Ogólnopolski kwartalnik ukazujący się od roku 1956. Publikowane są w nim artykuły teoretyczne z zakresu szeroko pojętej pedagogiki oraz omówienia wyników badań obejmujących funkcjonowanie jednostki w społeczeństwie. Dotyczą różnych subdyscyplin pedagogiki, m.in. pedeutologii, andragogiki, historii wychowania, pedagogiki społecznej, dydaktyki, psychologii edukacji, filozofii edukacji, a także wychowania estetycznego. Celem czasopisma jest umożliwianie i pobudzanie dyskusji na poziomie akademickim wokół najważniejszych dla współczesności problemów edukacyjnych, popularyzowanie dorobku polskiej pedagogiki wśród pedagogów obcojęzycznych (artykuły w językach obcych) i ułatwianie polskim pedagogom poznania tego, co dzieje się w pedagogice w innych krajach, poprzez publikowanie tłumaczeń prac obcojęzycznych. Znajdujemy tu zarówno prace już uznanych autorów, jak i początkujących adeptów nauki. Czasopismo kierowane jest do osób zainteresowanych problematyką szeroko rozumianej edukacji, a zwłaszcza do nauczycieli akademickich i studentów różnych obszarów humanistyki i nauk społecznych. The Polish journal issued since 1956, publishes articles presenting theories of broadly defined pedagogy and research findings on functioning of the individual in society. The articles discuss various pedagogical subdisciplines, including pedeutology, andragogy, history of education, social pedagogy, didactic methods, psychology of education, philosophy of education, aesthetic education, etc. The journal seeks to allow and stimulate academic discussions on the most important current issues in education. It promotes achievements in Polish pedagogy among foreign language educators (articles in foreign languages). It also familiarises Polish educators with current trends in the field of pedagogy in other countries by publishing translations of articles in foreign languages. The journal contains papers by already well-established authors, as well as papers by new adepts of the field. The journal seeks to serve all interested in issues of broadly defined education, especially academic teachers and university students of Humanities and Social Science.
Sumienna i uważna obserwacja osób napotykających bariery w porozumiewaniu się to codzienność praktyki logopedycznej. Terapeuta krok po kroku analizuje sposoby funkcjonowania jednostki w kontaktach z otoczeniem, poszukując interpretacji dla ich rozpoznania i opisu. Dąży do odkrycia zespołu przyczyn występujących trudności w komunikowaniu się, gdyż ma świadomość, że natura, jakość i stan umiejętności tworzenia relacji człowieka z otaczającą go rzeczywistością są wielorako uwarunkowane. Budowanie programów terapii zaburzeń w porozumiewaniu się zarówno werbalnym, jak i niewerbalnym wymaga wiedzy lingwistycznej, biologicznych podstaw teoretycznych dotyczących rozwoju i funkcjonowaniu człowieka oraz znajomości mechanizmów psychologicznych i aspektów społeczno-pedagogicznych. Na procedurę logopedyczną składa się rozwijanie wszystkich typów kompetencji – komunikacyjnej, poznawczej (kulturowej) i językowej. Zasadnicze znaczenie dla rozumienia rzeczywistości ma rozumienie języka. Interdyscyplinarne kierunki badań logopedycznych pokazują, jak różnorodne, złożone i nierzadko dyskretne bywają czynniki wpływające na możliwości komunikowania się i stan rozwoju mowy. Tradycyjnie tematykę „Logopedii Silesiany” wyznaczają doświadczenia naukowo-badawcze i zawodowe autorów, które gromadzili, obserwując trudności w komunikacji językowej mówionej i pisanej dzieci, młodzieży oraz dorosłych. Po raz kolejny idea rozpoznawania natury zaburzeń mowy połączyła znamienitych badaczy w dążeniu do opisu mowy zarówno w jej specyficznych, jak i w niespecyficznych kontekstach. (fragment Wstępu)
Sumienna i uważna obserwacja osób napotykających bariery w porozumiewaniu się to codzienność praktyki logopedycznej. Terapeuta krok po kroku analizuje sposoby funkcjonowania jednostki w kontaktach z otoczeniem, poszukując interpretacji dla ich rozpoznania i opisu. Dąży do odkrycia zespołu przyczyn występujących trudności w komunikowaniu się, gdyż ma świadomość, że natura, jakość i stan umiejętności tworzenia relacji człowieka z otaczającą go rzeczywistością są wielorako uwarunkowane. Budowanie programów terapii zaburzeń w porozumiewaniu się zarówno werbalnym, jak i niewerbalnym wymaga wiedzy lingwistycznej, biologicznych podstaw teoretycznych dotyczących rozwoju i funkcjonowaniu człowieka oraz znajomości mechanizmów psychologicznych i aspektów społeczno-pedagogicznych. Na procedurę logopedyczną składa się rozwijanie wszystkich typów kompetencji – komunikacyjnej, poznawczej (kulturowej) i językowej. Zasadnicze znaczenie dla rozumienia rzeczywistości ma rozumienie języka. Interdyscyplinarne kierunki badań logopedycznych pokazują, jak różnorodne, złożone i nierzadko dyskretne bywają czynniki wpływające na możliwości komunikowania się i stan rozwoju mowy. Tradycyjnie tematykę „Logopedii Silesiany” wyznaczają doświadczenia naukowo-badawcze i zawodowe autorów, które gromadzili, obserwując trudności w komunikacji językowej mówionej i pisanej dzieci, młodzieży oraz dorosłych. Po raz kolejny idea rozpoznawania natury zaburzeń mowy połączyła znamienitych badaczy w dążeniu do opisu mowy zarówno w jej specyficznych, jak i w niespecyficznych kontekstach. (fragment Wstępu)
Z zaszczytem i przyjemnością oddajemy w ręce Czytelników kolejny, ósmy tom „Logopedii Silesiany”. W zebranych w nim pracach naukowych oraz stu-diach przypadków cenieni i uznani Autorzy z kraju i zagranicy podejmują się szerokiego omówienia różnorodnych zagadnień dotyczących diagnozy i terapii logopedycznej. Każdorazowo pogłębiona refleksja naukowa łączy się ze wskazywaniem metodologicznych uzasadnień dla prawideł komunikowania się, w tym nade wszystko komunikowania się językowego, oraz z tworzeniem podstaw dla nowych formuł postępowania logopedycznego.Język bowiem odgrywa w procesie porozumiewania się zasadniczą rolę. Co istotne, zarówno teoretycy, jak i praktycy logopedii patrzą na język nie jako na system złożony z podsystemów, ale jako na narzędzie budowania tożsamości i walencji kulturowej, gdyż jest on w swej istocie elementem konstytutywnym bycia człowiekiem. Nabycie określonych wzorów językowych determinuje postawę poznawczą jednostki wobec otaczającej rzeczywistości, a „ujęzykowienie głowy ludzkiej za pomocą więcej niż jednego myślenia językowego wprowadza do niej coś całkiem nowego”1. Za pomocą słów i budowanych z nich struktur poznajemy, przeżywamy, interpretujemy i oceniamy świat. Po raz kolejny obserwacja słowa w różnych jego realizacjach i odkrywanie przyczyn sprawiających, że człowiek zaczyna używać języka w taki a nie inny sposób, znajdują odzwierciedlenie w logo-pedycznej debacie nad naturą ludzkiego porozumiewania się – podejmowaniu przez badaczy opisu mowy w rozwoju i w zaburzeniach. (fragment Wstępu)
Z zaszczytem i przyjemnością oddajemy w ręce Czytelników kolejny, ósmy tom „Logopedii Silesiany”. W zebranych w nim pracach naukowych oraz stu-diach przypadków cenieni i uznani Autorzy z kraju i zagranicy podejmują się szerokiego omówienia różnorodnych zagadnień dotyczących diagnozy i terapii logopedycznej. Każdorazowo pogłębiona refleksja naukowa łączy się ze wskazywaniem metodologicznych uzasadnień dla prawideł komunikowania się, w tym nade wszystko komunikowania się językowego, oraz z tworzeniem podstaw dla nowych formuł postępowania logopedycznego.Język bowiem odgrywa w procesie porozumiewania się zasadniczą rolę. Co istotne, zarówno teoretycy, jak i praktycy logopedii patrzą na język nie jako na system złożony z podsystemów, ale jako na narzędzie budowania tożsamości i walencji kulturowej, gdyż jest on w swej istocie elementem konstytutywnym bycia człowiekiem. Nabycie określonych wzorów językowych determinuje postawę poznawczą jednostki wobec otaczającej rzeczywistości, a „ujęzykowienie głowy ludzkiej za pomocą więcej niż jednego myślenia językowego wprowadza do niej coś całkiem nowego”1. Za pomocą słów i budowanych z nich struktur poznajemy, przeżywamy, interpretujemy i oceniamy świat. Po raz kolejny obserwacja słowa w różnych jego realizacjach i odkrywanie przyczyn sprawiających, że człowiek zaczyna używać języka w taki a nie inny sposób, znajdują odzwierciedlenie w logo-pedycznej debacie nad naturą ludzkiego porozumiewania się – podejmowaniu przez badaczy opisu mowy w rozwoju i w zaburzeniach. (fragment Wstępu)
1. W kierunku definicji rodzinnej tyranii. 2. Życie z małym tyranem. 3. Uwaga, delikatni rodzice! 4. Dzieci przeinwestowane uczuciowo. 5. Para rodziców męczenników. 6. Tyrania i maltretowanie. 7. Czy dziecko jest niezapisaną kartą? 8. Dzieci narcystyczne. 9. Pseudotyrani. 10. Tyrania wtórna. 11. Znamię współczesnej epoki? 12. Kilka wskazówek dotyczących zapobiegania i leczenia
Mali grubianie potrzebują granic. Skuteczne poskramianie wybuchów złości. Nieszkodliwa zabawa pistoletami dla dzieci. Opanowanie w fazach przeklinania. Mocne strony nieśmiałych dzieci. Łagodne radzenie sobie z zahamowaniami w mówieniu. Problemy z wymawianiem niektórych liter i ich przezwyciężanie w zabawie. Jak dzieci radzą sobie z przykrymi uczuciami. Wyimaginowanie przyjaciele jako pomocnicy w rozwoju. Małe złodziejaszki nie są kryminalistami. Mali oszuści mają dobre zamiary. Nie wszystkie wiercipięty mają od razu ADHD. Wreszcie suche noce. Czerwona kartka dla koszmarów. Nie boimy się zrywania w nocy ze snu z krzykiem. Łagodne pożegnanie z ukochanym smoczkiem. Zabawy w lekarza dodają pewności siebie. Piętnaście wskazówek, jak z przyjemnością korzystać z telewizji.
1. Ocena agresywnego zachowania; 2. Ocena kłótni między rodzeństwem; 3. Tyranizowanie i przemoc między rodzeństwem; 4. Wyznaczanie i egzekwowanie granic; Dodatki: Tabela częstotliwości występowania niepożądanych zachowań; Tabela ABC zachowania dziecka
R.I Media, ich wartości wychowawcze i zagrożenia: 1. Prezentacja, 2. Tablica, 3. Projektoskop, 4. Telewizja, 5. Przekaz podprogowy, 6. Komputer, 7. Inne media, 8. Wpływ przekazów medialnych na dzieci i młodzież. R.II Wychowanie, jego znaczenie i problemy: 1. Pojęcie wychowania, 2. Cele wychowania, 3. Metody wychowania, 4. Techniki wychowania. R.III Media w rodzinie: 1. Funkcje rodziny, 2. Typy rodzin, 3. Wpływ mediów na życie rodzinne, 4. Twórczy rozwój dzieci wspomagany mediami, 5. Media a czas wolny dzieci i młodzieży, 6. Edukacja medialna rodziców. R.IV Media w szkole i innych instytucjach wychowawczych: 1. Edukacja medialna, 2. Media w procesie kształcenia, 3. Media wspomagające proces wychowania
Zawiera: I. Media wobec wielorakich potrzeb edukacyjnych dziecka: Media w rozwijaniu inteligencji wielorakich dziecka; Využívanie ikt vo vyučovacom procese a žiak so špeciálnymi edukačnými potrebami; Media dydaktyczne nową szansą w przezwyciężaniu specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu; Terapia dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych – tradycyjne czy nowoczesne metody pracy; Multimedia w rozwoju mowy i myślenia dziecka; Wykorzystanie programów komputerowych w terapii logopedycznej dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim i umiarkowanym; Nowoczesne metody przetwarzania informacji. Błyskawiczne czytanie w świetle badań własnych; Dziecko w świecie zagrożeń – higiena i bezpieczeństwo; Wiedza o zdrowiu i zachowania zdrowotne dzieci sześcioletnich; TV w życiu dzieci hospitalizowanych (na podstawie badań dzieci z chorobami nerek); Media a problem otyłości u dzieci; Komunikacja dzieci z rozszczepem podniebienia z perspektywy kodu językowego, parajęzykowego i niejęzykowego; Dziecko w innym świecie – komunikacja dziecka autystycznego. II. Sztuka dziecka a świat przemian cywilizacyjnych: Edukacyjne możliwości muzycznych programów komputerowych elementem wychowania wielomedialnego; Wykorzystanie komputera i programów multimedialnych w edukacji muzycznej dziecka; Czasopisma dla dzieci wydawnictwa Egmont Sp. Z o.o. w Polsce (1900-2004); Seria wydawnicza „Odkryj świat” jako pomoc edukacyjna dla dzieci w wieku wczesnoszkolnym; Uwarunkowania wartości informacyjnych ilustracji w lekturze szkolnej uczniów w młodszym wieku szkolnym (na przykładzie książki Czesława Janczarskiego „ Jak Wojtek został strażakiem”); Tradycyjne i nowoczesne źródła edukacji przez sztukę; Estetyczne i dydaktyczne konsekwencje zastosowania komputera jako narzędzia w edukacji plastycznej; Czy kij baseballowy może być atrybutem zabawy?; Wpływ mediów na folklor dziecięcy; Kinezjetyczne i proksemiczne wymiary analizy tekstu a poziom postawy twórczej dzieci w wieku wczesnoszkolnym; System VST jako środek dydaktyczny wykorzystywany na lekcjach muzyki w polskiej szkole; Kultúra, umenie a počítač v edukacji.
1. Podstawy edukacji w systemie Montessori. 2. Metodologiczne założenia badań własnych. 3. Osiągnięcia dzieci w rozwoju poznawczym. 4. Sprawność językowa dzieci. 5. Wybrane osiągnięcia szkolne dzieci. 6. Zachowania społeczne dzieci. 7. Wybrane cechy osobowości dzieci. 8. Niektóre właściwości procesu nauczania-uczenia się w szkołach Montessori.
Część I: Podstawy nauczania umiejętności życiowych. 1. Krzywdzenie tych, których kochamy. 2. Fakty na temat alkoholizmu i narkomanii wśród dzieci. 3. Unikanie niejasnych komunikatów. 4. Zadania rodziców. 5. Zadania dzieci. Część II: Nauczanie naszych dzieci umiejętności życiowych. 6. Umiejętność przetwarzania uczuć. 7. Umiejętność podejmowania decyzji. 8. Umiejętność ustalania pozytywnego wzorca zachowania. 9. Umiejętność utrzymywania dobrego nastroju. 10. Umiejętność porozumiewania się. 11. Umiejętność mówienia "nie". Część III: Zagadnienia szczegółowe. 12. Picie alkoholu i zażywanie narkotyków przez rodziców. 12 Picie alkoholu i zażywanie narkotyków przez rodziców. 13. Rodzic po odwyku.
1. Skąd się biorą dzieci? - co dziecko na ten temat wiedzieć powinno., 2. Czyj ja jestem? - o poczuciu przynależności rodzinnej, więzi z rodzicami, 3. Ja chcę brata - smutne życie jedynaka, 4. Kochasz go bardziej - zazdrość o rodzeństwo, 5. Córeczka tatusia - o szczególnej więzi łączącej córkę z ojcem, 6. Syneczek mamusi - emocjonalne pułapki, 7. Nowa mama, nowy tata - relacje z macochą i ojczymem, 8. Tata jak dzieciak - późne rodzicielstwo, 9. Dziadkowie i wnuki - czy kontakt z dziadka mi jest ważny dla dziecka, 10. Dlaczego tata z nami nie mieszka? - relacje z ojcem po rozwodzie rodziców, 11. Tata w pracy - zajęty, nieobecny, niedostępny, 12. Mój tata jest chory - czy przewlekła choroba rodzica ma wpływ na dziecko, 13. Mój tata pije - los dziecka w rodzinie alkoholika, 14. Dlaczego rodzice krzyczą? - krzyk jako "metoda" wychowawcza, 15. Dlaczego nie wolno mi płakać? - mity wokół płaczu, 16. Dlaczego muszę chodzić do przedszkola? - skąd bierze się niechęć do przedszkola, 17.Dlaczego muszę być grzeczny? - co oznacza polecenie "bądź grzeczny", 18. Mówią mi : nie kłam! - dla czego dzieci kłamią, 19. Nie bij mnie! - kary cielesne, przemoc fizyczna, 20. Obiecanki, cacanki - o dotrzymywaniu słowa, 21. Nikt mnie nie lubi - dziecko odrzucone przez rówieśników, 22. Dam ci pięć złotych - czy płacić za pomoc w domu, dobre stopnie, 23. Baju, baju - o dziecięcym fantazjowaniu, 24. Boję się być sam - strachy i lęki - skąd się biorą, 25. On ma, a ja nie - o uczuciu zazdrości
1. Co wiadomo o matematycznie uzdolnionych dzieciach; 2. Rozpoznawanie uzdolnień matematycznych u dzieci w przedszkolu i na początku nauki szkolnej w ramach diagnozy nauczycielskiej; 3. Ważniejsze reguły wspierania w rozwoju i edukacji dzieci uzdolnionych matematycznie; 4. Kształtowanie dziecięcych wiadomości i umiejętności w ważniejszych zakresach działalności matematycznej oraz rozwijanie uzdolnień do nauki matematyki; 5. Początek bezpiecznego przeprowadzania uczniów przez drugi okres krytyczny rozwijania uzdolnień matematycznych.
Zawiera: Rodzinne uwarunkowania sytuacji trudnych w życiu dziecka: Problemy dzieciństwa we współczesnej czeskiej literaturze dla dzieci; Dzieciństwo na miarę oczekiwań rodziców – problemy i wyzwania; Przemoc wobec dziecka we współczesnej postmodernistycznej rodzinie; Opinie nauczycieli o krzywdzeniu emocjonalnym dzieci w rodzinach; Trudne dobrego(?) początki – rozważania o przemocy pre-, peri- i postnatalnej; Chowanie pod kloszem – rzecz o rodzicielskiej nadopiekuńczości; „pushy parents” dzieci w wieku przedszkolnym w kontekście reformy obniżającej wiek szkolny; Konflikt na pograniczu życia rodzinnego i zawodowego (work-life conflict). Dzieci jako „balast” w trajektorii rozwoju zawodowego; Zmiana obrazu psychologicznego funkcjonowania dziecka pod wpływem działań o charakterze ekspresyjnym i biblioterapeutycznym w sytuacjach trudnych generujących poczucie osamotnienia; Rodzina wobec potrzeb dziecka – ojciec (nie)obecny; Socio-emotional Adjustment of Adolescents Living in Disrupted Families: The Effect of Parental Divorce, Death and Labour Migration; O potrzebie obecności osób starszych w życiu rodzinnym dziecka (wybrane kwestie); Dzieciństwo w rodzinie patologicznej. Obszary i kierunki dyskusji publicystycznej w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX w. Edukacyjne przesłanki sytuacji trudnych w życiu dziecka: Sytuacje twórcze jako trudne sytuacje szkolne; Problemy z realizacją idei równości w edukacji. Perspektywa oglądu skupiona na rodzicach; Przekraczanie progu edukacji przedmiotowej jako sytuacja trudna w życiu dziecka. Perspektywa badawcza; Rodzinne i szkolne inhibitory kompetencji komunikacyjnych najmłodszych uczniów; Granice mojego świata są granicami mojego języka – walory kognitywnej edukacji polonistycznej; Strategie radzenia sobie gimnazjalistów w sytuacji konfliktu społecznego w zakresie osobowościowych determinant; Präventive Förderung emotionaler und sozialer Kompetenzen in der Schule als Beitrag zur Inklusion; Dziecko romskie w wieku przedszkolnym w kontekście edukacji w Republice Czeskiej; Diagnoza w edukacji przedszkolnej; Sfera społeczno-emocjonalna dziecka kończącego roczne przygotowanie przedszkolne. Doniesienia z badań; Funkcjonowanie uczniów II etapu edukacyjnego podczas zajęć matematycznych; Edukacja matematyczna jako trudna sytuacja edukacyjna ucznia z lekką niepełnosprawnością intelektualną.
Cz.I Wymiary eduakcji reflaksyjnej - od indywidualnego do wspólnotowego kontekstu rozwoju: 1. Czy na pewno mnie rozumie? Zbieżność i rozbieżność nauczycielskiej i uczniowskiej perspektywy dotyczącej rozmów między nimi, 2. Umowa społeczna z dzieckiem w różnych sytuacjach w przedszkolu, 3. Uczenie się we współpracy - na przykładzie przedszkolenj grupy integracyjnej, 4. Interakcje z partnerem społecznym jako kontekst rozowju poznawczego uczniów, 5. Rola nauczyciela w kształtowaniu środowiska przyjaznego dziecku - na przykładzie przedszkolnych oddziałów integracyjnych, 6. Przedszkole miejscem wspierania rozwoju procesu spostrzegania innych ludzi przez dzieci, 7. Umiejśtność konstruktywnego rozwiązywania konfliktów interpersonalnych przez dzieci inwestycją w przyszłość. Cz.II Przymierze z książką w edukacji wczesnoszkolnej: 1. W poszukiwaniu dobrego podręcznika, czyli o tym, jak radzić sobie z pluralizmem podręcznikowym w klasach I-III, 2. Od umiejętności czytania do refleksji nad tekstem literackim, 3. Wychowawcze aspekty twórczości Zofii Urbanowskiej. Cz.III Inspirowanie dziecięcej twórczości ruchowej: 1. Aktywność ruchowa jako żródło twórczych umiejętności ucznia - wybrnae rozważania teoretyczne i badawcze, 2. Opowieść taneczna - od improwaizacji do choregorafi, 3. Twórczość taneczna dzieci 7-10 letnich. Cz.IV Tajemnice uczestnictwa dziecka w przyrodzie. Przenikanie tego co jawne i ukryte: 1. Ukryty kontekst jawnych przestrzeni w eduakcji dzieci. Uwagi na marginesie wprowadzenia, 2. "Otwierania" się dziecka na naturę i kulturę, 3. Przedszkole jako miejsce odkrywania przyrody i swojego w niej miejsca