Analiza sytuacji ekonomicznej na podstawie nierówności dochodowych i ubóstwa jest bardzo ważnym zagadnieniem, które wymaga ciągłego monitoringu. W publikacji analiza taka została przeprowadzona dla województwa łódzkiego, które w badanym okresie (2016-2020) było narażone z jednej strony na wpływ pandemii COVID-19, a z drugiej - na szybki wzrost gospodarczy i działanie licznych programów społecznych. W Polsce dużo uwagi poświęca się tworzeniu programów mających na celu wzrost jakości życia, natomiast brakuje systemowej oceny efektów prowadzonej polityki. Monografia idealnie wpisuje się w tę lukę, dostarczając metodyki do oceny zmiany sytuacji dochodowej badanej grupy społecznej. Nie ma w Polsce książek ukazujących tak kompleksowe podejście do analizy sytuacji ekonomicznej regionu.
Cz.I Rodziny w Polsce. Zagadnienia demograficzno-społeczne : 1. Zmiany stanu i struktury rodziny a przemiany procesów demograficznych w Polsce w latach 1988-2002, 2.Warunki życia wybranych typów rodzin. CZ.II Problemy rodziny - wyzwaniem dla polityki rodzinnej ; 1. Ochrona socjalna rodzin samotnych matek w Polsce, 2. Osoby starsze w środowisku lokalnym - lokalna polityka wobec osób starszych i ich partycypacja w życiu społecznym, 3. Przepływy międzypokoleniowe jako obszar działań na rzecz poprawy powstawania i funkcjonowania rodzin w różnych fazach ich rozwoju. Cz.III Działania na rzecz rodzin w ramach poszczególnych polityk : 1. Kształtowanie systemu wartości jako kierunek działań polityki ludnościowej, 2. Możliwości uzyskania pracy i ograniczanie bezrobocia jako obszar działań na rzecz poprawy warunków powstawania i funkcjonowania rodzin, 3. Edukacja przez całe życie, 4. Mieszkalnictwo w kontekście poprawy warunków powstawania i funkcjonowania rodziny oraz stanu zdrowia ludności, 5. System ubezpieczeń społecznych a procesy starzenia się ludności w Polsce, 6. Edukacja na rzecz rodziny jako obszar działań w celu poprawy warunków powstania i funkcjonowania rodziny. Cz.IV Podmioty polityki rodzinnej : 1. Rola państwa w kształtowaniu polityki rodzinnej w Polsce w okresie transformacji, 2. Rola samorządu terytorialnego w polityce rodzinnej, 3. Organizacje pozarządowe w działaniach na rzecz rodziny, 4. Radomskie Towarzystwo Dobroczynności i pomoc rodzinie
Cz.I Polityczne problemy życia międzynarodowego: 1. Podstawowe podmioty życia międzynarodowego, 2. Społeczność międzynarodowa i władza ogólnoświatowa, 3. Prawa człowieka podstawą porządku międzynarodowego, 4. Regionalizm w życiu międzynarodowym. Cz.II Społeczne problemy życia międzynarodowego: 1. Ubóstwo współczesnego świata, 2. Bezrobocie jako zjawisko międzynarodowe, 3. Sytuacja osób niepełnosprawnych w Unii Europejskiej. Cz.III Gospodarczo-etyczne problemy życia międzynarodowego: 1. W poszukiwaniu właściwej koncepcji rozwoju gospodarczego, 2. Zagrożenia życia gospodarczego w wymiarze międzynarodowym, 3. Ekonomiczne i społeczne aspekty globlalizacji gospodarki, 4. Próba oceny procesów globalizacyjnych, 5. Problem zadłuzenia międzynarodowego i wezwanie do darowania długów, 6. Wymiar ekonomiczno-społeczny kwestii ekologicznej, 7. Nowe wyzwania dla międzynarodowego życia gospodarczego
Cz.I 1. Ubóstwo i wykluczenie społeczne, 2. Miary ubóstwa, 3. Badania nad ubóstwem, 4. Polityka społeczna a ubóstwo i wykluczenie społeczne, 5. Rekomenadacje i komentarze
1. System edukacji wobec ubóstwa i wykluczenia społecznego; 2. Dziedziczenie biedy i wychodzenie z biedy w rodzinach były pracowników PGR-ów; 3. Losy usamodzielnionych wychowanków domu dziecka.
R.1 Ubóstwo w Bułgarii, Polsce, Rosji, Rumunii, Słowacji i na Węgrzech; R.2 Ubóstwo w hierarchii społecznej R.3 Źródła ubóstwa; R.4 Zmiany; R.5 Trwałość ubóstwa; R.6 Kilka refleksji nad przyczynami ubóstwa. Zakończenie.
W publikacji zostały przedstawione biografie i sytuacje życiowe młodych dorosłych, którzy zostali rodzicami jako nastolatkowie oraz mieszkają i wychowują swoje dzieci na terenie łódzkich enklaw biedy. Autorka analizuje stan, procesy i wymiary wykluczenia społecznego, a także społecznej integracji zachodzące w badanej zbiorowości oraz działania służb społecznych wobec młodych rodziców ze zdegradowanych społecznie i ekonomicznie obszarów miasta. Odpowiada na pytanie, czy wczesne macierzyństwo i ojcostwo osób doświadczających biedy i wykluczenia społecznego w dzieciństwie i adolescencji stanowi jedynie zdrożenie, tj. czynnik ryzyka kontynuacji ubóstwa i ekskluzji w kolejnej (dorosłej) fazie życia, czy też może oznacza szansę - czynnik ich społecznej integracji.
Książka jest skierowana do socjologów, pedagogów i badaczy życia społecznego, a także pracowników instytucji pomocowych i organizacji i pozarządowych zajmujących się pracą socjalną oraz specjalistów pracujących profesjonalnie z młodymi ludźmi z zaniedbanych społecznie środowisk.
W numerze [Contens] Artykuły [Articles] Michał Dudek: Skala i uwarunkowania ubóstwa rodzin rolniczych w Polsce [Scale and Determinants of Poverty of Farming Families in Poland], doi 10.7366/wir022017/01, s. 7–28; Arkadiusz Ptak: Kapitał społeczny sołtysów [Social Capital of Village Heads (Sołtys)], doi 10.7366/wir022017/02, s. 29–48; Katarzyna Luzar-Błaż, Małgorzata Grodzińska-Jurczak, Joanna Cent: Partycypacja społeczna w zarządzaniu terenami chronionymi na przykładzie obszaru Natura 2000 – Dolinki Jurajskie [Public Participation in Protected Area Management – A Case of Natura 2000 Site – Dolinki Jurajskie (Jurassic Valleys)], doi 10.7366/wir022017/03, s. 49–68; Aldona Standar: Ocena kondycji finansowej gmin oraz jej wybranych uwarunkowań na przykładzie województwa wielkopolskiego przy wykorzystaniu metody TOPSIS [Evaluation of the Level of Financial Standing and Its Selected Determinants Based on the Case of Gminas of the Wielkopolska Province Using the TOPSIS Method], doi 10.7366/wir022017/04, s. 69–92; Agnieszka Syliwoniuk-Wapowska: Rolnictwo w arabskich monarchiach Zatoki Perskiej: główne problemy i tendencje [Agriculture in the Persian Gulf Monarchies: Key Problems and Trends], doi 10.7366/wir022017/05, s. 93–118; Oskar Wolski: Odnowa wsi jako przedmiot badań. Ewolucja i systematyzacja pojęcia [Rural Renewal as a Field of Study. Evolution and Systematisation of the Term], doi 10.7366/wir022017/06, s. 119–146; Martyna Głodowska, Anna Gałązka: Wpływ rolnictwa ekologicznego na środowisko w koncepcji rozwoju zrównoważonego [Impact of Organic Farming on Natural Environment within the Concept of Sustainable Development], doi 10.7366/wir022017/07, s. 147–166. Artykuł informacyjny [Information] Waldemar Humięcki, Bogdan Podgórski: Gospodarowanie Zasobem Własności Rolnej Skarbu Państwa i stan realizacji ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego [Management of State-Owned Agricultural Real Estate and Implementation of the Agricultural System Formation Act], doi 10.7366/wir022017/08, s. 167–184.
Spis treści [Contents] Artykuły [Articles] Michał Soliwoda, Jacek Kulawik, Barbara Wieliczko: Instrumenty finansowe a polityki wspólnotowe UE [Financial Instruments Versus Common EU Policies], doi 10.7366/wir032018/01, s. 9–34; Przemysław Śleszyński: Identyfikacja i ocena procesów demograficznych w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem wsi [Identification and Evaluation of Demographic Processes in Poland with Special Regard to the Rural Areas], doi 10.7366/wir032018/02, s. 35–68; Maria Halamska: Wspierać czy zalesiać? Dylematy rozwoju wiejskich obszarów problemowych [Supporting or Afforesting? Dilemmas in the Development of Rural Problem Areas in Poland], doi 10.7366/wir032018/03, s. 69–92; Sławomir Kalinowski: Problem ubóstwa i wykluczenia społecznego w krajach Unii Europejskiej w kontekście zrównoważonego rozwoju [The Problem of Poverty and Social Exclusion in the European Union Member States in the Context of Sustainable Development], doi 10.7366/wir032018/04, s. 93–112; Joanna Bereżnicka: Dopłaty do działalności operacyjnej a stabilność finansowa gospodarstw rolnych w krajach Unii Europejskiej [Operational Subsidies and Financial Stability of Farms in the European Union], doi 10.7366/wir032018/05, s. 113–136; Andrzej Jędruchniewicz: Negatywne skutki regulowania cen rolnych [Negative Effects of Agricultural Price Regulation], doi 10.7366/wir032018/06, s. 137–154; Katarzyna Kokoszka, Małgorzata Pink: Instytucjonalne uwarunkowania sprzedaży bezpośredniej żywności w Polsce [Institutional Preconditions of Direct Sales of Food Products in Poland], doi 10.7366/wir032018/07, s. 155–174; Tomasz Wojewodzic, Wiesław Musiał: Trwanie i upadek drobnych gospodarstw rolnych – zastosowanie analogii w naukach przyrodniczych i społecznych [The Decadence and Decline of Small Farms – Application Analogies to Natural and Social Sciences], doi 10.7366/wir032018/08, s. 175–192; Anna Kłoczko-Gajewska, Olga Markiewicz: Mechanizm rozprzestrzeniania się wiosek tematycznych w Polsce [The Spread of Thematic Village Idea in Poland], doi 10.7366/wir032018/09, s. 193–210; Marta Czekaj: Plan sukcesji w gospodarstwie rolnym [Succession Planning in Family Farms], doi 10.7366/wir032018/10, s. 211–228; Bartłomiej Bajan, Wawrzyniec Czubak: Korzyści płynące z integracji poziomej w polskim rolnictwie na przykładzie grup producentów rolnych [The Benefits of Horizontal Integration in Polish Agriculture Exampled by Agricultural Producer Groups], doi 10.7366/wir032018/11, s. 229–242. Recenzje i omówienia Bogdan Klepacki: Recenzja książki Krystyny Krzyżanowskiej, Ekonomiczno-społeczne uwarunkowania innowacji w zespołowym działaniu w rolnictwie [Book review: Economic and Social Determinants of Innovation in Teamwork in Agriculture by Krystyna Krzyżanowska], doi 10.7366/wir032018/12, s. 243–248; Marcin Makowiecki: Z biegiem lat i wydarzeń. Recenzja książki: Andrzej Rosner, Ruta Śpiewak, Edyta Kozdroń, Patrząc na wieś. Sto lat rozwoju polskiej wsi [Book review: Glimpses of the Countryside. One Hundred Years of Polish Countryside by Andrzej Rosner, Ruta Śpiewak, Edyta Kozdroń], doi 10.7366/wir032018/13, s. 249–252. Sto lat rozwoju polskiej wsi Włodzimierz Dzun: Zmiany strukturalne w gospodarstwach rolnych na ziemiach polskich przed odzyskaniem niepodległości [Farm Structure Change in Polish Lands Before the Independence Recovery], doi 10.7366/wir032018/14, s. 253–279. Uwagi: red. naczelny – Mirosław Drygas periodyk wydawany wraz z Instytutem Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN
Zawiera: 1. Zagadnienia wstępne: Pojęcie i zakres wiktymologii; Wiktymologia – między mitem a nauką; Ogólna klasyfikacja zagrożeń; Czynniki kształtujące potencjał wiktymogenny i podatność wiktymizacyjna; O nowy paradygmat wiktymologii kryminalnej. 2. Wybrane zagadnienia metodologii i badań wiktymologicznych: Uwagi wstępne; Operacjonalizacja pojęcia osoby wiktymnej; Normalizacja, czyli tworzenie norm; Klasyfikacja Fattaha; Zmienne i relacje między nimi; Pytania identyfikujące; Rzetelność i trafność wskaźników; Zarys zaawansowanych metod analizy statystycznej. 3. Wiktymologia społeczna: Warunki życia w naturalnym środowisku; Choroby cywilizacyjne; Kondycja materialna polskiego społeczeństwa; Bezrobocie jako czynnik wiktymizacyjny w skali makrospołecznej; Kształtowanie postaw antywiktymizacyjnych w ruchu drogowym; Samobójstwo – ekstremalna forma autowiktymizacji; Wypadki przy pracy; Utonięcia w Polsce i na świecie; Zachowania kompulsywne; Patologizacja rodziny; Wiktymizacja klienta w handlu i usługach; Wiktymogenne aspekty budownictwa mieszkaniowego i osiedlowego; Subkultura blokersów; Wiktymologiczne aspekty rozwoju nowych technologii; Problemy wiktymizacji w medycynie; Przemoc w szkole; „Fala” w wojsku; Agresja i przemoc w sporcie; Manipulacyjne działania sekt religijnych; Wiktymologiczne aspekty mobbingu; Wiktymollogiczne implikacje wypalenia emocjonalnego; Wiktymizacja ludzi w starszym wieku; Wiktymizacja osób niepełnosprawnych; Wiktymizacja osób społecznie zmarginalizowanych; Cybernetyczne molestowanie – technologia nienawiści; Wiktymizacja osób cierpiących na zespół stresu pourazowego; Ofiary kultu pięknego ciała we współczesnym świecie. 4. Wiktymologia kryminalna: Ogólne zagadnienia wiktymizacji kryminalnej; Zakres i skutki wiktymizacji kryminalnej; Nowy model ofiary przestępstwa; Związki ofiary ze sprawcą przestępstwa; Ofiara sprawcą przestępstwa; Strach przed przestępczością; Wiktymizacyjne aspekty przestępczości terrorystycznej; Przestępczość narkotykowa; Handel żywym towarem; Nadużycie władzy; Seksualne nadużycia wobec dzieci; Korupcja; Ochrona przed fałszerstwami dokumentów; Wiktymologia zachowań nieumyślnych; Policja wobec etnicznych i rasowych mniejszości; Policjanci jako ofiary postaw agresywnych; Mediacja między ofiarą a sprawcą przestępstwa; Wiktymologia penitencjarna; System pomocy ofiarom przestępstw. 5. Opinie Polaków o współczesnych zagrożeniach dla kraju i obywateli: Metodologia badań; Świadomość występowania zagrożeń wśród Polaków i przewidywane kierunki ich zmian; Źródła zagrożeń; Wpływ cech respondentów na wskazywanie źródła największych zagrożeń; Kierunki zmian zachowań przestępczych i negatywnych zjawisk społecznych; Źródła pomocy w odczuciu respondentów; Kontrola nad zagrożeniami; Wpływ środków masowego przekazu na ograniczanie zagrożeń.
1. Z perspektywy ogólnej (Wyłączenie jako źródło problemów społecznych), 2. Uwzględniając komponenty demograficzne i ekonomiczne, 3. W kręgu zjawisk etniczno-narodowych, 4. Religijne korelaty życia społecznego
Niniejszy numer "Debiutów Studenckich" zawiera siedem artykułów dotyczących zróżnicowanych obszarów koncentrujących się na jakości życia oraz dylematach społeczno-ekonomicznych. Serię prezentowanych prac otwiera tekst wskazujący na znaczące funkcje statystyki publicznej i możliwości wykorzystania metod statystycznych w analizach. Wśród zagadnień poruszanych w następnych trzech artykułach znalazły się najbardziej aktualne problemy ekologiczne rozpatrywane ogólnie oraz problemy szczegółowe - marnowanie żywności czy postrzeganie przez jednostki zwiększającego się wykorzystania plastiku. Kolejna grupa tekstów dotyczy postrzegania dobrobytu przez gospodarstwa domowe i jednostki w takich aspektach, jak: użytkowanie broni palnej, dostęp do edukacji oraz ubóstwo energetyczne. Każdy z artykułów opublikowanych w tym zeszycie "Debiutów Studenckich" zawiera wnikliwie przeprowadzony przegląd literatury, analizę problemu badawczego oraz wnioski ze wskazaniem kolejnych badań, niezbędnych w danym obszarze tematycznym
1. Populacja i kapitał ludzki: Mieszkańcy Polski; Edukacja; Stan zdrowia; Miasto i wieś; 2. Przemiany obyczajowości: Życie rodzinne; Życie religijne; Style zycia; Korzystanie z mediów; 3. Przemiany w sferze publicznej: Kapitał społeczny i dobro wspólne; Polityka i władza; Polska w Unii Europejskiej; 4. W stronę rynku: Rozwój gospodarczy i zachowania ekonomiczne; Rynek pracy; Ubóstwo i zamożność.
Społeczne włączanie i integracja - wyzwaniem dla pedagogów i pracowników socjalnych; Jakość życia człowieka w obliczu wykluczenia społęcznego; Ubodzy - mechanizmy i wymiary wykluczenia społecznego na podstawie analizy przypadków; Przyczyny ubóstwa w województwie lubleskim; Marginalizacja społeczno-zawodowa długotrwale bezrobotnych; Dynamika zagrożeń i zaburzeń współczesnej socjalizacji prozdrowotnej dzieci i młodzieży; Społęcznie zmarginalizowani w ośrodku MARKOT w Turowie; Choroba przewlekła jako czynnik wykluczający ludzi z życia zawodowego i społecznego (na przykładzie badań osób z cukrzycą typu II); Migracje zagraniczne z peryferyjnych terenów Polski a marginalizacja społeczna emigrantów; Dwa spojrzenia na problematykę marginalizacji polskich emograntów w Niemczech; Transkulturowy charakter pogranicza a stereotypy i uprzedzenia; Przyczyny i konsekwencje chwiejności i/lub stabilizacji zawodowej nauczycieli - próba analizy; Zasady skutecznej komunikacji w relacjach między przedsiębiorcą a pracownikami; Edukacyjne wykorzystanie koncepcji Jane Elliot w przeciwdziałaniu uprzedzeniom i dyskryminacji; Wychowanie jako szansa minimalizacji zjawiska marginalizacji i wykluczenia; Marginalizacja społeczna i wykluczenie - zjawiska wpisane w oblicze edukacji szkolnej; Czy muszą być wykluczeni? - refleksje pedagoga społęcznego o "trudnej" młodzieży; Marginalizacja wartości wyższego wykształcenia. Casus prywatyzacji powiatu koszalińskiego; Bezradni wobec przyszłości? Doradztwo biograficzne jako wyzwanie edukacyjne; łode pokolenie z osiedli byłych Państwowych Gospodarstw Rolnych - pokolenie straconych czy nowych szans?; Stowarzyszenie "Trawa" albo "droga donikąd"; Edukacja nieformalna jako katalizator inkluzji społecznej; Zapobieganie społecznemu wykluczeniu osób starszych; Środowisko wiejskie - teren wykluczenia czy integracji
1. Koncepcje modeli polityki społecznej; Wielosektorowość podmiotów polityki społecznej; Instrumentarium polityki społecznej; 2. Zagadnienia ogólne zabezpieczenia społecznego; Ubezpieczenia społeczne w Polsce; Ubezpieczenia społeczne rolników; Pomoc społeczna; Polityka wobec ubóstwa; Polityka rynku pracy; Polityka edukacyjna; Polityka ludnościowa; 3. Wartości i paradygmaty w polityce społecznej; Perspektywy polityki społecznej w warunkach globalizacji i integracji europejskiej
1. Proces restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w województwie śląskim od początku transformacji gospodarczej do pełnego członkowstwa Polski w Unii europejskiej, 2. Badanie zagrożenia ubóstwem i wykluczeniem społecznym w wyniku restrukturyzacji przemysłu węglowego, 3. Diagnoza sytuacji społeczno-ekonomicznej osób związanych obecnie i w przeszłości z górnictwem w warunkach restrukturyzacji przemysłu węglowego, 4. Strategie radzenie sobie w sytuacji zagrożenia
Społeczne koszty polskiej transformacji. Wykluczenie społeczne, czyli lądowanie na marginesach?; Pamiętniki bezrobotnych jako źródło wiedzy o wykluczeniu społecznym; Przeciwdziałanie bezrobociu - główny czynnik zapobiegania wykluczeniu społecznemu; Rola Europejskiego Funduszu Społecznego w zwalczaniu długotrwałego bezrobocia; Działalność Śląskiej Wojewódzkiej Komendy OHP w ograniczaniu skutków bezrobocia; Działania podejmowane w ramach regionalnego planu działań na rzecz zatrudnienia - pierwsze półrocze 2005 r.; Programy przeciwdziałania bezrobociu i wykluczeniu społecznemu w Siemianowicach Śląskich; Nowe zadania przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu wobec procesów demograficznych; Aktywność osób starszych; Bariery w aktywizacji społecznej osób starszych; Kompleksowa ocena geriatryczna i działania podejmowane przeciw wykluczeniu osób starszych przebywających w placówkach opiekuńczych na przykładzie Francji; Ekskluzja społeczna dotycząca osób starszych na przykładzie miasta Częstochowy; Rodzina wobec wykluczenia społecznego; Jakość życia rodzin w województwie śląskim - komunikat z badań socjologicznych; Kapitał społeczno-kulturowy rodziny w województwie śląskim; Rodzina jako źródło zasobów zdrowia w zmaganiu się z zadaniami codziennego życia; Wzmacnianie równych szans osób niepełnosprawnych; Zwalczanie ubóstwa na przykładzie województwa śląskiego; Warunki mieszkaniowe w województwie śląskim jako czynnik procesu marginalizacji i wykluczenia społecznego; Od wojewódzkiej strategii polityki społecznej w zakresie bezpieczeństwa publicznego do strategii "Bezpieczny Śląsk"; Współdziałanie elementem zarządzania bezpieczeństwem; Patologia społeczna jako skutek wykluczenia społecznego w województwie śląskim; Dylematy współczesnej pracy socjalnej; Aktualne problemy kształcenia i doskonalenia zawodowego pracowników socjalnych.
Zeszyt jest próbą przedstawienia Czytelnikowi stanowiska autorów do współczesnej wiedzy o finansach i zarządzaniu organizacjami złożonymi. Celem autorów artykułów jest poszukiwanie odpowiedzi: jak te organizacje mogą być skonstruowane, zorganizowane oraz jak mogą funkcjonować w sytuacji, gdy tempo zmian zachodzących w sferze społeczno-gospodarczej powodują powstawanie nieznanych dotąd zjawisk i procesów, nasuwają nowe problemy, których rozwiązywać nie da się bez odpowiednich badań i nowej wiedzy. Rozwój wspomnianych nauk, dzięki badaniom naukowym i wiedzy praktycznej, utwierdza nasze przekonanie, ze większość zasad, twierdzeń, metod i procedur posiada ściśle określony przedmiot i zakres racjonalnego zastosowania. Zmieniający się świat często zmusza nas do weryfikacji, a nawet odrzucenia obowiązujących dotąd rozwiązań organizacyjnych, czy standardów postępowania badawczego – dochodzimy bowiem do wniosku, ze mają one ograniczony zakres adekwatności, odpowiedniości do rzeczywistości. Każdy z prezentowanych artykułów składających się na niniejszy numer "Zeszytów Naukowych Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie”, czterdziesty szósty z kolei, tym razem jest ukierunkowany na dostosowywanie analizy świata organizacji i finansów do zmian i tempa rozwoju ekonomicznego i społecznego. Artykuły, będące efektem prac naukowych prowadzonych w ramach badań podstawowych i wdrożeniowych, prezentują wiele interesujących poznawczo oraz aplikacyjnie informacji. W dużej mierze są one poświęcone problematyce pomiaru rentowności czynników wytwórczych i zagadnieniom analizy dyskryminującej przedsiębiorstwa; badaniu efektywności funkcjonowania rad nadzorczych, skuteczności systemu motywacyjnego potencjału pracy oraz funkcjonalności systemu informacji marketingowej; charakterystyce metod analizy i oceny nowych form turystyki poznawczej; jak również badaniom nad sposobami ograniczenia ubóstwa i kwestiom dynamizowania rozwoju regionalnego (...)
1. Dochody, ubóstwo, zamożność i nierówności w przestrzeni społeczno-geograficznej; 2. Społeczno-ekonomiczne regionalne zróżnicowanie Polski; 4. Warunki życia w metropoliach i ich otoczeniu; 5. Strukturalne zróżnicowanie gmin