Zawiera: Wprowadzenie Rozdział 1. Periodyzacja rozwoju polskiego prawa pracy. Pojęcie, przedmiot, zakres i uwarunkowania 1.1.Pojmowanie prawa pracy a jego periodyzacja 1.2.Pojęcie polskiego prawa pracy 1.3.Periodyzacja generalna i partykularna 1.4.Właściwości prawa pracy a jego rozwój i periodyzacja Rozdział 2. Prawo pracy w aktach konstytucyjnych w latach 1918-2018 2.1.Ewolucja konstytucyjnej regulacji prawa pracy w kontekście przemian ustrojowych 2.2.Ochrona pracy 2.3.Wolność pracy, prawo do pracy, obowiązek pracy 2.4.Wynagrodzenie za pracę 2.5.Zasada równości 2.6.Bezpieczeństwo i higiena pracy oraz wypoczynek pracowniczy 2.7.Uregulowania odnoszące się do osób podlegających wzmożonej ochronie 2.8.Zbiorowe prawo pracy Rozdział 3. Ustawowe i podustawowe źródła prawa pracy 3.1.Uwagi wstępne 3.2.Okres zaborów 3.3.Okres międzywojenny (lata 1918-1939) 3.4.Okres okupacji hitlerowskiej (lata 1939-1945) 3.5.Okres powojenny i PRL (lata 1945-1989) 3.6.Okres transformacji (lata 1989-2004) 3.7.Okres unijny (lata 2004-2018) Rozdział 4. Specyficzne źródła prawa pracy 4.1.Uwagi wstępne 4.2.Okres międzywojenny (lata 1918-1939) 4.3.Okres powojenny i PRL (lata 1945-1989) 4.4.Okres transformacji (lata 1989-2019) Rozdział 5. Umowa o pracę 5.1.Uwagi wstępne – założenia metodologiczne 5.2.Koncepcje doktrynalne i czynniki rozwoju umowy o pracę 5.3.Podstawy prawne regulujące umowę o pracę na terenach byłych państw zaborczych 5.4.Ewolucja instytucji umowy o pracę w okresie międzywojennym 5.5.Ewolucja instytucji umowy o pracę w Polsce Ludowej do 1974 r. 5.6.Ewolucja instytucji umowy o pracę po 1974 r. Rozdział 6. Mianowanie 6.1.Uwagi wstępne 6.2.Okres międzywojenny (lata 1918-1939) 6.3.Okres powojenny i PRL (lata 1945-1989) 6.4.Okres transformacji (lata 1989-2004) 6.5.Okres unijny (lata 2004-2020) 6.6.Podsumowanie Rozdział 7. Powołanie 7.1.Uwagi wstępne – geneza instytucji 7.2.Okres międzywojenny (lata 1918-1939) 7.3.Okres powojenny i PRL (lata 1945-1989) 7.4.Okres transformacji (lata 1989-2004) 7.5.Okres unijny (lata 2004-2018) Rozdział 8. Wybór 8.1.Uwagi wstępne 8.2.Okres międzywojenny (lata 1918-1939) 8.3.Okres powojenny i PRL (lata 1945-1989) 8.4.Okres transformacji i unijny (lata 1989-2020) 8.5.Podsumowanie Rozdział 9. Zamiana warunków stosunku pracy 9.1.Uwagi wstępne 9.2.Okres międzywojenny (lata 1918-1939) 9.3.Okres powojenny i przedkodeksowy (lata 1945-1975) 9.4.Okres kodeksowy i transformacji (lata 1975-2004) Rozdział 10. Wypowiedzenie stosunku pracy 10.1.Geneza wypowiedzenia umowy o pracę 10.2.Okres zaborów 10.3.Okres międzywojenny (lata 1919-1939) 10.4.Okres powojenny i PRL (lata 1945-1989) 10.5.Podsumowanie Rozdział 11. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia 11.1.Uwagi wstępne 11.2.Okres międzywojenny (lata 1918-1939) 11.3.Okres powojenny i PRL (lata 1945-1989) 11.4.Okres transformacji (lata 1989-2004) Rozdział 12. Wygaśnięcie stosunku pracy 12.1.Uwagi wstępne 12.2.Geneza instytucji wygaśnięcia stosunku pracy w Polsce 12.3.Okres międzywojenny (lata 1918-1939) 12.4.Okres powojenny i PRL (lata 1945-1989) 12.5.Okres transformacji (lata 1989-2004) 12.6.Okres unijny (lata 2004-2018) Rozdział 13. Ogólne uprawnienia stron stosunku pracy 13.1.Uwagi wstępne 13.2.Uprawnienia dyrektywne pracodawcy 13.3.Prawo pracownika do dopuszczenia do pracy 13.4.Podsumowanie Rozdział 14. Ogólne obowiązki stron stosunku pracy Rozdział 15. Zakaz konkurencji Rozdział 16. Wynagrodzenie za pracę Rozdział 17. Czas pracy Rozdział 18. Urlopy pracownicze Rozdział 19. Odpowiedzialność porządkowa pracowników Rozdział 20. Odpowiedzialność dyscyplinarna Rozdział 21. Odpowiedzialność materialna pracowników Rozdział 22. Odpowiedzialność karna za naruszenie praw pracownika Rozdział 23. Powszechna ochrona pracy Rozdział 24. Ochrona pracy kobiet i uprawnienia związane z rodzicielstwem Rozdział 25. Ochrona pracy młodocianych i dzieci Rozdział 26. Inspekcja pracy Rozdział 27. Zarys przemian historycznych wybranych węzłowych instytucji polskiego prawa rynku pracy Rozdział 28. Związki zawodowe w latach 1918-1939 Rozdział 29. Związki zawodowe w latach 1945-2020 Rozdział 30. Organizacje pracodawców Rozdział 31. Spory zbiorowe Rozdział 32. Uczestnictwo pracowników w zarządzaniu Rozdział 33. Rozstrzyganie indywidualnych sporów pracy Rozdział 34. Historia polskiego prawa pracy w podsumowaniu Wykaz skrótów Bibliografia Orzecznictwo Indeks rzeczowy

1. Przepisy ogólne; 2. Stosunek pracy; 3. Wynagrodzenie za pracę i inne świadczenia; 4. Obowiązki pracodawcy i pracownika; 5. Odpowiedzialność materialna pracowników; 6. Czas pracy; 7. Urlopy pracownicze; 8. Uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem; 9. Zatrudnienie młodocianych; 10. Bezpieczeństwo i higien pracy; 11. Układy zbiorowe pracy; 12. Rozpatrywanie sporów o roszczenia ze stosunku pracy; 13. Odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika; 14. Przedawnienie roszczeń; 15. Przepisy końcowe.

Zawiera: Dział pierwszy. Przepisy ogólne: R. 1 Przepisy wstępne; R. 2 Podstawowe zasady prawa pracy; R. 2a Równe traktowanie w zatrudnieniu; R. 2b Nadzór i kontrola przestrzegania prawa pracy. Dział drugi. Stosunek pracy: R. 1 Przepisy ogólne; R. 2 Umowa o pracę; R. 2b Zatrudnianie pracowników w formie telepracy; R. 3 Stosunek pracy na podstawie powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę. Dział trzeci. Wynagrodzenie za pracę i inne świadczenia: R. 1 Ustalanie wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń związanych z pracą; R. 1a Wynagrodzenie za pracę; R. 2 Ochrona wynagrodzenia za pracę; R. 3 Świadczenia przysługujące w okresie czasowej niezdolności do pracy; R. 3a Odprawa remontowa lub emerytalna; R. 4 Odprawa pośmiertna. Dział czwarty. Obowiązki pracodawcy i pracownika: R. 1 Obowiązki pracodawcy; R. 2 Obowiązki pracownika; R. 2a Zakaz konkurencji; R. 3 Kwalifikacje zawodowe pracowników; R. 4 Regulamin pracy; R. 5 Nagrody i wyróżnienia; R. 6 Odpowiedzialność porządkowa pracowników.

Zawiera: Dział piąty. Odpowiedzialność materialna pracowników: R. 1 Odpowiedzialność pracownika za szkodę wyrządzoną pracodawcy; R. 2 Odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi. Dział szósty. Czas pracy: R. 1 Przepisy ogólne; R. 2 Normy i ogólny wymiar czasu pracy; R. 3 Okres odpoczynku; R. 4 Systemy i rozkłady czasu pracy; R. 5 Praca w godzinach nadliczbowych; R. 6 Praca w porze nocnej; R. 7 Praca w niedzielę i święta. Dział siódmy. Urlopy pracownicze: R. 1 Urlopy wypoczynkowe; R. 2 Urlopy bezpłatne. Dział ósmy. Uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem. Dział dziewiąty. Zatrudnianie młodocianych: R. 1 Przepisy ogólne; R. 2 Zawieranie i rozwiązywanie umów o pracę w celu przygotowania zawodowego; R. 3 Dokształcenie; R. 3a Zatrudnianie młodocianych w innym celu niż przygotowanie zawodowe; R. 4 Szczególna ochrona zdrowia; R. 5 Urlopy wypoczynkowe; R. 6 Rzemieślnicze przygotowanie zawodowe. Dział dziesiąty. Bezpieczeństwo i higiena pracy: R. 1 Podstawowe obowiązki pracodawcy; R. 2 Prawa i obowiązki pracownika; R. 3 Obiekty budowalne i pomieszczenia pracy; R. 4 Maszyny i inne urządzenia techniczne; R. 5 Czynniki oraz procesy pracy stwarzające szczególne zagrożenie dla zdrowia lub życia; R. 6 Profilaktyczna ochrona zdrowia; R. 7 Wypadki przy pracy i choroby zawodowe; R. 8 Szkolenie; R. 9 Środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze; R. 10 Służba bezpieczeństwa i higieny pracy; R. 11 Konsultacje w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz komisja bezpieczeństwa i higieny pracy; R. 12 Obowiązki organów sprawujących nadzór nad przedsiębiorstwami lub innymi jednostkami organizacyjnymi państwowymi albo samorządowymi; R. 13 Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące wykonywania prac w różnych gałęziach pracy. Dział jedenasty. Układy zbiorowe pracy: R. 1 Przepisy ogólne; R. 2 Ponadzakładowy układ zbiorowy pracy; R. 3 Zakładowy układ zbiorowy pracy. Dział dwunasty. Rozpatrywanie sporów o roszczenia ze stosunku pracy: R. 1 Przepisy ogólne; R. 2 Postępowanie pojednawcze; R. 3 Sądy pracy. Dział trzynasty. Odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika. Dział czternasty. Przedawnienie roszczeń. Dział piętnasty. Przepisy końcowe.

Zawiera: SŁOWO WSTĘPNE. ROZDZIAŁ 1. Pojęcie europejskiego prawa pracy. 1.1. Prawo pracy Rady Europy i prawo pracy Unii Europejskiej. 1.2. Uwagi terminologiczne i próba definicji. 1.3. Charakter prawny aktów prawa europejskiego. 1.4. Hierarchia źródeł prawa europejskiego. ROZDZIAŁ 2. Funkcje europejskiego prawa pracy. 2.1. Pojęcie funkcji prawa pracy i ich znaczenie dla analizy systemu normatywnego. 2.2. Systemowe usytuowanie europejskiego prawa pracy i jego funkcja integracyjna. 2.3. Ochronna funkcja europejskiego prawa pracy. 2.4. Funkcja organizacyjna europejskiego prawa pracy. 2.5. Funkcja rozdzielcza (dystrybutywna) europejskiego prawa pracy. 2.6. Funkcja wychowawcza. ROZDZIAŁ 3. Geneza i ewolucja europejskiego prawa pracy. 3.1. Unia Europejska. 3.1.1. Uwagi wstępne. 3.1.2. Traktaty rzymskie. 3.1.3. Program akcji społecznej z 1972 r. 3.1.4. Jednolity Akt Europejski. 3.1.5. Program Akcji Społecznej z 1989 r. 3.1.6. Traktat z Maastricht i Porozumienie w sprawie polityki społecznej. 3.1.7. Traktat z Amsterdamu. 3.1.8. Traktat z Nicei i Karta praw podstawowych Unii Europejskiej. 3.1.9. Zielona Księga z 2006 r. oraz Odnowiona agenda społeczna z 2008 r. 3.1.10. Traktat z Lizbony (w kontekście wystąpienia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej). 3.2. Rada Europy. 3.2.1. Uwagi wstępne. 3.2.2. Kodyfikacja prawa pracy Rady Europy w ramach procesu kodyfikacji europejskiego prawa socjalnego. ROZDZIAŁ 4. Źródła europejskiego prawa pracy. 4.1. Unia Europejska. 4.1.1. Wstęp. 4.1.2. Pierwotne prawo pracy Unii Europejskiej. 4.1.2.1. Uwagi wstępne. 4.1.2.2. Podstawowe swobody Unii Europejskiej. 4.1.2.3. Zakazy dyskryminacji. 4.1.2.4. Normy kompetencyjne będące podstawą stanowienia przepisów prawa pracy. 4.1.2.5. Karta praw podstawowych Unii Europejskiej. 4.1.2.6. Wspólnotowa Karta Socjalnych Praw Podstawowych Pracowników. 4.1.2.7. Ogólne zasady prawa. 4.1.3. Wtórne prawo pracy Unii Europejskiej. 4.1.4. Umowy międzynarodowe. 4.1.5. Umowy zbiorowe. 4.2. Rada Europy. 4.2.1. Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. 4.2.1.1. Uwagi wstępne. 4.2.1.2. Prawa socjalne związane z prawami pracowniczymi w postanowieniach Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. 4.2.1.3. Prawa socjalne związane z prawami pracowniczymi w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. 4.2.1.3.1. Zakaz niewolnictwa i pracy przymusowej. 4.2.1.3.2. Dostęp do zatrudnienia i awansu. 4.2.1.3.3. Prawo do słusznej płacy. 4.2.1.3.4. Poszanowanie życia prywatnego pracownika. 4.2.1.3.5. Zakaz dyskryminacji w zatrudnieniu. 4.2.1.3.6. Wolność stowarzyszania się. 4.2.2. Europejska Karta Społeczna. 4.2.2.1. System Europejskiej Karty Społecznej. 4.2.2.2. Kategorie praw chronionych w systemie Europejskiej Karty Społecznej. 4.2.2.3. Charakter i zakres zobowiązań państw-stron w systemie Europejskiej Karty Społecznej. 4.2.3. Inne źródła europejskiego prawa pracy w ramach Rady Europy. 4.2.3.1. Europejski Kodeks Zabezpieczenia Społecznego. 4.2.3.2. Inne konwencje Rady Europy o charakterze koordynacyjnym. ROZDZIAŁ 5. Stanowienie prawa pracy w Unii Europejskiej. 5.1. Ogólne zagadnienia dotyczące kompetencji w zakresie stanowienia prawa, ze szczególnym uwzględnieniem prawa pracy. 5.2. Stanowienie europejskiego prawa pracy w ramach kształtowania polityki społecznej (art. 153 TFUE). 5.2.1. Kompetencja w zakresie wspierania i uzupełniania działań państw członkowskich - uwagi wstępne. 5.2.2. Przedmiot kompetencji dotyczącej wspierania i uzupełniania działań państw członkowskich. 5.2.3. Podmioty kompetencji oraz środki. 5.2.4. Postępowanie w przedmiocie wykonania kompetencji. 5.2.5. Udział partnerów społecznych w wykonywaniu dyrektyw wydanych na podstawie kompetencji z art. 153 TFUE. 5.3. Udział partnerów społecznych w stanowieniu przepisów prawa pracy. 5.4. Pozostałe kompetencje w zakresie stanowienia europejskiego prawa pracy. ROZDZIAŁ 6. Stosowanie europejskiego prawa pracy. 6.1. Stosowanie postanowień prawa Rady Europy. 6.1.1. Charakter prawny norm prawa pracy stanowionych w ramach systemu Rady Europy. 6.1.2. Europejski Komitet Praw Społecznych jako najważniejszy organ stosujący postanowienia Europejskiej Karty Społecznej i zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej. 6.2. Stosowanie prawa Unii Europejskiej. 6.2.1. Zasady stosowania prawa Unii Europejskiej. 6.2.2. Zasada pierwszeństwa stosowania prawa unijnego przed prawem państw członkowskich. 6.2.3. Zasada równości (zakazu dyskryminacji). 6.2.4. Zasada proporcjonalności. 6.2.5. Zasada efektywności. 6.2.6. Zasada ochrony praw podstawowych. 6.2.7. Reguły interpretacyjne w toku stosowania przepisów prawa unijnego. 6.2.8. Trybunał Sprawiedliwości jako najważniejszy podmiot odpowiedzialny za stosowanie prawa Unii Europejskiej. ROZDZIAŁ 7. Wolność pracy a prawo do pracy. 7.1. Uwagi wstępne. 7.2. Prawo Rady Europy. 7.2.1. Część I pkt 1 EKS. 7.2.2. Prawo do pracy z art. 1 EKS - uwagi wstępne. 7.2.3. Zobowiązanie do prowadzenia polityki zatrudnienia (art. 1 pkt 1 EKS). 7.2.4. Prawo do zarabiania na życie przez pracę swobodnie wybraną (art. 1 pkt 2 EKS). 7.2.4.1. Uwagi wstępne. 7.2.4.2. Zakaz dyskryminacji. 7.2.4.3. Zakaz pracy przymusowej lub obowiązkowej. 7.2.4.4. Zawieszenie i ograniczenie prawa do zarabiania na życie przez pracę swobodnie wybraną. 7.2.5. Prawo dostępu do bezpłatnych służb zatrudnienia (art. 1 pkt 3 EKS). 7.2.6. Obowiązek zapewnienia lub popierania odpowiedniego poradnictwa zawodowego, szkolenia i readaptacji zawodowej (art. 1 pkt 4 EKS). 7.3. Prawo Unii Europejskiej. 7.3.1. Wolność wyboru zawodu i prawo do podejmowania pracy (art. 15 ust. 1 KPP). 7.3.2. Zakaz pracy przymusowej lub obowiązkowej. 7.3.3. Swoboda przepływu pracowników. 7.3.3.1. Swoboda przepływu pracowników (art. 45 ust. 1 TFUE). 7.3.3.2. Swoboda poszukiwania zatrudnienia, wykonywania pracy, korzystania z prawa przedsiębiorczości oraz świadczenia usług w każdym państwie członkowskim (art. 15 ust. 2 KPP). 7.3.4. Prawo obywateli państw trzecich do takich samych warunków pracy, z jakich korzystają obywatele Unii (art. 15 ust. 3 KPP). 7.3.5. Prawo dostępu do pośrednictwa pracy (art. 29 KPP). 7.3.6. Ochrona w przypadku nieuzasadnionego zwolnienia z pracy (art. 30 KPP). ROZDZIAŁ 8. Swoboda przepływu pracowników. 8.1. Uwagi wstępne. 8.2. Prawo Rady Europy. 8.3. Prawo Unii Europejskiej. 8.3.1. Zakres podmiotowy swobody przepływu pracowników. 8.3.1.1. Pojęcie „pracownik” w rozumieniu art. 45 TFUE. 8.3.1.2. Członkowie rodziny. 8.3.1.3. Pracodawcy i agencje zatrudnienia. 8.3.2. Gwarancje swobody przepływu pracowników. 8.3.2.1. Zakaz dyskryminacji ze względu na przynależność państwową. 8.3.2.2. Zakaz stosowania regulacji utrudniającej lub zniechęcającej obywateli Unii Europejskiej do skorzystania ze swobody przepływu pracowników. 8.3.2.3. Adresaci nakazu równego traktowania. 8.3.2.4. Zakaz dyskryminacji członków rodziny pracownika. 8.3.2.5. Środki ułatwiające korzystanie z praw przyznanych pracownikom w kontekście swobodnego przepływu pracowników. 8.3.3. Szczególne prawa dotyczące swobody przepływu pracowników (art. 45 ust. 3 TFUE). 8.3.3.1. Prawo ubiegania się o rzeczywiście oferowane miejsca pracy. 8.3.3.2. Prawo swobodnego przemieszczania się po terytorium państw członkowskich w celu ubiegania się o rzeczywiście oferowane miejsca pracy oraz podjęcia pracy. 8.3.3.3. Prawo przebywania w jednym z państw członkowskich w celu podjęcia tam pracy. 8.3.3.4. Prawo pozostawania na terytorium państwa członkowskiego po ustaniu zatrudnienia. 8.3.3.5. Ograniczenia praw z art. 45 ust. 3 TFUE uzasadnione względami porządku publicznego, bezpieczeństwa publicznego i zdrowia publicznego. 8.3.4. Zatrudnienie w administracji publicznej. 8.3.5. Instrumenty prawne wspierające swobodę przepływu pracowników. 8.3.5.1. Europejska sieć EURES. 8.3.5.2. Uznawanie kwalifikacji zawodowych. 8.3.5.3. Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego. 8.4. Implementacja standardów europejskich do polskiego systemu prawa pracy. ROZDZIAŁ 9. Delegowanie pracowników a migracja pracowników w ramach świadczenia usług. 9.1. Fundamentalne swobody związane z przemieszczaniem się osób (swobody osobowe). 9.2. Delegowanie pracowników jako jedna z fundamentalnych swobód jednolitego rynku (pracownicy migrujący a pracownicy delegowani). 9.3. Stan prawny. 9.3.1. Cel wydania dyrektywy 96/71/WE. 9.3.2. Dyrektywa 2014/67/UE. 9.4. Podstawa prawna uregulowania statusu pracowników delegowanych - dwa modele delegowania w oparciu o czynniki konkurencji. 9.5. Zakres i legalne definicje. 9.5.1. Pojęcie przedsiębiorstwa delegującego. 9.5.2. Wyłączenia. 9.5.3. Pojęcie pracownika delegowanego. 9.5.4. Rzeczywista więź stosunku pracy. 9.6. Konstrukcja prawna delegowania. 9.6.1. Podstawowe formy delegowania. 9.6.2. Przesłanki prawidłowego delegowania. 9.6.3. Dwa modele delegowania w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości. 9.7. Warunki zatrudnienia pracowników delegowanych. 9.7.1. Źródła regulacji warunków pracy oraz zastosowanie układów zbiorowych pracy do pracowników delegowanych. 9.7.2. Normy wymuszające swoje zastosowanie. 9.7.3. Środki kontroli i wzmacniające. 9.8. Implementacja. ROZDZIAŁ 10. Obowiązek informowania pracowników o warunkach umowy o pracę (stosunku pracy). 10.1. Prawo pierwotne. 10.2. Prawo wtórne - dyrektywa 91/533/EWG. 10.2.1. Zakres podmiotowy obowiązku informacyjnego i jego dopuszczalne ograniczenia. 10.2.2. Rodzaje informacji przekazywanych pracownikom podlegającym dyrektywie. 10.2.3. Sposób i termin realizacji obowiązku informacyjnego wynikającego z dyrektywy. 10.2.4. Skutki niedopełnienia lub niewłaściwego dopełnienia obowiązków wskazanych w dyrektywie. 10.2.5. Implementacja w prawie polskim. ROZDZIAŁ 11. Nietypowe stosunki pracy. 11.1. Prawo pierwotne. 11.2. Prawo wtórne. 11.2.1. Umowa o pracę na czas określony - dyrektywa 99/70/WE. 11.2.1.1. Cel i zakres dyrektywy. 11.2.1.2. Zakaz dyskryminacji pracowników zatrudnionych na czas określony. 11.2.1.3. Zapobieganie nadużyciom w stosowaniu umów / stosunku pracy na czas określony. 11.2.1.4. Obowiązki informacyjne pracodawcy. 11.2.1.5. Wprowadzanie w życie porozumienia ramowego w państwach członkowskich. 11.2.1.6. Implementacja dyrektywy 99/70/WE do polskiego porządku prawnego. 11.2.2. Praca tymczasowa - dyrektywa 2008/104/WE. 11.2.2.1. Cel i zakres zastosowania dyrektywy. 11.2.2.2. Zatrudnienie i warunki pracy pracowników tymczasowych. 11.2.2.3. Zasada równego traktowania pracowników tymczasowych. 11.2.2.4. Dostęp do zatrudnienia, pomieszczeń pracowniczych i kształcenia zawodowego. 11.2.2.5. Reprezentacja pracowników tymczasowych i obowiązek informacyjny przedsiębiorstwa użytkownika wobec przedstawicieli pracowników. 11.2.2.6. Obowiązki państw członkowskich w związku z wdrożeniem dyrektywy do wewnętrznych porządków prawnych. 11.3. Implementacja dyrektywy 2008/104/WE do polskiego porządku prawnego. ROZDZIAŁ 12. Przejście przedsiębiorstwa, zakładu lub ich części. 12.1. Cel i zakres regulacji prawnej przejścia przedsiębiorstwa lub zakładu. 12.2. Podmiotowy zakres stosowania dyrektywy 2001/23/WE. 12.3. Pojęcie przejścia przedsiębiorstwa, zakładu lub ich części. 12.3.1. Uwagi wstępne. 12.3.2. Przejście jako zdarzenie faktyczne. 12.3.3. Prawny element przejścia. 12.4. Automatyzm prawny skutków transferu. 12.5. Prawa i obowiązki objęte transferem. 12.5.1. Uwagi wstępne. 12.5.2. Warunki zatrudnienia wynikające z porozumień zbiorowych. 12.5.3. Zakres przedmiotowy praw i obowiązków objętych zasadą kontynuacji. 12.6. Dopuszczalność rozwiązania stosunku pracy i zmiany warunków zatrudnienia w związku z transferem. 12.7. Transfer w związku z postępowaniem upadłościowym. 12.8. Skutki prawne transferu w zbiorowych stosunkach pracy. ROZDZIAŁ 13. Zasady równego traktowania i zakazu dyskryminacji. 13.1. Uwagi wstępne. 13.2. Zasady równego traktowania i zakazu dyskryminacji na gruncie regulacji prawnych Rady Europy. 13.3. Zasady równego traktowania i zakazu dyskryminacji w prawie Unii Europejskiej. 13.3.1. Uwagi wstępne. 13.3.2. Koncepcje zasady równości i niedyskryminacji na gruncie prawa Unii Europejskiej. 13.3.3. Formy dyskryminacji. 13.3.3.1. Wstęp. 13.3.3.2. Dyskryminacja bezpośrednia. 13.3.3.3. Dyskryminacja pośrednia. 13.3.3.4. Molestowanie. 13.3.4. Polecenie dyskryminacji. 13.4. Prawnie zabronione kryteria różnicowania. 13.5. Zakres podmiotowy zakazu dyskryminacji na gruncie prawa unijnego. 13.6. Zakres przedmiotowy zakazu dyskryminacji na gruncie prawa unijnego. 13.7. Zakaz dyskryminacji ze względu na wynagrodzenie na gruncie prawa unijnego. 13.8. Kontratypy zakazu dyskryminacji na gruncie prawa unijnego. 13.9. Racjonalne usprawnienia dla osób z niepełnosprawnościami. 13.10. Środki ochrony przed dyskryminacją na gruncie prawa unijnego. 13.11. Ocena implementacji postanowień antydyskryminacyjnych do prawa polskiego. ROZDZIAŁ 14. Wynagradzanie pracowników. 14.1. Uwagi wstępne. 14.2. Prawo do wynagrodzenia za pracę w dokumentach normatywnych Rady Europy. 14.2.1. Postanowienia Europejskiej Karty Społecznej. 14.2.2. „Godziwy poziom życia”. 14.2.3. Miara godziwego poziomu życia. 14.2.4. „Godziwość” wynagrodzenia w prawie polskim. 14.2.5. Zwiększone wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych. 14.2.6. Prawo mężczyzn i kobiet do równego wynagrodzenia za pracę. 14.2.7. Potrącenie z wynagrodzenia za pracę. 14.3. Pozostałe konwencje Rady Europy. 14.4. Wynagrodzenie za pracę w przepisach Unii Europejskiej. 14.4.1. Uwagi wstępne. 14.4.2. Prawo do wynagrodzenia a swoboda przepływu pracowników. 14.4.2.1. Prawo traktatowe. 14.4.2.2. Prawo wtórne. 14.4.2.3. Pojęcie „minimalna stawka wynagrodzenia” w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości. 14.4.3. Prawo do równych zasad wynagradzania zatrudnionych w pełnym i niepełnym wymiarze czasu pracy. 14.4.4. Zasada równości wynagrodzeń kobiet i mężczyzn. 14.4.4.1. Podstawa prawna zasady (prawo pierwotne). 14.4.4.2. Definicja wynagrodzenia. 14.4.4.3. Praca jednakowa i praca takiej samej wartości. 14.4.4.4. Prawo do równego wynagrodzenia (prawo wtórne). 14.5. Wspólnotowa Karta Podstawowych Praw Socjalnych Pracowników. 14.6. Prawo do wynagrodzenia w innych dokumentach Unii Europejskiej (zalecenia Komisji Europejskiej). ROZDZIAŁ 15. Czas pracy. 15.1. Uwagi wstępne. 15.2. Czas pracy w Europejskiej Karcie Społecznej. 15.3. Czas pracy w prawie pierwotnym Unii Europejskiej. 15.4. Czas pracy w prawie wtórnym Unii Europejskiej. 15.4.1. Rozwój regulacji europejskich z zakresu czasu pracy. 15.4.2. Zakres podmiotowy i przedmiotowy dyrektywy 2003/88/WE. 15.5. Pojęcie czasu pracy w prawie Unii Europejskiej. 15.6. Pojęcia związane z czasem pracy. 15.7. Okresy odpoczynku w prawie Unii Europejskiej. 15.8. Maksymalny wymiar czasu pracy w przepisach Unii Europejskiej. 15.9. Praca w porze nocnej. 15.10. Praca w niepełnym wymiarze czasu. 15.11. Szczególne regulacje czasu pracy. 15.11.1. Uwagi wstępne. 15.11.2. Czas pracy rybaków i marynarzy. 15.11.3. Czas pracy personelu lotniczego. 15.11.4. Czas pracy kierowców. 15.12. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 16. Ochrona zatrudnienia kierowców. 16.1. Uwagi wstępne. 16.2. Aspekty ogólnoteoretyczne zatrudnienia w sektorze transportu drogowego. 16.3. Prawna regulacja zatrudnienia kierowców w prawie unijnym - uwagi wstępne. 16.4. Czas pracy, przerwy i okresy odpoczynku kierowców w prawie unijnym. 16.4.1. Źródła regulacji czasu pracy, przerw i okresów odpoczynku kierowców w prawie unijnym. 16.4.2. Zakres regulacji rozporządzenia nr 561/2006. 16.4.3. Odpoczynek dobowy i tygodniowy przysługujący kierowcom wykonującym przewozy pojazdami podlegającymi przepisom rozporządzenia nr 561/2006. 16.4.4. Przerwy w prowadzeniu pojazdu przysługujące kierowcom wykonującym przewozy pojazdami podlegającymi przepisom rozporządzenia nr 561/2006. 16.4.5. Dobowy i tygodniowy czas prowadzenia pojazdu. 16.4.6. Zakres podmiotowy i przedmiotowy dyrektywy 2002/15/WE. 16.5. Zatrudnienie kierowców w sektorze transportu międzynarodowego a normy kolizyjne prawa prywatnego. 16.6. Zatrudnienie kierowców w sektorze transportu międzynarodowego a prawodawstwo w przedmiocie delegowania pracowników. 16.7. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 17. Prawo do wypoczynku 17.1. Źródła prawa do wypoczynku w europejskim prawie pracy. 17.1.1. Akty prawne Unii Europejskiej i inne dokumenty dotyczące prawa do wypoczynku. 17.1.1.1. Prawo pierwotne i inne dokumenty. 17.1.1.2. Prawo wtórne. 17.1.2. Znaczenie prawodawstwa Międzynarodowej Organizacji Pracy oraz Europejskiej Karty Socjalnej Rady Europy dla rozwoju i określenia treści prawa do wypoczynku w regulacjach unijnych. 17.1.3. Wpływ europejskiego prawa pracy na krajowe porządki prawne w obszarze prawa do wypoczynku - rola dyrektyw dotyczących prawa do wypoczynku. 17.2. Cele i zasady europejskiego prawa pracy w zakresie regulacji prawa do wypoczynku. 17.3. Prawo do wypoczynku w europejskim prawie pracy - istota i pojęcie. 17.3.1. Ujęcie negatywne - normatywne. 17.3.2. Ujęcie pozytywne - doktrynalne. 17.3.3. Czas pracy a okres odpoczynku - problem dychotomii pojęć. 17.4. Uprawnienia związane z realizacją prawa do wypoczynku w europejskim prawie pracy. 17.4.1. Zakres podmiotowy i przedmiotowy regulacji zawartej w dyrektywie 2003/88/WE. 17.4.2. Przerwa na odpoczynek. 17.4.3. Minimalny dobowy odpoczynek. 17.4.4. Minimalny tygodniowy okres odpoczynku. 17.4.5. Coroczny płatny urlop wypoczynkowy. 17.4.6. Odstępstwa i wyjątki od stosowania minimalnych gwarancji w zakresie prawa do wypoczynku. ROZDZIAŁ 18. Ochrona kobiet i rodzicielstwa. 18.1. Uwagi wstępne. 18.2. Europejska Karta Społeczna. 18.3. Dyrektywy Unii Europejskiej. 18.3.1. Uwagi wstępne. 18.3.2. Dyrektywa 92/85/EWG. 18.3.3. Dyrektywa 2010/18/UE. 18.3.4. Dyrektywa 2006/54/WE. 18.4. Karta praw podstawowych Unii Europejskiej (art. 33 ust. 2). 18.5. Regulacje polskie. ROZDZIAŁ 19. Ochrona pracy młodocianych i dzieci. 19.1. Praca ludzi młodych w Europie. 19.2. Prawo dzieci i młodocianych do ochrony według art. 7 EKS/ZEKS. 19.2.1. Uwagi wstępne. 19.2.2. Minimalny wiek dopuszczenia do pracy. 19.2.3. Realizacja prawa do nauki. 19.2.4. Czas pracy pracowników młodocianych. 19.2.5. Prawo do godziwego wynagrodzenia. 19.2.6. Prawo do urlopu wypoczynkowego. 19.2.7. Badania lekarskie. 19.2.8. Ochrona przed zagrożeniami fizycznymi i moralnymi. 19.3. Dyrektywa 94/33/WE. 19.3.1. Uwagi wstępne. 19.3.2. Ratio legis dyrektywy. 19.3.3. Zakres podmiotowy. 19.3.4. Zakres przedmiotowy. 19.3.5. Podsumowanie. 19.4. Zakaz pracy dzieci i ochrona młodocianych w pracy na podstawie art. 32 KPP. 19.4.1. Uwagi wstępne. 19.4.2. Zakres przedmiotowy. 19.4.3. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 20. Ochrona pracowników niepełnosprawnych. 20.1. Uwagi wstępne. 20.2. Ogólna charakterystyka aktów prawa unijnego dotyczących ochrony osób niepełnosprawnych. 20.2.1. Prawo pierwotne. 20.2.2. Prawo wtórne. 20.3. Wybrane kwestie szczegółowe dotyczące ochrony pracowników niepełnosprawnych. 20.3.1. Definicja niepełnosprawności. 20.3.2. Ochrona pracowników niepełnosprawnych przed dyskryminacją. 20.3.3. Prawo do pracy osób niepełnosprawnych. 20.3.4. Środki służące wyrównywaniu szans zatrudniania osób niepełnosprawnych. 20.4. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 21. Ochrona roszczeń pracowników w razie niewypłacalności pracodawcy. 21.1. Cele i zakres ochrony roszczeń pracowników w razie niewypłacalności pracodawcy. 21.2. Niewypłacalność pracodawcy. 21.3. Zasięg podmiotowy ochrony roszczeń. 21.4. Zakres przedmiotowy ochrony roszczeń. 21.4.1. Rodzaje roszczeń chronionych. 21.4.2. Ograniczenia ochrony roszczeń. 21.4.2.1. Uwagi wstępne. 21.4.2.2. Ograniczenia temporalne. 21.4.2.3. Ograniczenia co do wysokości wypłacanych świadczeń. 21.4.3. Świadczenia z tytułu zabezpieczenia społecznego. 21.4.4. Wyłączenia przewidziane w art. 12 dyrektywy 2008/94/WE. 21.5. Ustrój instytucji gwarancyjnej oraz jej właściwość w sprawach transgranicznych stosunków pracy. ROZDZIAŁ 22. Zwolnienia pracowników. 22.1. Uwagi wstępne. 22.2. Europejska Karta Społeczna i zrewidowana Europejska Karta Społeczna. 22.3. Ochrona trwałości stosunku pracy w prawie Unii Europejskiej. 22.3.1. Karta praw podstawowych Unii Europejskiej. 22.3.1.1. Uwagi wstępne. 22.3.1.2. Zakres podmiotowy i przedmiotowy Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. 22.3.1.3. Protokół nr 30 w sprawie stosowania Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. 22.3.2. Pojęcie zwolnienia grupowego. 22.3.3. Zakres podmiotowy zwolnień grupowych. 22.3.4. Informacja i konsultacja pracowników. 22.3.5. Procedura zwolnień grupowych. ROZDZIAŁ 23. Bezpieczeństwo i higiena pracy. 23.1. Prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w świetle Europejskich Kart Społecznych Rady Europy. 23.1.1. Uwagi wstępne. 23.1.2. Ustanowienie przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. 23.1.3. Zapewnienie środków kontroli stosowania przepisów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. 23.1.4. Konsultacje z organizacjami pracodawców i pracowników. 23.1.5. Stworzenie spójnej polityki krajowej w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. 23.1.6. Popieranie rozwoju służb medycyny pracy. 23.2. Bezpieczeństwo i higiena pracy w prawie Unii Europejskiej. 23.2.1. Źródła prawa pierwotnego - ewolucja przepisów. 23.2.2. Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (art. 153). 23.2.3. Karta praw podstawowych Unii Europejskiej (art. 31 ust. 1). 23.3. Źródła prawa wtórnego. 23.3.1. Dyrektywa 89/391/EWG. 23.3.1.1. Uwagi wstępne. 23.3.1.2. Zakres stosowania dyrektywy 89/391/EWG. 23.3.1.3. Obowiązki pracodawcy. 23.3.1.3.1. Generalny obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników. 23.3.1.3.2. Ogólne obowiązki pracodawcy. 23.3.1.3.3. Obowiązek wyznaczenia osób lub służb do pełnienia zadań w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. 23.3.1.3.4. Obowiązki dotyczące udzielania pierwszej pomocy, zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników. 23.3.1.3.5. Obowiązki informacyjne. 23.3.1.3.6. Obowiązki dotyczące konsultacji i partycypacji pracowniczej. 23.3.1.3.7. Obowiązek zapewnienia szkoleń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. 23.3.1.4. Obowiązki pracownika. 23.3.1.5. Obowiązki państwa. 23.3.1.6 Dyrektywy szczegółowe do dyrektywy 89/391/EWG. 23.3.2. Inne źródła prawa wtórnego. ROZDZIAŁ 24. Szkolenia zawodowe. 24.1. Uwagi wstępne. 24.2. Polityka Rady Europy. 24.3. Standardy Unii Europejskiej. 24.4. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 25. Europejskie zbiorowe prawo pracy. 25.1. System europejskiego zbiorowego prawa pracy. 25.1.1. Wybrane koncepcje teoretyczne. 25.1.2. Charakterystyka źródeł prawa. 25.1.3. Rozwój europejskiego dialogu społecznego. 25.2. Prawo do zrzeszania się. 25.3. Prawo do rokowań zbiorowych. 25.3.1. Prawo unijne. 25.3.2. Prawo Rady Europy. 25.4. Prawo do strajku. 25.4.1. Prawo wspólnotowe. 25.4.2. Rada Europy. 25.4.2.1. Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. 25.4.2.2. Europejska Karta Społeczna. 25.5. Prawo do informacji i konsultacji. 25.5.1. Unijne ramy prawne. 25.5.2. Europejskie rady zakładowe. 25.5.2.1. Sposób regulacji. 25.5.2.2. Problem autonomii woli stron. 25.5.2.3. Problem sankcji. 25.5.3. Rada zakładowa spółki europejskiej. 25.5.4. Europejskie spółdzielnie pracy. ROZDZIAŁ 26. Europejska polityka zatrudnienia a współpraca między publicznymi służbami zatrudnienia państw członkowskich. 26.1. Uwagi wstępne. 26.2. Prawo Rady Europy - Europejska Karta Społeczna 26.3. Prawo Unii Europejskiej. 26.3.1. Polityka zatrudnienia a kompetencje Unii. 26.3.2. Koordynowanie polityk zatrudnienia i wytyczne dla polityk zatrudnienia. 26.3.2.1. Otwarta metoda koordynacji a polityki zatrudnienia państw członkowskich. 26.3.2.2. Procedura opracowywania wytycznych dla polityk zatrudnienia oraz analizy ich realizacji. 26.3.2.3. Problematyka związania państw członkowskich wytycznymi dla polityk zatrudnienia. 26.3.2.4. Wytyczne dla polityk zatrudnienia na rok 2019. 26.3.3. Skoordynowana strategia dla zatrudnienia. 26.3.4. Wysoki poziom zatrudnienia. 26.3.5. Środki zachęcające. 26.3.6. Komitet ds. Zatrudnienia. WYKAZ SKRÓTÓW BIBLIOGRAFIA ORZECZNICTWO INDEKS RZECZOWY

Zawiera: SŁOWO WSTĘPNE. ROZDZIAŁ 1. Pojęcie międzynarodowego prawa pracy. 1.1. Uwagi wstępne. 1.2. Międzynarodowe prawo pracy. 1.3. Międzynarodowe publiczne prawo pracy. 1.3.1. Uwagi wstępne. 1.3.2. Międzynarodowe zbiorowe prawo pracy. 1.3.3. Międzynarodowe indywidualne prawo pracy. 1.3.4. Unijne prawo pracy. 1.4. Międzynarodowe prywatne prawo pracy. ROZDZIAŁ 2. Źródła międzynarodowego prawa pracy i ich wpływ na system prawa polskiego. 2.1. Źródła międzynarodowego prawa pracy. 2.1.1. Akty Organizacji Narodów Zjednoczonych. 2.1.2. Akty Międzynarodowej Organizacji Pracy. 2.1.2.1. Konstytucja Międzynarodowej Organizacji Pracy. 2.1.2.2. Konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy. 2.1.2.2.1. Cechy i charakter prawny. 2.1.2.2.2. Uchwalanie konwencji i zaleceń. 2.1.2.2.3. Nowelizacja konwencji i zaleceń. 2.1.2.2.4. Uchylenie, wycofanie i wypowiedzenie konwencji i zaleceń. 2.1.2.3. Inne akty Międzynarodowej Organizacji Pracy. 2.2. Wpływ źródeł międzynarodowego prawa pracy na system prawa polskiego. 2.2.1. Uwagi wstępne. 2.2.2. Ratyfikacja normy międzynarodowoprawnej jako formalna przesłanka jej wpływu na system prawa polskiego. 2.2.3. Liczba ratyfikowanych konwencji jako ilościowy miernik wpływu międzynarodowego prawa pracy na prawo polskie. 2.2.4. Merytoryczne oddziaływanie norm międzynarodowego prawa pracy na prawo polskie. ROZDZIAŁ 3. Międzynarodowa Organizacja Pracy - geneza, członkostwo, struktura, organy. 3.1. Geneza Międzynarodowej Organizacji Pracy. 3.2. Cele działania Międzynarodowej Organizacji Pracy w ujęciu historycznym. 3.3. Członkostwo w Międzynarodowej Organizacji Pracy. 3.4. Międzynarodowa Konferencja Pracy. 3.4.1. Zasady działania. 3.4.2. Uprawnienia. 3.5. Rada Administracyjna. 3.6. Międzynarodowe Biuro Pracy. 3.6.1. Organizacja. 3.6.2. Uprawnienia. 3.7. Pomoc techniczna. 3.8. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 4. Kontrola stosowania prawodawstwa Międzynarodowej Organizacji Pracy. 4.1. Uwagi wstępne. 4.2. Procedura związana z przyjęciem konwencji i zaleceń. 4.3. Kontrola ratyfikowanych konwencji. 4.4. Sprawozdania z nieratyfikowanych konwencji oraz zaleceń. 4.5. Kontrola nadzwyczajna. 4.6. Organy kontrolne Międzynarodowej Organizacji Pracy. 4.6.1. Uwagi wstępne. 4.6.2. Komisja Niezależnych Ekspertów do spraw Stosowania Konwencji i Zaleceń. 4.6.3. Komitet Konferencji do spraw Stosowania Konwencji i Zaleceń. 4.7. Kontrola konwencji dotyczących wolności związkowych. 4.8. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 5. Prawo do pracy. 5.1. Uwagi wstępne. 5.2. Prawo do pracy w dokumentach międzynarodowych. 5.2.1. Prawo do pracy jako prawo człowieka. 5.2.2. Prawo do pracy w dorobku Międzynarodowej Organizacji Pracy. 5.3. Materialny zakres prawa do pracy. 5.4. Prawo do pracy szczególnych grup społecznych w świetle prawa międzynarodowego. 5.5. Implementacja międzynarodowych regulacji prawa do pracy do polskiego systemu prawa pracy. 5.6. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 6. Wolność pracy i zakaz pracy przymusowej. 6.1. Uwagi wstępne. 6.2. Wybrane płaszczyzny badania zjawiska wolności pracy. 6.2.1. Aksjologiczne koncepcje wolności pracy. 6.2.2. Wolność pracy w płaszczyźnie prawnej. 6.2.3. Wolność pracy w płaszczyźnie ekonomicznej. 6.2.4. Wolność pracy w płaszczyźnie socjologicznej. 6.3. Wolność pracy i zakaz pracy przymusowej z perspektywy międzynarodowego prawa pracy. 6.3.1. Aksjologia wolności pracy. 6.3.2. Pakty Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych. 6.3.3. Konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy. 6.4. Implementacja międzynarodowych regulacji dotyczących wolności pracy i zakazu pracy przymusowej do polskiego systemu prawnego. 6.4.1. Aksjologia wolności pracy. 6.4.2. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, kodeks pracy i inne krajowe regulacje prawne. 6.4.3. Przeciwdziałanie segmentacji rynku pracy i wykluczeniu społecznemu w Polsce. 6.5. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 7. Polityka zatrudnienia i rynek pracy. 7.1. Uwagi wstępne. 7.2. Polityka zatrudnienia. 7.3. Poradnictwo zawodowe i szkolenia zawodowe. 7.4. Pośrednictwo pracy. 7.5. Ochrona przed bezrobociem. 7.6. Implementacja postanowień konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczących ochrony bezrobocia w systemie prawa polskiego. 7.7. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 8. Problematyka stosunku pracy. 8.1. Uwagi wstępne. 8.2. Zatrudnienie kobiet przed i po porodzie. 8.3. Rozwiązanie stosunku pracy z inicjatywy pracodawcy. 8.4. Uprawnienia pracownicze pracowników tubylczych. 8.5. Umowy o pracę zawierane przez władze publiczne. 8.6. Rekomendacje dotyczące stosunku pracy. ROZDZIAŁ 9. Ochrona w razie rozwiązania stosunku pracy przez pracodawcę. 9.1. Uwagi wstępne. 9.2. Zakres przedmiotowy i podmiotowy konwencji MOP nr 158 i zalecenia MOP nr 166 dotyczących rozwiązania stosunku pracy z inicjatywy pracodawcy. 9.3. Wymóg zasadności wypowiedzenia umowy o pracę. 9.4. Przyczyny uzasadniające wypowiedzenie umowy o pracę. 9.5. Tryb rozwiązania umowy o pracę. 9.6. Prawo do odwołania się do właściwego organu od nieuzasadnionego wypowiedzenia. 9.7. Okres wypowiedzenia. 9.8. Szczególne regulacje dotyczące zwolnień z przyczyn gospodarczych, technologicznych, strukturalnych lub podobnych. 9.9. Świadectwo pracy. 9.10. Świadczenia przysługujące zwalnianym pracownikom. 9.11. Wdrożenie postanowień konwencji. 9.12. Dostosowanie prawa polskiego do standardów wynikających z konwencji MOP nr 158 i zalecenia MOP nr 166. ROZDZIAŁ 10. Ochrona roszczeń pracowników w razie niewypłacalności pracodawcy. 10.1. Przyczyny ustanowienia konwencji MOP nr 173 dotyczącej ochrony roszczeń pracowników w wypadku niewypłacalności pracodawcy oraz tryb jej wdrożenia przez państwa członkowskie. 10.2. Niewypłacalność pracodawcy w rozumieniu konwencji MOP nr 173. 10.3. Zasięg podmiotowy ochrony roszczeń. 10.4. Konstrukcja ochrony roszczeń na drodze przywileju. 10.5. Konstrukcja ochrony roszczeń przez instytucję gwarancji. 10.6. Zakres przedmiotowy ochrony roszczeń. 10.6.1. Uwagi wstępne. 10.6.2. Ograniczenia ochrony roszczeń. 10.6.2.1. Ograniczenia temporalne. 10.6.2.2. Ograniczenia wysokości roszczeń chronionych. 10.7. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 11. Zasada równego traktowania i zakazu dyskryminacji. 11.1. Uwagi wstępne. 11.2. Ewolucja rozumienia zasady równego traktowania i zakazu dyskryminacji pracowników. 11.3. Ochrona przed dyskryminacją w stosunkach pracy w regulacjach o charakterze uniwersalnym. 11.4. Standardy ochrony przed dyskryminacją Międzynarodowej Organizacji Pracy. 11.4.1. Zarys systemu ochrony. 11.4.2. Konwencja MOP nr 111 dotycząca dyskryminacji w zakresie zatrudnienia i wykonywania zawodu jako podstawowy akt Międzynarodowej Organizacji Pracy chroniący pracowników przed nierównym traktowaniem. 11.4.2.1. Uwagi wstępne. 11.4.2.2. Pojęcie dyskryminacji w konwencji MOP nr 111. 11.4.2.3. Zakres podmiotowy konwencji MOP nr 111. 11.4.2.4. Kryteria dyskryminujące w świetle konwencji MOP nr 111. 11.4.2.5. Przedmiotowy zakres ochrony przed dyskryminacją w konwencji MOP nr 111. 11.4.2.6. Dopuszczalne różnicowanie zatrudnionych niemające charakteru dyskryminacji na gruncie konwencji MOP nr 111. 11.4.2.7. Obowiązki nałożone na państwa-strony konwencji MOP nr 111. 11.4.3. Obowiązek przeciwdziałania dyskryminacji w zakresie wynagrodzenia - konwencja MOP nr 100 dotycząca jednakowego wynagrodzenia dla pracujących mężczyzn i kobiet za pracę jednakowej wartości jako podstawa zapewnienia równości w zakresie wynagrodzenia między kobietami i mężczyznami. 11.4.3.1. Uwagi wstępne. 11.4.3.2. Obowiązki państw wynikające z konwencji MOP nr 100. 11.4.3.3. Pojęcie wynagrodzenia w konwencji MOP nr 100. 11.4.3.4. Obowiązek zapewnienia równego wynagrodzenia za jednakową pracę. 11.4.4. Równouprawnienie pracowników realizujących obowiązki rodzinne w świetle konwencji MOP nr 156 dotyczącej równości szans i traktowania pracowników obu płci: pracowników mających obowiązki rodzinne. 11.4.4.1. Uwagi wstępne. 11.4.4.2. Zakres podmiotowy ochrony konwencji MOP nr 156. 11.4.4.3. Obowiązki państw na gruncie konwencji MOP nr 156. 11.4.5. Ochrona macierzyństwa a zasada niedyskryminacji w zatrudnieniu w świetle konwencji MOP nr 183 dotyczącej ochrony macierzyństwa. 11.4.6. Ochrona grup szczególnie narażonych na nierówne traktowanie w świetle konwencji MOP nr 169 dotyczącej ludności tubylczej i plemiennej w krajach niezależnych. 11.4.7. Ochrona migrantów zarobkowych jako element polityki zapewnienia równego traktowania pracowników. 11.4.8. Ochrona osób z niepełnosprawnościami jako forma polityki równości szans. 11.4.9. Działalność przedstawicieli pracowników jako dodatkowa przesłanka niedozwolonego różnicowania. 11.4.10. Zakaz dyskryminacji pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze. 11.5. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 12. Prawo do wynagrodzenia. 12.1. Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych. 12.2. Konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy. 12.2.1. Konstytucja Międzynarodowej Organizacji Pracy. 12.2.2. Konwencje dotyczące minimalnego wynagrodzenia za pracę. 12.2.3. Konwencje dotyczące ochrony wynagrodzenia za pracę. 12.2.4. Konwencje dotyczące jednakowego wynagrodzenia dla mężczyzn i kobiet. 12.2.5. Konwencje dotyczące ochrony świadczeń w przypadku ogłoszenia upadłości. 12.2.6. Konwencje dotyczące pracy na statkach. 12.2.7. Pozostałe konwencje. 12.2.8. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 13. Prawo do wypoczynku. 13.1. Uwagi wstępne. 13.2. Rozwój międzynarodowych standardów z zakresu prawa do odpoczynku. 13.3. Przedmiot i zakres ochrony. 13.4. Cele prawnej ochrony odpoczynku. 13.5. Pojęcie czasu pracy. 13.6. Ograniczenie dnia i tygodnia pracy (normy czasu pracy). 13.7. Okresy odpoczynku. 13.8. Praca w godzinach nadliczbowych. 13.9. Rozkład czasu pracy. 13.10. Praca w niepełnym wymiarze czasu pracy. 13.11. Urlop wypoczynkowy. ROZDZIAŁ 14. Ochrona zatrudnionych w transporcie drogowym. 14.1. Uwagi wstępne. 14.2. Czas pracy, czas prowadzenia i wypoczynek w transporcie drogowym w konwencjach i zaleceniach Międzynarodowej Organizacji Pracy. 14.2.1. Uwagi wstępne. 14.2.2. Czas pracy i wypoczynek w transporcie drogowym w konwencji MOP nr 67 dotyczącej czasu pracy i wypoczynku w transporcie drogowym. 14.2.3. Czas pracy, czas prowadzenia i wypoczynek w transporcie drogowym w konwencji MOP nr 153 oraz zaleceniu MOP nr 161 dotyczących czasu pracy i wypoczynku w transporcie drogowym. 14.3. Czas prowadzenia, przerwy w prowadzeniu oraz odpoczynek kierowców w Umowie europejskiej dotyczącej pracy załóg pojazdów wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe. ROZDZIAŁ 15. Powszechna ochrona pracy. 15.1. Uwagi wstępne. 15.1.1. Rozumienie ochrony pracy. 15.1.2. Ogólna charakterystyka aktywności Międzynarodowej Organizacji Pracy w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. 15.2. Ogólne (powszechne) standardy bezpieczeństwa i higieny pracy. 15.2.1. Uwagi wstępne. 15.2.2. Ogólne standardy bezpieczeństwa i higieny pracy na poziomie krajowym. 15.2.3. Ogólne standardy bezpieczeństwa i higieny pracy na poziomie przedsiębiorstwa. 15.2.4. Ogólne standardy dotyczące pracowniczych służb bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. 15.2.5. Ogólne standardy w dziedzinie promocji bezpieczeństwa i higieny pracy. 15.3. Branżowe (sektorowe) standardy bezpieczeństwa i higieny pracy. 15.3.1. Uwagi wstępne. 15.3.2. Zakres stosowania branżowych standardów bezpieczeństwa i higieny pracy. 15.3.3. Obowiązki państwa i władzy publicznej we wprowadzaniu branżowych standardów bezpieczeństwa i higieny pracy. 15.3.4. Obowiązki pracodawców w branżowych standardach bezpieczeństwa i higieny pracy. 15.3.5. Obowiązki i prawa pracowników w branżowych standardach bezpieczeństwa i higieny pracy. 15.4. Standardy bezpieczeństwa i higieny pracy związane z czynnikami szkodliwymi. ROZDZIAŁ 16. Ochrona zatrudnionych w razie wypadków przy pracy i chorób zawodowych. 16.1. Uwagi wstępne. 16.2. Pojęcie wypadku przy pracy i choroby zawodowej. 16.2.1. Pojęcie wypadku przy pracy. 16.2.2. Pojęcie choroby zawodowej i metody jej definiowania. 16.2.3. Wykaz chorób zawodowych. 16.3. Świadczenia w razie wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. 16.3.1. Zakres ochrony (zdarzenia uprawniające do świadczeń). 16.3.2. Osoby uprawnione do świadczeń. 16.3.3. Rodzaje świadczeń. 16.3.3.1. Uwagi wstępne. 16.3.3.2. Świadczenia rzeczowe. 16.3.3.3. Świadczenia pieniężne. 16.3.4. Zasady udzielania świadczeń. 16.4. Zapobieganie wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym. 16.4.1. Zapobieganie wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym jako przedmiot regulacji Międzynarodowej Organizacji Pracy. 16.4.2. Obowiązek zgłaszania oraz rejestrowania wypadków przy pracy i chorób zawodowych. 16.4.3. Obowiązek prowadzenia statystyk wypadków przy pracy i chorób zawodowych. 16.5. Implementacja standardów międzynarodowych w zakresie ochrony przed wypadkami przy pracy i chorobami zawodowymi do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 17. Ochrona kobiet i rodziny. 17.1. Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych. 17.2. Konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy. 17.2.1. Konstytucja Międzynarodowej Organizacji Pracy. 17.2.2. Ochrona macierzyństwa. 17.2.2.1. Uwagi wstępne. 17.2.2.2. Zwolnienie od pracy na badania lekarskie. 17.2.2.3. Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy. 17.2.2.4. Przerwy na karmienie. 17.2.2.5. Brak prawa do dodatkowego urlopu (zwolnienia) w razie choroby lub komplikacji. 17.2.2.6. Urlop macierzyński. 17.2.2.7. Zasiłek macierzyński. 17.2.2.8. Rozszerzenie uprawnień związanych z macierzyństwem na rodziców adoptujących dzieci. 17.2.2.9. Zakaz wypowiedzenia i rozwiązania zatrudnienia z kobietą w ciąży lub przebywającą na urlopie macierzyńskim albo w okresie następującym po jej powrocie do pracy. 17.2.3. Pracownicy mający obowiązki rodzinne. 17.2.4. Zakaz pracy nocnej. 17.2.5. Rodzaje prac wzbronionych kobietom. ROZDZIAŁ 18. Ochrona dzieci i młodocianych. 18.1. Ewolucja pojęć dziecka i młodocianego. 18.2. Ograniczenia zatrudniania dzieci i młodocianych związane z ich ochroną. 18.2.1. Uwagi wstępne. 18.2.2. Zatrudnienie w przemyśle. 18.2.3. Zatrudnienie pod ziemią. 18.2.4. Zatrudnienie w rolnictwie. 18.2.5. Zatrudnienie w sektorze morskim. 18.2.6. Zatrudnienie w zawodach nieprzemysłowych. 18.2.7. Unifikacja ograniczeń w zatrudnianiu dzieci i młodocianych. 18.3. Badania lekarskie dzieci i młodocianych jako warunek dopuszczenia do zatrudnienia w celu ochrony zdrowia. 18.4. Podstawy prawne zatrudniania dzieci i młodocianych. 18.5. Implementacja prawa międzynarodowego do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 19. Ochrona pracowników domowych. 19.1. Uwagi wstępne. 19.2. Pojęcie pracownika domowego w konwencji MOP nr 189 dotyczącej pracowników domowych. 19.3. Warunki zatrudnienia pracowników domowych. 19.4. Implementacja standardów wynikających z konwencji MOP nr 189 do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 20, Ochrona nakładców. 20.1. Uwagi wstępne. 20.2. Wczesna działalność Międzynarodowej Organizacji Pracy w zakresie regulacji kierowanych pośrednio do nakładców (1927-1933). 20.3. Dokumenty Międzynarodowej Organizacji Pracy odnoszące się kompleksowo do zagadnień pracy nakładczej. 20.4. Implementacja dorobku Międzynarodowej Organizacji Pracy w zakresie dotyczącym nakładców do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 21. Ochrona osób wykonujących pracę pod ziemią. 21.1. Uwagi wstępne. 21.2. Analiza dokumentów Międzynarodowej Organizacji Pracy poświęconych pracy odbywającej się pod ziemią (1931-1995). 21.2.1. Konwencja MOP nr 31 dotycząca czasu pracy w kopalniach węgla. 21.2.2. Konwencja MOP nr 45 dotycząca zatrudniania kobiet przy pracach pod ziemią we wszelkiego rodzaju kopalniach. 21.2.3. Konwencje MOP nr 123 i 124 dotyczące zasad warunkujących zatrudnienie pracowników młodocianych pod ziemią w kopalniach. 21.2.4. Dokumenty Międzynarodowej Organizacji Pracy zawierające główne wytyczne w zakresie zachowania bezpieczeństwa i higieny pracy wymagane przy zatrudnianiu pod ziemią w kopalniach. 21.3. Implementacja dorobku Międzynarodowej Organizacji Pracy w zakresie ochrony osób wykonujących pracę pod ziemią do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 22. Ochrona zatrudnionych w służbie publicznej. 22.1. Służba publiczna jako przedmiot regulacji międzynarodowego publicznego prawa pracy. 22.1.1. Uwagi wstępne. 22.1.2. Zakres stosowania i definicje konwencji MOP nr 151 dotyczącej ochrony prawa organizowania się i procedury określania warunków zatrudnienia w służbie publicznej. 22.1.3. Władza publiczna. 22.1.4. Pracownik publiczny. 22.1.5. Organizacja pracowników publicznych. 22.1.6. Ograniczenia prawa organizowania się pracowników publicznych. 22.2. Pozostałe sprawy związane z przedmiotem regulacji konwencji MOP nr 151. 22.2.1. Uwagi wstępne. 22.2.2. Ochrona prawa organizowania się. 22.2.3. Zapewnienie ułatwień organizacjom pracowników publicznych oraz procedura określania warunków zatrudnienia. 22.2.4. Rozstrzyganie sporów. 22.2.5. Stosunek treści konwencji MOP nr 151 do innych umów międzynarodowych. 22.3. Ocena sposobu i zakresu realizacji międzynarodowych standardów ochrony działalności związkowej w polskim prawie służby publicznej. 22.3.1. Uwagi wstępne. 22.3.2. Prawo do koalicji. 22.3.3. Prawo prowadzenia rokowań i sporów zbiorowych. 22.3.4. Prawo do strajku. ROZDZIAŁ 23. Ochrona marynarzy. 23.1. Proces globalizacji i jego wpływ na żeglugę morską. 23.1.1. Środowisko pracy ludzi morza w dobie powszechnej globalizacji. 23.1.2. Konstytucja morza - pojęcie rzeczywistej więzi między państwem rejestru i statkiem a reżimem prawnym określającym warunki pracy na statku. 23.2. Działalność Międzynarodowej Organizacji Pracy w zakresie regulacji morskiego prawa pracy. 23.2.1. Morskie sesje Międzynarodowej Organizacji Pracy. 23.2.2. Standaryzacja warunków pracy na morzu - pierwsze konwencje morskie Międzynarodowej Organizacji Pracy. 23.3. Znaczenie Konwencji o pracy na morzu w systemie międzynarodowego morskiego prawa pracy. 23.3.1. Cel konsolidacji morskiego prawa pracy. 23.3.2. Zakres normowania Konwencji o pracy na morzu. 23.3.3. Efektywność norm konwencyjnych i zakaz korzystniejszego traktowania tych państw, które nie ratyfikowały Konwencji o pracy na morzu. 23.3.4. Mechanizm scalenia i automatycznego zastąpienia konwencji morskich Konwencją o pracy na morzu. 23.4. Relacje między międzynarodowymi standardami pracy a prawem Unii Europejskiej. 23.4.1. Relacje między konwencjami morskimi Międzynarodowej Organizacji Pracy a prawem Unii Europejskiej. 23.4.2. Status Konwencji o pracy na morzu w prawie Unii Europejskiej. 23.5. Rola dialogu i partnerów społecznych w tworzeniu uniwersalnych standardów pracy. 23.6. Specyfika morskiego stosunku pracy - wybrane zagadnienia. 23.6.1. Charakterystyka morskiego stosunku pracy. 23.6.2. Marynarska umowa o pracę jako postawa stosunku pracy. 23.6.2.1. Uwagi wstępne. 23.6.2.2. Treść marynarskiej umowy o pracę oraz informacje o zatrudnieniu. 23.6.2.3. Forma i języki sporządzenia umowy. 23.6.2.4. Wejście w życie Konwencji o pracy na morzu i jej implementacja. ROZDZIAŁ 24. Ochrona pracowników niepełnosprawnych. 24.1. Uwagi wstępne. 24.2. Akty ONZ. 24.2.1. Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 48/96. 24.2.2. Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych. 24.3. Prawo Międzynarodowej Organizacji Pracy. 24.3.1. Konwencja MOP nr 111 dotycząca dyskryminacji w zakresie zatrudnienia i wykonywania zawodu. 24.3.2. Zalecenie MOP nr 88 dotyczące szkolenia zawodowego dorosłych, włącznie z inwalidami. 24.3.3. Zalecenie MOP nr 99 dotyczące przystosowania i rehabilitacji zawodowej inwalidów. 24.3.4. Konwencja MOP nr 159 dotycząca rehabilitacji zawodowej i zatrudnienia osób niepełnosprawnych. 24.3.5. Zalecenie MOP nr 168 dotyczące rehabilitacji zawodowej i zatrudnienia osób niepełnosprawnych. 24.3.6. „Kodeks postępowania. Zarządzanie niepełnosprawnością w miejscu pracy” Międzynarodowej Organizacji Pracy. 24.4. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 25. Ochrona pracowników migrujących. 25.1. Uwagi wstępne. 25.2. Analiza dokumentów Międzynarodowej Organizacji Pracy odnoszących się do zjawiska emigracji (1922-1975). 25.2.1. Zalecenie MOP nr 19 dotyczące statystyk migracji. 25.2.2. Dokumenty Międzynarodowej Organizacji Pracy poświęcone inspekcji emigrantów na pokładach statków. 25.2.3. Konwencja MOP nr 23 dotycząca repatriacji marynarzy. 25.2.4. Dokumenty Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczące ewaluacji systemu normującego status emigrantów (1939-1949). 25.2.5. Ochrona pracowników migrujących na obszarach rozwijających się. 25.2.6. Konwencja MOP nr 118 dotycząca równego traktowania własnych i obcych obywateli w zakresie zabezpieczenia społecznego. 25.2.7. Dokumenty Międzynarodowej Organizacji Pracy poświęcone zagadnieniom migracji w niewłaściwych warunkach oraz postulujące równość szans i równego traktowania pracowników migrujących. 25.3. Implementacja dorobku Międzynarodowej Organizacji Pracy w zakresie ochrony pracowników migrujących do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 26. Wolność zrzeszania się i swoboda działalności związkowej. 26.1. Wolność zrzeszania się w prawodawstwie międzynarodowym. 26.2. Pojęcie i zakres wolności związkowej. 26.3. Swoboda działania związku (podstawowe obszary działalności). 26.4. Prawne instrumenty ochrony wolności związkowej. 26.5. Wolność zrzeszania się i swoboda działalności związkowej w ustawodawstwie polskim. ROZDZIAŁ 27. Wolność układowa i prawo do rokowań zbiorowych. 27.1. Wolność układowa i prawo do rokowań zbiorowych jako emanacja wolności koalicji. 27.2. Pojęcie i poziomy rokowań zbiorowych. 27.3. Zasady prowadzenia rokowań zbiorowych. 27.3.1. Zasada dobrowolności i wolności rokowań zbiorowych. 27.3.2. Zakaz ingerencji władzy państwowej w uzgodnienia układowe. 27.3.3. Zasada prowadzenia rokowań w dobrej wierze. 27.4. Podmioty uprawnione do prowadzenia rokowań. 27.4.1. Uwagi wstępne. 27.4.2. Znaczenie organizacji reprezentatywnych. 27.4.3. Wymóg fachowości i właściwego umocowania przedstawicieli stron. 27.5. Przedmiot rokowań zbiorowych. 27.5.1. Uwagi wstępne. 27.5.2. Ograniczenia w kształtowaniu wysokości płac. 27.6. Relacja układu zbiorowego pracy do umowy o pracę. 27.7. Idea trójstronności w dialogu społecznym. 27.8. Ocena zgodności prawa krajowego w zakresie wolności rokowań. 27.8.1. Problem „wieczystych układów zbiorowych pracy”. 27.8.2. Ograniczenia w odstąpieniu od stosowania ponadzakładowego układu zbiorowego. 27.8.3. Ograniczenie wolności rokowań pracowników sfery budżetowej. ROZDZIAŁ 28. Współpraca w przedsiębiorstwie między pracodawcą a pracownikami i ich przedstawicielami. 28.1. Uwagi wstępne. 28.2. Współpraca w przedsiębiorstwie w świetle ogólnych unormowań Międzynarodowej Organizacji Pracy. 28.2.1. Zakres podmiotowy współpracy w przedsiębiorstwie. 28.2.2. Sposób realizacji współpracy w przedsiębiorstwie przez władze państw członkowskich. 28.2.3. Środki i procedury współpracy w przedsiębiorstwie. 28.2.4. Zakres przedmiotowy współpracy w przedsiębiorstwie. 28.3. Współpraca w przedsiębiorstwie w świetle unormowań szczegółowych Międzynarodowej Organizacji Pracy. 28.3.1. Uwagi wstępne. 28.3.2. Współpraca w przedsiębiorstwie w trakcie zwolnień grupowych. 28.3.3. Współpraca w przedsiębiorstwie w sprawach bezpieczeństwa i higieny pracy. 28.3.4. Implementacja standardów prawa międzynarodowego do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 29. Prawo do akcji protestacyjnej pracowników. Mediacja i arbitraż. 29.1. Uwagi wstępne. 29.2. Strajk i inne akcje protestacyjne. 29.2.1. Podstawy (źródła) uprawnienia człowieka do protestu w środowisku pracy. 29.2.2. Prawo do akcji protestacyjnych w dokumentach prawa międzynarodowego. 29.3. Mediacja i arbitraż. 29.3.1. Uwagi wstępne. 29.3.2. Mediacja. 29.3.3. Arbitraż. 29.4. Implementacja standardów globalnych do polskiego systemu prawnego. 29.5. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 30. Ochrona przedstawicieli pracowników i przysługujące im ułatwienia. 30.1. Uwagi wstępne. 30.2. Pojęcie „przedstawiciele pracowników”. 30.3. Ochrona przed dyskryminacją antyzwiązkową. 30.3.1. Znaczenie i zakres ochrony przed dyskryminacją antyzwiązkową. 30.3.2. Środki ochrony. 30.3.2.1. Uwagi wstępne. 30.3.2.2. Szczególna ochrona zatrudnienia. 30.3.2.3. Odpowiedzialność podmiotów naruszających zakaz dyskryminacji. 30.3.2.4. Przywrócenie do pracy. 30.3.2.5. Specjalne postępowanie odwoławcze. 30.4. Ułatwienia w działalności przedstawicielskiej. 30.4.1. Znaczenie i zakres ułatwień przysługujących przedstawicielom Pracowników. 30.4.2. Czas wolny od pracy przyznawany przedstawicielom Pracowników. 30.4.3. Prowadzenie działalności przedstawicieli pracowników na terenie zakładu pracy. 30.5. Implementacja standardów globalnych do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 31. Polityka społeczna. 31.1. Uwagi wstępne. 31.2. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka i Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych. 31.3. Konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy. 31.3.1. Uwagi wstępne. 31.3.2. Konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczące polityki społecznej. 31.3.2.1. Konwencja MOP nr 82 dotycząca polityki społecznej na terytoriach niemetropolitalnych. 31.3.2.2. Konwencja MOP nr 117 dotycząca podstawowych celów i norm polityki społecznej. 31.3.3. Konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczące zabezpieczenia społecznego. 31.3.3.1. Uwagi wstępne. 31.3.3.2. Normy pierwszej generacji. 31.3.3.3. Normy drugiej generacji. 31.3.3.3.1. Zalecenie MOP nr 67 dotyczące zabezpieczenia dochodu. 31.3.3.3.2. Konwencja MOP nr 102 dotycząca minimalnych norm zabezpieczenia społecznego. 31.3.3.4. Normy trzeciej generacji. 31.4. Implementacja standardów międzynarodowych dotyczących polityki społecznej do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 32. Administracja pracy. 32.1. Uwagi wstępne. 32.2. Zadania i organizacja systemu administracji pracy w świetle konwencji MOP nr 150 i zalecenia MOP nr 158 dotyczących roli, zadań i organizacji administracji pracy. 32.2.1. Zadania administracji pracy. 32.2.2. Organizacja systemu administracji pracy. 32.3. Inspekcja pracy. 32.3.1. Uwagi wstępne. 32.3.2. Zakres stosowania konwencji MOP nr 81 dotyczącej inspekcji pracy w przemyśle i handlu i konwencji MOP nr 129 dotyczącej inspekcji pracy w rolnictwie. 32.3.3. Pozycja inspekcji pracy (zasada podległości władzy centralnej). 32.3.4. Modele organizacji inspekcji pracy. 32.3.5. Status inspektorów pracy. 32.3.6. Zadania inspekcji pracy. 32.3.7. Środki działania inspekcji pracy. 32.3.7.1. Prawo wstępu na miejsce kontroli. 32.3.7.2. Środki dowodowe. 32.3.7.3. Środki reakcji na stwierdzone naruszenia przepisów. 32.3.7.4. Środki działania w sferze bezpieczeństwa i higieny pracy. 32.3.8. Implementacja standardów międzynarodowych dotyczących inspekcji pracy do polskiego systemu prawnego. 32.4. Służba zatrudnienia i statystyka pracy. 32.4.1. Uwagi wstępne. 32.4.2. Służba zatrudnienia w świetle konwencji MOP nr 88 i zalecenia MOP nr 83 dotyczących organizacji służby zatrudnienia. 32.4.3. Statystyka pracy w świetle konwencji MOP nr 160 i zalecenia MOP nr 170 dotyczących statystyki pracy. 32.4.4. Implementacja standardów międzynarodowych dotyczących służby zatrudnienia i statystyki pracy do polskiego systemu prawnego. WYKAZ SKRÓTÓW BIBLIOGRAFIA ORZECZENIA INDEKS RZECZOWY

Cz. I. : Ochrona danych osobowych podmiotów objętych prawem pracy: 1. Ochrona danych osobowych objętych indywidualnym prawem pracy: Prawna ochrona danych biometrycznych w systemach teleinformatycznych pracodawcy. Cele przetwarzania a zakres ochrony; Ochrona danych osobowych w prawie pracy w orzecznictwie sądwo administracyjnych; Prywatność w miejscu pracy w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka; Ochrona danych osobowych bezrobotnych i poszukujących pracy; Ochrona danych osobowych kandydata do pracy w trakcie rekrutacji; Ochrona prywatności i danych osobowych w przepisach prawa pracy- problemy interpretacyjne i konfrontacja z praktyką; Dopuszczalność pozyskiwania przez pracodawcę informacji o nałogach pracownika- uwagi de legate lata i de lege ferenda; Propozycje zmian w prawie pracy w zakresie gromadzenia i przetwarzania danych osobowych kandydata na pracownika i pracownika; 2. Ochrona danych osobowych podmiotów objętych zbiorowym prawem pracy: Prawo związków zawodowych do informacji o pracownikach; Prawo przedstawicielstwa pozazwiązkowego do informacji objetych ochrona danych osobowych; Wybrane problemy pracodawców z ochroną danych osobowych; Cz. II. Ochrona danych osobowych podmiotów objętych prawem ubezpieczeń społecznych: Nowa europejska strategia ochrony danych osobowych i jej wdrażanie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych; Kilka uwag o przetwarzaniu danych osobowych na potrzeby ubezpieczeń społecznych przez ZSU; Środki ochrony prawnej ubezpieczonego w zakresie jego danych osobowych; Zakład Ubezpieczeń Spoęłcznych jako źródło pozyskiwania danych osobowych.

Cz. I Zagrożenia zawodowe oraz ich skutki. Cz. II Ochrona zdrowia i życia pracowników w prawie międzynarodowym, europejskim i w porządku wewnętrznym. Cz. III Prawa i obowiązki stron stosunku pracy w zakresie ochrony zdrowia i życia pracownika. Zakończenie.

Część pierwsza Zakres i metody analizy: Uwagi wstępne; Pojęcie zdrowia; Biomedyczna definicja pojęcia zdrowia; Klasyczna definicja WHO; Definicje funkcjonalne; Zdrowie publiczne; Klasyczna definicja zdrowia publicznego; Funkcje zdrowia publicznego; Obszary działania zdrowia publicznego; Koncepcje legislacji zdrowotnej; Analizy europejskie; International Digest of Health Legislation; Metoda pozyskiwania materiału. Część druga Analizy szczegółowe: Wprowadzenie; Kadry medyczne; Lekarze; Pielęgniarki; Położne; Stomatolodzy; Farmaceuci; Komitety doradcze; Wnioski dotyczące regulacji prawnych w zakresie zawodów medycznych; Ochrona zdrowia pracowników w świetle dyrektyw WE i ustawodawstwa polskiego; Ogólna charakterystyka dyrektyw Wspólnot Europejskich dotyczących ochrony zdrowia w środowisku pracy; Dyrektywy dotyczące technicznego bezpieczeństwa pracy; Dyrektywy Wspólnot Europejskich dotyczące prawnej ochrony pracy. Część trzecia Analizy uzupełniające: Postanowienia ogólne; Organizacja i administracja opieki zdrowotnej; Badania w zakresie ochrony zdrowia; Edukacja zdrowotna; Międzynarodowe traktaty i inne instrumenty prawne; Zakłady i służby ochrony zdrowia; Świadczenia; Zwalczanie chorób i opieka medyczna; Choroby zakaźne; Choroby niezakaźne; Procedury; Zdrowie rodziny; Opieka nad osobami starszymi i rehabilitacja; Opieka nad osobami starszymi i geriatria; Opieka nad niepełnosprawnymi; Zwalczanie palenia tytoniu, alkoholizmu i narkomanii; Palenie tytoniu; Alkoholizm; Narkomania; Zagadnienia estetyczne i odpowiedzialność zawodowa; zagadnienia ogólne; Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości.

Zawiera: Wprowadzenie. Część I. OCHRONA PRACY - ZAGADNIENIA OGÓLNE Ochrona pracy w dorobku naukowym Profesora Wacława Szuberta: 1. Wprowadzenie; 2. Przedmiot badań; 3. Ubezpieczenia wypadkowe; 4. Właściwości regulacji; 5. Edukacja w zakresie bhp; 6. Zakres podmiotowy; 7. Pojęcie, istota i funkcja ochrony pracy; 8. Monografia Ochrona pracy. Studium społeczno-prawne; 9. Opracowania porównawcze; 10. Podsumowanie. Wątpliwości co do użyteczności stosowania pojęcia "ochrona pracy": 1. Wstęp 2. Zacznijmy od Szuberta; 3. Ochrona pracy we współczesnych podręcznikach prawa pracy; 4. Ochrona pracy w podręcznikach starszych; 5. Regulacja konstytucyjna; 6. Konkluzje. Konstytucyjne podstawy ochrony pracy: 1. Pojęcie ochrony pracy; 2. Prawo pracującego do ochrony życia i zdrowia w środowisku pracy; 3. Konkluzja. Prawo ochrony pracy a dobra osobiste pracownika: 1. Wprowadzenie; 2. Próba definicji; 3. Potrzeba klasyfikacji; 4. Podsumowanie. Przemiany odpowiedzialności pracodawcy za szkodę wywołaną wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową: 1. Uwagi wprowadzające; 2. Uzupełniający charakter odpowiedzialności; 3. Delikt jako podstawa odpowiedzialności uzupełniającej pracodawcy; 4. Odpowiedzialność kontraktowa; 5. Wnioski. Zagrożenia psychospołeczne w środowisku pracy a obowiązki pracodawcy: 1. Wprowadzenie; 2. Obowiązek pracodawcy zapewnienia pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy; 3. Zakończenie. Część II. OCHRONA PRACY - WYMIAR INSTYTUCJONALNY Aktualne kierunki legislacji dotyczącej Państwowej Inspekcji Pracy - wybrane problemy: 1. Uwagi wstępne; 2. Poszerzanie zakresu zadań PIP; 3. Wzrost znaczenia działalności profilaktycznej PIP (instruktażu i poradnictwa); 4. PIP wobec rozwoju nietypowych form zatrudnienia; 5. PIP wobec ekspansji zatrudnienia na podstawie umów prawa cywilnego; 6. PIP wobec zjawiska transgranicznego delegowania pracowników; 7. Uwagi końcowe. Zasadność istnienia społecznej inspekcji pracy w świetle aksjologii jej powołania: 1. Wprowadzenie; 2. Cel powołania sip; 3. Zakres działania sip; 4. Struktura sip; 5. Społeczni inspektorzy pracy; 6. Podsumowanie. Rola i charakter służby bhp w ramach ochrony pracy: 1. Wprowadzenie; 1.1. Ochrona życia i zdrowia człowieka w prawie krajowym i międzynarodowym; 1.2. Organy ochrony pracy na terenie zakładu pracy; 2. Obowiązek utworzenia służby bhp; 3. Możliwość powierzenia zadań służby bhp podmiotom zewnętrznym; 3.1. Pracodawcy uprawnieni do powierzenia zadań służby bhp specjalistom zewnętrznym; 3.2. Przesłanka "braku kompetentnych pracowników"; 4. Rola i zadania służby bhp; 4.1. Kwalifikacje służby bhp; 4.2. Zadania służby bhp; 4.3. Szczególna ochrona pracowników służby bhp; 4.4. Niezależność służby bhp; 5. Podsumowanie. Część III. OCHRONA PRACY A PRZEPISY O CZASIE PRACY I URLOPACH WYPOCZYNKOWYCH Równowaga między życiem zawodowym i prywatnym pracownika w przepisach o czasie pracy: 1. Wprowadzenie; 2. Aksjologiczny wymiar pracy; 3. Work-life balance; 4. Regulacja czasu pracy; 5. Elastyczność czasu pracy; 6. Podsumowanie. Dodatkowe zatrudnienie w świetle ochronnej funkcji przepisów o czasie pracy: 1. Wstęp; 2. Zasada wolności pracy a prawna ochrona pracy; 3. Podmiot dodatkowo zatrudniający pracownika; 4. Rodzaj pracy jako kryterium wyodrębnienia dodatkowego zatrudnienia; 5. Praca w godzinach nadliczbowych a zatrudnienie dodatkowe; 6. Wnioski. Urlop wypoczynkowy jako instrument ochrony życia i zdrowia ludzkiego: 1. Uwagi wprowadzające; 2. Ochrona życia i zdrowia ludzkiego a przesłanki nabycia prawa do urlopu i jego wymiar; 3. Urlop wypoczynkowy jako instrument ochrony przed wypaleniem zawodowym?; 4. Ochrona życia i zdrowia a zasady prawa urlopowego; 5. Uwagi końcowe. Prawo do wypoczynku - refleksje na kanwie obywatelskiego projektu ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele: 1. Wprowadzenie; 2. Założenia normatywne projektu ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele; 3. Aksjologia projektu ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele; 4. Ocena projektu ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele; 5. Podsumowanie. Część IV. OCHRONA PRACY SZCZEGÓLNYCH GRUP PRACOWNIKÓW Ochrona pracujących kobiet a równouprawnienie kobiet i mężczyzn na rynku pracy: 1. Uwagi wstępne; 2. Równość traktowania i równość szans kobiet i mężczyzn na rynku pracy jako przejaw równości materialnej; 3. Ochrona życia i zdrowia kobiet przed zagrożeniami środowiska pracy a równouprawnienie kobiet i mężczyzn na rynku pracy; 3.1. Cele i założenia nowelizacji art. 176 k.p. z 22.06.2016 r.; 3.2. Poprzedni stan prawny; 3.3. Stanowisko Unii Europejskiej i jego ocena; 3.4. Problemy związane z nowelizacją; 4. Ocena nowej regulacji prawnej. Wpływ nowelizacji działu ósmego Kodeksu pracy na zakres ochrony zdrowia pracownic w związku z macierzyństwem: 1. Uwagi wstępne; 2. Zmiany w zakresie zakazów zatrudniania kobiet przy pracach szczególnie uciążliwych i szkodliwych dla zdrowia; 3. Zakazy zatrudniania kobiet przy pracach wzbronionych a nowe regulacje w zakresie urlopu macierzyńskiego; 4. Konkluzje. Ochrona pracy pracowników socjalnych: 1. Wstęp; 2. Status pracownika socjalnego; 3. Rodzaje zagrożeń w pracy pracownika socjalnego; 3.1. Zagrożenie zdrowia pracowników socjalnych; 3.2. Stres jako źródło zagrożenia zdrowia pracowników socjalnych; 4. Uprawnienia urlopowe; 5. Zakończenie. Ujawnienie orzeczenia o niepełnosprawności a realizacja obowiązku ochrony zdrowia i życia pracownika z niepełnosprawnością - wybrana problematyka: 1. Uwagi wprowadzające; 2. Pozyskiwanie informacji o niepełnosprawności od kandydatów do zatrudnienia a realizacja obowiązku ochrony zdrowia i życia pracownika z niepełnosprawnością; 3. Ujawnienie orzeczenia o niepełnosprawności a badania wstępne kandydatów do zatrudnienia i pracowników z niepełnosprawnością; 4. Ujawnienie orzeczenia o niepełnosprawności a badania okresowe pracowników z niepełnosprawnością; 5. Ujawnienie orzeczenia o niepełnosprawności a realizacja szczególnych obowiązków związanych z zatrudnianiem pracowników z niepełnosprawnością; 6. Podsumowanie. Część V. KONSEKWENCJE NIEZAPEWNIENIA OCHRONY ZDROWIA I ŻYCIA PRACOWNIKÓW Stwierdzenie choroby zawodowej - wybrane zagadnienia: 1. Wprowadzenie; 2. Wykaz chorób zawodowych; 3. Przyczyny choroby zawodowej; 4. Związek z pracą; 5. Orzeczenie lekarskie w sprawie choroby zawodowej; 6. Decyzja w sprawie choroby zawodowej; 7. Wnioski. Poszkodowani w wypadkach przy pracy - to nie tylko statystyka: 1. Uwagi wstępne; 2. Badania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy; 3. Kontrola przeprowadzania badań profilaktycznych i szkoleń bhp; 4. Kontrola oceny ryzyka zawodowego; 5. Zakończenie. Pracownicze prawo do powstrzymania się od wykonywania pracy w warunkach zewnętrznego zagrożenia zdrowia i życia: 1. Uwagi wstępne; 2. Przesłanki prawa do powstrzymania się od pracy; 3. Zawiadomienie przełożonego; 4. Zakres podmiotowy; 5. Powstrzymanie się od pracy i oddalenie z miejsca zagrożenia a opuszczenie stanowiska pracy; 6. Ochrona przed konsekwencjami powstrzymania się od pracy; 7. Powstrzymanie się od pracy - prawo czy obowiązek?; 8. Podsumowanie. Granice odpowiedzialności karnej członka zarządu spółki-pracodawcy za narażenie pracownika na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia i zdrowia: 1. Uwagi wstępne; 2. Źródła negatywnych następstw; 3. Karnoprawna odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy; 4. Podmiotowy zakres regulacji art. 220 k.k.; 5. Pozycja gwaranta nienastąpienia skutku; 6. Zarząd jako reprezentant pracodawcy - spółki kapitałowej; 7. Reprezentacja pracodawcy determinantą odpowiedzialności zarządu; 8. Powinności zarządu w sferze zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy; 9. Wina jako przesłanka odpowiedzialności karnej członka zarządu; 10. Prawidłowe rozłożenie obowiązków z zakresu bhp w spółce przesłanką braku odpowiedzialności członków zarządu. Kilka uwag o prawach i obowiązkach oraz odpowiedzialności pracodawców i pracowników z obszaru ochrony pracy: 1. Ochrona pracy - istota i zakres podmiotowy; 2. Odpowiedzialność podmiotu organizującego pracę; 3. Wpływ pracowników i ich przedstawicieli na działania pracodawców podejmowane w obszarze bhp; 4. Stosowanie przepisów z zakresu bhp, ich charakter i pozycja podmiotu obowiązanego do ich wykonywania;5. Informowanie o zagrożeniach jako szczególny obowiązek podmiotu organizującego pracę.

1. Pozaprawne aspekty lobbingu: Mobbing- istota, przyczyny i skutki; Kultura organizacyjna a lobbing; Mobbing w organizacjach o różnej wielkości; Zachowania lobbingowe- praktyczne problemy diagnozy; Psychologiczne aspekty lobbingu w ujęciu interakcyjnym; 2. Aspekty prawne lobbingu: Prawne pojęcie lobbingu i jego skutki zdrowotne; Antymobbingowe regulacje prane we Francji i Belgii; Środki przeciwdziałania lobbingowi świetle prawa paca; Cywilnoprawne podstawy roszczeń pracownika wobec pracodawcy w sytuacji mobbingu w miejscu pracy; Odpowiedzialność karna za mobbing; Mobbing a ochrona danych osobowych pracownika.

1. Pojęcie i definiowanie zbiorowego prawa pracy; 2. Zarys historii zbiorowego prawa pracy; 3. Polityka społeczna a zbiorowe prawo pracy; 4. Funkcje zbiorowego prawa pracy; 5. Międzynarodowe zbiorowe prawo pracy; 6. Pojecie wolności związkowej; 7. Wolność zrzeszania w organizacjach związkowych i organizacjach pracodawców; 8. Autonomia organizacji partnerów społecznych (związków zawodowych i organizacji pracodawców); 9. Reprezentacja związkowa interesów zbiorowości pracowników; 10. Kompetencje związków zawodowych; 11. Kompetencje organizacji pracodawców; 12. Spory zbiorowe; 13. Partycypacja pracownicza; 14. Status prawny przedstawicieli pracowników; 15. Dialog społeczny; 16. Zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracowników; 17. Zbiorowe prawo pracy w sferze publicznej; 18. Wymiar sprawiedliwości w zbiorowym prawie pracy; 19. Odpowiedzialność karna w zbiorowym prawie pracy.