Z zaszczytem i przyjemnością oddajemy w ręce Czytelników kolejny, ósmy tom „Logopedii Silesiany”. W zebranych w nim pracach naukowych oraz stu-diach przypadków cenieni i uznani Autorzy z kraju i zagranicy podejmują się szerokiego omówienia różnorodnych zagadnień dotyczących diagnozy i terapii logopedycznej. Każdorazowo pogłębiona refleksja naukowa łączy się ze wskazywaniem metodologicznych uzasadnień dla prawideł komunikowania się, w tym nade wszystko komunikowania się językowego, oraz z tworzeniem podstaw dla nowych formuł postępowania logopedycznego.Język bowiem odgrywa w procesie porozumiewania się zasadniczą rolę. Co istotne, zarówno teoretycy, jak i praktycy logopedii patrzą na język nie jako na system złożony z podsystemów, ale jako na narzędzie budowania tożsamości i walencji kulturowej, gdyż jest on w swej istocie elementem konstytutywnym bycia człowiekiem. Nabycie określonych wzorów językowych determinuje postawę poznawczą jednostki wobec otaczającej rzeczywistości, a „ujęzykowienie głowy ludzkiej za pomocą więcej niż jednego myślenia językowego wprowadza do niej coś całkiem nowego”1. Za pomocą słów i budowanych z nich struktur poznajemy, przeżywamy, interpretujemy i oceniamy świat. Po raz kolejny obserwacja słowa w różnych jego realizacjach i odkrywanie przyczyn sprawiających, że człowiek zaczyna używać języka w taki a nie inny sposób, znajdują odzwierciedlenie w logo-pedycznej debacie nad naturą ludzkiego porozumiewania się – podejmowaniu przez badaczy opisu mowy w rozwoju i w zaburzeniach. (fragment Wstępu)
Z zaszczytem i przyjemnością oddajemy w ręce Czytelników kolejny, ósmy tom „Logopedii Silesiany”. W zebranych w nim pracach naukowych oraz stu-diach przypadków cenieni i uznani Autorzy z kraju i zagranicy podejmują się szerokiego omówienia różnorodnych zagadnień dotyczących diagnozy i terapii logopedycznej. Każdorazowo pogłębiona refleksja naukowa łączy się ze wskazywaniem metodologicznych uzasadnień dla prawideł komunikowania się, w tym nade wszystko komunikowania się językowego, oraz z tworzeniem podstaw dla nowych formuł postępowania logopedycznego.Język bowiem odgrywa w procesie porozumiewania się zasadniczą rolę. Co istotne, zarówno teoretycy, jak i praktycy logopedii patrzą na język nie jako na system złożony z podsystemów, ale jako na narzędzie budowania tożsamości i walencji kulturowej, gdyż jest on w swej istocie elementem konstytutywnym bycia człowiekiem. Nabycie określonych wzorów językowych determinuje postawę poznawczą jednostki wobec otaczającej rzeczywistości, a „ujęzykowienie głowy ludzkiej za pomocą więcej niż jednego myślenia językowego wprowadza do niej coś całkiem nowego”1. Za pomocą słów i budowanych z nich struktur poznajemy, przeżywamy, interpretujemy i oceniamy świat. Po raz kolejny obserwacja słowa w różnych jego realizacjach i odkrywanie przyczyn sprawiających, że człowiek zaczyna używać języka w taki a nie inny sposób, znajdują odzwierciedlenie w logo-pedycznej debacie nad naturą ludzkiego porozumiewania się – podejmowaniu przez badaczy opisu mowy w rozwoju i w zaburzeniach. (fragment Wstępu)
Zawiera: I. Z zagadnień podstawowych dla diagnozy logopedycznej: Badania eksperymentalne w praktyce logopedycznej; Uwagi do narzędzi diagnostycznych mojego autorstwa i współautorstwa (Danuta Emiluta-Rozya); Metodologia badań współczesnej wymowy polskiej; Analityczno-fonetyczna metoda oceny realizacji fonemów; Znaki fonetyczne do zapisu zdeformowanych realizacji fonemów. Alfabet międzynarodowy i slawistyczny. II. Z zagadnień diagnozowania logopedycznego w uszkodzeniach ośrodkowego układu nerwowego: anomia i jej wymiary. Sposoby diagnozowania; Ocena przydatności testu do oceny fluencji słownej w diagnostyce zaburzeń funkcji językowych u pacjentów z uszkodzeniem prawej półkuli mózgowej; Ocena rozumienia tekstu w pragnozji – założenia metodologiczne; Kompleksowa, interdyscyplinarna diagnoza i terapia osób z dyzartriami – uzasadnienie podejścia holistycznego; Diagnoza centralnych zaburzeń przetwarzania słuchowego (CAPD) w przypadku dzieci z ryzykiem dysleksji. III. Z problematyki diagnozowania (i usprawniania) logopedycznego w całościowych oraz w sprzężonych zaburzeniach rozwojowych: Skala do oceny profilu zaburzeń językowych w zespole Aspergera; Narzędzie lingwistyczne do oceny zaburzeń poznawczych u dzieci z padaczką; Diagnoza operacyjna i nominalna zaburzeń mowy w metodzie Dyna-Lingua M.S.; Czytanie i pisanie w terapii mowy prowadzonej metoda Dyna-Lingua M.S. – prezentacja prób badawczych; Ocena zaburzeń połykania i komunikowania się u osób z mózgowym porażeniem dziecięcym cierpiącym na dysfagię; Podstawowe trudności w diagnozie logopedycznej dzieci e spektrum autyzmu. IV. Wybrane aspekty diagnozy logopedycznej w zaburzeniach słuchu, głosu oraz płynności mówienia: Kwestionariusz słowotwórczy w ocenie kompetencji językowej dzieci z zaburzeniami słuchu; Wartość diagnostyczna wywiadu w badaniu logopedycznym osób po laryngektomii całkowitej; Badanie przesiewowe dziecka z niepłynnością mówienia. V. Z badań logopedycznych nad komunikacją językową w piśmie: „profil sprawności grafomotorycznych” jako narzędzie diagnozy logopedycznej; Badanie świadomości grafotaktycznej u osób dorosłych. Uwagi do procedur.
Norma czy zaburzenia rozwoju dzieci dwujęzycznych, Dziennik wydarzeń jako technika budowania komunikacji językowej, Znaczenie oceny rozwoju mowy dla diagnozy zespołu Aspergera, Zawiłości diagnozy a jednoznaczność terapii dzieci ze spektrum FASD, Neurobiologiczne podstawy prenatalnej stymulacji narządu słuchu, Stymulacja funkcji audytywnych w terapii zaburzeń mowy, O potrzebie wczesnej interwencji w przypadku dziecka z alalią, Wczesne wspomaganie rozwoju mowy dziecka dwujęzycznego. Profilaktyka logopedyczna w sytuacji dwujęzyczności klasycznej, Gotowość edukacyjna – o umiejętności artykulacji dźwięków mowy przez dzieci w wieku przedszkolnym (wybrane problemy), Torowanie ruchu artykulacyjnego, Problem percepcji czasu jako zagadnienie neurobiologiczne i logopedyczne, Czy płeć może determinować zaburzenia rozwoju języka? Wstępna analiza wpływu różnic w budowie i funkcjonowaniu mózgu kobiet i mężczyzn na werbalne opracowanie rzeczywistości z punktu widzenia obserwowanych zaburzeń rozwoju językowego, Między „głoska pisaną” a „literą mówiona” czyli o fenomenie i przekleństwie (nie)spójności mowy i pisma na przestrzeni dziejów – na wybranych przykładach źródłowych, Longitudinalne badania efektów wprowadzenia Symultaniczno-Sekwencyjnej Nauki Czytania do edukacji przedszkolnej
1. Ewolucja podejścia do niepełnosprawności intelektualnej- mowa, język, komunikacja; 2. Jakość komunikowania się ze społeczeństwem osób z niepełnosprawnością intelektualną; 3. Badania nad poziomem kompetencji językowych osób z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim i w normie.
Zawiera: Zestaw ćwiczeń do wykonywania podczas terapii logopedycznej. Samogłoski. Samogłoska A. Samogłoska E. Samogłoska O. Samogłoska U/Ó. Samogłoska I. Samogłoska Y. Samogłoska Ą. Samogłoska Ę. Spółgłoski. Spółgłoska P. Spółgłoska B. Spółgłoska M. Spółgłoska F. Spółgłoska W. Spółgłoska T. Spółgłoska D. Spółgłoska N. Spółgłoska Ń/N’. Spółgłoska L. Spółgłoska J. Spółgłoska Ł. Spółgłoska K. Spółgłoska G. Spółgłoska H/CH. Szereg ciszący. Spółgłoska Ś. Spółgłoska Ć. Spółgłoska Ź. Spółgłoska DŹ. Różnicowanie i utrwalanie głosek szeregu ciszącego. Szereg syczący. Spółgłoska S. Spółgłoska C. Spółgłoska Z. Spółgłoska DZ. Różnicowanie i utrwalanie głosek szeregu syczącego. Szereg szumiący. Spółgłoska SZ. Spółgłoska CZ. Spółgłoska Ż/RZ. Spółgłoska DŻ. Różnicowanie i utrwalanie głosek trzech szeregów. Różnicowanie głosek szeregu szumiącego. Różnicowanie głosek trzech szeregów. Spółgłoska drżąca dziąsłowa. Spółgłoska R. Mowa bezdźwięczna. Spółgłoska W/W’. Spółgłoska Z. Spółgłoska Ż. Spółgłoska Ź. Spółgłoska DZ. Spółgłoska DŻ. Spółgłoska DŹ. Spółgłoska B/B’. Spółgłoska D/D’. Spółgłoska G/G’.
1. Wpływ motoryki ustno-twarzowej na statomotoryczny rozwój dziecka. 2. Anatomia twarzoczaszki. 3. Układ nerwowy głowy i twarzy. 4. Wczesne wspomaganie rozwoju odruchowej motoryki ustno-twarzowej u dzieci. 5. Charakterystyka wybranych odruchów ustno-twarzowych. 6. Rozwój mózgu a mowa. 7. Zaburzenia mowy - terminologia i klasyfikacja. 8. Koncepcja ustno-twarzowej terapii według Castillo Moralesa (CM). 9. Ustno-twarzowa terapia regulacyjna według koncepcji Castillo Moralesa. 10. Integracyjna terapia ustno-twarzowa według Swietłany Masgutowej. 11. Metodyka przeprowadzania neuromotorycznej terapii ustno-twarzowej według R. Castillo Moralesa. 12. Efekty integracji odruchów ustno-twarzowych - wybrane studium przypadku.
Dyskurs nad kompetencjami komunikacyjnymi: Wykorzystanie wspomagającej i alternatywnej komunikacji - wybrane metody i wyzwania nowej technologii; Akces osób z niepełnosprawnością intelektualną do społeczeństwa - komunikacja; Rozwijanie kompetencji komunikacyjnej u osób wykorzystujących wspomagające sposoby do porozumiewania się; Komunikacja alternatywna i wspomagająca. Wspomaganie osób z zaburzeniami w społeczeństwie w odniesieniu do komunikacji i edukacji: Znaki ręczno-ustne Jana Siestrzyńskiego jako początek komunikacji wspomagającej na ziemiach polskich; Komunikacja AAC w terapii osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną; Aplikacja b-Link jako narzędzie wspomagające nauczanie osób z niepełnosprawnością narządów ruchu; Komunikacja osób z jąkaniem w społeczeństwie; Rozwijanie kompetencji komunikacyjnych u dzieci z autyzmem za pomocą PECS (Picture Exchange Communication System); Znaczenie edukacji w procesie wspierania inkluzji społecznej osób z niepełnosprawnością oraz budowania społeczeństwa inkluzyjnego.
Wstęp; 1. Nielegalny obrót odpadami w polskim porządku prawnym; 2. Prawnokarna ocena płatności zbliżeniowej za pomocą uprzednio skradzionej karty płatniczej - studium przypadku; 3. Czy konfrontacja w postępowaniu karnym wyłącza swobodę wypowiedzi; 4. Ewolucja prawa interpretacji: perspektywa kanadyjska; 5. Uniwersalność internacjonalistycznej teorii wykładni Zygmunta Tobora; 6. Mediacja rówieśnicza jako narzędzie komunikacyjne w rozwiązywaniu sporów szkolnych; 7. Wydatkowanie środków unijnych w trybie rozeznania rynku - komentarz na przełomie perspektyw finansowych; 8. Hejt a prawna ochrona funkcjonariusza publicznego na przykładzie funkcjonariusza Policji; 9. Wynagrodzenie autorskie z tytułu korzystania z utworów audiowizualnych w pokojach hotelowych po zatwierdzeniu tabeli stawek wynagrodzeń za odtwarzanie utworów; 10. Specjalne użycie broni jako środek do realizacji art. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej; 11. Ograniczenie autonomii pacjentów chorych psychicznie; 12. Koszty odzyskiwania należności za opóźnienia w transakcjach handlowych - aspekty prawne w doktrynie i praktyce orzeczniczej; 13. Kwestia znaczenia pojęcia tajemnicy lekarskiej na płaszczyźnie ustaw szczególnych oraz Kodeksu postępowania karnego; 14. Izraelski apartheid wobec Palestyńczyków; 15. Mowa nienawiści w Internecie - analiza najnowszego orzecznictwa; 16. Kooperatywa mieszkaniowa jako nowa formuła realizacji inwestycji mieszkaniowych.
Zawiera: Część 1. Audiologiczne podstawy surdologopedii 1. Fizjologia i patologia narządu słuchu 2. Metody badania słuchu 3. Protezy słuchowe: urządzenia tradycyjne i implanty 4. Centralne zaburzenia przetwarzania słuchowego 5. Konsekwencje jednostronnych uszkodzeń narządu słuchu Część 2. Rozwój słuchu i mowy 6. Rozwój funkcji słuchowych 7. Słuch mowny w ujęciu logopedycznym. Definicje operacyjne 8. Rozwój sprawności językowych w ontogenezie Część 3. Zaburzeniamowy u osób z uszkodzeniami słuchu 9. Typologia zaburzeń mowy u osób z uszkodzonym słuchem 10. Diagnoza surdologopedyczna 11. Trudności gramatyczne u dzieci i młodzieży z uszkodzeniami słuchu 12. Wyrazy pochodne w słowniku dzieci z uszkodzeniami słuchu 13. Wymowa dzieci niesłyszących 14. Głos a zaburzenia słuchu u dzieci Część 4. Terapia surdologopedyczna. Zasady, metody i techniki pracy 15. Metody wychowania językowego osób niesłyszących 16. Metoda audytywno-werbalna 17. Wczesna nauka czytania w terapii dzieci niesłyszących 18. Wizualizacja mówienia i wychowanie językowe z zastosowaniem fonogestów 19. Metoda werbo-tonalna 20. Terapia surdologopedyczna - programowanie języka 21. Implanty ślimakowe w częściowej głuchocie. Zadania i formy rehabilitacji dzieci 22. Logorytmika w terapii surdologopedycznej 23. Ćwiczenia emisji głosu dla osób z zaburzeniami słuchu Część 5. Komunikowanie się osób niesłyszących 24. Naturalne języki migowe a polski język migowy 25. Sztuczne i mieszane języki migowe Część 6. Psychologiczne i społeczne skutki uszkodzeń słuchu 26. Rodzicielstwo dziecka głuchego - perspektywa psychologiczna 27. Psychologiczne problemy dziecka z wadą słuchu i jego rodziny.
Część I: Zaburzenia mowy i terapia logopedyczna z perspektywy ogólnych koncepcji rozwoju człowieka. 1. Uściślenia terminologiczne. 2. Ogólne koncepcje rozwoju człowieka. 3. Modele badań rozwoju. 4. Etapy badań nad rozwojem języka dziecka. 5. Status logopedii jako nauki. 6. Perspektywy ujmowania terapii logopedycznej. 7. Strategie definiowania celów edukacyjnych a cele terapii logopedycznej. 8. Kształtowanie się modelu opieki logopedycznej w Polsce. Część II: Projekt badań porównawczych dotyczących opieki logopedycznej w systemie edukacyjnym Polski i Anglii. 1. Koncepcyjno-metodologiczne podstawy pracy. 2. Cele i założenia badań. 3. Sposób prowadzenia badań i wykorzystanie źródłą. Część III: System oświaty w Polsce i Anglii. 1. System oświaty w Polsce. 2. System oświaty w Anglii. 3. Analiza porównawcza polskiego i angielskiego systemu oświaty. Część IV: Struktura i organizacja opieki logopedycznej w Polsce i Anglii. 1. System opieki logopedycznej w Polsce. 2. System opieki logopedycznej w Anglii. Część V: Analiza porównawcza polskiego i angielskiego systemu opieki logopedycznej. 1. Sposób postrzegania opieki logopedycznej. 2. Miejsce opieki logopedycznej w systemie edukacji. 3. Finansowanie, zarządzanie i nadzór. 4. Prawne uregulowania. 5. Wielkość potrzeb w zakresie opieki logopedycznej. 6. Możliwości zaspokojenia potrzeb. 7. Modele wsparcia logopedycznego. 8. Instytucjonalne rozwiązania. 9. Specjaliści odpowiedzialni za organizację i przebieg opieki logopedycznej. 10. Udział rodziców w terapii logopedycznej. 11. Kierunki zmian. Część VI: Model systemu opieki logopedycznej - propozycja własna. 1. Założenia przyjęte przy konstruowaniu modelu. 2. Charakterystyka modelu. 3. Pierwszy wymiar, czyli poziomy opieki. 4. Drugi wymiar, czyli rodzaje opieki logopedycznej. 5. Trzeci wymiar, czyli sposoby charakter sprawowania opieki logopedycznej. 6. Zakończenie.