Publikacja stanowi wieloaspektowe opracowanie z zakresu psychologii pracy oraz psychologii organizacji i zarządzania, dotyczące problematyki różnorodności pokoleniowej. Autorka omówiła podjęte zagadnienia z uwzględnieniem wymiaru indywidualnego i organizacyjnego, a także ukazała je z dwóch perspektyw - teoretycznej (zamieszczając definicje kluczowych terminów i charakterystykę istotnych zjawisk) i empirycznej (prezentując założenia i rezultaty projektu badawczego, zrealizowanego w obszarze różnic pokoleniowych).
Książka jest adresowana do osób zainteresowanych tematyką współczesnego rynku pracy, naukami związanymi z organizacją i zarządzaniem oraz psychologią pracy.
„Badaczka wykazała, że dobrze realizowana polityka wiekowa w organizacjach sprzyja satysfakcji z pracy i życia, co jest uznanym czynnikiem kształtującym dobrostan jednostek. Monografia wpisuje się w nurt badań aplikacyjnych, których nadrzędnym celem jest wypracowanie interwencji i polityk łagodzących konsekwencje kryzysu demograficznego w społeczeństwach rozwiniętych. [...] Przedmiot podjętych badań jest ważny, a postawione w pracy tezy - oryginalne. Nie przypominam sobie funkcjonującej na rynku wydawniczym publikacji, która analizowałaby w sposób tak wnikliwy i wielowymiarowy rolę różnic międzypokoleniowych w kształtowaniu indywidualnych doświadczeń zawodowych i percepcji różnych aspektów środowiska pracy.”
Z recenzji prof. dr hab. Doroty Merecz-Kot (Instytut Medycyny Pracy)
Cz.I Teoria i praktyka interwencji kryzysowej: 1. Zbiór pojęć interwencji kryzysowej, 2. Podstawowe umiejętności prowadzenia interwencji kryzysowej, 3. Postępowanie z osobą przeżywającą kryzys. Cz.II Postępowanie w konkretnych rodzajach kryzysów: udajemy się na front; 4. Zespół stresu pourazowego, 5. Kryzys zagrożenia życia, 6. Napaść seksualna, 7. Przemoc ze strony partnera, 8. Uzależnienie od substancji chemicznych: kryzys nałogu, 9. Strata osobista: żałoba i smutek po stracie. Cz.III Kryzys w siedzibie służ społecznych: 10. Przemoc na terenie instytucji, 11. Kryzysy w szkołach, 12. Kryzysy związanie z porwaniem zakładników, 13. Pracownicy służb społecznych w kryzysie: wypalenie. Cz.IV Nowe kierunki: 14. Zejść z kozetki i wyjść na ulicę
1. Wybrane koncepcje stresu; 2. Charakterystyka głównych przyczyn stresu; 3. Klasyfikacja symptomów stresu organizacyjnego; 4. Podatność na stres i sposoby radzenia sobie z nim
Ocena ryzyka zawodowego w aspekcie stresu nie jest zjawiskiem oczywistym. Wymaga indywidualnego podejścia, czasu i wysiłku. Niezaprzeczalna jest jednak potrzeba przeprowadzania takiego pomiaru, jak również wprowadzanie działań, które zmierzają do minimalizowania stresu w pracy. Wzrastają wówczas efekty wykonywanej pracy, co znowu przyczynia się do rozwoju organizacji. Niemal każdy pracownik doświadcza stresu w pracy. Wydaje się, że zagadnienie to jeszcze bardziej zyskuje na aktualności w ostatnich miesiącach. Sprawdź, jak dokonać oceny ryzyka zawodowego pod kątem czynników stresogennych. Dowiesz się m.in.: czym jest stres i jak przebiega; jakie są źródła stresu, a także konsekwencje działania czynników stresogennych; kto jest narażony na stres; jak zidentyfikować zagrożenia; jak oszacować ryzyko zawodowe pod kątem czynników stresogennych; jakie działania naprawcze i eliminujące elementy stresogenne można odjąć; jak wyglądają dobre praktyki w zakresie eliminowania czynników stresogennych;
1. Wprowadzenie. 2. Obciążenia w zawodzie nauczycielskim i ich skutki. 3. Co to jest stres? 4. Wyczerpanie dniem szkolnym. 5. Między rodziną, czasem wolnym a przygotowaniami. 6. Jak zmniejszyć odczuwanie stresu w szkole. 7. Zapobieganie stresom w trakcie lekcji. 8. Mentalne przygotowanie do lekcji. 9. Jak się zmienić. 10. Zwalczanie stresu pogodą ducha. 11. Dobre chęci i co potem?
Cz.I Uwarunkowania i następstwa stresu w zawodzie nauczyciela: 1. Koncepcje stresu, 2. Specyfika stresu w pracy nauczyciela, 3. Szkoła jako organizacja. Cz.II Metodologia badań własnych: 4. Cele i problematyka badań, 5. Opis badań. Cz.III Statystyczne analizy wyników: 6. Głowne źródła stersu w zawodzie nauczyciela, 7. Osobowościowe i demograficzne uwarunkowania stresu i jego następstw, 8. Strategiczne radzenia sobie ze stresem w grupie zawodowej nauczycieli, 9. Modyfikatory stresu zawodowego, 10. Następstwa stresu w grupie badanych nauczycieli - różnice typologiczne, 11. Model stresu w zawodzie nauczyciela na podstawie badań własnych
1. Stres w pracy zawodowej, 2. Stres w pracy policjantów, 3. Metodologia badań własnych, 4. Analiza opisowa wyników badań, 5. Konsekwencje stresu zawodowego u policjantów i jego moderatory, 6. Wyznaczniki zespołu wypalenia zawodowego i stanu zdrowia funkcjonariuszy policji, 7. Zapobieganie negatywnym skutkom stresu zawodowego u policjantów
1. Stres w pracy zawodowej, 2. Konsekwencje stresu zawodowego, 3. Rola zasobów osobistych i społecznych w zapobieganiu negatywnym konsekwencjom stresu zawodowego, 4. Metoda i cel badań, 5. Analiza opisowa wyników badań, 6. Zależności między zmiennymi i rola zasobów w zapobieganiu negatywnym konsekwencjami stresu zawodowego
1. Stres w pracy zawodowej, 2. Konsekwencje stresu zawodowego, 3. Rola zasobów osobistych i społecznych w zapobieganiu negatywnym konsekwencjom stresu zawodowego, 4. Metoda i cel badań, 5. Analiza opisowa wyników badań, 6. Zależności między zmiennymi i rola zasobów w zapobieganiu negatywnym konsekwencjami stresu zawodowego, 7. Podsumowanie i implikacje praktyczne.
1. Stres w pracy zawodowej, 2. Konwencje stresu zawodowego, 3. Rola zasobów osobistych w radzeniu sobie ze stresem zawodowym, 4. Cel i procedura badań własnych, 5. Stres zawodowy w różnych grupach pracowników, 6. Konsekwencje stresu zawodowego, 7. Zasoby jednostki i strategie radzenie sobie ze stresem, 8. Konsekwencje stresu zawodowego a obciążenia w pracy oraz zasoby i strategie radzenie sobie, 9. Charakterystyka badanych grup pracowników reprezentujących zawody usług społecznych - podsumowanie wyników, 10. Predyktory konsekwencji stresu zawodowego, 11. Zapobieganie negatywnym skutkom stresu zawodowego - zarządzanie stresem
Teacher's work stress and some ehavioural, personality and organizational factors; Teachers and health education; "Magistra sana in schola sana"; Teachers of special schools and their care of their health; Role of a teacher of physical education in arousing the subjective need for movement as a determinant of a healthy life style; Nursery school teacher - teacher of health; Health and emotional stability of teachers; Teacher emotional stability: preliminary results of self-other agreement; Stress factors in the teaching profession; The teachers stressing situations in the teacher - adolescent pupil relationship; Neuroticism of students of pedagogical faculty as a stress factor and its influence on the failure in studies; Theoretical approaches to the pupils health culture formation; Possibilities and limits of somatic psychotherapy in people from service professions with burnout syndrome; Teachers and quality of life; Cognitive - behavioral approach to embark upon stress with humor; The joys and trials of the teaching profession; With ace gene forwards to the comfortable life; alternatively to the heavenly heights; Main health risks prevention school education; Health education and health promotion in Austrian schools; Are French students and teachers stressed; The teachers prestige and its development during the 20TH century; Psychology of a healthy living style; Ethics in relation to health; Quest for the healthy balance for creative and responsible teaching profession; Anxiety and fear in children at school; Priorities of education in the process of mental development; Qualitative and quantitative analysis of school children's and teenagers misbehavior at basic schools; Comparative analysis of characteristics of children with problem and nonproblem behavior; The position of education in primary prevention of socially undesirable phenomena; Drug and substance abuse among the students of secondary technical and secondary vocational schools - results of three-year research study; Contemporary viewpoint into practical intelligence; Sources and behaviour radon; Hidden risks at (school) chemical laboratory
Zawiera: Wstęp; Cz. I: Jak rozpoznać toksyczną pracę i poradzić sobie z nią( Toksyczne miejsce pracy, Jak toksyczna jest twoja praca?, Tańcząc z dinozaurami i smokami); Cz. II: Pora na zasadnicze zmiany: planowanie życia wolnego od toksyn (A gdyby tak uciec z więzienia Przywróć rozmach swej karierze, Jeśli praca przestała ci odpowiadać, Pełnia życia - nareszcie!).
Wypalenie - w perspektywie wielowymiarowej; Wypalenie - w perspektywie egzystencjalnej; W poszukiwaniu teorii - przemyślenia na temat natury i etiologii wypalenia; Uwarunkowania i mechanizmy wypalenia zawodowego w modelu społecznej psychologii poznawczej; Przegląd metod pomiaru wypalenia zawodowego; Polska adaptacja kwestionariusza Maslach Burnout Inventory; Wypalenie zawodowe u nauczycieli. Uwarunkowania i możliwości zapobiegania; Wypalenie zawodowe wśród lekarzy ogólnych z perspektywy teorii równości; Przejawy, mechanizmy i przyczyny wypalania się pielęgniarek; Ocena skuteczności warsztatu radzenia sobie z wypaleniem dla pielęgniarek;
1. Uwarunkowania dobrego życia we współczesnej rodzinie: Jakość życia w kontekście niskiej dzietności; Wzór osobowy ojca w kształtowaniu tożsamości córki w okresie późnego dzieciństwa; Nadzieja i samoocena jako predyktatory radzenia sobie ze stresem u młodzieży szkół średnich; Poczucie jakości życia u młodzieży doświadczającej przemocy w rodzinie; Zagrożenia dobrostanu rodziny- rodzaje, formy i uwarunkowania przemocy domowej stosowanej przez kobiety- sprawczynie; (Nie)wystarczająco dobra matka. Analiza sytuacji pracujących kobiet będących matkami; Różnice w zakresie satysfakcji z życia kobiet będących matkami po leczeniu niepłodność a matkami adopcyjnymi; Styl radzenia sobie ze stresem z poziom satysfakcji małżeńskiej; 2. Dobrostan w zaburzeniach zdrowia psychicznego i fizycznego oraz możliwość terapii: O wstydliwych chorobach oraz reakcjach emocjonalnych wobec osób zarażających; Analiza związków między systemem przywiązania i rodzicielską zdolnością do mentalizacji a funkcjonowaniem psychospołecznym dziecka. Włączenie rodzica w proces terapii dziecka; Przywiązanie a zaburzenia w kształtowaniu się struktury osobowości u młodzieży- przyczyna i rozwiązanie; Relacja między pacjentem i psychoterapeutą a skuteczność psychoterapii. Wyniki badań kat amnestycznych; Internacja sądowo-psychiatryczna. Możliwość, nadzieja, perspektywy. Studium przypadku pacjenta z rozpoznaniem schizofrenii; 3. Opytmalne funkcjonowanie zawodowe- możliwości i ograniczenia: Twórcza przedsiębiorczość a poziom aspiracji w środowisku zawodowym; Satysfakcja z pracy jako pozytywne konsekwencja dobrego dopasowania do elastycznej formy zatrudnienia; Dobrostan psychiczny i poziom empatii u pielęgniarek i lekarzy; Bilans psychologiczny w pracy nauczyciela przedszkola; Czy pojęcie normy w psychologii stosowanej ma sens?
CZĘŚĆ I Podstawy teoretyczne Rozdział 1 Zachowania kontrproduktywne w pracy - konceptualizacje, sposoby pomiaru, skala zjawiska: 1.1. Próba zdefiniowania zachowań kontrproduktywnych w pracy; 1.2. Zachowania kontrproduktywne w pracy z perspektywy teorii agresji; 1.3. Cechy zachowań kontrproduktywnych w pracy; 1.4. Sposoby pomiaru zachowań kontrproduktywnych w pracy; 1.5. Wybrane narzędzia do pomiaru zachowań kontrproduktywnych w pracy; 1.6. Skala zjawiska zachowań kontrproduktywnych w pracy w Polsce i na świecie. Rozdział 2 Wybrane typologie zachowań kontrproduktywnych w pracy: 2.1. Typologia Hollingera i Clarka; 2.2. Typologia Robinson i Bennett; 2.3. Typologia Gruys i Sacketta; 2.4. Typologia Spectora i Fox. Rozdział 3 Modele zachowań kontrproduktywnych w pracy: 3.1. Model zachowań odwetowych Skarlickiego i Folgera; 3.2. Model rewanżu Biesa i Trippa; 3.3. Model moralnego zdystansowania Bandury; 3.4. Model stresory-emocje Spectora i Fox. Rozdział 4 Stresory w pracy jako źródło zachowań konrtrproduktywnych: 4.1. Pojęcie stresorów w pracy; 4.2. Typologia stresorów w pracy; 4.3. Stresory w pracy a zachowania kontrproduktywne. Rozdział 5 Rola emocji w relacji: stresory w pracy - zachowania kontrproduktywne: 5.1. Funkcje emocji pozytywnych i negatywnych; 5.2. Wrogie i instrumentalne motywy; zachowań kontrproduktywnych w pracy; 5.3. Style radzenia sobie ze stresem a zachowania kontrproduktywne; 5.4. Pośrednicząca funkcja emocji - przegląd badań. Rozdział 6 Rola wypalenia zawodowego w relacji: stresory w pracy - zachowania kontrproduktywne: 6.1. Ewolucja podejścia do wypalenia zawodowego; 6.2. Wybrane koncepcje wypalenia zawodowego; 6.3. Pośrednicząca rola wypalenia zawodowego - przegląd badań. Rozdział 7 Rola kontroli i wsparcia w pracy w relacji: stresory w pracy - zachowania kontrproduktywne: 7.1. Pojęcie kontroli w pracy; 7.2. Rodzaje kontroli w pracy; 7.3. Kontrola w pracy a zachowania kontrproduktywne; 7.4. Pojęcie i rodzaje wsparcia społecznego; 7.5. Mechanizmy oddziaływania wsparcia społecznego - efekt główny, addytywny i buforowy; 7.6. Wsparcie społeczne a zachowania kontrproduktywne; 7.7. Wspierające przywództwo a zachowania kontrproduktywne; 7.8. Model wymagania-kontrola-wsparcie. Rozdział 8 Rola osobowości w relacji: stresory w pracy - zachowania kontrproduktywne: 8.1. Wielka Piątka a zachowania kontrproduktywne w pracy; 8.2. Style atrybucji a zachowania kontrproduktywne w pracy; 8.3. Negatywna afektywność a zachowania kontrproduktywne w pracy; 8.4. Gniew i lęk jako cechy a zachowania kontrproduktywne w pracy; 8.5. Samokontrola a zachowania kontrproduktywne w pracy; 8.6. Umiejscowienie źródła kontroli a zachowania kontrproduktywne w pracy; 8.7. Cechy Ciemnej Triady a zachowania kontrproduktywne w pracy. CZĘŚĆ II Badania własne Rozdział 9 Cel, uzasadnienie i plan badań własnych: 9.1. Cel badań; 9.2. Uzasadnienie problemów badawczych; 9.3. Plan badań. Rozdział 10 Bezpośredni i pośredniczony przez negatywne emocje efekt stresorów w pracy na ogólne zachowania kontrproduktywne (badanie 1): 10.1. Cel badań i hipotezy badawcze; 10.2. Metoda; 10.3. Wyniki badań; 10.4. Dyskusja. Rozdział 11 Bezpośredni i pośredniczony przez negatywne emocje efekt stresorów w pracy na cztery rodzaje zachowań kontrproduktywnych (badanie 2): 11.1. Cel badań i hipotezy badawcze; 11.2. Metoda; 11.3. Wyniki badań; 11.4. Dyskusja. Rozdział 12 Relacja: stresory w pracy - zachowania kontrproduktywne. Mediacyjne efekty negatywnych emocji i wypalenia zawodowego oraz moderacyjne efekty kontroli i wsparcia w pracy (badanie 3): 12.1. Cel badań i hipotezy badawcze; 12.2. Metoda; 12.3. Wyniki badań; 12.4. Dyskusja. Rozdział 13 Relacje: stresory w pracy - zachowania kontrproduktywne. Mediacyjne efekty wyczerpania i braku zaangażowania oraz moderacyjne efekty kontroli i wsparcia w pracy (badanie 4): 13.1. Cel badań i hipotezy badawcze; 13.2. Metoda; 13.3. Wyniki badań; 13.4. Dyskusja. Rozdział 14 Relacje: stresory w pracy - zachowania kontrproduktywne. Moderujący efekt makiawelizmu (badanie 5): 14.1. Cel badań i hipotezy badawcze; 14.2. Metoda; 14.3. Wyniki badań; 14.4. Dyskusja. Rozdział 15 Relacje: stresory w pracy - zachowania kontrproduktywne. Moderujący efekt Ciemnej Triady i kontroli w pracy (badanie 6): 15.1. Cel badań i hipotezy badawcze; 15.2. Metoda; 15.3. Wyniki badań; 15.4. Dyskusja. Rozdział 16 Ogólna dyskusja: 16.1. Podsumowanie i dyskusja wyników; 16.2. Ograniczenia badań własnych oraz kierunki dalszych badań; 16.3. Implikacje praktyczne.
Wprowadzenie; CZĘŚĆ I. Kryzys - perspektywa zarządzania organizacją Rozdział 1. Kryzys i sytuacje kryzysowe 1.1. Podstawowe definicje 1.2. Źródła kryzysu 1.3. Źródła kryzysu w przedsiębiorstwie Rozdział 2. Wybrane aspekty zarządzania w kryzysie 2.1. Zarządzanie kryzysowe 2.2. Zarządzanie przedsiębiorstwem w kryzysie Rozdział 3. Zarządzanie informacją w warunkach kryzysu 3.1. Informacja i jej rola w podejmowaniu decyzji 3.2. Komunikacja w warunkach kryzysu 3.3. Wspomaganie informatyczne zarządzania informacją 3.4. Bezpieczeństwo informacji CZĘŚĆ II. Kryzys - perspektywa psychologiczna Rozdział 4. Psychologiczne uwarunkowania reakcji na kryzys 4.1. Rola czynników osobowościowych i poznawczych 4.2. Psychologiczne uwarunkowania reakcji na kryzys - rola wcześniejszych doświadczeń, kompetencji społecznych oraz dojrzałości emocjonalnej i społecznej Rozdział 5. Problem przetwarzania informacji i funkcjonowanie jednostki w sytuacji stresu i kryzysu 5.1. Funkcjonowanie człowieka w warunkach stresu 5.2. Znaczenie relacji interpersonalnych w działaniach zapobiegających sytuacjom kryzysowym; Zakończenie; Bibliografia; Spis rysunków; Spis tabel.
Wprowadzenie; CZĘŚĆ I. Kryzys - perspektywa zarządzania organizacją Rozdział 1. Kryzys i sytuacje kryzysowe 1.1. Podstawowe definicje 1.2. Źródła kryzysu 1.3. Źródła kryzysu w przedsiębiorstwie Rozdział 2. Wybrane aspekty zarządzania w kryzysie 2.1. Zarządzanie kryzysowe 2.2. Zarządzanie przedsiębiorstwem w kryzysie Rozdział 3. Zarządzanie informacją w warunkach kryzysu 3.1. Informacja i jej rola w podejmowaniu decyzji 3.2. Komunikacja w warunkach kryzysu 3.3. Wspomaganie informatyczne zarządzania informacją 3.4. Bezpieczeństwo informacji CZĘŚĆ II. Kryzys - perspektywa psychologiczna Rozdział 4. Psychologiczne uwarunkowania reakcji na kryzys 4.1. Rola czynników osobowościowych i poznawczych 4.2. Psychologiczne uwarunkowania reakcji na kryzys - rola wcześniejszych doświadczeń, kompetencji społecznych oraz dojrzałości emocjonalnej i społecznej Rozdział 5. Problem przetwarzania informacji i funkcjonowanie jednostki w sytuacji stresu i kryzysu 5.1. Funkcjonowanie człowieka w warunkach stresu 5.2. Znaczenie relacji interpersonalnych w działaniach zapobiegających sytuacjom kryzysowym; Zakończenie; Bibliografia; Spis rysunków; Spis tabel.