Książka wpisuje się w nurt rozważań na temat aktualnych procesów i zjawisk zachodzących w lokalnych i regionalnych społecznościach. Jej celem jest ukazanie różnych aspektów funkcjonowania samorządu terytorialnego w ramach przysługującego mu prawa do tworzenia własnych rozwiązań i strategii w obszarze polityki społecznej. Autorzy zaprezentowali istotne problemy społeczne i możliwe metody radzenia sobie z nimi w skali lokalnej i regionalnej.
Książka wpisuje się w nurt rozważań na temat aktualnych procesów i zjawisk zachodzących w lokalnych i regionalnych społecznościach. Jej celem jest ukazanie różnych aspektów funkcjonowania samorządu terytorialnego w ramach przysługującego mu prawa do tworzenia własnych rozwiązań i strategii w obszarze polityki społecznej. Autorzy zaprezentowali istotne problemy społeczne i możliwe metody radzenia sobie z nimi w skali lokalnej i regionalnej.
1.Co to jest socjologia; 2. Socjologiczne pytania i odpowiedzi; 3. Teorie i perspektywy socjologiczne; 4. Globalizacja i zmieniający się świat; 5. Środowisko; 6. Miasta i życie miejskie; 7. Interakcja społeczna i Zycie codzienne; 8. Bieg życia; 9. Rodziny i związki intymne; 10. Zdrowie, choroba i niepełnosprawność; 11. Stratyfikacja i klasa społeczna; 12. Ubóstwo, wykluczenie społeczne i państwo opiekuńcze; 13. Globalne nierówności; 14. Seksualność i płeć; 15. Rasa, etniczność i migracja; 16. Religia; 17. Media; 18. Organizacje i sieci; 19. Edukacja; 20. Praca i życie gospodarcze; 21. Przestępczość i dewiacja; 22. Polityka, rządzenie i ruchy społeczne; 23. Narody, wojny i terroryzm.
Księga Jubileuszowa Profesor Kazimiery Wódz zawiera artykuły naukowe przygotowane przez przedstawicieli wielu ośrodków akademickich w Polsce. Tematyka artykułów jest dość różnorodna, ale generalnie skupia się wokół obszarów badawczych, które znajdują się w polu zainteresowań naukowych Jubilatki. Pierwsza część tomu, bardziej zróżnicowana tematycznie, zawiera teksty dotyczące kwestii o charakterze stricte teoretycznym, jak i te odnoszące się do konkretnych problemów społecznych, znajdziemy tu również rozważania prowadzone z punktu widzenia socjologii kultury i etniczności czy socjologii literatury. W drugiej części zgromadzone zostały artykuły, które dotyczą już tylko zagadnień związanych z pracą socjalną oraz z szeroko rozumianym problemem wykluczenia społecznego. Tu również obecne są zarówno teksty, których autorzy poszukują nowych ujęć teoretycznych i koncepcyjnych badanych kwestii, jaki i te, odnoszące się do konkretnych działań i rozwiązań praktycznych w poszukiwaniu skuteczniejszych sposobów rozwiązywania problemów społecznych ludzi znajdujących się w trudnych sytuacjach. Książkę zamykają informacje biograficzne o Jubilatce oraz wykazy publikacji i wypromowanych doktorów.
Księga Jubileuszowa Profesor Kazimiery Wódz zawiera artykuły naukowe przygotowane przez przedstawicieli wielu ośrodków akademickich w Polsce. Tematyka artykułów jest dość różnorodna, ale generalnie skupia się wokół obszarów badawczych, które znajdują się w polu zainteresowań naukowych Jubilatki. Pierwsza część tomu, bardziej zróżnicowana tematycznie, zawiera teksty dotyczące kwestii o charakterze stricte teoretycznym, jak i te odnoszące się do konkretnych problemów społecznych, znajdziemy tu również rozważania prowadzone z punktu widzenia socjologii kultury i etniczności czy socjologii literatury. W drugiej części zgromadzone zostały artykuły, które dotyczą już tylko zagadnień związanych z pracą socjalną oraz z szeroko rozumianym problemem wykluczenia społecznego. Tu również obecne są zarówno teksty, których autorzy poszukują nowych ujęć teoretycznych i koncepcyjnych badanych kwestii, jaki i te, odnoszące się do konkretnych działań i rozwiązań praktycznych w poszukiwaniu skuteczniejszych sposobów rozwiązywania problemów społecznych ludzi znajdujących się w trudnych sytuacjach. Książkę zamykają informacje biograficzne o Jubilatce oraz wykazy publikacji i wypromowanych doktorów.
1. Socjologia jako dyscyplina naukowa, 2. Historia socjologii, 3. Kultura, 4. Regulacja społeczna, 5. Socjalizacja, 6. Zbiory, zbiorowości i grupy społeczne, 7. Ubóstwo i bezdomność, 8. Struktura społeczna, 9. Płeć w ujęciu socjologicznym, 10. Rodzina, 11. Społeczne problemy zdrowia, 12. Religia, 13. Zachowania zbiorowe, 14. Instytucje życia gospodarczego, 15. Państwo i naró, 16. Metody badań socjologicznych
1. Teorie radykalnej zmiany społecznej, rewolucje demokratyczne, 2. Struktura społeczne, relatywna deprywacja a uczestnictwo w życiu publicznym, 3. Podmiotowość społeczne i poczucie sprawstwa, 4. Status obywatelski, 5. Społeczeństwo obywatelskie, 7. Obywatelskość i społeczeństwo obywatelskie w warunkach globalizacji świata, 8. Kultura polityczna a jakość demokracji, 9. Wartości, interesy i ideologie, 10. Zbiorowi aktorzy życia publicznego, 11. Konflikty społeczne, 12. Marginalizacja i wykluczenie społeczne, 13. Patologia życia publicznego
Rozdział 1. Piętno: wprowadzenie i zarys ogólny. Część I Podmiot postrzegający: 2. dlaczego ludzie piętnują: w stronę podejścia biokulturowego, 3. Zagrożenie i społeczna konstrukcja piętna, 4. Piętno i stereotypy, 5. Ideologia i potoczne teorie piętna: usprawiedliwianie piętnowania. Część II Piętnowany: 6. Piętno społeczne i Ja: znaczenia, sytuacje i samoocena, 7. Raz jeszcze o Ja odzwierciedlonym: wybór zachowania i autopercepcja osoby-symbolu społecznego, 8. Ukryte koszty ukrytego piętna, 9. Radzenie sobie z piętnem i uprzedzeniem. Część III Społeczna płaszczyzna kontaktu: 10. Kłopotliwe momenty w interakcjach między jednostkami niestygmatyzowanymi i stygmatyzowanymi, 11. Piętno, zagrożenie, a interakcje społeczne, 12. "Za młody, za stary" piętnowanie osób dorastających i ludzi starszych, 13. Piętno a samospełniające się proroctwa, 14. Społeczne konsekwencje niepełnosprawności fizycznej.
Tomasz Kupiec Do we learn how to learn?… Evolution of functions of evaluation systems – the case of Polish regional [Czy uczymy się uczyć? Ewolucja funkcji systemów ewaluacji – przykład polskich samorządów województwa] doi: 10.7366/1509499538101, s. 7-21 Robert Perdał, Paweł Churski, Tomasz Herodowicz, Barbara Konecka-Szydłowska Geograficzny wymiar (nie)sprawiedliwości społecznej… – wyzwania rozwoju regionalnego i lokalnego [The Geographical Dimension of Social (In)justice: The Challenges of Regional and Local Development] doi: 10.7366/1509499538102, s. 22-50 Ariel Ciechański Zmiany w sieci transportu publicznego… na obszarach Beskidu Niskiego i Bieszczad w latach 1990–2019 i ich konsekwencje [Changes in the Public Transport Network in the Areas of Low Beskid and Bieszczady 1990–2019 and Their Consequences ] 10.7366/1509499538103, s. 51-79 Małgorzata Czornik, Piotr Gibas Zagospodarowanie przestrzenne miast… Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii [Spatial Development in the Cities of the Metropolitan Union of Silesia (GZM)] doi: 10.7366/1509499538104, s. 80 - 93 Kamil Piskała, Agata Zysiak Od skromnej modernizacji do inwestycyjnej gigantomanii…. Wizje rozwoju miasta czasu „łagodnej rewolucji” (Łódź, 1945–1949) [From Modest Modernisation to Investment Gigantomania: The Prospects of City Development from the Times of the ‘Gentle Revolution’ (Łódź, 1945–1949)] doi: 10.7366/1509499538105, s. 94-114 Dominika Zwęglińska-Gałecka Gentryfikacja wsi: próba określenia przestrzennego zasięgu zjawiska [Rural Gentrification: An Attempt at Defining the Spatial Extent of the Phenomenon] doi: 10.7366/1509499538106, s. 115-145 RECENZJE Kazimierz Krzysztofek, Katarzyna Śledziewska, Renata Włoch, Gospodarka cyfrowa. W poszukiwaniu nowego paradygmatu, s. 146-150 Uwagi: prof. dr hab. Grzegorz Gorzelak – redaktor naczelny periodyk redagowany wraz z Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych UW
The role of local media In building democracy taking into account groups threatened by exclusion; Local Internet press and readership in the 60+ group; Summary of the role of local media in building democracy to groups in danger of social exclusion; Research result for Czech republic based on provided questionnaire; Media consumption in the population of Sosnowiec seniors in light of results of empirical research.
Cz.I 1. Ubóstwo i wykluczenie społeczne, 2. Miary ubóstwa, 3. Badania nad ubóstwem, 4. Polityka społeczna a ubóstwo i wykluczenie społeczne, 5. Rekomenadacje i komentarze
1. System edukacji wobec ubóstwa i wykluczenia społecznego; 2. Dziedziczenie biedy i wychodzenie z biedy w rodzinach były pracowników PGR-ów; 3. Losy usamodzielnionych wychowanków domu dziecka.
1. Starzenie się i starość jako wyzwanie dla współczesnego społeczeństwa; 2. Sytuacja życiowa starszych mieszkańców Sosnowca; 3. Subiektywne odczucia jakości życia osób starszych; 3. Subiektywne odczucia jakości życia osób starszych; 4. Uczestnictwo w kulturze; 5. Konsumpcja mediów; Zamiast zakończenia, czyli rola samorządu terytorialnego i instytucji lokalnych w tworzeniu warunków sprzyjających poprawie jakości życia ludzi starszych w Sosnowcu.
W publikacji zostały przedstawione biografie i sytuacje życiowe młodych dorosłych, którzy zostali rodzicami jako nastolatkowie oraz mieszkają i wychowują swoje dzieci na terenie łódzkich enklaw biedy. Autorka analizuje stan, procesy i wymiary wykluczenia społecznego, a także społecznej integracji zachodzące w badanej zbiorowości oraz działania służb społecznych wobec młodych rodziców ze zdegradowanych społecznie i ekonomicznie obszarów miasta. Odpowiada na pytanie, czy wczesne macierzyństwo i ojcostwo osób doświadczających biedy i wykluczenia społecznego w dzieciństwie i adolescencji stanowi jedynie zdrożenie, tj. czynnik ryzyka kontynuacji ubóstwa i ekskluzji w kolejnej (dorosłej) fazie życia, czy też może oznacza szansę - czynnik ich społecznej integracji.
Książka jest skierowana do socjologów, pedagogów i badaczy życia społecznego, a także pracowników instytucji pomocowych i organizacji i pozarządowych zajmujących się pracą socjalną oraz specjalistów pracujących profesjonalnie z młodymi ludźmi z zaniedbanych społecznie środowisk.
1. Ani Elizjanum, ani Hades. Piętnastolecie polskiej transformacji w perspektywie socjologicznych teorii zmiany, 2. Formowanie sie nowej struktury społecznej, 3. Płodność i rodzina w okresie transformacji, 4. Zmiany systemu wartości, 5. Przemiany miast i zbiorowości miejskich, 6. Przemiany zbiorowości wiejskich, 7. Partie polityczne w Polsce po 1989 roku, 8. Przedsiębiorstwo i jego otoczenie w procesie transformacji systemowej, 9. Ubóstwo i wykluczenie społeczne. Koncepcje i polskie problemy, 10. Korupcja w warunkach postkomunistycznych przemian ustrojowych podejście instytucjonalne, 11. Przebudowa ustrojowa i pamięć przeszłości, 12. Kultura polska w oczach mniejszości, 13. Postkomunizm: instytucjonalny ład czy chaos?
Wprowadzenie; "Bycie razem" w ponowoczesności. Cywilizacyjne konteksty życia indywidualnego i rodzinnego; Wpływ zmian ogólnospołecznych na funkcjonowanie rodziny - aspekt socjologiczny; Wpływ zmian ogólnospołecznych na funkcjonowanie rodziny - aspekt psychologiczny; Kultura popularna zagrożeniem dla tożsamości kulturowej współczesnej rodziny polskiej; Inwestycja w rodzinę inwestycją w kapitał ludzki; Dom jako środowisko życia rodziny; Rodzina współczesna wobec wyzwań cywilizacji naukowo-technicznej. Możliwości pomocy rodzinie w różnych sytuacjach życiowych; Dojrzałość szkolna dziecka w świadomości rodziców i nauczycieli; Czy wychowaniu w rodzinie ważna jest znajomość praw dziecka?; Współpraca rodziców ze szkołą w dziele wychowania dzieci; Wzmacnianie więzi pomiędzy rodzicami a dziećmi jako jeden z głównych celów psychoprofilaktyki prowadzonej przez szkołę; Familes with intellectuakky disabled children - psychosocial problems and support in the Republic of Bulgaria; Formy przemocy stosowanej przez młodzież szkolną wobec swoich rówieśników. Sposoby zapobiegania; Zapobieganie marginalizacji społecznej głównym zadaniem "Siemachy"; Styl widzenia świata młodzieży wychowywanej bez ojców; Relacja z ojcem a sposób rozumienia rodziny przez mężczyzn w wieku 19-20 lat; Trudności z opuszczeniem domu rodzinnego jako przyczyna reakcji depresyjnych u młodych ludzi; Współpraca z rodziną w warunkach Psychiatrycznego Oddziału Interwencyjnego na przykładzie doświadczeń Oddziału Psychosomastyki i Psychiatrii Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. L. Rydygiera w Krakowie; Problematyka rozwodu i rodzin rekonstruowanych - implikacje terapeutyczne; Wieloaspektowość prewencji zespołu zaburzonego łaknienia; Reakcje dzieci i ich rodziców na spotkanie dr. Clownów (terapia śmiechem); Wideotrening Komunikacji, podejście zorientowane na rozwiązanie i program "Starszy brat, starsza siostra" w pracy z rodziną z dzieckiem nadpobudliwym; Mediacja jako forma pomocy rodzinie w sytuacjach konfliktowych; Mediacja międzykulturowa w kontekście rodziny; Holistyczna opieka nad człowiekiem chorym u schyłku życia i jego rodziną w środowisku domowym (zadania i sposób ich realizacji); Edukacja rodziny w zakresie tantologii. Interpretacja wyników badań własnych.
1. Pojęcie marginalizacji wykluczenia w naukach społecznych (vademecum wiedzy ogólnej przydatnej w działalności pedagoga społecznego); 2. Globalne przyczyny marginalizacji- wybrane konteksty; 3. Specyfika marginalizacji w kontekście społeczeństwa późnego liberalizmu; 4. Ubóstwo jako czynnik marginalizacji społecznej; 5. Marginalizacja osób niepełnosprawnych; 6. Marginalizacja homoseksualistów- fikcja czy rzeczywistość?; 7. Dialog płci a marginalizacja kobiet0 implikacje etyki społecznej Karola Wojtyły; 8. Gwałt w związku małżeńskim- charakterystyka i rozmiary zjawiska; 9. Indywidualne konsekwencje bezrobocia absolwentów; 10. Rola nauczyciela gimnazjum w zakresie przygotowania ucznia do podjęcia decyzji o wyborze zawodu; 11. Przeciwdziałanie marginalizacji i wykluczeniu społecznemu- wybrane aspekty.
WSTĘP; 1. WYKLUCZENIE SPOŁECZNE – NOWE ZJAWISKO CZY NOWA NAZWA 1.1. Powstanie i kariera pojęcia 1.2. Pojęcie wykluczenia na tle innych pojęć 1.3. Próby definiowania wykluczenia społecznego 1.4. Inkluzja versus ekskluzja? 1.5. Egalitaryzm versus spójność 1.6. O pomiarze 2. WYKLUCZENI 2.1. Wykluczenie a problem płci 2.2. Wykluczenie w perspektywie wieku 2.3. Bogaci i ubodzy - podziały ekonomiczne 2.4. Wykluczenie uwarunkowane etnicznie 2.5. Wykluczenie w perspektywie podziałów klasowych 2.6. Robotnicy jako „przegrani” transformacji i nowa klasa średnia 2.7. Wykluczenie w perspektywie terytorialnej - polska wieś 2.8. Wykluczenie a funkcjonalność życiowa - niepełnosprawni 2.9. Wykluczenie polityczne 3. ZWALCZANIE WYKLUCZENIA SPOŁECZNEGO 3.1. Historyczny kontekst działań na rzecz zwalczania wykluczenia społecznego 3.2. Rola państwa w zwalczaniu wykluczenia społecznego (koncepcje polityczno-doktrynalne) 3.3. Działania trzeciego sektora 3.3.1. Organizacje społeczne 3.3.2. Ekonomia społeczna 3.4. Współczesne podejście do zwalczania wykluczenia społecznego 3.4.1. Wykluczenie jako konstrukt społeczny 3.4.2. Inkluzja i wspólnoty lokalne 3.4.3. Inkluzja a integracja - przykład mniejszości narodowych 3.4.4. Samotransformacją europejskiego modelu społecznego 3.4.5. Zapobieganie wykluczeniu poprzez edukację 3.4.6. Inkluzja w miejscu pracy i poprzez pracę 3.5. Inkluzja w perspektywie społeczeństwa obywatelskiego 3.5.1. Definiowanie społeczeństwa obywatelskiego 3.5.2. Inkluzja – między ekonomią a obywatelskością? 3.5.3. Nowe obszary wykluczenia i wyzwania inkluzyjne; ZAKOŃCZENIE; BIBLIOGRAFIA; SUMMARY.
Społeczne włączanie i integracja - wyzwaniem dla pedagogów i pracowników socjalnych; Jakość życia człowieka w obliczu wykluczenia społęcznego; Ubodzy - mechanizmy i wymiary wykluczenia społecznego na podstawie analizy przypadków; Przyczyny ubóstwa w województwie lubleskim; Marginalizacja społeczno-zawodowa długotrwale bezrobotnych; Dynamika zagrożeń i zaburzeń współczesnej socjalizacji prozdrowotnej dzieci i młodzieży; Społęcznie zmarginalizowani w ośrodku MARKOT w Turowie; Choroba przewlekła jako czynnik wykluczający ludzi z życia zawodowego i społecznego (na przykładzie badań osób z cukrzycą typu II); Migracje zagraniczne z peryferyjnych terenów Polski a marginalizacja społeczna emigrantów; Dwa spojrzenia na problematykę marginalizacji polskich emograntów w Niemczech; Transkulturowy charakter pogranicza a stereotypy i uprzedzenia; Przyczyny i konsekwencje chwiejności i/lub stabilizacji zawodowej nauczycieli - próba analizy; Zasady skutecznej komunikacji w relacjach między przedsiębiorcą a pracownikami; Edukacyjne wykorzystanie koncepcji Jane Elliot w przeciwdziałaniu uprzedzeniom i dyskryminacji; Wychowanie jako szansa minimalizacji zjawiska marginalizacji i wykluczenia; Marginalizacja społeczna i wykluczenie - zjawiska wpisane w oblicze edukacji szkolnej; Czy muszą być wykluczeni? - refleksje pedagoga społęcznego o "trudnej" młodzieży; Marginalizacja wartości wyższego wykształcenia. Casus prywatyzacji powiatu koszalińskiego; Bezradni wobec przyszłości? Doradztwo biograficzne jako wyzwanie edukacyjne; łode pokolenie z osiedli byłych Państwowych Gospodarstw Rolnych - pokolenie straconych czy nowych szans?; Stowarzyszenie "Trawa" albo "droga donikąd"; Edukacja nieformalna jako katalizator inkluzji społecznej; Zapobieganie społecznemu wykluczeniu osób starszych; Środowisko wiejskie - teren wykluczenia czy integracji
Wykluczeniespołeczne w skali makro i mikroregionalnej; Od trzech elementarnych strategii badawczych do programu badań wykluczenia społecznego; Zrozumieć ekskluzję społeczną; Dla kogo inkluzja, dla kogo ekskluzja. Instytucja pomocy społecznej wobec problemu wykluczenia społecznego; Prawa człowieka wobec wykluczenia społecznego; Wykluczeniespołeczne w nauczaniu Jana Pawła II; Podstawy prawne wspierania inkluzji; www.wykluczeni.com, czyli rzecz o wykluczeniu informacyjnym; Zrównoważony rozwój a problem wykluczenia społecznego i ubóstwa; Wykluczeniespołeczne a kluby integracji społecznej; Kontrola i przeciwdziałanie społecznej marginalności: funkcje kontraktów w pomocy społecznej; Marginalność poza marginesem, czyli o skutkach zmian na rynku pracy; Długotrwale bezrobotni wykluczeni? Kształtowanie kapitału ludzkiego a walka z marginalizacją rynku pracy; Koszty jakości działań personalnych w zapobieganiu wykluczenia społecznego; Osoby niepełnosprawne a wykluczenie społeczne - bariery dostępu do pracy; Okres pracy, bezrobocia i bierności zawodowej a poziom wykształcenia we współczesnej Polsce; Marginalizacja na obszarach popegeerowskich - społeczna konsekwencja transformacji; Aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu w gminach wiejskich powiatu zgierskiego; Zapobieganie wykluczeniu społecznemu na wsi w województwie świętokrzyskim. Reorientacja zawodowa i aktywizacja bezrobotnych; System pomocy rodzinom i dzieciom jako narzędzie przeciwdziałania wykluczeniu w środowiskach lokalnych; Wykluczeniespołeczne a tworzenie i rozpad rodziny; Marginalizacja dzieci z niepełnosprawnością w systemie edukacji; Pomiędzy asymilacją a marginalizacją. Imigranci jako grupa zagrożona wykluczeniem społecznym; Potencjalne uwarunkowania wykluczenia społecznego na obszarze gmin o wysokim udziale ludności niepolskiej; Zachowania konsumpcyjne osób biernych zawodowo w świetle badań; Marginalizacja oraz wykluczenie osobnicze i społeczne bezdomnych.