkowego urlopu (zwolnienia) w razie choroby lub komplikacji. 17.2.2.6. Urlop macierzyński. 17.2.2.7. Zasiłek macierzyński. 17.2.2.8. Rozszerzenie uprawnień związanych z macierzyństwem na rodziców adoptujących dzieci. 17.2.2.9. Zakaz wypowiedzenia i rozwiązania zatrudnienia z kobietą w ciąży lub przebywającą na urlopie macierzyńskim albo w okresie następującym po jej powrocie do pracy. 17.2.3. Pracownicy mający obowiązki rodzinne. 17.2.4. Zakaz pracy nocnej. 17.2.5. Rodzaje prac wzbronionych kobietom. ROZDZIAŁ 18. Ochrona dzieci i młodocianych. 18.1. Ewolucja pojęć dziecka i młodocianego. 18.2. Ograniczenia zatrudniania dzieci i młodocianych związane z ich ochroną. 18.2.1. Uwagi wstępne. 18.2.2. Zatrudnienie w przemyśle. 18.2.3. Zatrudnienie pod ziemią. 18.2.4. Zatrudnienie w rolnictwie. 18.2.5. Zatrudnienie w sektorze morskim. 18.2.6. Zatrudnienie w zawodach nieprzemysłowych. 18.2.7. Unifikacja ograniczeń w zatrudnianiu dzieci i młodocianych. 18.3. Badania lekarskie dzieci i młodocianych jako warunek dopuszczenia do zatrudnienia w celu ochrony zdrowia. 18.4. Podstawy prawne zatrudniania dzieci i młodocianych. 18.5. Implementacja prawa międzynarodowego do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 19. Ochrona pracowników domowych. 19.1. Uwagi wstępne. 19.2. Pojęcie pracownika domowego w konwencji MOP nr 189 dotyczącej pracowników domowych. 19.3. Warunki zatrudnienia pracowników domowych. 19.4. Implementacja standardów wynikających z konwencji MOP nr 189 do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 20, Ochrona nakładców. 20.1. Uwagi wstępne. 20.2. Wczesna działalność Międzynarodowej Organizacji Pracy w zakresie regulacji kierowanych pośrednio do nakładców (1927-1933). 20.3. Dokumenty Międzynarodowej Organizacji Pracy odnoszące się kompleksowo do zagadnień pracy nakładczej. 20.4. Implementacja dorobku Międzynarodowej Organizacji Pracy w zakresie dotyczącym nakładców do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 21. Ochrona osób wykonujących pracę pod ziemią. 21.1. Uwagi wstępne. 21.2. Analiza dokumentów Międzynarodowej Organizacji Pracy poświęconych pracy odbywającej się pod ziemią (1931-1995). 21.2.1. Konwencja MOP nr 31 dotycząca czasu pracy w kopalniach węgla. 21.2.2. Konwencja MOP nr 45 dotycząca zatrudniania kobiet przy pracach pod ziemią we wszelkiego rodzaju kopalniach. 21.2.3. Konwencje MOP nr 123 i 124 dotyczące zasad warunkujących zatrudnienie pracowników młodocianych pod ziemią w kopalniach. 21.2.4. Dokumenty Międzynarodowej Organizacji Pracy zawierające główne wytyczne w zakresie zachowania bezpieczeństwa i higieny pracy wymagane przy zatrudnianiu pod ziemią w kopalniach. 21.3. Implementacja dorobku Międzynarodowej Organizacji Pracy w zakresie ochrony osób wykonujących pracę pod ziemią do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 22. Ochrona zatrudnionych w służbie publicznej. 22.1. Służba publiczna jako przedmiot regulacji międzynarodowego publicznego prawa pracy. 22.1.1. Uwagi wstępne. 22.1.2. Zakres stosowania i definicje konwencji MOP nr 151 dotyczącej ochrony prawa organizowania się i procedury określania warunków zatrudnienia w służbie publicznej. 22.1.3. Władza publiczna. 22.1.4. Pracownik publiczny. 22.1.5. Organizacja pracowników publicznych. 22.1.6. Ograniczenia prawa organizowania się pracowników publicznych. 22.2. Pozostałe sprawy związane z przedmiotem regulacji konwencji MOP nr 151. 22.2.1. Uwagi wstępne. 22.2.2. Ochrona prawa organizowania się. 22.2.3. Zapewnienie ułatwień organizacjom pracowników publicznych oraz procedura określania warunków zatrudnienia. 22.2.4. Rozstrzyganie sporów. 22.2.5. Stosunek treści konwencji MOP nr 151 do innych umów międzynarodowych. 22.3. Ocena sposobu i zakresu realizacji międzynarodowych standardów ochrony działalności związkowej w polskim prawie służby publicznej. 22.3.1. Uwagi wstępne. 22.3.2. Prawo do koalicji. 22.3.3. Prawo prowadzenia rokowań i sporów zbiorowych. 22.3.4. Prawo do strajku. ROZDZIAŁ 23. Ochrona marynarzy. 23.1. Proces globalizacji i jego wpływ na żeglugę morską. 23.1.1. Środowisko pracy ludzi morza w dobie powszechnej globalizacji. 23.1.2. Konstytucja morza - pojęcie rzeczywistej więzi między państwem rejestru i statkiem a reżimem prawnym określającym warunki pracy na statku. 23.2. Działalność Międzynarodowej Organizacji Pracy w zakresie regulacji morskiego prawa pracy. 23.2.1. Morskie sesje Międzynarodowej Organizacji Pracy. 23.2.2. Standaryzacja warunków pracy na morzu - pierwsze konwencje morskie Międzynarodowej Organizacji Pracy. 23.3. Znaczenie Konwencji o pracy na morzu w systemie międzynarodowego morskiego prawa pracy. 23.3.1. Cel konsolidacji morskiego prawa pracy. 23.3.2. Zakres normowania Konwencji o pracy na morzu. 23.3.3. Efektywność norm konwencyjnych i zakaz korzystniejszego traktowania tych państw, które nie ratyfikowały Konwencji o pracy na morzu. 23.3.4. Mechanizm scalenia i automatycznego zastąpienia konwencji morskich Konwencją o pracy na morzu. 23.4. Relacje między międzynarodowymi standardami pracy a prawem Unii Europejskiej. 23.4.1. Relacje między konwencjami morskimi Międzynarodowej Organizacji Pracy a prawem Unii Europejskiej. 23.4.2. Status Konwencji o pracy na morzu w prawie Unii Europejskiej. 23.5. Rola dialogu i partnerów społecznych w tworzeniu uniwersalnych standardów pracy. 23.6. Specyfika morskiego stosunku pracy - wybrane zagadnienia. 23.6.1. Charakterystyka morskiego stosunku pracy. 23.6.2. Marynarska umowa o pracę jako postawa stosunku pracy. 23.6.2.1. Uwagi wstępne. 23.6.2.2. Treść marynarskiej umowy o pracę oraz informacje o zatrudnieniu. 23.6.2.3. Forma i języki sporządzenia umowy. 23.6.2.4. Wejście w życie Konwencji o pracy na morzu i jej implementacja. ROZDZIAŁ 24. Ochrona pracowników niepełnosprawnych. 24.1. Uwagi wstępne. 24.2. Akty ONZ. 24.2.1. Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 48/96. 24.2.2. Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych. 24.3. Prawo Międzynarodowej Organizacji Pracy. 24.3.1. Konwencja MOP nr 111 dotycząca dyskryminacji w zakresie zatrudnienia i wykonywania zawodu. 24.3.2. Zalecenie MOP nr 88 dotyczące szkolenia zawodowego dorosłych, włącznie z inwalidami. 24.3.3. Zalecenie MOP nr 99 dotyczące przystosowania i rehabilitacji zawodowej inwalidów. 24.3.4. Konwencja MOP nr 159 dotycząca rehabilitacji zawodowej i zatrudnienia osób niepełnosprawnych. 24.3.5. Zalecenie MOP nr 168 dotyczące rehabilitacji zawodowej i zatrudnienia osób niepełnosprawnych. 24.3.6. „Kodeks postępowania. Zarządzanie niepełnosprawnością w miejscu pracy” Międzynarodowej Organizacji Pracy. 24.4. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 25. Ochrona pracowników migrujących. 25.1. Uwagi wstępne. 25.2. Analiza dokumentów Międzynarodowej Organizacji Pracy odnoszących się do zjawiska emigracji (1922-1975). 25.2.1. Zalecenie MOP nr 19 dotyczące statystyk migracji. 25.2.2. Dokumenty Międzynarodowej Organizacji Pracy poświęcone inspekcji emigrantów na pokładach statków. 25.2.3. Konwencja MOP nr 23 dotycząca repatriacji marynarzy. 25.2.4. Dokumenty Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczące ewaluacji systemu normującego status emigrantów (1939-1949). 25.2.5. Ochrona pracowników migrujących na obszarach rozwijających się. 25.2.6. Konwencja MOP nr 118 dotycząca równego traktowania własnych i obcych obywateli w zakresie zabezpieczenia społecznego. 25.2.7. Dokumenty Międzynarodowej Organizacji Pracy poświęcone zagadnieniom migracji w niewłaściwych warunkach oraz postulujące równość szans i równego traktowania pracowników migrujących. 25.3. Implementacja dorobku Międzynarodowej Organizacji Pracy w zakresie ochrony pracowników migrujących do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 26. Wolność zrzeszania się i swoboda działalności związkowej. 26.1. Wolność zrzeszania się w prawodawstwie międzynarodowym. 26.2. Pojęcie i zakres wolności związkowej. 26.3. Swoboda działania związku (podstawowe obszary działalności). 26.4. Prawne instrumenty ochrony wolności związkowej. 26.5. Wolność zrzeszania się i swoboda działalności związkowej w ustawodawstwie polskim. ROZDZIAŁ 27. Wolność układowa i prawo do rokowań zbiorowych. 27.1. Wolność układowa i prawo do rokowań zbiorowych jako emanacja wolności koalicji. 27.2. Pojęcie i poziomy rokowań zbiorowych. 27.3. Zasady prowadzenia rokowań zbiorowych. 27.3.1. Zasada dobrowolności i wolności rokowań zbiorowych. 27.3.2. Zakaz ingerencji władzy państwowej w uzgodnienia układowe. 27.3.3. Zasada prowadzenia rokowań w dobrej wierze. 27.4. Podmioty uprawnione do prowadzenia rokowań. 27.4.1. Uwagi wstępne. 27.4.2. Znaczenie organizacji reprezentatywnych. 27.4.3. Wymóg fachowości i właściwego umocowania przedstawicieli stron. 27.5. Przedmiot rokowań zbiorowych. 27.5.1. Uwagi wstępne. 27.5.2. Ograniczenia w kształtowaniu wysokości płac. 27.6. Relacja układu zbiorowego pracy do umowy o pracę. 27.7. Idea trójstronności w dialogu społecznym. 27.8. Ocena zgodności prawa krajowego w zakresie wolności rokowań. 27.8.1. Problem „wieczystych układów zbiorowych pracy”. 27.8.2. Ograniczenia w odstąpieniu od stosowania ponadzakładowego układu zbiorowego. 27.8.3. Ograniczenie wolności rokowań pracowników sfery budżetowej. ROZDZIAŁ 28. Współpraca w przedsiębiorstwie między pracodawcą a pracownikami i ich przedstawicielami. 28.1. Uwagi wstępne. 28.2. Współpraca w przedsiębiorstwie w świetle ogólnych unormowań Międzynarodowej Organizacji Pracy. 28.2.1. Zakres podmiotowy współpracy w przedsiębiorstwie. 28.2.2. Sposób realizacji współpracy w przedsiębiorstwie przez władze państw członkowskich. 28.2.3. Środki i procedury współpracy w przedsiębiorstwie. 28.2.4. Zakres przedmiotowy współpracy w przedsiębiorstwie. 28.3. Współpraca w przedsiębiorstwie w świetle unormowań szczegółowych Międzynarodowej Organizacji Pracy. 28.3.1. Uwagi wstępne. 28.3.2. Współpraca w przedsiębiorstwie w trakcie zwolnień grupowych. 28.3.3. Współpraca w przedsiębiorstwie w sprawach bezpieczeństwa i higieny pracy. 28.3.4. Implementacja standardów prawa międzynarodowego do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 29. Prawo do akcji protestacyjnej pracowników. Mediacja i arbitraż. 29.1. Uwagi wstępne. 29.2. Strajk i inne akcje protestacyjne. 29.2.1. Podstawy (źródła) uprawnienia człowieka do protestu w środowisku pracy. 29.2.2. Prawo do akcji protestacyjnych w dokumentach prawa międzynarodowego. 29.3. Mediacja i arbitraż. 29.3.1. Uwagi wstępne. 29.3.2. Mediacja. 29.3.3. Arbitraż. 29.4. Implementacja standardów globalnych do polskiego systemu prawnego. 29.5. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 30. Ochrona przedstawicieli pracowników i przysługujące im ułatwienia. 30.1. Uwagi wstępne. 30.2. Pojęcie „przedstawiciele pracowników”. 30.3. Ochrona przed dyskryminacją antyzwiązkową. 30.3.1. Znaczenie i zakres ochrony przed dyskryminacją antyzwiązkową. 30.3.2. Środki ochrony. 30.3.2.1. Uwagi wstępne. 30.3.2.2. Szczególna ochrona zatrudnienia. 30.3.2.3. Odpowiedzialność podmiotów naruszających zakaz dyskryminacji. 30.3.2.4. Przywrócenie do pracy. 30.3.2.5. Specjalne postępowanie odwoławcze. 30.4. Ułatwienia w działalności przedstawicielskiej. 30.4.1. Znaczenie i zakres ułatwień przysługujących przedstawicielom Pracowników. 30.4.2. Czas wolny od pracy przyznawany przedstawicielom Pracowników. 30.4.3. Prowadzenie działalności przedstawicieli pracowników na terenie zakładu pracy. 30.5. Implementacja standardów globalnych do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 31. Polityka społeczna. 31.1. Uwagi wstępne. 31.2. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka i Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych. 31.3. Konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy. 31.3.1. Uwagi wstępne. 31.3.2. Konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczące polityki społecznej. 31.3.2.1. Konwencja MOP nr 82 dotycząca polityki społecznej na terytoriach niemetropolitalnych. 31.3.2.2. Konwencja MOP nr 117 dotycząca podstawowych celów i norm polityki społecznej. 31.3.3. Konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczące zabezpieczenia społecznego. 31.3.3.1. Uwagi wstępne. 31.3.3.2. Normy pierwszej generacji. 31.3.3.3. Normy drugiej generacji. 31.3.3.3.1. Zalecenie MOP nr 67 dotyczące zabezpieczenia dochodu. 31.3.3.3.2. Konwencja MOP nr 102 dotycząca minimalnych norm zabezpieczenia społecznego. 31.3.3.4. Normy trzeciej generacji. 31.4. Implementacja standardów międzynarodowych dotyczących polityki społecznej do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 32. Administracja pracy. 32.1. Uwagi wstępne. 32.2. Zadania i organizacja systemu administracji pracy w świetle konwencji MOP nr 150 i zalecenia MOP nr 158 dotyczących roli, zadań i organizacji administracji pracy. 32.2.1. Zadania administracji pracy. 32.2.2. Organizacja systemu administracji pracy. 32.3. Inspekcja pracy. 32.3.1. Uwagi wstępne. 32.3.2. Zakres stosowania konwencji MOP nr 81 dotyczącej inspekcji pracy w przemyśle i handlu i konwencji MOP nr 129 dotyczącej inspekcji pracy w rolnictwie. 32.3.3. Pozycja inspekcji pracy (zasada podległości władzy centralnej). 32.3.4. Modele organizacji inspekcji pracy. 32.3.5. Status inspektorów pracy. 32.3.6. Zadania inspekcji pracy. 32.3.7. Środki działania inspekcji pracy. 32.3.7.1. Prawo wstępu na miejsce kontroli. 32.3.7.2. Środki dowodowe. 32.3.7.3. Środki reakcji na stwierdzone naruszenia przepisów. 32.3.7.4. Środki działania w sferze bezpieczeństwa i higieny pracy. 32.3.8. Implementacja standardów międzynarodowych dotyczących inspekcji pracy do polskiego systemu prawnego. 32.4. Służba zatrudnienia i statystyka pracy. 32.4.1. Uwagi wstępne. 32.4.2. Służba zatrudnienia w świetle konwencji MOP nr 88 i zalecenia MOP nr 83 dotyczących organizacji służby zatrudnienia. 32.4.3. Statystyka pracy w świetle konwencji MOP nr 160 i zalecenia MOP nr 170 dotyczących statystyki pracy. 32.4.4. Implementacja standardów międzynarodowych dotyczących służby zatrudnienia i statystyki pracy do polskiego systemu prawnego. WYKAZ SKRÓTÓW BIBLIOGRAFIA ORZECZENIA INDEKS RZECZOWY

ZAGADNIENIA OGÓLNE PRAWA PRACY: Między pracą a zatrudnieniem. Kilka uwag o charakterze pojęciowym; Pojęcia i relacje prawne pomiędzy prawem pracy a prawem zatrudnienia; Praca pod dobrymi rządami. Refleksje wokół Alegorii Dobrych i Złych Rządów Ambrogio Lorenzettiego; Zasady równych praw i niedyskryminacji a swoboda umów w indywidualnym prawie pracy; Wolność pracy jako przesłanka ograniczająca swobodę kontraktowania - wybrane problemy; Procesy inflacyjne a mechanizmy waloryzacyjne wynagrodzeń w prawie pracy; Stosowanie matematycznych narzędzi w prawie pracy i w nauce prawa pracy. WYBRANE ZAGADNIENIA STOSUNKU PRACY: Workation - nowy trend w świadczeniu pracy w erze postcovidowej; Ochrona dóbr osobistych osoby, której dotyczy zgłoszenie sygnalisty; Charakter prawny minimalnego wynagrodzenia za pracę; Zakres autonomii informacyjnej pracownika w okresie zagrożenia wirusem SARS-CoV-2; O prywatności zatrudnionych w świecie pracy ery technologicznej; Stosowanie kryterium dyspozycyjności jako przejaw dyskryminacji pośredniej przy nawiązaniu stosunku pracy; Odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę - uwagi praktyczne; Ustawa o urlopach pracowniczych z perspektywy wieku od jej uchwalenia; Strony i ich pełnomocnicy w mediacji w indywidualnych sprawach z zakresu prawa pracy. Z ZAGADNIEŃ SZCZEGÓLNYCH STOSUNKÓW PRACY: Podporządkowanie (nie)autonomiczne nauczycieli akademickich; Zasady dokonywania oceny okresowej nauczycieli akademickich i jej wpływ na dalsze zatrudnienie - wybrane zagadnienia; Podstawy zatrudnienia „innych osób” prowadzących zajęcia dydaktyczne w szkole wyższej; Kariery akademickie kobiet, czyli o współczesnych wyzwaniach w szkolnictwie wyższym; Kilka refleksji na stulecie służby cywilnej; Ślubowanie w służbie cywilnej. Funkcje, charakter i znaczenie prawne; Praca zdalna w administracji samorządu terytorialnego - rozwiązanie na czas kryzysu czy nowy standard? ZBIOROWE PRAWO PRACY: Zbiorowe prawo zatrudnienia w czasie pandemii COVID-19; Zagrożenia dla autonomii partnerów społecznych i wolności dialogu społecznego w czasie epidemii COVID-19; Pozazwiązkowe reprezentacje pracowników; Utrata uprawnień zakładowej organizacji związkowej a zakładowe źródła prawa pracy - wybrane problemy. UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE Z ELEMENTAMI POLITYKI SPOŁECZNEJ: Ochrona socjalna platform workers - wyzwania i propozycje rozwiązań; Równość i solidarność w powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym na tle zmian w finansowaniu opieki zdrowotnej od dnia 1 stycznia 2022 r.; Rażące naruszenie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy jako przesłanka podwyższenia składki wypadkowej na wniosek inspektora pracy; Charakter prawny wpłat podmiotu zatrudniającego do PPK; Wykład jako przedmiot umowy o dzieło w orzecznictwie sądowym w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych; Prawa i obowiązki podmiotów postępowania przedsądowego w sprawach emerytalno-rentowych powszechnego systemu ubezpieczeń. SPRAWOZDANIA: Sprawozdanie z XXIII Zjazdu Katedr i Zakładów Prawa Pracy „Zatrudnienie i zabezpieczenie społeczne w czasach kryzysów”, Sosnowiec - Zawiercie, 12-14 maja 2022 r.

Zawiera: SŁOWO WSTĘPNE. ROZDZIAŁ 1. Równe traktowanie i ochrona przed dyskryminacją. 1.1. Uwagi wstępne. 1.2. Gwarancje konstytucyjne i międzynarodowe, prawo Unii Europejskiej, prawo krajowe. 1.2.1. Konstytucja RP. 1.2.2. Standardy ponadnarodowe. 1.2.3. Prawo Unii Europejskiej. 1.2.4. Gwarancje równego traktowania i niedyskryminacji w ustawodawstwie polskim. 1.3. Pojęcia równego traktowania i dyskryminacji. 1.4. Niedozwolone kryteria różnicowania sytuacji pracowników. 1.5. Postacie i formy dyskryminacji. 1.5.1. Uwagi wstępne. 1.5.2. Dyskryminacja bezpośrednia. 1.5.3. Dyskryminacja pośrednia. 1.5.4. Molestowanie. 1.5.5. Brak racjonalnych usprawnień. 1.5.6. Postacie dyskryminacji. 1.6. Zakres podmiotowy nakazu równego traktowania i zakazu dyskryminacji. 1.7. Zakres przedmiotowy zakazu dyskryminacji. 1.8. Zakaz dyskryminacji w zakresie wynagrodzenia za pracę. 1.8.1. Uwagi wstępne. 1.8.2. Pojęcie wynagrodzenia za pracę. 1.8.3. Praca jednakowa i praca jednakowej wartości. 1.8.4. Różnicowanie wysokości wynagrodzenia. 1.9. Obowiązki pracodawcy w sferze równego traktowania i niedyskryminacji. 1.10. Przypadki dozwolonego różnicowania sytuacji pracowników ze względu na potencjalne przesłanki dyskryminacji. 1.11. Działania wyrównawcze. 1.11.1. Uwagi wstępne. 1.11.2. Charakter działań wyrównawczych. 1.11.3. Warunki stosowania działań wyrównawczych. 1.11.4. Forma prowadzenia działań wyrównawczych. 1.11.5. Odpowiedzialność za niezrealizowanie lub nieprawidłowe realizacje działań wyrównawczych. 1.12. Konsekwencje nierównego traktowania. 1.12.1. Uwagi wstępne. 1.12.2. Nieobowiązywanie postanowień aktów autonomicznych. 1.12.3. Nieważność postanowień umów o pracę (innych aktów, na podstawie których powstają stosunki pracy). 1.12.4. Odszkodowanie. 1.12.5. Rozkład ciężaru dowodu. 1.12.6. Ochrona pracowników korzystających z uprawnień gwarantowanych zasadą równego traktowania i zakazu dyskryminacji. 1.12.7. Inne konsekwencje naruszenia obowiązku równego traktowania w zatrudnieniu. 1.12.8. Konsekwencje nierównego traktowania niebędącego dyskryminacją. 1.13. Ochrona przed dyskryminacją w przepisach odrębnych. 1.13.1. Uwagi wstępne. 1.13.2. Ochrona przed dyskryminacją związkową. 1.13.3. Ochrona przed dyskryminacją pracowników tymczasowych. 1.13.4. Ochrona przed dyskryminacją zatrudnionych niebędących pracownikami. ROZDZIAŁ 2. Prawa i obowiązki stron stosunku pracy. 2.1. Uwagi wstępne. 2.2. Uprawnienia pracodawcy. 2.2.1. Uprawnienia normodawcze. 2.2.2. Uprawnienia warunkowane szczególnymi potrzebami pracodawcy. 2.2.3. Zabezpieczenie przed działalnością konkurencyjną pracownika i zakaz podejmowania przez niego dodatkowego zatrudnienia. 2.3. Żądanie zabezpieczenia roszczeń od pracownika. 2.3.1. Uwagi wstępne. 2.3.2. Zabezpieczenie roszczenia odszkodowawczego z tytułu pracowniczej odpowiedzialności materialnej. 2.3.3. Zabezpieczenie innych roszczeń pracodawcy. 2.4. Obowiązek ochrony prywatności pracownika. 2.4.1. Uwagi wstępne. 2.4.2. Pojęcie prywatności. 2.4.3. Ochrona prywatności na gruncie regulacji konstytucyjnych i prawnomiędzynarodowych. 2.4.3.1. Ochrona prywatności na gruncie Konstytucji RP. 2.4.3.2. Ochrona prywatności w prawie międzynarodowym. 2.4.3.2.1. Ochrona prywatności w aktach prawnych przyjętych przez ONZ. 2.4.3.2.2. Ochrona prywatności w aktach prawnych przyjętych przez Radę Europy. 2.4.3.2.3. Ochrona prywatności w aktach prawa Unii Europejskiej. 2.4.4. Obowiązek ochrony prywatności pracownika na gruncie przepisów prawa pracy. 2.4.4.1. Przedmiot ochrony. 2.4.4.2. Artykuł 111 k.p. jako źródło obowiązku ochrony prywatności pracownika. 2.4.4.3. Zakres prywatności pracownika i jego determinanty. 2.4.4.4. Zakres dopuszczalnej ingerencji pracodawcy w zachowania pracownika podejmowane poza czasem pracy. 2.4.4.5. Ocena sposobu uregulowania problematyki ochrony prywatności w prawie pracy. 2.4.5. Ochrona wizerunku pracownika na gruncie prawa autorskiego. 2.4.6. Obowiązek ochrony prywatności pracownika a ochrona jego danych osobowych. 2.4.6.1. Uwagi wstępne. 2.4.6.2. Przetwarzanie danych osobowych w zatrudnieniu. Pojęcie danych osobowych i zakres zastosowania RODO w stosunkach pracy. 2.4.6.3. Dopuszczalność przetwarzania danych osobowych pracowników i kandydatów do pracy. 2.4.6.4. Dopuszczalność przetwarzania tzw. wrażliwych danych osobowych pracowników i kandydatów do pracy. 2.4.6.5. Prawna problematyka monitoringu w relacjach pracowniczych. 2.4.6.6. Obowiązki pracodawcy jako administratora danych związane z gromadzeniem danych kandydatów do pracy i pracowników. 2.4.7. Środki prawne przysługujące pracownikowi w razie naruszenia przez pracodawcę obowiązku poszanowania jego prywatności. 2.4.7.1. Środki prawne ochrony prywatności pracownika na gruncie prawa pracy. 2.4.7.1.1. Uwagi wstępne. 2.4.7.1.2. Ochrona prawna wynikająca z przepisów antydyskryminacyjnych. 2.4.7.1.3. Naruszenie prywatności jako podstawa rozwiązania umowy przez pracownika bez wypowiedzenia. 2.4.7.1.4. Roszczenia wynikające z nieuzasadnionego rozwiązania umowy o pracę. 2.4.7.1.5. Roszczenia wynikające z wydania niewłaściwego świadectwa pracy. 2.4.7.2. Środki ochrony prawnej pracownika wynikające z przepisów prawa cywilnego. 2.4.7.2.1. Uwagi wstępne. 2.4.7.2.2. Przesłanki ochrony prywatności na gruncie przepisów kodeksu cywilnego. 2.4.7.2.3. Legitymacja bierna w przypadku roszczeń wynikających z przepisów o ochronie dóbr osobistych. 2.4.7.2.4. Niemajątkowe środki ochrony prywatności pracownika. 2.4.7.2.4.1. Roszczenia o zaniechanie naruszania prywatności. 2.4.7.2.4.2. Roszczenie o usunięcie skutków naruszenia. 2.4.7.2.4.3. Powództwo o ustalenie. 2.4.7.2.5. Majątkowe środki ochrony prywatności. 2.4.7.2.5.1. Roszczenie o zapłatę zadośćuczynienia lub odpowiedniej kwoty na wskazany cel społeczny. 2.4.7.2.5.2. Roszczenie o naprawienie szkody na zasadach ogólnych. 2.4.7.2.5.3. Roszczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia. 2.4.7.3. Środki prawne ochrony prywatności pracownika na gruncie przepisów o ochronie danych osobowych. 2.4.7.3.1. Uwagi wstępne. 2.4.7.3.2. Prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego. 2.4.7.3.3. Prawo do dochodzenia przed sądem ochrony swoich praw z pominięciem postępowania przed organem nadzoru. 2.4.7.4. Ocena środków ochrony prawa pracownika do prywatności w prawie polskim. 2.5. Obowiązki pracodawcy (art. 94 i n. k.p.). 2.5.1. Uwagi wstępne. 2.5.2. Dopuszczenie pracownika do pracy. 2.5.3. Dbałość o dobro pracownika. 2.5.4. Respektowanie zasad współżycia społecznego, lojalnego zachowania wobec pracownika oraz współpracy z pracownikiem przy realizacji stosunku pracy. 2.5.5. Poszanowanie godności i innych dóbr osobistych pracownika. 2.5.6. Przeciwdziałanie mobbingowi. 2.5.7. Obowiązki informacyjne wobec pracownika. 2.5.8. Ułatwianie pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych. 2.5.9. Obowiązki dotyczące organizacji, wykonywania i oceny pracy. 2.5.10. Prowadzenie i przechowywanie dokumentacji pracowniczej. 2.5.11. Wydanie pracownikowi świadectwa pracy. 2.5.12. Zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy; profilaktyczna ochrona zdrowia pracowników. 2.5.12.1. Szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. 2.5.12.1.1. Prawny charakter obowiązków szkoleniowych z zakresu bhp. 2.5.12.1.2. Edukacja szkolna w zakresie bhp. 2.5.12.1.3. Stałe działania edukacyjne pracodawcy z zakresu bhp w stosunku do pracowników. 2.5.12.1.4. Obowiązek sprawdzenia kwalifikacji i umiejętności oraz wiedzy pracownika z zakresu bhp przed dopuszczeniem do pracy. 2.5.12.1.5. Organizacja szkoleń bhp dla pracowników i pracodawców. 2.5.12.1.6. Czas szkoleń bhp. 2.5.12.1.7. Szkolenia bhp w okresie pandemii COVID-19. 2.5.12.1.8. Podsumowanie. 2.5.12.2. Służba bezpieczeństwa i higieny pracy. 2.5.12.2.1. Geneza instytucji. 2.5.12.2.2. Obowiązek powołania służby bhp. 2.5.12.2.3. Powierzenie zadań służby bhp specjalistom zewnętrznym. 2.5.12.2.4. Publiczny charakter służby bhp. 2.5.12.2.5. Podsumowanie. 2.5.12.3. Profilaktyczna ochrona zdrowia. 2.5.12.3.1. Uwagi ogólne. 2.5.12.3.2. Obowiązek dokonywania oceny i udzielania informacji o ryzyku zawodowym oraz jego dokumentowania. 2.5.12.3.3. Obowiązek podejmowania działań z zakresu prewencji wypadkowej i chorobowej. 2.5.12.3.4. Badania NDS i NDN. 2.5.12.3.5. Badania lekarskie pracowników. 2.5.12.3.6. Badania lekarskie w okresie pandemii COVID-19. 2.5.12.3.7. Obowiązki z zakresu zapewnienia posiłków profilaktycznych i środków higieny dla pracowników. 2.5.12.3.8. Podsumowanie. 2.5.12.4. Obowiązki organów sprawujących nadzór. 2.6. Publicznoprawne obowiązki pracodawcy. 2.6.1. Obowiązki pracodawcy jako płatnika składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i niektóre państwowe fundusze celowe oraz płatnika zasiłków finansowanych z ubezpieczeń społecznych. 2.6.1.1. Obowiązki związane z opłacaniem składek i wypłatą zasiłków. 2.6.1.2. Pozostałe obowiązki z zakresu ubezpieczeń społecznych. 2.6.2. Obowiązki pracodawcy jako płatnika zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. 2.6.3. Obowiązki pracodawcy jako podmiotu realizującego niektóre zadania publiczne z zakresu polityki rynku pracy, przeciwdziałania skutkom bezrobocia oraz aktywizacji osób niepełnosprawnych. 2.6.4. Obowiązki pracodawcy jako podmiotu wykonującego zadania z zakresu obronności. 2.6.5. Obowiązki pracodawcy jako podmiotu wykonującego zadania z zakresu ochrony danych osobowych. 2.7. Obowiązki pracownika. 2.7.1. Pojęcie obowiązku prawnego a obowiązki pracownika. 2.7.2. Wybrane kryteria klasyfikacji obowiązków pracowniczych. 2.7.3. Obowiązek pracy. 2.7.3.1. Obowiązek stosowania się do poleceń. 2.7.3.2. Obowiązek wykonywania pracy starannie i sumiennie. 2.7.3.3. Obowiązek przestrzegania ustalonego czasu pracy. 2.7.4. Obowiązek dbałości o dobro zakładu pracy. 2.7.4.1. Dobro zakładu pracy. 2.7.4.2. Treść obowiązku dbania o dobro zakładu pracy. ROZDZIAŁ 3. Zakaz konkurencji. 3.1. Uwagi wstępne. 3.2. Pojęcie zakazu konkurencji. 3.3. Rodzaje umów o zakazie konkurencji i ich relacja w stosunku do umowy o pracę i stosunku pracy. 3.3.1. Umowy o zakazie konkurencji. 3.3.2. Umowy o zakazie konkurencji a stosunek pracy i umowa o pracę. 3.4. Strony oraz treść umów o zakazie konkurencji. 3.4.1. Strony. 3.4.1.1. Pracownik. 3.4.1.2. Pracodawca. 3.4.2. Treść umowy. 3.4.2.1. Zakres zakazu. 3.4.2.2. Okres obowiązywania zakazu konkurencji. 3.4.2.3. Odszkodowanie. 3.4.2.4. Pozostałe postanowienia umowy. 3.5. Ustanie zakazu konkurencji. 3.5.1. Ustanie zakazu konkurencji zastrzeżonego w umowie o zakazie konkurencji w trakcie trwania stosunku pracy. 3.5.2. Ustanie zakazu konkurencji wynikającego z umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy. 3.5.2.1. Przyczyny ustania zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy wskazane w kodeksie pracy. 3.5.2.2. Upływ okresu, na który zawarto umowę. 3.5.2.3. Niewywiązywanie się pracodawcy z obowiązku wypłaty odszkodowania. 3.5.2.4. Ustanie przyczyny uzasadniającej zakaz. 3.5.2.5. Przyczyny ustania zobowiązania uregulowane poza kodeksem pracy. 3.5.2.5.1. Wypowiedzenie umowy o zakazie konkurencji. 3.5.2.5.2. Umowne prawo odstąpienia od umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy. 3.5.2.5.3. Inne przypadki wygaśnięcia zobowiązania wynikającego z umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy występujące w praktyce. 3.6. Wykonanie umów o zakazie konkurencji. 3.7. Skutki niewykonania umowy o zakazie konkurencji. 3.7.1. Niewykonanie zobowiązań przez pracownika i jego skutki. 3.7.2. Niewykonanie zobowiązań przez pracodawcę i jego skutki. 3.7.3. Dochodzenie roszczeń. ROZDZIAŁ 4. Staż pracy. 4.1. Uwagi wstępne. 4.2. Definicja stażu pracy. 4.3. Rodzaje stażu pracy. 4.3.1. Kryteria podziału stażu pracy. 4.3.2. Ogólny staż pracy. 4.3.3. Zakładowy staż pracy. 4.4. Okresy doliczane do stażu pracy. 4.5. Liczenie stażu pracy. 4.6. Uprawnienia pracownicze kształtowane przez staż pracy. 4.6.1. Staż pracy a uprawnienia płacowe. 4.6.1.1. Dodatek za wysługę lat (stażowy). 4.6.1.2. Nagroda jubileuszowa. 4.6.1.3. Odprawa pośmiertna. 4.6.1.4. Odprawa z tytułu zwolnień grupowych. 4.6.2. Staż pracy a uprawnienia urlopowe. 4.6.2.1. Urlop wypoczynkowy. 4.6.2.2. Urlop wychowawczy. 4.6.3. Staż pracy a ochrona trwałości stosunku pracy. 4.6.4. Staż pracy jako przesłanka posiadania przez pracownika czynnego i biernego prawa wyborczego. 4.7. Staż pracy jako dopuszczalne kryterium różnicowania sytuacji pracowników (art. 183b § 2 pkt 4 k.p.). 4.8. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 5. Wynagrodzenie i inne świadczenia związane z pracą. 5.1. Uwagi wstępne. 5.2. Zagadnienia terminologiczne. 5.3. Zasady wynagradzania. 5.3.1. Zasada korzystności. 5.3.2. Zasada równego traktowania/niedyskryminacji. 5.3.3. Zasada godziwości. 5.4. Źródła uprawnień pracowniczych. 5.4.1. Ustawa jako źródło uprawnień pracowniczych. 5.4.2. Autonomiczne źródła prawa pracy. 5.4.3. Zakres przedmiotowy autonomicznych źródeł prawa pracy. 5.4.3.1. Wartościowanie stanowisk. 5.4.3.2. Rynkowość wynagrodzeń. 5.4.4. Umowa o pracę lub inny akt nawiązania stosunku pracy. 5.4.5. Zwyczaj. 5.5. Wynagrodzenie zasadnicze i dodatki stałe. 5.5.1. Stałe składniki wynagrodzenia. 5.5.2. Wynagrodzenie zasadnicze – zagadnienia wprowadzające. 5.5.3. Formy wynagrodzenia zasadniczego. 5.5.3.1. Wynagrodzenie czasowe. 5.5.3.2. Wynagrodzenie akordowe. 5.5.3.3. Dniówka zadaniowa. 5.5.3.4. Wynagrodzenie prowizyjne. 5.5.3.5. Wynagrodzenie za kompetencje. 5.5.4. Dodatki stałe do wynagrodzenia zasadniczego. 5.6. Świadczenia związane z pracą mające charakter wynikowy (zmienne). 5.6.1. Premie. 5.6.2. Nagroda. 5.6.3. Premia uznaniowa. 5.6.4. Inne świadczenia motywacyjne. 5.7. Świadczenia z tytułu niewykonywania pracy. 5.7.1. Wynagrodzenie przestojowe. 5.7.2. Wynagrodzenie chorobowe. 5.8. Odprawy z tytułu ustania stosunku pracy. 5.8.1. Odprawa emerytalna i rentowa. 5.8.2. Odprawa pośmiertna. 5.9. Świadczenia związane z podróżami służbowymi. 5.10. Ochrona wynagrodzenia za pracę. 5.10.1. Zakaz zrzeczenia się wynagrodzenia. 5.10.2. Forma pieniężna wypłaty. 5.10.3. Termin wypłaty. 5.10.4. Potrącenia z wynagrodzenia i jego ograniczenia. 5.10.5. Szczególne przypadki niewypłacania wynagrodzenia. 5.10.6. Ochrona roszczeń pracowniczych w przypadku niewypłacalności pracodawcy. 5.11. Wynagrodzenie minimalne. 5.11.1. Minimalne wynagrodzenie – kontekst społeczno-gospodarczy. 5.11.2. Definicja minimalnego wynagrodzenia – perspektywa historyczna i prawna. 5.11.3. Tryb ustalania minimalnego wynagrodzenia. 5.11.4. Wysokość minimalnego wynagrodzenia. 5.11.5. Minimalne wynagrodzenie w umowach cywilnoprawnych. ROZDZIAŁ 6. Czas pracy. 6.1. Uwagi wstępne. 6.2. Czas pracy jako konstrukcja prawna. 6.2.1. Pojęcie czasu pracy. 6.2.2. Czas pracy a podróż służbowa. 6.2.3. Czas pracy a czas szkoleń. 6.2.4. Czas pracy a dyżur pracowniczy. 6.2.5. Pojęcie czasu pracy w prawie Unii Europejskiej. 6.2.6. Elementy konstrukcyjne czasu pracy. 6.2.6.1. System i rozkład czasu pracy. 6.2.6.2. Normy i wymiar czasu pracy. 6.2.6.3. Okresy rozliczeniowe. 6.2.6.4. Doba i tydzień. 6.2.6.5. Okresy dobowego i tygodniowego odpoczynku. 6.3. System i rozkład czasu pracy. 6.3.1. Uwagi wstępne. 6.3.2. Podstawowy czas pracy. 6.3.3. Skrócony czas pracy. 6.3.4. Przedłużony czas pracy. 6.3.5. Czas pracy w ruchu ciągłym i przy pracach, które nie mogą być wstrzymane ze względu na konieczność ciągłego zaspokajania potrzeb ludności. 6.3.6. Typowy równoważny czas pracy. 6.3.7. Równoważny czas pracy przy dozorze urządzeń lub przy pracach polegających na częściowym pozostawaniu w pogotowiu do pracy. 6.3.8. Równoważny czas pracy przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób, w zakładowych strażach i służbach ratowniczych. 6.3.9. System czasu pracy w skróconym tygodniu pracy. 6.3.10. System pracy weekendowej. 6.3.11. System przerywanego czasu pracy. 6.3.12. System zadaniowego czasu pracy. 6.3.13. Rozkład czasu pracy. 6.3.14. Wprowadzanie i ustalanie systemów i rozkładów czasu pracy. 6.4. Praca w godzinach nadliczbowych. 6.4.1. Pojęcie pracy w godzinach nadliczbowych. 6.4.2. Przesłanki pracy w godzinach nadliczbowych. 6.4.3. Ograniczenia i zakazy pracy w godzinach nadliczbowych. 6.4.4. Obowiązek pracy w godzinach nadliczbowych. 6.4.5. Rekompensata za pracę w godzinach nadliczbowych. 6.4.6. Praca ponadwymiarowa kadry zarządzającej. 6.5. Praca w porze nocnej. 6.6. Praca w niedziele i święta. ROZDZIAŁ 7. Urlopy i inne zwolnienia od pracy. 7.1. Urlopy wypoczynkowe. 7.1.1. Pojęcie, funkcje i prawny charakter urlopu wypoczynkowego. 7.1.2. Zakres swobody pracownika w realizacji prawa do corocznego wypoczynku. 7.1.3. Nabycie prawa i wymiar urlopu wypoczynkowego. 7.1.4. Udzielanie urlopu wypoczynkowego na dni pracy i w wymiarze godzinowym. 7.1.5. Urlop na żądanie. 7.1.6. Zasady prawa urlopowego. 7.1.6.1. Zasada niezbywalności prawa do urlopu wypoczynkowego. 7.1.6.2. Zasada urlopu corocznego. 7.1.6.3. Zasada planowego udzielania urlopów wypoczynkowych. 7.1.6.4. Zasada urlopu nieprzerwanego. 7.1.6.5. Zasada urlopu w naturze. 7.1.6.6. Zasada odpłatności. 7.1.7. Podsumowanie. 7.2. Urlopy bezpłatne. 7.2.1. Uwagi wstępne. 7.2.2. Urlopy bezpłatne przewidziane w kodeksie pracy. 7.2.2.1. Urlop bezpłatny udzielany na wniosek pracownika (art. 174 k.p.). 7.2.2.1.1. Zasady udzielania urlopu bezpłatnego na wniosek pracownika. 7.2.2.1.2. Status prawny pracownika w okresie urlopu bezpłatnego udzielanego na jego wniosek. 7.2.2.2. Urlop bezpłatny udzielany przez pracodawcę za pisemną zgodą pracownika w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy (art. 1741 k.p.). 7.2.2.2.1. Porozumienie pomiędzy pracodawcą macierzystym, u którego udzielany jest urlop bezpłatny, a pracodawcą, u którego pracownik zostaje zatrudniony. 7.2.2.2.2. Pisemna zgoda pracownika na udzielenie urlopu bezpłatnego u macierzystego pracodawcy w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy. 7.2.2.2.3. Zatrudnienie pracownika u pracodawcy, z którym macierzysty pracodawca podpisał porozumienie. 7.2.2.2.4. Status prawny pracownika przebywającego na urlopie bezpłatnym w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy. 7.2.2.3. Urlop bezpłatny dla pracowników młodocianych. 7.2.2.4. Urlop bezpłatny związany z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych. 7.2.3. Urlopy bezpłatne przewidziane w regulacjach pozakodeksowych. 7.2.3.1. Uwagi wstępne. 7.2.3.2. Urlop bezpłatny dla pracownika powołanego do pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy. 7.2.3.3. Urlop bezpłatny dla pracownika powołanego do odbycia ćwiczeń wojskowych lub pełnienia okresowej służby wojskowej lub terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie na okres trwania tych ćwiczeń lub służby. 7.2.3.4. Urlop bezpłatny dla osoby skierowanej do pracy przy zwalczaniu epidemii. 7.2.3.5. Urlopy bezpłatne udzielane posłom lub senatorom pozostającym w stosunkach pracy przed uzyskaniem mandatu. 7.2.3.6. Urlopy bezpłatne dla radnego gminy, powiatu i województwa. 7.2.3.7. Urlopy bezpłatne dla nauczycieli podlegających pod Kartę Nauczyciela. 7.2.3.8. Urlop bezpłatny na czas sprawowania funkcji członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. 7.2.3.9. Urlop bezpłatny dla członków zarządu komisarycznego na czas pełnienia tej funkcji. 7.2.3.10. Urlopy bezpłatne udzielane na czas kampanii wyborczej. 7.2.4. Podsumowanie. 7.3. Urlop szkoleniowy. 7.3.1. Uwagi wstępne. 7.3.2. Ewolucja regulacji prawnych dotyczących urlopu szkoleniowego. 7.3.3. Charakter prawny urlopu szkoleniowego. 7.3.4. Przesłanki prawa do urlopu do szkoleniowego. 7.3.4.1. Zakres podmiotowy prawa do urlopu szkoleniowego. 7.3.4.2. Pojęcie podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez pracownika. 7.3.4.3. Inicjatywa lub zgoda pracodawcy w przedmiocie podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez pracownika. 7.3.4.4. Forma podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez pracownika. 7.3.5. Realizacja prawa do urlopu szkoleniowego. 7.3.5.1. Wymiar urlopu szkoleniowego. 7.3.5.2. Zasady udzielania urlopu szkoleniowego. 7.3.6. Urlop szkoleniowy w przepisach odrębnych. 7.3.7. Podsumowanie. 7.4. Zwolnienia od pracy. 7.4.1. Uwagi wstępne. 7.4.2. Geneza i źródła zwolnień od pracy. 7.4.3. Podział zwolnień od pracy. 7.4.3.1. Zwolnienia związane z celami osobistymi lub rodzinnymi pracownika. 7.4.3.2. Zwolnienia z przyczyn związanych z dokształcaniem się pracownika. 7.4.3.3. Zwolnienia z powodów wykonywania działalności związanej z zatrudnieniem u danego pracodawcy. 7.4.3.4. Zwolnienia od pracy ze względu na świadczenie przez pracownika obowiązków niezwiązanych z pracą u danego pracodawcy. 7.4.4. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 8. Wypadki przy pracy i choroby zawodowe. 8.1. Regulacja prawna w zakresie wypadków przy pracy i chorób zawodowych. 8.1.1. Prawo polskie. 8.1.2. Prawo międzynarodowe. 8.2. Problematyka pojęcia wypadku przy pracy. 8.2.1. Rodzaje wypadków. 8.2.2. Definicja wypadku przy pracy. 8.2.3. Istota zdarzenia stanowiącego wypadek przy pracy. 8.2.4. Nagłość zdarzenia. 8.2.5. Przyczyna zewnętrzna zdarzenia. 8.2.6. Uraz lub śmierć. 8.2.7. Związek zdarzenia z pracą. 8.2.8. Pozapracownicze wypadki przy pracy. 8.2.9. Wypadek przy pracy a wypadek w drodze do pracy lub z pracy. 8.2.10. Wypadek traktowany na równi z wypadkiem przy pracy. 8.3. Wystąpienie wypadku przy pracy, ustalanie okoliczności i dokumentowanie wypadku przy pracy. 8.4. Problematyka pojęcia „choroba zawodowa”. 8.4.1. Definicja choroby zawodowej. 8.4.2. Odpowiedzialność pracodawcy za inne choroby pracownika niż zawodowe. 8.5. Rozpoznanie i dokumentowanie choroby zawodowej. 8.6. Prewencja jako podstawowy cel regulacji wypadków przy pracy i chorób zawodowych w prawie pracy. 8.7. Wpływ wypadków przy pracy i chorób zawodowych na trwający stosunek pracy i na rozwiązanie stosunku pracy. 8.7.1. Przeniesienie do innej pracy. 8.7.2. Dodatek wyrównawczy. 8.7.3. Ochrona trwałości stosunku pracy po wypadku przy pracy lub w związku z chorobą zawodową. 8.8. Odpowiedzialność za skutki wypadków przy pracy i chorób zawodowych. 8.8.1. Różne rodzaje odpowiedzialności w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową. 8.8.2. Odpowiedzialność pracodawcy na podstawie kodeksu pracy. 8.8.3. Odpowiedzialność pracodawcy na podstawie prawa cywilnego. 8.8.4. Odpowiedzialność pracownika. 8.9. Skutki w zakresie ubezpieczeń społecznych. 8.9.1. Ubezpieczenie wypadkowe a obowiązki i prawa pracodawców. 8.9.2. Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego. ROZDZIAŁ 9. Ochrona pracy kobiet i rodzicielstwa we współczesnym prawie pracy. 9.1. Uwagi wstępne. 9.2. Współczesne źródła ochrony rodzicielstwa. 9.3. Rodzaje uprawnień związanych z rodzicielstwem. 9.3.1. Uprawnienia pracujących rodziców związane z ciążą. 9.3.1.1. Prace wzbronione kobietom w ciąży i kobietom karmiącym. 9.3.1.2. Ochrona przed wypowiedzeniem. 9.3.1.3. Przedłużenie umowy do momentu porodu. 9.3.1.4. Dozwolone modyfikacje czasu pracy i miejsca pracy. 9.3.2. Urlop macierzyński. 9.3.3. Urlop rodzicielski. 9.3.4. Urlop wychowawczy. 9.3.5. Urlop ojcowski. 9.3.6. Uprawnienia związane z przysposobieniem dziecka. 9.3.7. Uprawnienia związane ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem do lat 14. 9.3.7.1. Zwolnienie na opiekę. 9.3.7.2. Zasiłek opiekuńczy. 9.3.8. Przerwa na karmienie. 9.4. Zasiłek macierzyński. 9.4.1. Źródła prawa do zasiłku macierzyńskiego. 9.4.1.1. Regulacje prawnomiędzynarodowe i unijne. 9.4.1.2. Regulacja krajowa. 9.4.2. Przesłanki udzielenia ochrony w postaci zasiłku macierzyńskiego oraz funkcje zasiłku macierzyńskiego. 9.4.3. Prawo do zasiłku macierzyńskiego w ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. 9.4.3.1. Podmioty uprawnione do zasiłku macierzyńskiego. 9.4.3.2. Prawo pierwotne i wtórne do zasiłku macierzyńskiego. 9.4.3.3. Warunki nabycia i realizacji prawa do zasiłku macierzyńskiego. 9.4.3.4. Wymiar i wysokość zasiłku macierzyńskiego. ROZDZIAŁ 10. Zatrudnienie i ochrona młodocianych oraz dzieci. 10.1. Uwagi wstępne. 10.2. Prawo polskie – rys historyczny. 10.3. Pojęcie pracownika młodocianego. 10.4. Skutki prawne zawarcia umowy o pracę wbrew przepisom kodeksu pracy. 10.5. Przygotowanie zawodowe młodocianych. 10.5.1. Uwagi wstępne. 10.5.2. Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego. 10.5.2.1. Nauka zawodu. 10.5.2.2. Przyuczenie do wykonania określonej pracy. 10.6. Zatrudnianie młodocianych przy wykonywaniu lekkich prac. 10.7. Urlopy młodocianych. 10.8. Szczególna ochrona zdrowia młodocianych. 10.9. Zatrudnianie dzieci. ROZDZIAŁ 11. Ochrona osób niepełnosprawnych a bariery społeczne. 11.1. Uwagi wstępne. 11.2. Status osób niepełnosprawnych. Wybrane zagadnienia. 11.3. Pojęcie osoby niepełnosprawnej w kategoriach prawnych, medycznych i społecznych. 11.4. Zatrudnianie osób niepełnosprawnych a funkcja ochronna polskiego prawa pracy. 11.5. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 12. Ochrona roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. 12.1. Uwagi wstępne. 12.2. Zakres podmiotowy ochrony roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. 12.3. Przesłanki niewypłacalności pracodawcy. 12.4. Zakres przedmiotowy ochrony roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. 12.5. Tryb zaspokajania roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. 12.6. Organizacja i finansowanie Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. 12.7. Tryb dochodzenia roszczeń. 12.8. System przywileju pierwszeństwa. ROZDZIAŁ 13. Odpowiedzialność stron stosunku pracy. 13.1. Odpowiedzialność pracodawcy – zagadnienia wprowadzające. 13.1.1. Pojęcie odpowiedzialności pracodawcy. 13.1.2. Zdolność pracodawcy do ponoszenia odpowiedzialności w sferze prawa pracy. 13.2. Odpowiedzialność majątkowa pracodawcy. 13.2.1. Uwagi wstępne. 13.2.2. Ogólna charakterystyka systemu odpowiedzialności majątkowej pracodawcy w kodeksie pracy. 13.2.2.1. Limitowanie odpowiedzialności jako założenie systemu odpowiedzialności majątkowej pracodawcy w kodeksie pracy. 13.2.2.2. Charakter prawny odpowiedzialności majątkowej pracodawcy uregulowanej w kodeksie pracy. 13.2.3. Odpowiedzialność na podstawie przepisów kodeksu cywilnego. 13.2.3.1. Stosowanie przepisów reżimu kontraktowego cywilnej odpowiedzialności odszkodowawczej do stosunku pracy. 13.2.3.1.1. Dopuszczalność stosowania przepisów reżimu kontraktowego cywilnej odpowiedzialności odszkodowawczej. 13.2.3.1.2. Stosowanie przepisów kodeksu cywilnego o odpowiedzialności kontraktowej do stosunku pracy w praktyce orzeczniczej Sądu Najwyższego. 13.2.3.2. Przepisy o czynach niedozwolonych jako podstawa odpowiedzialności pracodawcy w praktyce stosowania prawa. 13.2.3.2.1. Dopuszczalność wywodzenia przeciwko pracodawcy roszczeń na podstawie przepisów deliktowego reżimu cywilnej odpowiedzialności odszkodowawczej. 13.2.3.2.2. Stosowanie przepisów o czynach niedozwolonych w ramach tzw. odpowiedzialności uzupełniającej. 13.2.3.2.2.1. Przypadki, w których judykatura uznaje stosowanie przepisów o czynach niedozwolonych w ramach odpowiedzialności uzupełniającej za dopuszczalne. 13.2.3.2.2.2. Odpowiedzialność deliktowa w ramach modelu odpowiedzialności „uzupełniającej”. 13.2.3.2.3. Odpowiedzialność Skarbu Państwa w przypadku pracodawców „publicznych”. 13.3. Odpowiedzialność karna pracodawcy. 13.3.1. Dobra prawne chronione przez socjalne prawo karne. 13.3.2. Pracodawca jako podmiot czynu zabronionego. 13.3.3. Prawa pracownika wynikające ze stosunku pracy jako przedmiot ochrony prawnokarnej. 13.3.4. Prawo do legalnego zatrudnienia. 13.3.4.1. Prawo do zatrudnienia zgodnego z przepisami prawa. 13.3.4.2. Wolność od pracy przymusowej. 13.3.4.3. Wolność od handlu ludźmi. 13.3.5. Prawo pracownika do poszanowania dóbr osobistych. 13.3.6. Prawo do równego traktowania. 13.3.7. Prawo do wynagrodzenia. 13.3.8. Prawo do wypoczynku. 13.3.9. Prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. 13.3.10. Obowiązek pracodawcy zaspokajania potrzeb socjalno-bytowych pracowników. 13.3.11. Ochrona trwałości stosunku pracy. 13.3.12. Ochrona pracy pracowników – rodziców i młodocianych. 13.3.13. Obowiązki związane z prowadzeniem dokumentacji. 13.3.14. Wykroczenia związane z zatrudnieniem tymczasowym. 13.3.15. Karnoprawna reakcja na czyn zabroniony. 13.3.15.1. Kary za przestępstwa. 13.3.15.2. Środki karne i inne środki reakcji karnej stosowane wobec sprawców przestępstw. 13.3.15.3. Odpowiedzialność karna pracodawcy będącego podmiotem zbiorowym. 13.3.15.4. Środki reakcji karnej w sprawach o wykroczenia. 13.3.16. Zbieg przepisów oraz przestępstw. 13.4. Odpowiedzialność porządkowa pracownika. 13.4.1. Uwagi wstępne. 13.4.2. Charakter przepisów regulujących odpowiedzialność porządkową. 13.4.3. Zakres podmiotowy. 13.4.4. Przesłanki odpowiedzialności porządkowej. 13.4.4.1. Rodzaje naruszeń. 13.4.4.2. Bezprawność zachowania. 13.4.4.3. Wina. 13.4.5. Rodzaje kar. 13.4.6. Tryb nałożenia kary. 13.4.6.1. Terminy. 13.4.6.2. Wysłuchanie pracownika. 13.4.6.3. Zawiadomienie o zastosowaniu kary. 13.4.7. Tryb weryfikacji zastosowanej kary. 13.4.7.1. Sprzeciw. 13.4.7.2. Odwołanie do sądu. 13.4.8. Zatarcie kary. 13.5. Odpowiedzialność materialna pracownika. 13.5.1. Uwagi wstępne. 13.5.1.1. Odpowiedzialność „materialna” pracownika – uwagi terminologiczne. 13.5.1.2. Funkcje odpowiedzialności materialnej. 13.5.1.3. Źródła i zakres regulacji odpowiedzialności materialnej. 13.5.1.4. Systematyka regulacji odpowiedzialności materialnej. 13.5.2. Odpowiedzialność na zasadach ogólnych (art. 114–122 k.p.). 13.5.2.1. Uwagi wstępne. 13.5.2.2. Bezprawność. 13.5.2.2.1. Katalog obowiązków pracowniczych w ogólności. 13.5.2.2.2. Niewykonanie i nienależyte wykonanie obowiązków przez pracownika. 13.5.2.2.3. Okoliczności wyłączające bezprawność. 13.5.2.3. Wina. 13.5.2.3.1. Treść i znaczenie przesłanki winy. 13.5.2.3.2. Wina nieumyślna. 13.5.2.3.3. Wina umyślna. 13.5.2.3.4. Okoliczności wyłączające winę. 13.5.2.4. Szkoda. 13.5.2.4.1. Pojęcie szkody. 13.5.2.4.2. Szkoda prawnie relewantna w ramach odpowiedzialności materialnej pracowników. 13.5.2.4.3. Ograniczenie odpowiedzialności. 13.5.2.5. Związek przyczynowy. 13.5.2.5.1. Przyczynienie się do szkody przez pojedynczego pracownika. 13.5.2.5.2. Przyczynienie się do szkody przez większą liczbę osób. 13.5.2.6. Sposób naprawienia szkody. 13.5.2.6.1. Restytucja naturalna. 13.5.2.6.2. Odszkodowanie. 13.5.2.6.2.1. Moment ustalenia wysokości odszkodowania. 13.5.2.6.2.2. Ustawowe ograniczenie wysokości odszkodowania. 13.5.2.6.2.3. Ograniczenie wysokości odszkodowania w wewnątrzzakładowych źródłach prawa pracy i umowie o pracę. 13.5.2.7. Ciężar dowodu. 13.5.2.8. Szkoda wyrządzona osobie trzeciej. 13.5.2.8.1. Uwagi wstępne. 13.5.2.8.2. Związek między wykonywaniem obowiązków pracowniczych a wyrządzoną szkodą. 13.5.2.8.3. Dopuszczalność dochodzenia odszkodowania przez osobę trzecią od pracownika. 13.5.2.8.4. Roszczenie regresowe pracodawcy w stosunku do pracownika sprawcy szkody. 13.5.3. Odpowiedzialność za mienie powierzone. 13.5.3.1. Uwagi wstępne. 13.5.3.3. Szkoda w mieniu powierzonym. 13.5.3.4. Uwolnienie od odpowiedzialności. 13.5.3.5. Wspólna odpowiedzialność materialna.

Zawiera: Wprowadzenie. Wykaz skrótów. Rozdział I. Przyjęcie pracownika do pracy. 1. Katalog danych osobowych – uregulowania prawne. 2. Wstępne badania lekarskie. 3. Przyjęcie pracownika do pracy – sposób postępowania. Rozdział II. Strony stosunku pracy. 1. Pracodawca. 2. Pracownik. Rozdział III. Umowa o pracę. 1. Umowa o pracę. 2. Umowa o pracę na okres próbny. 3. Umowa o pracę na czas określony. 4. Umowa o pracę w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy. 5. Umowa na czas wykonania określonej pracy – przepisy przejściowe. 6. Umowa o pracę na czas nieokreślony. Rozdział IV. Delegowanie pracowników w ramach świadczenia usług w Unii Europejskiej. 1. Delegowanie pracowników – uregulowania prawne. 2. Delegowanie na podstawie dyrektywy 96/71. 3. Delegowanie pracowników do Polski w ramach świadczenia usług w UE. 4. Dochodzenie roszczeń z tytułu delegowania przed sądem. 5. Zabezpieczenie społeczne pracowników wykonujących pracę najemną na terenie UE. 6. Zatrudnienie cudzoziemca spoza obszaru UE. Rozdział V. Pozostałe formy świadczenia pracy. 1. Kodeksowe. 2. Cywilnoprawne. 3. Elastyczne formy pracy. Rozdział VI. Zatrudnianie telepracowników. 1. Uwagi wprowadzające i ważniejsze pojęcia. 2. Warunki stosowania telepracy. 3. Praca zdalna. Rozdział VII. Zatrudnianie pracowników tymczasowych. 1. Ogólna charakterystyka pracy tymczasowej i najważniejsze definicje. 2. Zasady zatrudniania pracowników tymczasowych i kierowania tych pracowników do wykonywania pracy tymczasowej. 3. Realizacja zatrudnienia tymczasowego. 4. Rozwiązanie stosunku pracy tymczasowej. Rezygnacja z pracy pracownika tymczasowego. Rozdział VIII. Obowiązki pracodawcy. 1. Zakres obowiązków pracodawcy – zagadnienia ogólne. 2. Katalog obowiązków pracodawcy. 3. Regulamin pracy. 4. Zapewnienie bhp. Rozdział IX. Obowiązki pracownika 1. Obowiązek wykonywania pracy. 2. Szczegółowe obowiązki pracownika. Rozdział X. Odpowiedzialność w stosunkach pracy 1. Odpowiedzialność pracowników. 2. Odpowiedzialność pracodawcy. Rozdział XI. Wynagrodzenie za pracę. 1. Ogólna charakterystyka wynagrodzenia za pracę. 2. Składniki wynagrodzenia za pracę. 3. Ustalanie warunków wynagrodzenia za pracę. 4. Ochrona wynagrodzenia za pracę. 5. Wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy. 6. Wynagrodzenie za pracę wadliwą. 7. Inne świadczenia związane z pracą. 8. Odszkodowania przysługujące pracownikom. 9. Roszczenia o wynagrodzenie za pracę. 10. Rola organów Państwowej Inspekcji Pracy w zakresie realizacji prawa do wynagrodzenia za pracę. 11. Dochodzenie roszczeń w postępowaniu pojednawczym. 12. Sądowe dochodzenie roszczeń o wynagrodzenie za pracę. 13. Przedawnienie roszczeń o wynagrodzenie za pracę. Rozdział XII. Czas pracy 1. Zagadnienia ogólne. 2. Przepisy o czasie pracy. 3. Kluczowe pojęcia dotyczące czasu pracy. 4. Okresy niewykonywania pracy wliczane do czasu pracy. 5. Okresy niewliczane do czasu pracy. 6. Okresy odpoczynku od pracy. 7. Systemy czasu pracy. 8. Praca w godzinach nadliczbowych. 9. Praca w nocy. 10. Praca w dni wolne od pracy. 11. Szczególne regulacje czasu pracy wybranych grup zawodowych. 12. Kumulacja zatrudnienia a czas pracy. 13. Tryb wprowadzania i zmiany systemów oraz rozkładów czasu pracy. 14. Planowanie i rozliczanie czasu pracy. 15. Ewidencja czasu pracy. 16. Naruszenie przepisów o czasie pracy. Rozdział XIII. Urlopy pracownicze 1. Urlop wypoczynkowy. 2. Urlop bezpłatny. 3. Urlopy szkoleniowe. 4. Urlopy okolicznościowe. Rozdział XIV. Uprawnienia pracownika-rodzica 1. Ochrona stosunku pracy w okresie ciąży. 2. Urlop macierzyński. 3. Urlop wychowawczy. 4. Pozostałe uprawnienia pracownicze związane z rodzicielstwem. 5. Zasiłek opiekuńczy. Rozdział XV. Zatrudnianie pracowników młodocianych 1. Zagadnienia wstępne. 2. Wiek pracowników młodocianych. 3. Zawarcie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego. 4. Prawo do refundacji. 5. Praktyki absolwenckie. Rozdział XVI. Zatrudnianie pracowników niepełnosprawnych 1. Zagadnienia ogólne. 2. Osoba niepełnosprawna. 3. Rehabilitacja społeczna. 4. Typy pracodawców. 5. Adaptacja środowiska pracy. 6. Uprawnienia pracownicze osób niepełnosprawnych, 7. Wpłaty na PFRON, 8. Formy wsparcia dla pracodawców. 9. Wspieranie samozatrudnienia. 10. Pomoc publiczna. 11. Odpowiedzialność wykroczeniowa. 12. Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych. 13. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. 14. Rady konsultacyjne do spraw osób niepełnosprawnych. 15. Rada Dostępności. 16. Zespół do spraw opracowania rozwiązań w zakresie poprawy sytuacji osób niepełnosprawnych i członków ich rodzin. 17. Międzyresortowy Zespół do Spraw Opracowania Systemu Orzekania o Niepełnosprawności oraz Niezdolności do Pracy. 18. Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych. Rozdział XVII. Środki prawne aktywizacji zawodowej i zatrudniania osób bezrobotnych. 1. Pojęcie bezrobotnego. 2. Środki aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych. 3. Instrumenty wspierające zatrudnianie osób bezrobotnych. 4. Formy zatrudnienia subsydiowanego osób bezrobotnych. 5. Dofinansowanie podjęcia działalności gospodarczej jako instrument wspierania samozatrudnienia osób bezrobotnych. 6. Zasiłek dla bezrobotnych jako zastępcza forma wspierania osób bezrobotnych. 7. Uprawnienia przysługujące pracodawcom w związku z zatrudnianiem osób bezrobotnych. 8. Uwagi końcowe. Rozdział XVIII. Zmiana treści stosunku pracy. 1. Porozumienie zmieniające. 2. Wypowiedzenie zmieniające. 3. Czasowe powierzenie pracownikowi innej pracy. Rozdział XIX. Ustanie umowy o pracę 1. Wprowadzenie. 2. Rozwiązanie umowy o pracę – zagadnienia ogólne. 3. Rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron. 4. Rozwiązanie umów terminowych. 5. Wypowiedzenie umowy o pracę. 6. Procedura zwolnień grupowych. 7. Rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia. 8. Wygaśnięcie stosunku pracy. 9. Uprawnienia pracownicze towarzyszące ustaniu umowy o pracę. 10. Świadectwo pracy. Rozdział XX. Rozwiązywanie indywidualnych sporów ze stosunku pracy. 1. Zagadnienia ogólne. 2. Terminy do dochodzenia roszczeń w sprawach z zakresu prawa pracy. 3. Wykonalność orzeczeń z zakresu prawa pracy. 4. Zaskarżanie orzeczeń. 5. Skarga na przewlekłość postępowania. 6. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Rozdział XXI. Zbiorowe prawo pracy. 1. Układy zbiorowe pracy. 2. Związek zawodowy u pracodawcy. 3. Rady pracowników. Rozdział XXII. Wypadki przy pracy i choroby zawodowe – ubezpieczenie wypadkowe. 1. Ustawa wypadkowa – nowe przepisy. 2. Choroby zawodowe. 3. Wypadki i choroby zawodowe powstałe w szczególnych okolicznościach. Rozdział XXIII. Kontrola pracowników. 1. Zakres prawny dopuszczalności kontroli. 2. Kontrola bezpośrednia sposobu i efektywności wykonywanej pracy. 3. Sankcje dla pracodawcy. Rozdział XXIV. Sygnalizowanie nieprawidłowości. 1. Zagadnienia wstępne. 2. System zgłaszania nieprawidłowości (whistleblowing). 3. Ochrona sygnalistów na gruncie obowiązującego prawa zatrudnienia. 4. Dyrektywa w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii Europejskiej – tzw. dyrektywa o ochronie sygnalistów. Aneks. Indeks rzeczowy.