Zawiera: Wprowadzenie Rozdział 1. Periodyzacja rozwoju polskiego prawa pracy. Pojęcie, przedmiot, zakres i uwarunkowania 1.1.Pojmowanie prawa pracy a jego periodyzacja 1.2.Pojęcie polskiego prawa pracy 1.3.Periodyzacja generalna i partykularna 1.4.Właściwości prawa pracy a jego rozwój i periodyzacja Rozdział 2. Prawo pracy w aktach konstytucyjnych w latach 1918-2018 2.1.Ewolucja konstytucyjnej regulacji prawa pracy w kontekście przemian ustrojowych 2.2.Ochrona pracy 2.3.Wolność pracy, prawo do pracy, obowiązek pracy 2.4.Wynagrodzenie za pracę 2.5.Zasada równości 2.6.Bezpieczeństwo i higiena pracy oraz wypoczynek pracowniczy 2.7.Uregulowania odnoszące się do osób podlegających wzmożonej ochronie 2.8.Zbiorowe prawo pracy Rozdział 3. Ustawowe i podustawowe źródła prawa pracy 3.1.Uwagi wstępne 3.2.Okres zaborów 3.3.Okres międzywojenny (lata 1918-1939) 3.4.Okres okupacji hitlerowskiej (lata 1939-1945) 3.5.Okres powojenny i PRL (lata 1945-1989) 3.6.Okres transformacji (lata 1989-2004) 3.7.Okres unijny (lata 2004-2018) Rozdział 4. Specyficzne źródła prawa pracy 4.1.Uwagi wstępne 4.2.Okres międzywojenny (lata 1918-1939) 4.3.Okres powojenny i PRL (lata 1945-1989) 4.4.Okres transformacji (lata 1989-2019) Rozdział 5. Umowa o pracę 5.1.Uwagi wstępne – założenia metodologiczne 5.2.Koncepcje doktrynalne i czynniki rozwoju umowy o pracę 5.3.Podstawy prawne regulujące umowę o pracę na terenach byłych państw zaborczych 5.4.Ewolucja instytucji umowy o pracę w okresie międzywojennym 5.5.Ewolucja instytucji umowy o pracę w Polsce Ludowej do 1974 r. 5.6.Ewolucja instytucji umowy o pracę po 1974 r. Rozdział 6. Mianowanie 6.1.Uwagi wstępne 6.2.Okres międzywojenny (lata 1918-1939) 6.3.Okres powojenny i PRL (lata 1945-1989) 6.4.Okres transformacji (lata 1989-2004) 6.5.Okres unijny (lata 2004-2020) 6.6.Podsumowanie Rozdział 7. Powołanie 7.1.Uwagi wstępne – geneza instytucji 7.2.Okres międzywojenny (lata 1918-1939) 7.3.Okres powojenny i PRL (lata 1945-1989) 7.4.Okres transformacji (lata 1989-2004) 7.5.Okres unijny (lata 2004-2018) Rozdział 8. Wybór 8.1.Uwagi wstępne 8.2.Okres międzywojenny (lata 1918-1939) 8.3.Okres powojenny i PRL (lata 1945-1989) 8.4.Okres transformacji i unijny (lata 1989-2020) 8.5.Podsumowanie Rozdział 9. Zamiana warunków stosunku pracy 9.1.Uwagi wstępne 9.2.Okres międzywojenny (lata 1918-1939) 9.3.Okres powojenny i przedkodeksowy (lata 1945-1975) 9.4.Okres kodeksowy i transformacji (lata 1975-2004) Rozdział 10. Wypowiedzenie stosunku pracy 10.1.Geneza wypowiedzenia umowy o pracę 10.2.Okres zaborów 10.3.Okres międzywojenny (lata 1919-1939) 10.4.Okres powojenny i PRL (lata 1945-1989) 10.5.Podsumowanie Rozdział 11. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia 11.1.Uwagi wstępne 11.2.Okres międzywojenny (lata 1918-1939) 11.3.Okres powojenny i PRL (lata 1945-1989) 11.4.Okres transformacji (lata 1989-2004) Rozdział 12. Wygaśnięcie stosunku pracy 12.1.Uwagi wstępne 12.2.Geneza instytucji wygaśnięcia stosunku pracy w Polsce 12.3.Okres międzywojenny (lata 1918-1939) 12.4.Okres powojenny i PRL (lata 1945-1989) 12.5.Okres transformacji (lata 1989-2004) 12.6.Okres unijny (lata 2004-2018) Rozdział 13. Ogólne uprawnienia stron stosunku pracy 13.1.Uwagi wstępne 13.2.Uprawnienia dyrektywne pracodawcy 13.3.Prawo pracownika do dopuszczenia do pracy 13.4.Podsumowanie Rozdział 14. Ogólne obowiązki stron stosunku pracy Rozdział 15. Zakaz konkurencji Rozdział 16. Wynagrodzenie za pracę Rozdział 17. Czas pracy Rozdział 18. Urlopy pracownicze Rozdział 19. Odpowiedzialność porządkowa pracowników Rozdział 20. Odpowiedzialność dyscyplinarna Rozdział 21. Odpowiedzialność materialna pracowników Rozdział 22. Odpowiedzialność karna za naruszenie praw pracownika Rozdział 23. Powszechna ochrona pracy Rozdział 24. Ochrona pracy kobiet i uprawnienia związane z rodzicielstwem Rozdział 25. Ochrona pracy młodocianych i dzieci Rozdział 26. Inspekcja pracy Rozdział 27. Zarys przemian historycznych wybranych węzłowych instytucji polskiego prawa rynku pracy Rozdział 28. Związki zawodowe w latach 1918-1939 Rozdział 29. Związki zawodowe w latach 1945-2020 Rozdział 30. Organizacje pracodawców Rozdział 31. Spory zbiorowe Rozdział 32. Uczestnictwo pracowników w zarządzaniu Rozdział 33. Rozstrzyganie indywidualnych sporów pracy Rozdział 34. Historia polskiego prawa pracy w podsumowaniu Wykaz skrótów Bibliografia Orzecznictwo Indeks rzeczowy

Zawiera: SŁOWO WSTĘPNE. ROZDZIAŁ 1. Równe traktowanie i ochrona przed dyskryminacją. 1.1. Uwagi wstępne. 1.2. Gwarancje konstytucyjne i międzynarodowe, prawo Unii Europejskiej, prawo krajowe. 1.2.1. Konstytucja RP. 1.2.2. Standardy ponadnarodowe. 1.2.3. Prawo Unii Europejskiej. 1.2.4. Gwarancje równego traktowania i niedyskryminacji w ustawodawstwie polskim. 1.3. Pojęcia równego traktowania i dyskryminacji. 1.4. Niedozwolone kryteria różnicowania sytuacji pracowników. 1.5. Postacie i formy dyskryminacji. 1.5.1. Uwagi wstępne. 1.5.2. Dyskryminacja bezpośrednia. 1.5.3. Dyskryminacja pośrednia. 1.5.4. Molestowanie. 1.5.5. Brak racjonalnych usprawnień. 1.5.6. Postacie dyskryminacji. 1.6. Zakres podmiotowy nakazu równego traktowania i zakazu dyskryminacji. 1.7. Zakres przedmiotowy zakazu dyskryminacji. 1.8. Zakaz dyskryminacji w zakresie wynagrodzenia za pracę. 1.8.1. Uwagi wstępne. 1.8.2. Pojęcie wynagrodzenia za pracę. 1.8.3. Praca jednakowa i praca jednakowej wartości. 1.8.4. Różnicowanie wysokości wynagrodzenia. 1.9. Obowiązki pracodawcy w sferze równego traktowania i niedyskryminacji. 1.10. Przypadki dozwolonego różnicowania sytuacji pracowników ze względu na potencjalne przesłanki dyskryminacji. 1.11. Działania wyrównawcze. 1.11.1. Uwagi wstępne. 1.11.2. Charakter działań wyrównawczych. 1.11.3. Warunki stosowania działań wyrównawczych. 1.11.4. Forma prowadzenia działań wyrównawczych. 1.11.5. Odpowiedzialność za niezrealizowanie lub nieprawidłowe realizacje działań wyrównawczych. 1.12. Konsekwencje nierównego traktowania. 1.12.1. Uwagi wstępne. 1.12.2. Nieobowiązywanie postanowień aktów autonomicznych. 1.12.3. Nieważność postanowień umów o pracę (innych aktów, na podstawie których powstają stosunki pracy). 1.12.4. Odszkodowanie. 1.12.5. Rozkład ciężaru dowodu. 1.12.6. Ochrona pracowników korzystających z uprawnień gwarantowanych zasadą równego traktowania i zakazu dyskryminacji. 1.12.7. Inne konsekwencje naruszenia obowiązku równego traktowania w zatrudnieniu. 1.12.8. Konsekwencje nierównego traktowania niebędącego dyskryminacją. 1.13. Ochrona przed dyskryminacją w przepisach odrębnych. 1.13.1. Uwagi wstępne. 1.13.2. Ochrona przed dyskryminacją związkową. 1.13.3. Ochrona przed dyskryminacją pracowników tymczasowych. 1.13.4. Ochrona przed dyskryminacją zatrudnionych niebędących pracownikami. ROZDZIAŁ 2. Prawa i obowiązki stron stosunku pracy. 2.1. Uwagi wstępne. 2.2. Uprawnienia pracodawcy. 2.2.1. Uprawnienia normodawcze. 2.2.2. Uprawnienia warunkowane szczególnymi potrzebami pracodawcy. 2.2.3. Zabezpieczenie przed działalnością konkurencyjną pracownika i zakaz podejmowania przez niego dodatkowego zatrudnienia. 2.3. Żądanie zabezpieczenia roszczeń od pracownika. 2.3.1. Uwagi wstępne. 2.3.2. Zabezpieczenie roszczenia odszkodowawczego z tytułu pracowniczej odpowiedzialności materialnej. 2.3.3. Zabezpieczenie innych roszczeń pracodawcy. 2.4. Obowiązek ochrony prywatności pracownika. 2.4.1. Uwagi wstępne. 2.4.2. Pojęcie prywatności. 2.4.3. Ochrona prywatności na gruncie regulacji konstytucyjnych i prawnomiędzynarodowych. 2.4.3.1. Ochrona prywatności na gruncie Konstytucji RP. 2.4.3.2. Ochrona prywatności w prawie międzynarodowym. 2.4.3.2.1. Ochrona prywatności w aktach prawnych przyjętych przez ONZ. 2.4.3.2.2. Ochrona prywatności w aktach prawnych przyjętych przez Radę Europy. 2.4.3.2.3. Ochrona prywatności w aktach prawa Unii Europejskiej. 2.4.4. Obowiązek ochrony prywatności pracownika na gruncie przepisów prawa pracy. 2.4.4.1. Przedmiot ochrony. 2.4.4.2. Artykuł 111 k.p. jako źródło obowiązku ochrony prywatności pracownika. 2.4.4.3. Zakres prywatności pracownika i jego determinanty. 2.4.4.4. Zakres dopuszczalnej ingerencji pracodawcy w zachowania pracownika podejmowane poza czasem pracy. 2.4.4.5. Ocena sposobu uregulowania problematyki ochrony prywatności w prawie pracy. 2.4.5. Ochrona wizerunku pracownika na gruncie prawa autorskiego. 2.4.6. Obowiązek ochrony prywatności pracownika a ochrona jego danych osobowych. 2.4.6.1. Uwagi wstępne. 2.4.6.2. Przetwarzanie danych osobowych w zatrudnieniu. Pojęcie danych osobowych i zakres zastosowania RODO w stosunkach pracy. 2.4.6.3. Dopuszczalność przetwarzania danych osobowych pracowników i kandydatów do pracy. 2.4.6.4. Dopuszczalność przetwarzania tzw. wrażliwych danych osobowych pracowników i kandydatów do pracy. 2.4.6.5. Prawna problematyka monitoringu w relacjach pracowniczych. 2.4.6.6. Obowiązki pracodawcy jako administratora danych związane z gromadzeniem danych kandydatów do pracy i pracowników. 2.4.7. Środki prawne przysługujące pracownikowi w razie naruszenia przez pracodawcę obowiązku poszanowania jego prywatności. 2.4.7.1. Środki prawne ochrony prywatności pracownika na gruncie prawa pracy. 2.4.7.1.1. Uwagi wstępne. 2.4.7.1.2. Ochrona prawna wynikająca z przepisów antydyskryminacyjnych. 2.4.7.1.3. Naruszenie prywatności jako podstawa rozwiązania umowy przez pracownika bez wypowiedzenia. 2.4.7.1.4. Roszczenia wynikające z nieuzasadnionego rozwiązania umowy o pracę. 2.4.7.1.5. Roszczenia wynikające z wydania niewłaściwego świadectwa pracy. 2.4.7.2. Środki ochrony prawnej pracownika wynikające z przepisów prawa cywilnego. 2.4.7.2.1. Uwagi wstępne. 2.4.7.2.2. Przesłanki ochrony prywatności na gruncie przepisów kodeksu cywilnego. 2.4.7.2.3. Legitymacja bierna w przypadku roszczeń wynikających z przepisów o ochronie dóbr osobistych. 2.4.7.2.4. Niemajątkowe środki ochrony prywatności pracownika. 2.4.7.2.4.1. Roszczenia o zaniechanie naruszania prywatności. 2.4.7.2.4.2. Roszczenie o usunięcie skutków naruszenia. 2.4.7.2.4.3. Powództwo o ustalenie. 2.4.7.2.5. Majątkowe środki ochrony prywatności. 2.4.7.2.5.1. Roszczenie o zapłatę zadośćuczynienia lub odpowiedniej kwoty na wskazany cel społeczny. 2.4.7.2.5.2. Roszczenie o naprawienie szkody na zasadach ogólnych. 2.4.7.2.5.3. Roszczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia. 2.4.7.3. Środki prawne ochrony prywatności pracownika na gruncie przepisów o ochronie danych osobowych. 2.4.7.3.1. Uwagi wstępne. 2.4.7.3.2. Prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego. 2.4.7.3.3. Prawo do dochodzenia przed sądem ochrony swoich praw z pominięciem postępowania przed organem nadzoru. 2.4.7.4. Ocena środków ochrony prawa pracownika do prywatności w prawie polskim. 2.5. Obowiązki pracodawcy (art. 94 i n. k.p.). 2.5.1. Uwagi wstępne. 2.5.2. Dopuszczenie pracownika do pracy. 2.5.3. Dbałość o dobro pracownika. 2.5.4. Respektowanie zasad współżycia społecznego, lojalnego zachowania wobec pracownika oraz współpracy z pracownikiem przy realizacji stosunku pracy. 2.5.5. Poszanowanie godności i innych dóbr osobistych pracownika. 2.5.6. Przeciwdziałanie mobbingowi. 2.5.7. Obowiązki informacyjne wobec pracownika. 2.5.8. Ułatwianie pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych. 2.5.9. Obowiązki dotyczące organizacji, wykonywania i oceny pracy. 2.5.10. Prowadzenie i przechowywanie dokumentacji pracowniczej. 2.5.11. Wydanie pracownikowi świadectwa pracy. 2.5.12. Zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy; profilaktyczna ochrona zdrowia pracowników. 2.5.12.1. Szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. 2.5.12.1.1. Prawny charakter obowiązków szkoleniowych z zakresu bhp. 2.5.12.1.2. Edukacja szkolna w zakresie bhp. 2.5.12.1.3. Stałe działania edukacyjne pracodawcy z zakresu bhp w stosunku do pracowników. 2.5.12.1.4. Obowiązek sprawdzenia kwalifikacji i umiejętności oraz wiedzy pracownika z zakresu bhp przed dopuszczeniem do pracy. 2.5.12.1.5. Organizacja szkoleń bhp dla pracowników i pracodawców. 2.5.12.1.6. Czas szkoleń bhp. 2.5.12.1.7. Szkolenia bhp w okresie pandemii COVID-19. 2.5.12.1.8. Podsumowanie. 2.5.12.2. Służba bezpieczeństwa i higieny pracy. 2.5.12.2.1. Geneza instytucji. 2.5.12.2.2. Obowiązek powołania służby bhp. 2.5.12.2.3. Powierzenie zadań służby bhp specjalistom zewnętrznym. 2.5.12.2.4. Publiczny charakter służby bhp. 2.5.12.2.5. Podsumowanie. 2.5.12.3. Profilaktyczna ochrona zdrowia. 2.5.12.3.1. Uwagi ogólne. 2.5.12.3.2. Obowiązek dokonywania oceny i udzielania informacji o ryzyku zawodowym oraz jego dokumentowania. 2.5.12.3.3. Obowiązek podejmowania działań z zakresu prewencji wypadkowej i chorobowej. 2.5.12.3.4. Badania NDS i NDN. 2.5.12.3.5. Badania lekarskie pracowników. 2.5.12.3.6. Badania lekarskie w okresie pandemii COVID-19. 2.5.12.3.7. Obowiązki z zakresu zapewnienia posiłków profilaktycznych i środków higieny dla pracowników. 2.5.12.3.8. Podsumowanie. 2.5.12.4. Obowiązki organów sprawujących nadzór. 2.6. Publicznoprawne obowiązki pracodawcy. 2.6.1. Obowiązki pracodawcy jako płatnika składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i niektóre państwowe fundusze celowe oraz płatnika zasiłków finansowanych z ubezpieczeń społecznych. 2.6.1.1. Obowiązki związane z opłacaniem składek i wypłatą zasiłków. 2.6.1.2. Pozostałe obowiązki z zakresu ubezpieczeń społecznych. 2.6.2. Obowiązki pracodawcy jako płatnika zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. 2.6.3. Obowiązki pracodawcy jako podmiotu realizującego niektóre zadania publiczne z zakresu polityki rynku pracy, przeciwdziałania skutkom bezrobocia oraz aktywizacji osób niepełnosprawnych. 2.6.4. Obowiązki pracodawcy jako podmiotu wykonującego zadania z zakresu obronności. 2.6.5. Obowiązki pracodawcy jako podmiotu wykonującego zadania z zakresu ochrony danych osobowych. 2.7. Obowiązki pracownika. 2.7.1. Pojęcie obowiązku prawnego a obowiązki pracownika. 2.7.2. Wybrane kryteria klasyfikacji obowiązków pracowniczych. 2.7.3. Obowiązek pracy. 2.7.3.1. Obowiązek stosowania się do poleceń. 2.7.3.2. Obowiązek wykonywania pracy starannie i sumiennie. 2.7.3.3. Obowiązek przestrzegania ustalonego czasu pracy. 2.7.4. Obowiązek dbałości o dobro zakładu pracy. 2.7.4.1. Dobro zakładu pracy. 2.7.4.2. Treść obowiązku dbania o dobro zakładu pracy. ROZDZIAŁ 3. Zakaz konkurencji. 3.1. Uwagi wstępne. 3.2. Pojęcie zakazu konkurencji. 3.3. Rodzaje umów o zakazie konkurencji i ich relacja w stosunku do umowy o pracę i stosunku pracy. 3.3.1. Umowy o zakazie konkurencji. 3.3.2. Umowy o zakazie konkurencji a stosunek pracy i umowa o pracę. 3.4. Strony oraz treść umów o zakazie konkurencji. 3.4.1. Strony. 3.4.1.1. Pracownik. 3.4.1.2. Pracodawca. 3.4.2. Treść umowy. 3.4.2.1. Zakres zakazu. 3.4.2.2. Okres obowiązywania zakazu konkurencji. 3.4.2.3. Odszkodowanie. 3.4.2.4. Pozostałe postanowienia umowy. 3.5. Ustanie zakazu konkurencji. 3.5.1. Ustanie zakazu konkurencji zastrzeżonego w umowie o zakazie konkurencji w trakcie trwania stosunku pracy. 3.5.2. Ustanie zakazu konkurencji wynikającego z umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy. 3.5.2.1. Przyczyny ustania zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy wskazane w kodeksie pracy. 3.5.2.2. Upływ okresu, na który zawarto umowę. 3.5.2.3. Niewywiązywanie się pracodawcy z obowiązku wypłaty odszkodowania. 3.5.2.4. Ustanie przyczyny uzasadniającej zakaz. 3.5.2.5. Przyczyny ustania zobowiązania uregulowane poza kodeksem pracy. 3.5.2.5.1. Wypowiedzenie umowy o zakazie konkurencji. 3.5.2.5.2. Umowne prawo odstąpienia od umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy. 3.5.2.5.3. Inne przypadki wygaśnięcia zobowiązania wynikającego z umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy występujące w praktyce. 3.6. Wykonanie umów o zakazie konkurencji. 3.7. Skutki niewykonania umowy o zakazie konkurencji. 3.7.1. Niewykonanie zobowiązań przez pracownika i jego skutki. 3.7.2. Niewykonanie zobowiązań przez pracodawcę i jego skutki. 3.7.3. Dochodzenie roszczeń. ROZDZIAŁ 4. Staż pracy. 4.1. Uwagi wstępne. 4.2. Definicja stażu pracy. 4.3. Rodzaje stażu pracy. 4.3.1. Kryteria podziału stażu pracy. 4.3.2. Ogólny staż pracy. 4.3.3. Zakładowy staż pracy. 4.4. Okresy doliczane do stażu pracy. 4.5. Liczenie stażu pracy. 4.6. Uprawnienia pracownicze kształtowane przez staż pracy. 4.6.1. Staż pracy a uprawnienia płacowe. 4.6.1.1. Dodatek za wysługę lat (stażowy). 4.6.1.2. Nagroda jubileuszowa. 4.6.1.3. Odprawa pośmiertna. 4.6.1.4. Odprawa z tytułu zwolnień grupowych. 4.6.2. Staż pracy a uprawnienia urlopowe. 4.6.2.1. Urlop wypoczynkowy. 4.6.2.2. Urlop wychowawczy. 4.6.3. Staż pracy a ochrona trwałości stosunku pracy. 4.6.4. Staż pracy jako przesłanka posiadania przez pracownika czynnego i biernego prawa wyborczego. 4.7. Staż pracy jako dopuszczalne kryterium różnicowania sytuacji pracowników (art. 183b § 2 pkt 4 k.p.). 4.8. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 5. Wynagrodzenie i inne świadczenia związane z pracą. 5.1. Uwagi wstępne. 5.2. Zagadnienia terminologiczne. 5.3. Zasady wynagradzania. 5.3.1. Zasada korzystności. 5.3.2. Zasada równego traktowania/niedyskryminacji. 5.3.3. Zasada godziwości. 5.4. Źródła uprawnień pracowniczych. 5.4.1. Ustawa jako źródło uprawnień pracowniczych. 5.4.2. Autonomiczne źródła prawa pracy. 5.4.3. Zakres przedmiotowy autonomicznych źródeł prawa pracy. 5.4.3.1. Wartościowanie stanowisk. 5.4.3.2. Rynkowość wynagrodzeń. 5.4.4. Umowa o pracę lub inny akt nawiązania stosunku pracy. 5.4.5. Zwyczaj. 5.5. Wynagrodzenie zasadnicze i dodatki stałe. 5.5.1. Stałe składniki wynagrodzenia. 5.5.2. Wynagrodzenie zasadnicze – zagadnienia wprowadzające. 5.5.3. Formy wynagrodzenia zasadniczego. 5.5.3.1. Wynagrodzenie czasowe. 5.5.3.2. Wynagrodzenie akordowe. 5.5.3.3. Dniówka zadaniowa. 5.5.3.4. Wynagrodzenie prowizyjne. 5.5.3.5. Wynagrodzenie za kompetencje. 5.5.4. Dodatki stałe do wynagrodzenia zasadniczego. 5.6. Świadczenia związane z pracą mające charakter wynikowy (zmienne). 5.6.1. Premie. 5.6.2. Nagroda. 5.6.3. Premia uznaniowa. 5.6.4. Inne świadczenia motywacyjne. 5.7. Świadczenia z tytułu niewykonywania pracy. 5.7.1. Wynagrodzenie przestojowe. 5.7.2. Wynagrodzenie chorobowe. 5.8. Odprawy z tytułu ustania stosunku pracy. 5.8.1. Odprawa emerytalna i rentowa. 5.8.2. Odprawa pośmiertna. 5.9. Świadczenia związane z podróżami służbowymi. 5.10. Ochrona wynagrodzenia za pracę. 5.10.1. Zakaz zrzeczenia się wynagrodzenia. 5.10.2. Forma pieniężna wypłaty. 5.10.3. Termin wypłaty. 5.10.4. Potrącenia z wynagrodzenia i jego ograniczenia. 5.10.5. Szczególne przypadki niewypłacania wynagrodzenia. 5.10.6. Ochrona roszczeń pracowniczych w przypadku niewypłacalności pracodawcy. 5.11. Wynagrodzenie minimalne. 5.11.1. Minimalne wynagrodzenie – kontekst społeczno-gospodarczy. 5.11.2. Definicja minimalnego wynagrodzenia – perspektywa historyczna i prawna. 5.11.3. Tryb ustalania minimalnego wynagrodzenia. 5.11.4. Wysokość minimalnego wynagrodzenia. 5.11.5. Minimalne wynagrodzenie w umowach cywilnoprawnych. ROZDZIAŁ 6. Czas pracy. 6.1. Uwagi wstępne. 6.2. Czas pracy jako konstrukcja prawna. 6.2.1. Pojęcie czasu pracy. 6.2.2. Czas pracy a podróż służbowa. 6.2.3. Czas pracy a czas szkoleń. 6.2.4. Czas pracy a dyżur pracowniczy. 6.2.5. Pojęcie czasu pracy w prawie Unii Europejskiej. 6.2.6. Elementy konstrukcyjne czasu pracy. 6.2.6.1. System i rozkład czasu pracy. 6.2.6.2. Normy i wymiar czasu pracy. 6.2.6.3. Okresy rozliczeniowe. 6.2.6.4. Doba i tydzień. 6.2.6.5. Okresy dobowego i tygodniowego odpoczynku. 6.3. System i rozkład czasu pracy. 6.3.1. Uwagi wstępne. 6.3.2. Podstawowy czas pracy. 6.3.3. Skrócony czas pracy. 6.3.4. Przedłużony czas pracy. 6.3.5. Czas pracy w ruchu ciągłym i przy pracach, które nie mogą być wstrzymane ze względu na konieczność ciągłego zaspokajania potrzeb ludności. 6.3.6. Typowy równoważny czas pracy. 6.3.7. Równoważny czas pracy przy dozorze urządzeń lub przy pracach polegających na częściowym pozostawaniu w pogotowiu do pracy. 6.3.8. Równoważny czas pracy przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób, w zakładowych strażach i służbach ratowniczych. 6.3.9. System czasu pracy w skróconym tygodniu pracy. 6.3.10. System pracy weekendowej. 6.3.11. System przerywanego czasu pracy. 6.3.12. System zadaniowego czasu pracy. 6.3.13. Rozkład czasu pracy. 6.3.14. Wprowadzanie i ustalanie systemów i rozkładów czasu pracy. 6.4. Praca w godzinach nadliczbowych. 6.4.1. Pojęcie pracy w godzinach nadliczbowych. 6.4.2. Przesłanki pracy w godzinach nadliczbowych. 6.4.3. Ograniczenia i zakazy pracy w godzinach nadliczbowych. 6.4.4. Obowiązek pracy w godzinach nadliczbowych. 6.4.5. Rekompensata za pracę w godzinach nadliczbowych. 6.4.6. Praca ponadwymiarowa kadry zarządzającej. 6.5. Praca w porze nocnej. 6.6. Praca w niedziele i święta. ROZDZIAŁ 7. Urlopy i inne zwolnienia od pracy. 7.1. Urlopy wypoczynkowe. 7.1.1. Pojęcie, funkcje i prawny charakter urlopu wypoczynkowego. 7.1.2. Zakres swobody pracownika w realizacji prawa do corocznego wypoczynku. 7.1.3. Nabycie prawa i wymiar urlopu wypoczynkowego. 7.1.4. Udzielanie urlopu wypoczynkowego na dni pracy i w wymiarze godzinowym. 7.1.5. Urlop na żądanie. 7.1.6. Zasady prawa urlopowego. 7.1.6.1. Zasada niezbywalności prawa do urlopu wypoczynkowego. 7.1.6.2. Zasada urlopu corocznego. 7.1.6.3. Zasada planowego udzielania urlopów wypoczynkowych. 7.1.6.4. Zasada urlopu nieprzerwanego. 7.1.6.5. Zasada urlopu w naturze. 7.1.6.6. Zasada odpłatności. 7.1.7. Podsumowanie. 7.2. Urlopy bezpłatne. 7.2.1. Uwagi wstępne. 7.2.2. Urlopy bezpłatne przewidziane w kodeksie pracy. 7.2.2.1. Urlop bezpłatny udzielany na wniosek pracownika (art. 174 k.p.). 7.2.2.1.1. Zasady udzielania urlopu bezpłatnego na wniosek pracownika. 7.2.2.1.2. Status prawny pracownika w okresie urlopu bezpłatnego udzielanego na jego wniosek. 7.2.2.2. Urlop bezpłatny udzielany przez pracodawcę za pisemną zgodą pracownika w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy (art. 1741 k.p.). 7.2.2.2.1. Porozumienie pomiędzy pracodawcą macierzystym, u którego udzielany jest urlop bezpłatny, a pracodawcą, u którego pracownik zostaje zatrudniony. 7.2.2.2.2. Pisemna zgoda pracownika na udzielenie urlopu bezpłatnego u macierzystego pracodawcy w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy. 7.2.2.2.3. Zatrudnienie pracownika u pracodawcy, z którym macierzysty pracodawca podpisał porozumienie. 7.2.2.2.4. Status prawny pracownika przebywającego na urlopie bezpłatnym w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy. 7.2.2.3. Urlop bezpłatny dla pracowników młodocianych. 7.2.2.4. Urlop bezpłatny związany z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych. 7.2.3. Urlopy bezpłatne przewidziane w regulacjach pozakodeksowych. 7.2.3.1. Uwagi wstępne. 7.2.3.2. Urlop bezpłatny dla pracownika powołanego do pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy. 7.2.3.3. Urlop bezpłatny dla pracownika powołanego do odbycia ćwiczeń wojskowych lub pełnienia okresowej służby wojskowej lub terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie na okres trwania tych ćwiczeń lub służby. 7.2.3.4. Urlop bezpłatny dla osoby skierowanej do pracy przy zwalczaniu epidemii. 7.2.3.5. Urlopy bezpłatne udzielane posłom lub senatorom pozostającym w stosunkach pracy przed uzyskaniem mandatu. 7.2.3.6. Urlopy bezpłatne dla radnego gminy, powiatu i województwa. 7.2.3.7. Urlopy bezpłatne dla nauczycieli podlegających pod Kartę Nauczyciela. 7.2.3.8. Urlop bezpłatny na czas sprawowania funkcji członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. 7.2.3.9. Urlop bezpłatny dla członków zarządu komisarycznego na czas pełnienia tej funkcji. 7.2.3.10. Urlopy bezpłatne udzielane na czas kampanii wyborczej. 7.2.4. Podsumowanie. 7.3. Urlop szkoleniowy. 7.3.1. Uwagi wstępne. 7.3.2. Ewolucja regulacji prawnych dotyczących urlopu szkoleniowego. 7.3.3. Charakter prawny urlopu szkoleniowego. 7.3.4. Przesłanki prawa do urlopu do szkoleniowego. 7.3.4.1. Zakres podmiotowy prawa do urlopu szkoleniowego. 7.3.4.2. Pojęcie podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez pracownika. 7.3.4.3. Inicjatywa lub zgoda pracodawcy w przedmiocie podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez pracownika. 7.3.4.4. Forma podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez pracownika. 7.3.5. Realizacja prawa do urlopu szkoleniowego. 7.3.5.1. Wymiar urlopu szkoleniowego. 7.3.5.2. Zasady udzielania urlopu szkoleniowego. 7.3.6. Urlop szkoleniowy w przepisach odrębnych. 7.3.7. Podsumowanie. 7.4. Zwolnienia od pracy. 7.4.1. Uwagi wstępne. 7.4.2. Geneza i źródła zwolnień od pracy. 7.4.3. Podział zwolnień od pracy. 7.4.3.1. Zwolnienia związane z celami osobistymi lub rodzinnymi pracownika. 7.4.3.2. Zwolnienia z przyczyn związanych z dokształcaniem się pracownika. 7.4.3.3. Zwolnienia z powodów wykonywania działalności związanej z zatrudnieniem u danego pracodawcy. 7.4.3.4. Zwolnienia od pracy ze względu na świadczenie przez pracownika obowiązków niezwiązanych z pracą u danego pracodawcy. 7.4.4. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 8. Wypadki przy pracy i choroby zawodowe. 8.1. Regulacja prawna w zakresie wypadków przy pracy i chorób zawodowych. 8.1.1. Prawo polskie. 8.1.2. Prawo międzynarodowe. 8.2. Problematyka pojęcia wypadku przy pracy. 8.2.1. Rodzaje wypadków. 8.2.2. Definicja wypadku przy pracy. 8.2.3. Istota zdarzenia stanowiącego wypadek przy pracy. 8.2.4. Nagłość zdarzenia. 8.2.5. Przyczyna zewnętrzna zdarzenia. 8.2.6. Uraz lub śmierć. 8.2.7. Związek zdarzenia z pracą. 8.2.8. Pozapracownicze wypadki przy pracy. 8.2.9. Wypadek przy pracy a wypadek w drodze do pracy lub z pracy. 8.2.10. Wypadek traktowany na równi z wypadkiem przy pracy. 8.3. Wystąpienie wypadku przy pracy, ustalanie okoliczności i dokumentowanie wypadku przy pracy. 8.4. Problematyka pojęcia „choroba zawodowa”. 8.4.1. Definicja choroby zawodowej. 8.4.2. Odpowiedzialność pracodawcy za inne choroby pracownika niż zawodowe. 8.5. Rozpoznanie i dokumentowanie choroby zawodowej. 8.6. Prewencja jako podstawowy cel regulacji wypadków przy pracy i chorób zawodowych w prawie pracy. 8.7. Wpływ wypadków przy pracy i chorób zawodowych na trwający stosunek pracy i na rozwiązanie stosunku pracy. 8.7.1. Przeniesienie do innej pracy. 8.7.2. Dodatek wyrównawczy. 8.7.3. Ochrona trwałości stosunku pracy po wypadku przy pracy lub w związku z chorobą zawodową. 8.8. Odpowiedzialność za skutki wypadków przy pracy i chorób zawodowych. 8.8.1. Różne rodzaje odpowiedzialności w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową. 8.8.2. Odpowiedzialność pracodawcy na podstawie kodeksu pracy. 8.8.3. Odpowiedzialność pracodawcy na podstawie prawa cywilnego. 8.8.4. Odpowiedzialność pracownika. 8.9. Skutki w zakresie ubezpieczeń społecznych. 8.9.1. Ubezpieczenie wypadkowe a obowiązki i prawa pracodawców. 8.9.2. Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego. ROZDZIAŁ 9. Ochrona pracy kobiet i rodzicielstwa we współczesnym prawie pracy. 9.1. Uwagi wstępne. 9.2. Współczesne źródła ochrony rodzicielstwa. 9.3. Rodzaje uprawnień związanych z rodzicielstwem. 9.3.1. Uprawnienia pracujących rodziców związane z ciążą. 9.3.1.1. Prace wzbronione kobietom w ciąży i kobietom karmiącym. 9.3.1.2. Ochrona przed wypowiedzeniem. 9.3.1.3. Przedłużenie umowy do momentu porodu. 9.3.1.4. Dozwolone modyfikacje czasu pracy i miejsca pracy. 9.3.2. Urlop macierzyński. 9.3.3. Urlop rodzicielski. 9.3.4. Urlop wychowawczy. 9.3.5. Urlop ojcowski. 9.3.6. Uprawnienia związane z przysposobieniem dziecka. 9.3.7. Uprawnienia związane ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem do lat 14. 9.3.7.1. Zwolnienie na opiekę. 9.3.7.2. Zasiłek opiekuńczy. 9.3.8. Przerwa na karmienie. 9.4. Zasiłek macierzyński. 9.4.1. Źródła prawa do zasiłku macierzyńskiego. 9.4.1.1. Regulacje prawnomiędzynarodowe i unijne. 9.4.1.2. Regulacja krajowa. 9.4.2. Przesłanki udzielenia ochrony w postaci zasiłku macierzyńskiego oraz funkcje zasiłku macierzyńskiego. 9.4.3. Prawo do zasiłku macierzyńskiego w ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. 9.4.3.1. Podmioty uprawnione do zasiłku macierzyńskiego. 9.4.3.2. Prawo pierwotne i wtórne do zasiłku macierzyńskiego. 9.4.3.3. Warunki nabycia i realizacji prawa do zasiłku macierzyńskiego. 9.4.3.4. Wymiar i wysokość zasiłku macierzyńskiego. ROZDZIAŁ 10. Zatrudnienie i ochrona młodocianych oraz dzieci. 10.1. Uwagi wstępne. 10.2. Prawo polskie – rys historyczny. 10.3. Pojęcie pracownika młodocianego. 10.4. Skutki prawne zawarcia umowy o pracę wbrew przepisom kodeksu pracy. 10.5. Przygotowanie zawodowe młodocianych. 10.5.1. Uwagi wstępne. 10.5.2. Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego. 10.5.2.1. Nauka zawodu. 10.5.2.2. Przyuczenie do wykonania określonej pracy. 10.6. Zatrudnianie młodocianych przy wykonywaniu lekkich prac. 10.7. Urlopy młodocianych. 10.8. Szczególna ochrona zdrowia młodocianych. 10.9. Zatrudnianie dzieci. ROZDZIAŁ 11. Ochrona osób niepełnosprawnych a bariery społeczne. 11.1. Uwagi wstępne. 11.2. Status osób niepełnosprawnych. Wybrane zagadnienia. 11.3. Pojęcie osoby niepełnosprawnej w kategoriach prawnych, medycznych i społecznych. 11.4. Zatrudnianie osób niepełnosprawnych a funkcja ochronna polskiego prawa pracy. 11.5. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 12. Ochrona roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. 12.1. Uwagi wstępne. 12.2. Zakres podmiotowy ochrony roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. 12.3. Przesłanki niewypłacalności pracodawcy. 12.4. Zakres przedmiotowy ochrony roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. 12.5. Tryb zaspokajania roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. 12.6. Organizacja i finansowanie Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. 12.7. Tryb dochodzenia roszczeń. 12.8. System przywileju pierwszeństwa. ROZDZIAŁ 13. Odpowiedzialność stron stosunku pracy. 13.1. Odpowiedzialność pracodawcy – zagadnienia wprowadzające. 13.1.1. Pojęcie odpowiedzialności pracodawcy. 13.1.2. Zdolność pracodawcy do ponoszenia odpowiedzialności w sferze prawa pracy. 13.2. Odpowiedzialność majątkowa pracodawcy. 13.2.1. Uwagi wstępne. 13.2.2. Ogólna charakterystyka systemu odpowiedzialności majątkowej pracodawcy w kodeksie pracy. 13.2.2.1. Limitowanie odpowiedzialności jako założenie systemu odpowiedzialności majątkowej pracodawcy w kodeksie pracy. 13.2.2.2. Charakter prawny odpowiedzialności majątkowej pracodawcy uregulowanej w kodeksie pracy. 13.2.3. Odpowiedzialność na podstawie przepisów kodeksu cywilnego. 13.2.3.1. Stosowanie przepisów reżimu kontraktowego cywilnej odpowiedzialności odszkodowawczej do stosunku pracy. 13.2.3.1.1. Dopuszczalność stosowania przepisów reżimu kontraktowego cywilnej odpowiedzialności odszkodowawczej. 13.2.3.1.2. Stosowanie przepisów kodeksu cywilnego o odpowiedzialności kontraktowej do stosunku pracy w praktyce orzeczniczej Sądu Najwyższego. 13.2.3.2. Przepisy o czynach niedozwolonych jako podstawa odpowiedzialności pracodawcy w praktyce stosowania prawa. 13.2.3.2.1. Dopuszczalność wywodzenia przeciwko pracodawcy roszczeń na podstawie przepisów deliktowego reżimu cywilnej odpowiedzialności odszkodowawczej. 13.2.3.2.2. Stosowanie przepisów o czynach niedozwolonych w ramach tzw. odpowiedzialności uzupełniającej. 13.2.3.2.2.1. Przypadki, w których judykatura uznaje stosowanie przepisów o czynach niedozwolonych w ramach odpowiedzialności uzupełniającej za dopuszczalne. 13.2.3.2.2.2. Odpowiedzialność deliktowa w ramach modelu odpowiedzialności „uzupełniającej”. 13.2.3.2.3. Odpowiedzialność Skarbu Państwa w przypadku pracodawców „publicznych”. 13.3. Odpowiedzialność karna pracodawcy. 13.3.1. Dobra prawne chronione przez socjalne prawo karne. 13.3.2. Pracodawca jako podmiot czynu zabronionego. 13.3.3. Prawa pracownika wynikające ze stosunku pracy jako przedmiot ochrony prawnokarnej. 13.3.4. Prawo do legalnego zatrudnienia. 13.3.4.1. Prawo do zatrudnienia zgodnego z przepisami prawa. 13.3.4.2. Wolność od pracy przymusowej. 13.3.4.3. Wolność od handlu ludźmi. 13.3.5. Prawo pracownika do poszanowania dóbr osobistych. 13.3.6. Prawo do równego traktowania. 13.3.7. Prawo do wynagrodzenia. 13.3.8. Prawo do wypoczynku. 13.3.9. Prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. 13.3.10. Obowiązek pracodawcy zaspokajania potrzeb socjalno-bytowych pracowników. 13.3.11. Ochrona trwałości stosunku pracy. 13.3.12. Ochrona pracy pracowników – rodziców i młodocianych. 13.3.13. Obowiązki związane z prowadzeniem dokumentacji. 13.3.14. Wykroczenia związane z zatrudnieniem tymczasowym. 13.3.15. Karnoprawna reakcja na czyn zabroniony. 13.3.15.1. Kary za przestępstwa. 13.3.15.2. Środki karne i inne środki reakcji karnej stosowane wobec sprawców przestępstw. 13.3.15.3. Odpowiedzialność karna pracodawcy będącego podmiotem zbiorowym. 13.3.15.4. Środki reakcji karnej w sprawach o wykroczenia. 13.3.16. Zbieg przepisów oraz przestępstw. 13.4. Odpowiedzialność porządkowa pracownika. 13.4.1. Uwagi wstępne. 13.4.2. Charakter przepisów regulujących odpowiedzialność porządkową. 13.4.3. Zakres podmiotowy. 13.4.4. Przesłanki odpowiedzialności porządkowej. 13.4.4.1. Rodzaje naruszeń. 13.4.4.2. Bezprawność zachowania. 13.4.4.3. Wina. 13.4.5. Rodzaje kar. 13.4.6. Tryb nałożenia kary. 13.4.6.1. Terminy. 13.4.6.2. Wysłuchanie pracownika. 13.4.6.3. Zawiadomienie o zastosowaniu kary. 13.4.7. Tryb weryfikacji zastosowanej kary. 13.4.7.1. Sprzeciw. 13.4.7.2. Odwołanie do sądu. 13.4.8. Zatarcie kary. 13.5. Odpowiedzialność materialna pracownika. 13.5.1. Uwagi wstępne. 13.5.1.1. Odpowiedzialność „materialna” pracownika – uwagi terminologiczne. 13.5.1.2. Funkcje odpowiedzialności materialnej. 13.5.1.3. Źródła i zakres regulacji odpowiedzialności materialnej. 13.5.1.4. Systematyka regulacji odpowiedzialności materialnej. 13.5.2. Odpowiedzialność na zasadach ogólnych (art. 114–122 k.p.). 13.5.2.1. Uwagi wstępne. 13.5.2.2. Bezprawność. 13.5.2.2.1. Katalog obowiązków pracowniczych w ogólności. 13.5.2.2.2. Niewykonanie i nienależyte wykonanie obowiązków przez pracownika. 13.5.2.2.3. Okoliczności wyłączające bezprawność. 13.5.2.3. Wina. 13.5.2.3.1. Treść i znaczenie przesłanki winy. 13.5.2.3.2. Wina nieumyślna. 13.5.2.3.3. Wina umyślna. 13.5.2.3.4. Okoliczności wyłączające winę. 13.5.2.4. Szkoda. 13.5.2.4.1. Pojęcie szkody. 13.5.2.4.2. Szkoda prawnie relewantna w ramach odpowiedzialności materialnej pracowników. 13.5.2.4.3. Ograniczenie odpowiedzialności. 13.5.2.5. Związek przyczynowy. 13.5.2.5.1. Przyczynienie się do szkody przez pojedynczego pracownika. 13.5.2.5.2. Przyczynienie się do szkody przez większą liczbę osób. 13.5.2.6. Sposób naprawienia szkody. 13.5.2.6.1. Restytucja naturalna. 13.5.2.6.2. Odszkodowanie. 13.5.2.6.2.1. Moment ustalenia wysokości odszkodowania. 13.5.2.6.2.2. Ustawowe ograniczenie wysokości odszkodowania. 13.5.2.6.2.3. Ograniczenie wysokości odszkodowania w wewnątrzzakładowych źródłach prawa pracy i umowie o pracę. 13.5.2.7. Ciężar dowodu. 13.5.2.8. Szkoda wyrządzona osobie trzeciej. 13.5.2.8.1. Uwagi wstępne. 13.5.2.8.2. Związek między wykonywaniem obowiązków pracowniczych a wyrządzoną szkodą. 13.5.2.8.3. Dopuszczalność dochodzenia odszkodowania przez osobę trzecią od pracownika. 13.5.2.8.4. Roszczenie regresowe pracodawcy w stosunku do pracownika sprawcy szkody. 13.5.3. Odpowiedzialność za mienie powierzone. 13.5.3.1. Uwagi wstępne. 13.5.3.3. Szkoda w mieniu powierzonym. 13.5.3.4. Uwolnienie od odpowiedzialności. 13.5.3.5. Wspólna odpowiedzialność materialna.

Zawiera: SŁOWO WSTĘPNE. ROZDZIAŁ 1. Pojęcie europejskiego prawa pracy. 1.1. Prawo pracy Rady Europy i prawo pracy Unii Europejskiej. 1.2. Uwagi terminologiczne i próba definicji. 1.3. Charakter prawny aktów prawa europejskiego. 1.4. Hierarchia źródeł prawa europejskiego. ROZDZIAŁ 2. Funkcje europejskiego prawa pracy. 2.1. Pojęcie funkcji prawa pracy i ich znaczenie dla analizy systemu normatywnego. 2.2. Systemowe usytuowanie europejskiego prawa pracy i jego funkcja integracyjna. 2.3. Ochronna funkcja europejskiego prawa pracy. 2.4. Funkcja organizacyjna europejskiego prawa pracy. 2.5. Funkcja rozdzielcza (dystrybutywna) europejskiego prawa pracy. 2.6. Funkcja wychowawcza. ROZDZIAŁ 3. Geneza i ewolucja europejskiego prawa pracy. 3.1. Unia Europejska. 3.1.1. Uwagi wstępne. 3.1.2. Traktaty rzymskie. 3.1.3. Program akcji społecznej z 1972 r. 3.1.4. Jednolity Akt Europejski. 3.1.5. Program Akcji Społecznej z 1989 r. 3.1.6. Traktat z Maastricht i Porozumienie w sprawie polityki społecznej. 3.1.7. Traktat z Amsterdamu. 3.1.8. Traktat z Nicei i Karta praw podstawowych Unii Europejskiej. 3.1.9. Zielona Księga z 2006 r. oraz Odnowiona agenda społeczna z 2008 r. 3.1.10. Traktat z Lizbony (w kontekście wystąpienia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej). 3.2. Rada Europy. 3.2.1. Uwagi wstępne. 3.2.2. Kodyfikacja prawa pracy Rady Europy w ramach procesu kodyfikacji europejskiego prawa socjalnego. ROZDZIAŁ 4. Źródła europejskiego prawa pracy. 4.1. Unia Europejska. 4.1.1. Wstęp. 4.1.2. Pierwotne prawo pracy Unii Europejskiej. 4.1.2.1. Uwagi wstępne. 4.1.2.2. Podstawowe swobody Unii Europejskiej. 4.1.2.3. Zakazy dyskryminacji. 4.1.2.4. Normy kompetencyjne będące podstawą stanowienia przepisów prawa pracy. 4.1.2.5. Karta praw podstawowych Unii Europejskiej. 4.1.2.6. Wspólnotowa Karta Socjalnych Praw Podstawowych Pracowników. 4.1.2.7. Ogólne zasady prawa. 4.1.3. Wtórne prawo pracy Unii Europejskiej. 4.1.4. Umowy międzynarodowe. 4.1.5. Umowy zbiorowe. 4.2. Rada Europy. 4.2.1. Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. 4.2.1.1. Uwagi wstępne. 4.2.1.2. Prawa socjalne związane z prawami pracowniczymi w postanowieniach Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. 4.2.1.3. Prawa socjalne związane z prawami pracowniczymi w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. 4.2.1.3.1. Zakaz niewolnictwa i pracy przymusowej. 4.2.1.3.2. Dostęp do zatrudnienia i awansu. 4.2.1.3.3. Prawo do słusznej płacy. 4.2.1.3.4. Poszanowanie życia prywatnego pracownika. 4.2.1.3.5. Zakaz dyskryminacji w zatrudnieniu. 4.2.1.3.6. Wolność stowarzyszania się. 4.2.2. Europejska Karta Społeczna. 4.2.2.1. System Europejskiej Karty Społecznej. 4.2.2.2. Kategorie praw chronionych w systemie Europejskiej Karty Społecznej. 4.2.2.3. Charakter i zakres zobowiązań państw-stron w systemie Europejskiej Karty Społecznej. 4.2.3. Inne źródła europejskiego prawa pracy w ramach Rady Europy. 4.2.3.1. Europejski Kodeks Zabezpieczenia Społecznego. 4.2.3.2. Inne konwencje Rady Europy o charakterze koordynacyjnym. ROZDZIAŁ 5. Stanowienie prawa pracy w Unii Europejskiej. 5.1. Ogólne zagadnienia dotyczące kompetencji w zakresie stanowienia prawa, ze szczególnym uwzględnieniem prawa pracy. 5.2. Stanowienie europejskiego prawa pracy w ramach kształtowania polityki społecznej (art. 153 TFUE). 5.2.1. Kompetencja w zakresie wspierania i uzupełniania działań państw członkowskich - uwagi wstępne. 5.2.2. Przedmiot kompetencji dotyczącej wspierania i uzupełniania działań państw członkowskich. 5.2.3. Podmioty kompetencji oraz środki. 5.2.4. Postępowanie w przedmiocie wykonania kompetencji. 5.2.5. Udział partnerów społecznych w wykonywaniu dyrektyw wydanych na podstawie kompetencji z art. 153 TFUE. 5.3. Udział partnerów społecznych w stanowieniu przepisów prawa pracy. 5.4. Pozostałe kompetencje w zakresie stanowienia europejskiego prawa pracy. ROZDZIAŁ 6. Stosowanie europejskiego prawa pracy. 6.1. Stosowanie postanowień prawa Rady Europy. 6.1.1. Charakter prawny norm prawa pracy stanowionych w ramach systemu Rady Europy. 6.1.2. Europejski Komitet Praw Społecznych jako najważniejszy organ stosujący postanowienia Europejskiej Karty Społecznej i zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej. 6.2. Stosowanie prawa Unii Europejskiej. 6.2.1. Zasady stosowania prawa Unii Europejskiej. 6.2.2. Zasada pierwszeństwa stosowania prawa unijnego przed prawem państw członkowskich. 6.2.3. Zasada równości (zakazu dyskryminacji). 6.2.4. Zasada proporcjonalności. 6.2.5. Zasada efektywności. 6.2.6. Zasada ochrony praw podstawowych. 6.2.7. Reguły interpretacyjne w toku stosowania przepisów prawa unijnego. 6.2.8. Trybunał Sprawiedliwości jako najważniejszy podmiot odpowiedzialny za stosowanie prawa Unii Europejskiej. ROZDZIAŁ 7. Wolność pracy a prawo do pracy. 7.1. Uwagi wstępne. 7.2. Prawo Rady Europy. 7.2.1. Część I pkt 1 EKS. 7.2.2. Prawo do pracy z art. 1 EKS - uwagi wstępne. 7.2.3. Zobowiązanie do prowadzenia polityki zatrudnienia (art. 1 pkt 1 EKS). 7.2.4. Prawo do zarabiania na życie przez pracę swobodnie wybraną (art. 1 pkt 2 EKS). 7.2.4.1. Uwagi wstępne. 7.2.4.2. Zakaz dyskryminacji. 7.2.4.3. Zakaz pracy przymusowej lub obowiązkowej. 7.2.4.4. Zawieszenie i ograniczenie prawa do zarabiania na życie przez pracę swobodnie wybraną. 7.2.5. Prawo dostępu do bezpłatnych służb zatrudnienia (art. 1 pkt 3 EKS). 7.2.6. Obowiązek zapewnienia lub popierania odpowiedniego poradnictwa zawodowego, szkolenia i readaptacji zawodowej (art. 1 pkt 4 EKS). 7.3. Prawo Unii Europejskiej. 7.3.1. Wolność wyboru zawodu i prawo do podejmowania pracy (art. 15 ust. 1 KPP). 7.3.2. Zakaz pracy przymusowej lub obowiązkowej. 7.3.3. Swoboda przepływu pracowników. 7.3.3.1. Swoboda przepływu pracowników (art. 45 ust. 1 TFUE). 7.3.3.2. Swoboda poszukiwania zatrudnienia, wykonywania pracy, korzystania z prawa przedsiębiorczości oraz świadczenia usług w każdym państwie członkowskim (art. 15 ust. 2 KPP). 7.3.4. Prawo obywateli państw trzecich do takich samych warunków pracy, z jakich korzystają obywatele Unii (art. 15 ust. 3 KPP). 7.3.5. Prawo dostępu do pośrednictwa pracy (art. 29 KPP). 7.3.6. Ochrona w przypadku nieuzasadnionego zwolnienia z pracy (art. 30 KPP). ROZDZIAŁ 8. Swoboda przepływu pracowników. 8.1. Uwagi wstępne. 8.2. Prawo Rady Europy. 8.3. Prawo Unii Europejskiej. 8.3.1. Zakres podmiotowy swobody przepływu pracowników. 8.3.1.1. Pojęcie „pracownik” w rozumieniu art. 45 TFUE. 8.3.1.2. Członkowie rodziny. 8.3.1.3. Pracodawcy i agencje zatrudnienia. 8.3.2. Gwarancje swobody przepływu pracowników. 8.3.2.1. Zakaz dyskryminacji ze względu na przynależność państwową. 8.3.2.2. Zakaz stosowania regulacji utrudniającej lub zniechęcającej obywateli Unii Europejskiej do skorzystania ze swobody przepływu pracowników. 8.3.2.3. Adresaci nakazu równego traktowania. 8.3.2.4. Zakaz dyskryminacji członków rodziny pracownika. 8.3.2.5. Środki ułatwiające korzystanie z praw przyznanych pracownikom w kontekście swobodnego przepływu pracowników. 8.3.3. Szczególne prawa dotyczące swobody przepływu pracowników (art. 45 ust. 3 TFUE). 8.3.3.1. Prawo ubiegania się o rzeczywiście oferowane miejsca pracy. 8.3.3.2. Prawo swobodnego przemieszczania się po terytorium państw członkowskich w celu ubiegania się o rzeczywiście oferowane miejsca pracy oraz podjęcia pracy. 8.3.3.3. Prawo przebywania w jednym z państw członkowskich w celu podjęcia tam pracy. 8.3.3.4. Prawo pozostawania na terytorium państwa członkowskiego po ustaniu zatrudnienia. 8.3.3.5. Ograniczenia praw z art. 45 ust. 3 TFUE uzasadnione względami porządku publicznego, bezpieczeństwa publicznego i zdrowia publicznego. 8.3.4. Zatrudnienie w administracji publicznej. 8.3.5. Instrumenty prawne wspierające swobodę przepływu pracowników. 8.3.5.1. Europejska sieć EURES. 8.3.5.2. Uznawanie kwalifikacji zawodowych. 8.3.5.3. Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego. 8.4. Implementacja standardów europejskich do polskiego systemu prawa pracy. ROZDZIAŁ 9. Delegowanie pracowników a migracja pracowników w ramach świadczenia usług. 9.1. Fundamentalne swobody związane z przemieszczaniem się osób (swobody osobowe). 9.2. Delegowanie pracowników jako jedna z fundamentalnych swobód jednolitego rynku (pracownicy migrujący a pracownicy delegowani). 9.3. Stan prawny. 9.3.1. Cel wydania dyrektywy 96/71/WE. 9.3.2. Dyrektywa 2014/67/UE. 9.4. Podstawa prawna uregulowania statusu pracowników delegowanych - dwa modele delegowania w oparciu o czynniki konkurencji. 9.5. Zakres i legalne definicje. 9.5.1. Pojęcie przedsiębiorstwa delegującego. 9.5.2. Wyłączenia. 9.5.3. Pojęcie pracownika delegowanego. 9.5.4. Rzeczywista więź stosunku pracy. 9.6. Konstrukcja prawna delegowania. 9.6.1. Podstawowe formy delegowania. 9.6.2. Przesłanki prawidłowego delegowania. 9.6.3. Dwa modele delegowania w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości. 9.7. Warunki zatrudnienia pracowników delegowanych. 9.7.1. Źródła regulacji warunków pracy oraz zastosowanie układów zbiorowych pracy do pracowników delegowanych. 9.7.2. Normy wymuszające swoje zastosowanie. 9.7.3. Środki kontroli i wzmacniające. 9.8. Implementacja. ROZDZIAŁ 10. Obowiązek informowania pracowników o warunkach umowy o pracę (stosunku pracy). 10.1. Prawo pierwotne. 10.2. Prawo wtórne - dyrektywa 91/533/EWG. 10.2.1. Zakres podmiotowy obowiązku informacyjnego i jego dopuszczalne ograniczenia. 10.2.2. Rodzaje informacji przekazywanych pracownikom podlegającym dyrektywie. 10.2.3. Sposób i termin realizacji obowiązku informacyjnego wynikającego z dyrektywy. 10.2.4. Skutki niedopełnienia lub niewłaściwego dopełnienia obowiązków wskazanych w dyrektywie. 10.2.5. Implementacja w prawie polskim. ROZDZIAŁ 11. Nietypowe stosunki pracy. 11.1. Prawo pierwotne. 11.2. Prawo wtórne. 11.2.1. Umowa o pracę na czas określony - dyrektywa 99/70/WE. 11.2.1.1. Cel i zakres dyrektywy. 11.2.1.2. Zakaz dyskryminacji pracowników zatrudnionych na czas określony. 11.2.1.3. Zapobieganie nadużyciom w stosowaniu umów / stosunku pracy na czas określony. 11.2.1.4. Obowiązki informacyjne pracodawcy. 11.2.1.5. Wprowadzanie w życie porozumienia ramowego w państwach członkowskich. 11.2.1.6. Implementacja dyrektywy 99/70/WE do polskiego porządku prawnego. 11.2.2. Praca tymczasowa - dyrektywa 2008/104/WE. 11.2.2.1. Cel i zakres zastosowania dyrektywy. 11.2.2.2. Zatrudnienie i warunki pracy pracowników tymczasowych. 11.2.2.3. Zasada równego traktowania pracowników tymczasowych. 11.2.2.4. Dostęp do zatrudnienia, pomieszczeń pracowniczych i kształcenia zawodowego. 11.2.2.5. Reprezentacja pracowników tymczasowych i obowiązek informacyjny przedsiębiorstwa użytkownika wobec przedstawicieli pracowników. 11.2.2.6. Obowiązki państw członkowskich w związku z wdrożeniem dyrektywy do wewnętrznych porządków prawnych. 11.3. Implementacja dyrektywy 2008/104/WE do polskiego porządku prawnego. ROZDZIAŁ 12. Przejście przedsiębiorstwa, zakładu lub ich części. 12.1. Cel i zakres regulacji prawnej przejścia przedsiębiorstwa lub zakładu. 12.2. Podmiotowy zakres stosowania dyrektywy 2001/23/WE. 12.3. Pojęcie przejścia przedsiębiorstwa, zakładu lub ich części. 12.3.1. Uwagi wstępne. 12.3.2. Przejście jako zdarzenie faktyczne. 12.3.3. Prawny element przejścia. 12.4. Automatyzm prawny skutków transferu. 12.5. Prawa i obowiązki objęte transferem. 12.5.1. Uwagi wstępne. 12.5.2. Warunki zatrudnienia wynikające z porozumień zbiorowych. 12.5.3. Zakres przedmiotowy praw i obowiązków objętych zasadą kontynuacji. 12.6. Dopuszczalność rozwiązania stosunku pracy i zmiany warunków zatrudnienia w związku z transferem. 12.7. Transfer w związku z postępowaniem upadłościowym. 12.8. Skutki prawne transferu w zbiorowych stosunkach pracy. ROZDZIAŁ 13. Zasady równego traktowania i zakazu dyskryminacji. 13.1. Uwagi wstępne. 13.2. Zasady równego traktowania i zakazu dyskryminacji na gruncie regulacji prawnych Rady Europy. 13.3. Zasady równego traktowania i zakazu dyskryminacji w prawie Unii Europejskiej. 13.3.1. Uwagi wstępne. 13.3.2. Koncepcje zasady równości i niedyskryminacji na gruncie prawa Unii Europejskiej. 13.3.3. Formy dyskryminacji. 13.3.3.1. Wstęp. 13.3.3.2. Dyskryminacja bezpośrednia. 13.3.3.3. Dyskryminacja pośrednia. 13.3.3.4. Molestowanie. 13.3.4. Polecenie dyskryminacji. 13.4. Prawnie zabronione kryteria różnicowania. 13.5. Zakres podmiotowy zakazu dyskryminacji na gruncie prawa unijnego. 13.6. Zakres przedmiotowy zakazu dyskryminacji na gruncie prawa unijnego. 13.7. Zakaz dyskryminacji ze względu na wynagrodzenie na gruncie prawa unijnego. 13.8. Kontratypy zakazu dyskryminacji na gruncie prawa unijnego. 13.9. Racjonalne usprawnienia dla osób z niepełnosprawnościami. 13.10. Środki ochrony przed dyskryminacją na gruncie prawa unijnego. 13.11. Ocena implementacji postanowień antydyskryminacyjnych do prawa polskiego. ROZDZIAŁ 14. Wynagradzanie pracowników. 14.1. Uwagi wstępne. 14.2. Prawo do wynagrodzenia za pracę w dokumentach normatywnych Rady Europy. 14.2.1. Postanowienia Europejskiej Karty Społecznej. 14.2.2. „Godziwy poziom życia”. 14.2.3. Miara godziwego poziomu życia. 14.2.4. „Godziwość” wynagrodzenia w prawie polskim. 14.2.5. Zwiększone wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych. 14.2.6. Prawo mężczyzn i kobiet do równego wynagrodzenia za pracę. 14.2.7. Potrącenie z wynagrodzenia za pracę. 14.3. Pozostałe konwencje Rady Europy. 14.4. Wynagrodzenie za pracę w przepisach Unii Europejskiej. 14.4.1. Uwagi wstępne. 14.4.2. Prawo do wynagrodzenia a swoboda przepływu pracowników. 14.4.2.1. Prawo traktatowe. 14.4.2.2. Prawo wtórne. 14.4.2.3. Pojęcie „minimalna stawka wynagrodzenia” w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości. 14.4.3. Prawo do równych zasad wynagradzania zatrudnionych w pełnym i niepełnym wymiarze czasu pracy. 14.4.4. Zasada równości wynagrodzeń kobiet i mężczyzn. 14.4.4.1. Podstawa prawna zasady (prawo pierwotne). 14.4.4.2. Definicja wynagrodzenia. 14.4.4.3. Praca jednakowa i praca takiej samej wartości. 14.4.4.4. Prawo do równego wynagrodzenia (prawo wtórne). 14.5. Wspólnotowa Karta Podstawowych Praw Socjalnych Pracowników. 14.6. Prawo do wynagrodzenia w innych dokumentach Unii Europejskiej (zalecenia Komisji Europejskiej). ROZDZIAŁ 15. Czas pracy. 15.1. Uwagi wstępne. 15.2. Czas pracy w Europejskiej Karcie Społecznej. 15.3. Czas pracy w prawie pierwotnym Unii Europejskiej. 15.4. Czas pracy w prawie wtórnym Unii Europejskiej. 15.4.1. Rozwój regulacji europejskich z zakresu czasu pracy. 15.4.2. Zakres podmiotowy i przedmiotowy dyrektywy 2003/88/WE. 15.5. Pojęcie czasu pracy w prawie Unii Europejskiej. 15.6. Pojęcia związane z czasem pracy. 15.7. Okresy odpoczynku w prawie Unii Europejskiej. 15.8. Maksymalny wymiar czasu pracy w przepisach Unii Europejskiej. 15.9. Praca w porze nocnej. 15.10. Praca w niepełnym wymiarze czasu. 15.11. Szczególne regulacje czasu pracy. 15.11.1. Uwagi wstępne. 15.11.2. Czas pracy rybaków i marynarzy. 15.11.3. Czas pracy personelu lotniczego. 15.11.4. Czas pracy kierowców. 15.12. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 16. Ochrona zatrudnienia kierowców. 16.1. Uwagi wstępne. 16.2. Aspekty ogólnoteoretyczne zatrudnienia w sektorze transportu drogowego. 16.3. Prawna regulacja zatrudnienia kierowców w prawie unijnym - uwagi wstępne. 16.4. Czas pracy, przerwy i okresy odpoczynku kierowców w prawie unijnym. 16.4.1. Źródła regulacji czasu pracy, przerw i okresów odpoczynku kierowców w prawie unijnym. 16.4.2. Zakres regulacji rozporządzenia nr 561/2006. 16.4.3. Odpoczynek dobowy i tygodniowy przysługujący kierowcom wykonującym przewozy pojazdami podlegającymi przepisom rozporządzenia nr 561/2006. 16.4.4. Przerwy w prowadzeniu pojazdu przysługujące kierowcom wykonującym przewozy pojazdami podlegającymi przepisom rozporządzenia nr 561/2006. 16.4.5. Dobowy i tygodniowy czas prowadzenia pojazdu. 16.4.6. Zakres podmiotowy i przedmiotowy dyrektywy 2002/15/WE. 16.5. Zatrudnienie kierowców w sektorze transportu międzynarodowego a normy kolizyjne prawa prywatnego. 16.6. Zatrudnienie kierowców w sektorze transportu międzynarodowego a prawodawstwo w przedmiocie delegowania pracowników. 16.7. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 17. Prawo do wypoczynku 17.1. Źródła prawa do wypoczynku w europejskim prawie pracy. 17.1.1. Akty prawne Unii Europejskiej i inne dokumenty dotyczące prawa do wypoczynku. 17.1.1.1. Prawo pierwotne i inne dokumenty. 17.1.1.2. Prawo wtórne. 17.1.2. Znaczenie prawodawstwa Międzynarodowej Organizacji Pracy oraz Europejskiej Karty Socjalnej Rady Europy dla rozwoju i określenia treści prawa do wypoczynku w regulacjach unijnych. 17.1.3. Wpływ europejskiego prawa pracy na krajowe porządki prawne w obszarze prawa do wypoczynku - rola dyrektyw dotyczących prawa do wypoczynku. 17.2. Cele i zasady europejskiego prawa pracy w zakresie regulacji prawa do wypoczynku. 17.3. Prawo do wypoczynku w europejskim prawie pracy - istota i pojęcie. 17.3.1. Ujęcie negatywne - normatywne. 17.3.2. Ujęcie pozytywne - doktrynalne. 17.3.3. Czas pracy a okres odpoczynku - problem dychotomii pojęć. 17.4. Uprawnienia związane z realizacją prawa do wypoczynku w europejskim prawie pracy. 17.4.1. Zakres podmiotowy i przedmiotowy regulacji zawartej w dyrektywie 2003/88/WE. 17.4.2. Przerwa na odpoczynek. 17.4.3. Minimalny dobowy odpoczynek. 17.4.4. Minimalny tygodniowy okres odpoczynku. 17.4.5. Coroczny płatny urlop wypoczynkowy. 17.4.6. Odstępstwa i wyjątki od stosowania minimalnych gwarancji w zakresie prawa do wypoczynku. ROZDZIAŁ 18. Ochrona kobiet i rodzicielstwa. 18.1. Uwagi wstępne. 18.2. Europejska Karta Społeczna. 18.3. Dyrektywy Unii Europejskiej. 18.3.1. Uwagi wstępne. 18.3.2. Dyrektywa 92/85/EWG. 18.3.3. Dyrektywa 2010/18/UE. 18.3.4. Dyrektywa 2006/54/WE. 18.4. Karta praw podstawowych Unii Europejskiej (art. 33 ust. 2). 18.5. Regulacje polskie. ROZDZIAŁ 19. Ochrona pracy młodocianych i dzieci. 19.1. Praca ludzi młodych w Europie. 19.2. Prawo dzieci i młodocianych do ochrony według art. 7 EKS/ZEKS. 19.2.1. Uwagi wstępne. 19.2.2. Minimalny wiek dopuszczenia do pracy. 19.2.3. Realizacja prawa do nauki. 19.2.4. Czas pracy pracowników młodocianych. 19.2.5. Prawo do godziwego wynagrodzenia. 19.2.6. Prawo do urlopu wypoczynkowego. 19.2.7. Badania lekarskie. 19.2.8. Ochrona przed zagrożeniami fizycznymi i moralnymi. 19.3. Dyrektywa 94/33/WE. 19.3.1. Uwagi wstępne. 19.3.2. Ratio legis dyrektywy. 19.3.3. Zakres podmiotowy. 19.3.4. Zakres przedmiotowy. 19.3.5. Podsumowanie. 19.4. Zakaz pracy dzieci i ochrona młodocianych w pracy na podstawie art. 32 KPP. 19.4.1. Uwagi wstępne. 19.4.2. Zakres przedmiotowy. 19.4.3. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 20. Ochrona pracowników niepełnosprawnych. 20.1. Uwagi wstępne. 20.2. Ogólna charakterystyka aktów prawa unijnego dotyczących ochrony osób niepełnosprawnych. 20.2.1. Prawo pierwotne. 20.2.2. Prawo wtórne. 20.3. Wybrane kwestie szczegółowe dotyczące ochrony pracowników niepełnosprawnych. 20.3.1. Definicja niepełnosprawności. 20.3.2. Ochrona pracowników niepełnosprawnych przed dyskryminacją. 20.3.3. Prawo do pracy osób niepełnosprawnych. 20.3.4. Środki służące wyrównywaniu szans zatrudniania osób niepełnosprawnych. 20.4. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 21. Ochrona roszczeń pracowników w razie niewypłacalności pracodawcy. 21.1. Cele i zakres ochrony roszczeń pracowników w razie niewypłacalności pracodawcy. 21.2. Niewypłacalność pracodawcy. 21.3. Zasięg podmiotowy ochrony roszczeń. 21.4. Zakres przedmiotowy ochrony roszczeń. 21.4.1. Rodzaje roszczeń chronionych. 21.4.2. Ograniczenia ochrony roszczeń. 21.4.2.1. Uwagi wstępne. 21.4.2.2. Ograniczenia temporalne. 21.4.2.3. Ograniczenia co do wysokości wypłacanych świadczeń. 21.4.3. Świadczenia z tytułu zabezpieczenia społecznego. 21.4.4. Wyłączenia przewidziane w art. 12 dyrektywy 2008/94/WE. 21.5. Ustrój instytucji gwarancyjnej oraz jej właściwość w sprawach transgranicznych stosunków pracy. ROZDZIAŁ 22. Zwolnienia pracowników. 22.1. Uwagi wstępne. 22.2. Europejska Karta Społeczna i zrewidowana Europejska Karta Społeczna. 22.3. Ochrona trwałości stosunku pracy w prawie Unii Europejskiej. 22.3.1. Karta praw podstawowych Unii Europejskiej. 22.3.1.1. Uwagi wstępne. 22.3.1.2. Zakres podmiotowy i przedmiotowy Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. 22.3.1.3. Protokół nr 30 w sprawie stosowania Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. 22.3.2. Pojęcie zwolnienia grupowego. 22.3.3. Zakres podmiotowy zwolnień grupowych. 22.3.4. Informacja i konsultacja pracowników. 22.3.5. Procedura zwolnień grupowych. ROZDZIAŁ 23. Bezpieczeństwo i higiena pracy. 23.1. Prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w świetle Europejskich Kart Społecznych Rady Europy. 23.1.1. Uwagi wstępne. 23.1.2. Ustanowienie przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. 23.1.3. Zapewnienie środków kontroli stosowania przepisów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. 23.1.4. Konsultacje z organizacjami pracodawców i pracowników. 23.1.5. Stworzenie spójnej polityki krajowej w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. 23.1.6. Popieranie rozwoju służb medycyny pracy. 23.2. Bezpieczeństwo i higiena pracy w prawie Unii Europejskiej. 23.2.1. Źródła prawa pierwotnego - ewolucja przepisów. 23.2.2. Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (art. 153). 23.2.3. Karta praw podstawowych Unii Europejskiej (art. 31 ust. 1). 23.3. Źródła prawa wtórnego. 23.3.1. Dyrektywa 89/391/EWG. 23.3.1.1. Uwagi wstępne. 23.3.1.2. Zakres stosowania dyrektywy 89/391/EWG. 23.3.1.3. Obowiązki pracodawcy. 23.3.1.3.1. Generalny obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników. 23.3.1.3.2. Ogólne obowiązki pracodawcy. 23.3.1.3.3. Obowiązek wyznaczenia osób lub służb do pełnienia zadań w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. 23.3.1.3.4. Obowiązki dotyczące udzielania pierwszej pomocy, zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników. 23.3.1.3.5. Obowiązki informacyjne. 23.3.1.3.6. Obowiązki dotyczące konsultacji i partycypacji pracowniczej. 23.3.1.3.7. Obowiązek zapewnienia szkoleń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. 23.3.1.4. Obowiązki pracownika. 23.3.1.5. Obowiązki państwa. 23.3.1.6 Dyrektywy szczegółowe do dyrektywy 89/391/EWG. 23.3.2. Inne źródła prawa wtórnego. ROZDZIAŁ 24. Szkolenia zawodowe. 24.1. Uwagi wstępne. 24.2. Polityka Rady Europy. 24.3. Standardy Unii Europejskiej. 24.4. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 25. Europejskie zbiorowe prawo pracy. 25.1. System europejskiego zbiorowego prawa pracy. 25.1.1. Wybrane koncepcje teoretyczne. 25.1.2. Charakterystyka źródeł prawa. 25.1.3. Rozwój europejskiego dialogu społecznego. 25.2. Prawo do zrzeszania się. 25.3. Prawo do rokowań zbiorowych. 25.3.1. Prawo unijne. 25.3.2. Prawo Rady Europy. 25.4. Prawo do strajku. 25.4.1. Prawo wspólnotowe. 25.4.2. Rada Europy. 25.4.2.1. Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. 25.4.2.2. Europejska Karta Społeczna. 25.5. Prawo do informacji i konsultacji. 25.5.1. Unijne ramy prawne. 25.5.2. Europejskie rady zakładowe. 25.5.2.1. Sposób regulacji. 25.5.2.2. Problem autonomii woli stron. 25.5.2.3. Problem sankcji. 25.5.3. Rada zakładowa spółki europejskiej. 25.5.4. Europejskie spółdzielnie pracy. ROZDZIAŁ 26. Europejska polityka zatrudnienia a współpraca między publicznymi służbami zatrudnienia państw członkowskich. 26.1. Uwagi wstępne. 26.2. Prawo Rady Europy - Europejska Karta Społeczna 26.3. Prawo Unii Europejskiej. 26.3.1. Polityka zatrudnienia a kompetencje Unii. 26.3.2. Koordynowanie polityk zatrudnienia i wytyczne dla polityk zatrudnienia. 26.3.2.1. Otwarta metoda koordynacji a polityki zatrudnienia państw członkowskich. 26.3.2.2. Procedura opracowywania wytycznych dla polityk zatrudnienia oraz analizy ich realizacji. 26.3.2.3. Problematyka związania państw członkowskich wytycznymi dla polityk zatrudnienia. 26.3.2.4. Wytyczne dla polityk zatrudnienia na rok 2019. 26.3.3. Skoordynowana strategia dla zatrudnienia. 26.3.4. Wysoki poziom zatrudnienia. 26.3.5. Środki zachęcające. 26.3.6. Komitet ds. Zatrudnienia. WYKAZ SKRÓTÓW BIBLIOGRAFIA ORZECZNICTWO INDEKS RZECZOWY

Zawiera: SŁOWO WSTĘPNE. ROZDZIAŁ 1. Pojęcie międzynarodowego prawa pracy. 1.1. Uwagi wstępne. 1.2. Międzynarodowe prawo pracy. 1.3. Międzynarodowe publiczne prawo pracy. 1.3.1. Uwagi wstępne. 1.3.2. Międzynarodowe zbiorowe prawo pracy. 1.3.3. Międzynarodowe indywidualne prawo pracy. 1.3.4. Unijne prawo pracy. 1.4. Międzynarodowe prywatne prawo pracy. ROZDZIAŁ 2. Źródła międzynarodowego prawa pracy i ich wpływ na system prawa polskiego. 2.1. Źródła międzynarodowego prawa pracy. 2.1.1. Akty Organizacji Narodów Zjednoczonych. 2.1.2. Akty Międzynarodowej Organizacji Pracy. 2.1.2.1. Konstytucja Międzynarodowej Organizacji Pracy. 2.1.2.2. Konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy. 2.1.2.2.1. Cechy i charakter prawny. 2.1.2.2.2. Uchwalanie konwencji i zaleceń. 2.1.2.2.3. Nowelizacja konwencji i zaleceń. 2.1.2.2.4. Uchylenie, wycofanie i wypowiedzenie konwencji i zaleceń. 2.1.2.3. Inne akty Międzynarodowej Organizacji Pracy. 2.2. Wpływ źródeł międzynarodowego prawa pracy na system prawa polskiego. 2.2.1. Uwagi wstępne. 2.2.2. Ratyfikacja normy międzynarodowoprawnej jako formalna przesłanka jej wpływu na system prawa polskiego. 2.2.3. Liczba ratyfikowanych konwencji jako ilościowy miernik wpływu międzynarodowego prawa pracy na prawo polskie. 2.2.4. Merytoryczne oddziaływanie norm międzynarodowego prawa pracy na prawo polskie. ROZDZIAŁ 3. Międzynarodowa Organizacja Pracy - geneza, członkostwo, struktura, organy. 3.1. Geneza Międzynarodowej Organizacji Pracy. 3.2. Cele działania Międzynarodowej Organizacji Pracy w ujęciu historycznym. 3.3. Członkostwo w Międzynarodowej Organizacji Pracy. 3.4. Międzynarodowa Konferencja Pracy. 3.4.1. Zasady działania. 3.4.2. Uprawnienia. 3.5. Rada Administracyjna. 3.6. Międzynarodowe Biuro Pracy. 3.6.1. Organizacja. 3.6.2. Uprawnienia. 3.7. Pomoc techniczna. 3.8. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 4. Kontrola stosowania prawodawstwa Międzynarodowej Organizacji Pracy. 4.1. Uwagi wstępne. 4.2. Procedura związana z przyjęciem konwencji i zaleceń. 4.3. Kontrola ratyfikowanych konwencji. 4.4. Sprawozdania z nieratyfikowanych konwencji oraz zaleceń. 4.5. Kontrola nadzwyczajna. 4.6. Organy kontrolne Międzynarodowej Organizacji Pracy. 4.6.1. Uwagi wstępne. 4.6.2. Komisja Niezależnych Ekspertów do spraw Stosowania Konwencji i Zaleceń. 4.6.3. Komitet Konferencji do spraw Stosowania Konwencji i Zaleceń. 4.7. Kontrola konwencji dotyczących wolności związkowych. 4.8. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 5. Prawo do pracy. 5.1. Uwagi wstępne. 5.2. Prawo do pracy w dokumentach międzynarodowych. 5.2.1. Prawo do pracy jako prawo człowieka. 5.2.2. Prawo do pracy w dorobku Międzynarodowej Organizacji Pracy. 5.3. Materialny zakres prawa do pracy. 5.4. Prawo do pracy szczególnych grup społecznych w świetle prawa międzynarodowego. 5.5. Implementacja międzynarodowych regulacji prawa do pracy do polskiego systemu prawa pracy. 5.6. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 6. Wolność pracy i zakaz pracy przymusowej. 6.1. Uwagi wstępne. 6.2. Wybrane płaszczyzny badania zjawiska wolności pracy. 6.2.1. Aksjologiczne koncepcje wolności pracy. 6.2.2. Wolność pracy w płaszczyźnie prawnej. 6.2.3. Wolność pracy w płaszczyźnie ekonomicznej. 6.2.4. Wolność pracy w płaszczyźnie socjologicznej. 6.3. Wolność pracy i zakaz pracy przymusowej z perspektywy międzynarodowego prawa pracy. 6.3.1. Aksjologia wolności pracy. 6.3.2. Pakty Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych. 6.3.3. Konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy. 6.4. Implementacja międzynarodowych regulacji dotyczących wolności pracy i zakazu pracy przymusowej do polskiego systemu prawnego. 6.4.1. Aksjologia wolności pracy. 6.4.2. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, kodeks pracy i inne krajowe regulacje prawne. 6.4.3. Przeciwdziałanie segmentacji rynku pracy i wykluczeniu społecznemu w Polsce. 6.5. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 7. Polityka zatrudnienia i rynek pracy. 7.1. Uwagi wstępne. 7.2. Polityka zatrudnienia. 7.3. Poradnictwo zawodowe i szkolenia zawodowe. 7.4. Pośrednictwo pracy. 7.5. Ochrona przed bezrobociem. 7.6. Implementacja postanowień konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczących ochrony bezrobocia w systemie prawa polskiego. 7.7. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 8. Problematyka stosunku pracy. 8.1. Uwagi wstępne. 8.2. Zatrudnienie kobiet przed i po porodzie. 8.3. Rozwiązanie stosunku pracy z inicjatywy pracodawcy. 8.4. Uprawnienia pracownicze pracowników tubylczych. 8.5. Umowy o pracę zawierane przez władze publiczne. 8.6. Rekomendacje dotyczące stosunku pracy. ROZDZIAŁ 9. Ochrona w razie rozwiązania stosunku pracy przez pracodawcę. 9.1. Uwagi wstępne. 9.2. Zakres przedmiotowy i podmiotowy konwencji MOP nr 158 i zalecenia MOP nr 166 dotyczących rozwiązania stosunku pracy z inicjatywy pracodawcy. 9.3. Wymóg zasadności wypowiedzenia umowy o pracę. 9.4. Przyczyny uzasadniające wypowiedzenie umowy o pracę. 9.5. Tryb rozwiązania umowy o pracę. 9.6. Prawo do odwołania się do właściwego organu od nieuzasadnionego wypowiedzenia. 9.7. Okres wypowiedzenia. 9.8. Szczególne regulacje dotyczące zwolnień z przyczyn gospodarczych, technologicznych, strukturalnych lub podobnych. 9.9. Świadectwo pracy. 9.10. Świadczenia przysługujące zwalnianym pracownikom. 9.11. Wdrożenie postanowień konwencji. 9.12. Dostosowanie prawa polskiego do standardów wynikających z konwencji MOP nr 158 i zalecenia MOP nr 166. ROZDZIAŁ 10. Ochrona roszczeń pracowników w razie niewypłacalności pracodawcy. 10.1. Przyczyny ustanowienia konwencji MOP nr 173 dotyczącej ochrony roszczeń pracowników w wypadku niewypłacalności pracodawcy oraz tryb jej wdrożenia przez państwa członkowskie. 10.2. Niewypłacalność pracodawcy w rozumieniu konwencji MOP nr 173. 10.3. Zasięg podmiotowy ochrony roszczeń. 10.4. Konstrukcja ochrony roszczeń na drodze przywileju. 10.5. Konstrukcja ochrony roszczeń przez instytucję gwarancji. 10.6. Zakres przedmiotowy ochrony roszczeń. 10.6.1. Uwagi wstępne. 10.6.2. Ograniczenia ochrony roszczeń. 10.6.2.1. Ograniczenia temporalne. 10.6.2.2. Ograniczenia wysokości roszczeń chronionych. 10.7. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 11. Zasada równego traktowania i zakazu dyskryminacji. 11.1. Uwagi wstępne. 11.2. Ewolucja rozumienia zasady równego traktowania i zakazu dyskryminacji pracowników. 11.3. Ochrona przed dyskryminacją w stosunkach pracy w regulacjach o charakterze uniwersalnym. 11.4. Standardy ochrony przed dyskryminacją Międzynarodowej Organizacji Pracy. 11.4.1. Zarys systemu ochrony. 11.4.2. Konwencja MOP nr 111 dotycząca dyskryminacji w zakresie zatrudnienia i wykonywania zawodu jako podstawowy akt Międzynarodowej Organizacji Pracy chroniący pracowników przed nierównym traktowaniem. 11.4.2.1. Uwagi wstępne. 11.4.2.2. Pojęcie dyskryminacji w konwencji MOP nr 111. 11.4.2.3. Zakres podmiotowy konwencji MOP nr 111. 11.4.2.4. Kryteria dyskryminujące w świetle konwencji MOP nr 111. 11.4.2.5. Przedmiotowy zakres ochrony przed dyskryminacją w konwencji MOP nr 111. 11.4.2.6. Dopuszczalne różnicowanie zatrudnionych niemające charakteru dyskryminacji na gruncie konwencji MOP nr 111. 11.4.2.7. Obowiązki nałożone na państwa-strony konwencji MOP nr 111. 11.4.3. Obowiązek przeciwdziałania dyskryminacji w zakresie wynagrodzenia - konwencja MOP nr 100 dotycząca jednakowego wynagrodzenia dla pracujących mężczyzn i kobiet za pracę jednakowej wartości jako podstawa zapewnienia równości w zakresie wynagrodzenia między kobietami i mężczyznami. 11.4.3.1. Uwagi wstępne. 11.4.3.2. Obowiązki państw wynikające z konwencji MOP nr 100. 11.4.3.3. Pojęcie wynagrodzenia w konwencji MOP nr 100. 11.4.3.4. Obowiązek zapewnienia równego wynagrodzenia za jednakową pracę. 11.4.4. Równouprawnienie pracowników realizujących obowiązki rodzinne w świetle konwencji MOP nr 156 dotyczącej równości szans i traktowania pracowników obu płci: pracowników mających obowiązki rodzinne. 11.4.4.1. Uwagi wstępne. 11.4.4.2. Zakres podmiotowy ochrony konwencji MOP nr 156. 11.4.4.3. Obowiązki państw na gruncie konwencji MOP nr 156. 11.4.5. Ochrona macierzyństwa a zasada niedyskryminacji w zatrudnieniu w świetle konwencji MOP nr 183 dotyczącej ochrony macierzyństwa. 11.4.6. Ochrona grup szczególnie narażonych na nierówne traktowanie w świetle konwencji MOP nr 169 dotyczącej ludności tubylczej i plemiennej w krajach niezależnych. 11.4.7. Ochrona migrantów zarobkowych jako element polityki zapewnienia równego traktowania pracowników. 11.4.8. Ochrona osób z niepełnosprawnościami jako forma polityki równości szans. 11.4.9. Działalność przedstawicieli pracowników jako dodatkowa przesłanka niedozwolonego różnicowania. 11.4.10. Zakaz dyskryminacji pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze. 11.5. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 12. Prawo do wynagrodzenia. 12.1. Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych. 12.2. Konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy. 12.2.1. Konstytucja Międzynarodowej Organizacji Pracy. 12.2.2. Konwencje dotyczące minimalnego wynagrodzenia za pracę. 12.2.3. Konwencje dotyczące ochrony wynagrodzenia za pracę. 12.2.4. Konwencje dotyczące jednakowego wynagrodzenia dla mężczyzn i kobiet. 12.2.5. Konwencje dotyczące ochrony świadczeń w przypadku ogłoszenia upadłości. 12.2.6. Konwencje dotyczące pracy na statkach. 12.2.7. Pozostałe konwencje. 12.2.8. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 13. Prawo do wypoczynku. 13.1. Uwagi wstępne. 13.2. Rozwój międzynarodowych standardów z zakresu prawa do odpoczynku. 13.3. Przedmiot i zakres ochrony. 13.4. Cele prawnej ochrony odpoczynku. 13.5. Pojęcie czasu pracy. 13.6. Ograniczenie dnia i tygodnia pracy (normy czasu pracy). 13.7. Okresy odpoczynku. 13.8. Praca w godzinach nadliczbowych. 13.9. Rozkład czasu pracy. 13.10. Praca w niepełnym wymiarze czasu pracy. 13.11. Urlop wypoczynkowy. ROZDZIAŁ 14. Ochrona zatrudnionych w transporcie drogowym. 14.1. Uwagi wstępne. 14.2. Czas pracy, czas prowadzenia i wypoczynek w transporcie drogowym w konwencjach i zaleceniach Międzynarodowej Organizacji Pracy. 14.2.1. Uwagi wstępne. 14.2.2. Czas pracy i wypoczynek w transporcie drogowym w konwencji MOP nr 67 dotyczącej czasu pracy i wypoczynku w transporcie drogowym. 14.2.3. Czas pracy, czas prowadzenia i wypoczynek w transporcie drogowym w konwencji MOP nr 153 oraz zaleceniu MOP nr 161 dotyczących czasu pracy i wypoczynku w transporcie drogowym. 14.3. Czas prowadzenia, przerwy w prowadzeniu oraz odpoczynek kierowców w Umowie europejskiej dotyczącej pracy załóg pojazdów wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe. ROZDZIAŁ 15. Powszechna ochrona pracy. 15.1. Uwagi wstępne. 15.1.1. Rozumienie ochrony pracy. 15.1.2. Ogólna charakterystyka aktywności Międzynarodowej Organizacji Pracy w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. 15.2. Ogólne (powszechne) standardy bezpieczeństwa i higieny pracy. 15.2.1. Uwagi wstępne. 15.2.2. Ogólne standardy bezpieczeństwa i higieny pracy na poziomie krajowym. 15.2.3. Ogólne standardy bezpieczeństwa i higieny pracy na poziomie przedsiębiorstwa. 15.2.4. Ogólne standardy dotyczące pracowniczych służb bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. 15.2.5. Ogólne standardy w dziedzinie promocji bezpieczeństwa i higieny pracy. 15.3. Branżowe (sektorowe) standardy bezpieczeństwa i higieny pracy. 15.3.1. Uwagi wstępne. 15.3.2. Zakres stosowania branżowych standardów bezpieczeństwa i higieny pracy. 15.3.3. Obowiązki państwa i władzy publicznej we wprowadzaniu branżowych standardów bezpieczeństwa i higieny pracy. 15.3.4. Obowiązki pracodawców w branżowych standardach bezpieczeństwa i higieny pracy. 15.3.5. Obowiązki i prawa pracowników w branżowych standardach bezpieczeństwa i higieny pracy. 15.4. Standardy bezpieczeństwa i higieny pracy związane z czynnikami szkodliwymi. ROZDZIAŁ 16. Ochrona zatrudnionych w razie wypadków przy pracy i chorób zawodowych. 16.1. Uwagi wstępne. 16.2. Pojęcie wypadku przy pracy i choroby zawodowej. 16.2.1. Pojęcie wypadku przy pracy. 16.2.2. Pojęcie choroby zawodowej i metody jej definiowania. 16.2.3. Wykaz chorób zawodowych. 16.3. Świadczenia w razie wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. 16.3.1. Zakres ochrony (zdarzenia uprawniające do świadczeń). 16.3.2. Osoby uprawnione do świadczeń. 16.3.3. Rodzaje świadczeń. 16.3.3.1. Uwagi wstępne. 16.3.3.2. Świadczenia rzeczowe. 16.3.3.3. Świadczenia pieniężne. 16.3.4. Zasady udzielania świadczeń. 16.4. Zapobieganie wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym. 16.4.1. Zapobieganie wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym jako przedmiot regulacji Międzynarodowej Organizacji Pracy. 16.4.2. Obowiązek zgłaszania oraz rejestrowania wypadków przy pracy i chorób zawodowych. 16.4.3. Obowiązek prowadzenia statystyk wypadków przy pracy i chorób zawodowych. 16.5. Implementacja standardów międzynarodowych w zakresie ochrony przed wypadkami przy pracy i chorobami zawodowymi do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 17. Ochrona kobiet i rodziny. 17.1. Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych. 17.2. Konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy. 17.2.1. Konstytucja Międzynarodowej Organizacji Pracy. 17.2.2. Ochrona macierzyństwa. 17.2.2.1. Uwagi wstępne. 17.2.2.2. Zwolnienie od pracy na badania lekarskie. 17.2.2.3. Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy. 17.2.2.4. Przerwy na karmienie. 17.2.2.5. Brak prawa do dodatkowego urlopu (zwolnienia) w razie choroby lub komplikacji. 17.2.2.6. Urlop macierzyński. 17.2.2.7. Zasiłek macierzyński. 17.2.2.8. Rozszerzenie uprawnień związanych z macierzyństwem na rodziców adoptujących dzieci. 17.2.2.9. Zakaz wypowiedzenia i rozwiązania zatrudnienia z kobietą w ciąży lub przebywającą na urlopie macierzyńskim albo w okresie następującym po jej powrocie do pracy. 17.2.3. Pracownicy mający obowiązki rodzinne. 17.2.4. Zakaz pracy nocnej. 17.2.5. Rodzaje prac wzbronionych kobietom. ROZDZIAŁ 18. Ochrona dzieci i młodocianych. 18.1. Ewolucja pojęć dziecka i młodocianego. 18.2. Ograniczenia zatrudniania dzieci i młodocianych związane z ich ochroną. 18.2.1. Uwagi wstępne. 18.2.2. Zatrudnienie w przemyśle. 18.2.3. Zatrudnienie pod ziemią. 18.2.4. Zatrudnienie w rolnictwie. 18.2.5. Zatrudnienie w sektorze morskim. 18.2.6. Zatrudnienie w zawodach nieprzemysłowych. 18.2.7. Unifikacja ograniczeń w zatrudnianiu dzieci i młodocianych. 18.3. Badania lekarskie dzieci i młodocianych jako warunek dopuszczenia do zatrudnienia w celu ochrony zdrowia. 18.4. Podstawy prawne zatrudniania dzieci i młodocianych. 18.5. Implementacja prawa międzynarodowego do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 19. Ochrona pracowników domowych. 19.1. Uwagi wstępne. 19.2. Pojęcie pracownika domowego w konwencji MOP nr 189 dotyczącej pracowników domowych. 19.3. Warunki zatrudnienia pracowników domowych. 19.4. Implementacja standardów wynikających z konwencji MOP nr 189 do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 20, Ochrona nakładców. 20.1. Uwagi wstępne. 20.2. Wczesna działalność Międzynarodowej Organizacji Pracy w zakresie regulacji kierowanych pośrednio do nakładców (1927-1933). 20.3. Dokumenty Międzynarodowej Organizacji Pracy odnoszące się kompleksowo do zagadnień pracy nakładczej. 20.4. Implementacja dorobku Międzynarodowej Organizacji Pracy w zakresie dotyczącym nakładców do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 21. Ochrona osób wykonujących pracę pod ziemią. 21.1. Uwagi wstępne. 21.2. Analiza dokumentów Międzynarodowej Organizacji Pracy poświęconych pracy odbywającej się pod ziemią (1931-1995). 21.2.1. Konwencja MOP nr 31 dotycząca czasu pracy w kopalniach węgla. 21.2.2. Konwencja MOP nr 45 dotycząca zatrudniania kobiet przy pracach pod ziemią we wszelkiego rodzaju kopalniach. 21.2.3. Konwencje MOP nr 123 i 124 dotyczące zasad warunkujących zatrudnienie pracowników młodocianych pod ziemią w kopalniach. 21.2.4. Dokumenty Międzynarodowej Organizacji Pracy zawierające główne wytyczne w zakresie zachowania bezpieczeństwa i higieny pracy wymagane przy zatrudnianiu pod ziemią w kopalniach. 21.3. Implementacja dorobku Międzynarodowej Organizacji Pracy w zakresie ochrony osób wykonujących pracę pod ziemią do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 22. Ochrona zatrudnionych w służbie publicznej. 22.1. Służba publiczna jako przedmiot regulacji międzynarodowego publicznego prawa pracy. 22.1.1. Uwagi wstępne. 22.1.2. Zakres stosowania i definicje konwencji MOP nr 151 dotyczącej ochrony prawa organizowania się i procedury określania warunków zatrudnienia w służbie publicznej. 22.1.3. Władza publiczna. 22.1.4. Pracownik publiczny. 22.1.5. Organizacja pracowników publicznych. 22.1.6. Ograniczenia prawa organizowania się pracowników publicznych. 22.2. Pozostałe sprawy związane z przedmiotem regulacji konwencji MOP nr 151. 22.2.1. Uwagi wstępne. 22.2.2. Ochrona prawa organizowania się. 22.2.3. Zapewnienie ułatwień organizacjom pracowników publicznych oraz procedura określania warunków zatrudnienia. 22.2.4. Rozstrzyganie sporów. 22.2.5. Stosunek treści konwencji MOP nr 151 do innych umów międzynarodowych. 22.3. Ocena sposobu i zakresu realizacji międzynarodowych standardów ochrony działalności związkowej w polskim prawie służby publicznej. 22.3.1. Uwagi wstępne. 22.3.2. Prawo do koalicji. 22.3.3. Prawo prowadzenia rokowań i sporów zbiorowych. 22.3.4. Prawo do strajku. ROZDZIAŁ 23. Ochrona marynarzy. 23.1. Proces globalizacji i jego wpływ na żeglugę morską. 23.1.1. Środowisko pracy ludzi morza w dobie powszechnej globalizacji. 23.1.2. Konstytucja morza - pojęcie rzeczywistej więzi między państwem rejestru i statkiem a reżimem prawnym określającym warunki pracy na statku. 23.2. Działalność Międzynarodowej Organizacji Pracy w zakresie regulacji morskiego prawa pracy. 23.2.1. Morskie sesje Międzynarodowej Organizacji Pracy. 23.2.2. Standaryzacja warunków pracy na morzu - pierwsze konwencje morskie Międzynarodowej Organizacji Pracy. 23.3. Znaczenie Konwencji o pracy na morzu w systemie międzynarodowego morskiego prawa pracy. 23.3.1. Cel konsolidacji morskiego prawa pracy. 23.3.2. Zakres normowania Konwencji o pracy na morzu. 23.3.3. Efektywność norm konwencyjnych i zakaz korzystniejszego traktowania tych państw, które nie ratyfikowały Konwencji o pracy na morzu. 23.3.4. Mechanizm scalenia i automatycznego zastąpienia konwencji morskich Konwencją o pracy na morzu. 23.4. Relacje między międzynarodowymi standardami pracy a prawem Unii Europejskiej. 23.4.1. Relacje między konwencjami morskimi Międzynarodowej Organizacji Pracy a prawem Unii Europejskiej. 23.4.2. Status Konwencji o pracy na morzu w prawie Unii Europejskiej. 23.5. Rola dialogu i partnerów społecznych w tworzeniu uniwersalnych standardów pracy. 23.6. Specyfika morskiego stosunku pracy - wybrane zagadnienia. 23.6.1. Charakterystyka morskiego stosunku pracy. 23.6.2. Marynarska umowa o pracę jako postawa stosunku pracy. 23.6.2.1. Uwagi wstępne. 23.6.2.2. Treść marynarskiej umowy o pracę oraz informacje o zatrudnieniu. 23.6.2.3. Forma i języki sporządzenia umowy. 23.6.2.4. Wejście w życie Konwencji o pracy na morzu i jej implementacja. ROZDZIAŁ 24. Ochrona pracowników niepełnosprawnych. 24.1. Uwagi wstępne. 24.2. Akty ONZ. 24.2.1. Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 48/96. 24.2.2. Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych. 24.3. Prawo Międzynarodowej Organizacji Pracy. 24.3.1. Konwencja MOP nr 111 dotycząca dyskryminacji w zakresie zatrudnienia i wykonywania zawodu. 24.3.2. Zalecenie MOP nr 88 dotyczące szkolenia zawodowego dorosłych, włącznie z inwalidami. 24.3.3. Zalecenie MOP nr 99 dotyczące przystosowania i rehabilitacji zawodowej inwalidów. 24.3.4. Konwencja MOP nr 159 dotycząca rehabilitacji zawodowej i zatrudnienia osób niepełnosprawnych. 24.3.5. Zalecenie MOP nr 168 dotyczące rehabilitacji zawodowej i zatrudnienia osób niepełnosprawnych. 24.3.6. „Kodeks postępowania. Zarządzanie niepełnosprawnością w miejscu pracy” Międzynarodowej Organizacji Pracy. 24.4. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 25. Ochrona pracowników migrujących. 25.1. Uwagi wstępne. 25.2. Analiza dokumentów Międzynarodowej Organizacji Pracy odnoszących się do zjawiska emigracji (1922-1975). 25.2.1. Zalecenie MOP nr 19 dotyczące statystyk migracji. 25.2.2. Dokumenty Międzynarodowej Organizacji Pracy poświęcone inspekcji emigrantów na pokładach statków. 25.2.3. Konwencja MOP nr 23 dotycząca repatriacji marynarzy. 25.2.4. Dokumenty Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczące ewaluacji systemu normującego status emigrantów (1939-1949). 25.2.5. Ochrona pracowników migrujących na obszarach rozwijających się. 25.2.6. Konwencja MOP nr 118 dotycząca równego traktowania własnych i obcych obywateli w zakresie zabezpieczenia społecznego. 25.2.7. Dokumenty Międzynarodowej Organizacji Pracy poświęcone zagadnieniom migracji w niewłaściwych warunkach oraz postulujące równość szans i równego traktowania pracowników migrujących. 25.3. Implementacja dorobku Międzynarodowej Organizacji Pracy w zakresie ochrony pracowników migrujących do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 26. Wolność zrzeszania się i swoboda działalności związkowej. 26.1. Wolność zrzeszania się w prawodawstwie międzynarodowym. 26.2. Pojęcie i zakres wolności związkowej. 26.3. Swoboda działania związku (podstawowe obszary działalności). 26.4. Prawne instrumenty ochrony wolności związkowej. 26.5. Wolność zrzeszania się i swoboda działalności związkowej w ustawodawstwie polskim. ROZDZIAŁ 27. Wolność układowa i prawo do rokowań zbiorowych. 27.1. Wolność układowa i prawo do rokowań zbiorowych jako emanacja wolności koalicji. 27.2. Pojęcie i poziomy rokowań zbiorowych. 27.3. Zasady prowadzenia rokowań zbiorowych. 27.3.1. Zasada dobrowolności i wolności rokowań zbiorowych. 27.3.2. Zakaz ingerencji władzy państwowej w uzgodnienia układowe. 27.3.3. Zasada prowadzenia rokowań w dobrej wierze. 27.4. Podmioty uprawnione do prowadzenia rokowań. 27.4.1. Uwagi wstępne. 27.4.2. Znaczenie organizacji reprezentatywnych. 27.4.3. Wymóg fachowości i właściwego umocowania przedstawicieli stron. 27.5. Przedmiot rokowań zbiorowych. 27.5.1. Uwagi wstępne. 27.5.2. Ograniczenia w kształtowaniu wysokości płac. 27.6. Relacja układu zbiorowego pracy do umowy o pracę. 27.7. Idea trójstronności w dialogu społecznym. 27.8. Ocena zgodności prawa krajowego w zakresie wolności rokowań. 27.8.1. Problem „wieczystych układów zbiorowych pracy”. 27.8.2. Ograniczenia w odstąpieniu od stosowania ponadzakładowego układu zbiorowego. 27.8.3. Ograniczenie wolności rokowań pracowników sfery budżetowej. ROZDZIAŁ 28. Współpraca w przedsiębiorstwie między pracodawcą a pracownikami i ich przedstawicielami. 28.1. Uwagi wstępne. 28.2. Współpraca w przedsiębiorstwie w świetle ogólnych unormowań Międzynarodowej Organizacji Pracy. 28.2.1. Zakres podmiotowy współpracy w przedsiębiorstwie. 28.2.2. Sposób realizacji współpracy w przedsiębiorstwie przez władze państw członkowskich. 28.2.3. Środki i procedury współpracy w przedsiębiorstwie. 28.2.4. Zakres przedmiotowy współpracy w przedsiębiorstwie. 28.3. Współpraca w przedsiębiorstwie w świetle unormowań szczegółowych Międzynarodowej Organizacji Pracy. 28.3.1. Uwagi wstępne. 28.3.2. Współpraca w przedsiębiorstwie w trakcie zwolnień grupowych. 28.3.3. Współpraca w przedsiębiorstwie w sprawach bezpieczeństwa i higieny pracy. 28.3.4. Implementacja standardów prawa międzynarodowego do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 29. Prawo do akcji protestacyjnej pracowników. Mediacja i arbitraż. 29.1. Uwagi wstępne. 29.2. Strajk i inne akcje protestacyjne. 29.2.1. Podstawy (źródła) uprawnienia człowieka do protestu w środowisku pracy. 29.2.2. Prawo do akcji protestacyjnych w dokumentach prawa międzynarodowego. 29.3. Mediacja i arbitraż. 29.3.1. Uwagi wstępne. 29.3.2. Mediacja. 29.3.3. Arbitraż. 29.4. Implementacja standardów globalnych do polskiego systemu prawnego. 29.5. Podsumowanie. ROZDZIAŁ 30. Ochrona przedstawicieli pracowników i przysługujące im ułatwienia. 30.1. Uwagi wstępne. 30.2. Pojęcie „przedstawiciele pracowników”. 30.3. Ochrona przed dyskryminacją antyzwiązkową. 30.3.1. Znaczenie i zakres ochrony przed dyskryminacją antyzwiązkową. 30.3.2. Środki ochrony. 30.3.2.1. Uwagi wstępne. 30.3.2.2. Szczególna ochrona zatrudnienia. 30.3.2.3. Odpowiedzialność podmiotów naruszających zakaz dyskryminacji. 30.3.2.4. Przywrócenie do pracy. 30.3.2.5. Specjalne postępowanie odwoławcze. 30.4. Ułatwienia w działalności przedstawicielskiej. 30.4.1. Znaczenie i zakres ułatwień przysługujących przedstawicielom Pracowników. 30.4.2. Czas wolny od pracy przyznawany przedstawicielom Pracowników. 30.4.3. Prowadzenie działalności przedstawicieli pracowników na terenie zakładu pracy. 30.5. Implementacja standardów globalnych do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 31. Polityka społeczna. 31.1. Uwagi wstępne. 31.2. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka i Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych. 31.3. Konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy. 31.3.1. Uwagi wstępne. 31.3.2. Konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczące polityki społecznej. 31.3.2.1. Konwencja MOP nr 82 dotycząca polityki społecznej na terytoriach niemetropolitalnych. 31.3.2.2. Konwencja MOP nr 117 dotycząca podstawowych celów i norm polityki społecznej. 31.3.3. Konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczące zabezpieczenia społecznego. 31.3.3.1. Uwagi wstępne. 31.3.3.2. Normy pierwszej generacji. 31.3.3.3. Normy drugiej generacji. 31.3.3.3.1. Zalecenie MOP nr 67 dotyczące zabezpieczenia dochodu. 31.3.3.3.2. Konwencja MOP nr 102 dotycząca minimalnych norm zabezpieczenia społecznego. 31.3.3.4. Normy trzeciej generacji. 31.4. Implementacja standardów międzynarodowych dotyczących polityki społecznej do polskiego systemu prawnego. ROZDZIAŁ 32. Administracja pracy. 32.1. Uwagi wstępne. 32.2. Zadania i organizacja systemu administracji pracy w świetle konwencji MOP nr 150 i zalecenia MOP nr 158 dotyczących roli, zadań i organizacji administracji pracy. 32.2.1. Zadania administracji pracy. 32.2.2. Organizacja systemu administracji pracy. 32.3. Inspekcja pracy. 32.3.1. Uwagi wstępne. 32.3.2. Zakres stosowania konwencji MOP nr 81 dotyczącej inspekcji pracy w przemyśle i handlu i konwencji MOP nr 129 dotyczącej inspekcji pracy w rolnictwie. 32.3.3. Pozycja inspekcji pracy (zasada podległości władzy centralnej). 32.3.4. Modele organizacji inspekcji pracy. 32.3.5. Status inspektorów pracy. 32.3.6. Zadania inspekcji pracy. 32.3.7. Środki działania inspekcji pracy. 32.3.7.1. Prawo wstępu na miejsce kontroli. 32.3.7.2. Środki dowodowe. 32.3.7.3. Środki reakcji na stwierdzone naruszenia przepisów. 32.3.7.4. Środki działania w sferze bezpieczeństwa i higieny pracy. 32.3.8. Implementacja standardów międzynarodowych dotyczących inspekcji pracy do polskiego systemu prawnego. 32.4. Służba zatrudnienia i statystyka pracy. 32.4.1. Uwagi wstępne. 32.4.2. Służba zatrudnienia w świetle konwencji MOP nr 88 i zalecenia MOP nr 83 dotyczących organizacji służby zatrudnienia. 32.4.3. Statystyka pracy w świetle konwencji MOP nr 160 i zalecenia MOP nr 170 dotyczących statystyki pracy. 32.4.4. Implementacja standardów międzynarodowych dotyczących służby zatrudnienia i statystyki pracy do polskiego systemu prawnego. WYKAZ SKRÓTÓW BIBLIOGRAFIA ORZECZENIA INDEKS RZECZOWY

Zawiera: Wprowadzenie; Wykaz skrótów; Część I. Pomoc społeczna. Rozdział I. Istota i zasady udzielania pomocy społecznej: 1. Pomoc społeczna i wsparcie socjalne w systemie zabezpieczenia społecznego 2. Cele i zasady pomocy społecznej Rozdział II. Przesłanki nabycia prawa do świadczeń: 1. Obywatelstwo i miejsce zamieszkania 2. Osoba fizyczna i rodzina jako adresaci świadczeń 3. Kryterium trudnej sytuacji życiowej 4. Dochód 5. Przesłanki negatywne prawa do pomocy społecznej Rozdział III. Świadczenia pieniężne: 1. Zasiłek stały 2. Zasiłek okresowy 3. Zasiłek celowy 4. Pomoc na usamodzielnienie 5. Pomoc dla cudzoziemców 6. Wynagrodzenie z tytułu sprawowania opieki Rozdział IV. Świadczenia niepieniężne: 1. Świadczenia zaspokajające podstawowe potrzeby egzystencji 2. Praca socjalna, poradnictwo i interwencja kryzysowa 3. Składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne 4. Usługi opiekuńcze 5. Pomoc w postaci mieszkania chronionego 6. Pomoc w integracji i usamodzielnieniu 7. Usługi świadczone przez ośrodki wsparcia 8. Pobyt i usługi w domu pomocy społecznej Rozdział V. Postępowanie w sprawie świadczeń. Kierowanie i odpłatność za pobyt w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej: 1. Postępowanie w sprawie świadczeń 2. Czynności konsensualne 3. Kierowanie i odpłatność za pobyt w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej Rozdział VI. Weryfikacja decyzji i zwrot świadczeń: 1. Zmiana i uchylenie decyzji nieostatecznej 2. Weryfikacja decyzji ostatecznej 3. Czasowe następstwa zmiany i uchylenia decyzji 4. Świadczenie nienależnie pobrane 5. Zwrot świadczeń Rozdział VII. Zadania, organizacja i kadry pomocy społecznej: 1. Zadania pomocy społecznej 2. Organizacja pomocy społecznej 3. Podmioty niepubliczne w pomocy społecznej 4. Kontrola i nadzór 5. Kadry pomocy społecznej Część II. Świadczenia rodzinne. Rozdział VIII. Pojęcie świadczeń rodzinnych: 1. Pojęcie świadczeń rodzinnych w świetle ustawodawstwa polskiego 2. Pojęcie świadczeń rodzinnych według przepisów o koordynacji Rozdział IX. Ogólne warunki nabycia prawa do świadczeń rodzinnych: 1. Zamieszkanie na terytorium RP 2. Obywatelstwo polskie 3. Cudzoziemcy uprawnieni do świadczeń rodzinnych Rozdział X. Zasiłek rodzinny i dodatki do zasiłku rodzinnego: 1. Zasiłek rodzinny 2. Podmioty uprawnione do zasiłku rodzinnego 4. Okoliczności wyłączające nabycie prawa do zasiłku rodzinnego (art. 7 u.ś.r.) 5. Dodatki do zasiłku rodzinnego Rozdział XI. Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka oraz świadczenia rodzinne przyznawane na podstawie uchwały rady gminy: 1. Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka 2. Świadczenia rodzinne udzielane na podstawie uchwały rady gminy Rozdział XII. Świadczenie rodzicielskie: 1. Podmioty uprawnione do świadczenia 2. Prawo do świadczenia 3. Okoliczności wyłączające prawo do świadczenia 4. Zbieg prawa do świadczenia rodzicielskiego i innych świadczeń Rozdział XIII. Świadczenia opiekuńcze: 1. Zasiłek pielęgnacyjny 2. Świadczenie pielęgnacyjne 3. Specjalny zasiłek opiekuńczy Rozdział XIV. Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego w zakresie świadczeń rodzinnych (socjalnego wsparcia): 1. Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego – uwagi ogólne 2. Wybrane zasady koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego 3. Właściwość organu w sprawach z zakresu koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w zakresie świadczeń rodzinnych 4. Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego w zakresie świadczeń rodzinnych w świetle rozporządzenia nr 883/2004 Rozdział XV. Postępowanie w sprawie przyznania i wypłaty świadczeń rodzinnych oraz weryfikacji decyzji ostatecznej: 1. Właściwość organów 2. Wniosek 3. Uzupełnienie wniosku i pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia 4. Zasady wypłaty świadczeń rodzinnych 5. Obowiązki informowania 6. Uchylenie i zmiana ostatecznej decyzji w sprawie świadczeń rodzinnych Rozdział XVI. Świadczenie nienależnie pobrane: 1. Pojęcie świadczeń nienależnie pobranych 2. Zasady zwrotu nienależnie pobranych świadczeń Część III. Pomoc państwa w wychowywaniu dzieci. Rozdział XVII. Pojęcie i cel świadczenia wychowawczego 1. Pojęcie i cel świadczenia wychowawczego w świetle ustawodawstwa polskiego 2. Pojęcie świadczenia wychowawczego według przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego Rozdział XVIII. Warunki nabycia prawa do świadczenia wychowawczego: 1. Ogólne warunki nabycia prawa do świadczenia wychowawczego 2. Podmioty uprawnione do świadczenia wychowawczego 3. Przesłanki nabycia prawa do świadczenia wychowawczego 4. Okoliczności wyłączające nabycie prawa do świadczenia wychowawczego (art. 8 u.p.p.w.d.) Rozdział XIX. Postępowanie w sprawach o świadczenia wychowawcze: 1. Wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego 2. Okres zasiłkowy 3. Wydatkowanie świadczenia wychowawczego niezgodnie z celem lub marnotrawienie świadczenia 4. Rodzinny wywiad środowiskowy 5. Świadczenia nienależnie pobrane oraz weryfikacja decyzji ostatecznej Rozdział XX. Rodzinny kapitał opiekuńczy: 1. Pojęcie i cel rodzinnego kapitału opiekuńczego 2. Warunki nabycia prawa do rodzinnego kapitału opiekuńczego 3. Wysokość rodzinnego kapitału opiekuńczego i zasady ustalania uprawnień 4. Okoliczności wyłączające nabycie prawa do rodzinnego kapitału opiekuńczego 5. Okoliczności wypłaty kapitału w formie rzeczowej lub w formie opłacenia usług 6. Podmioty realizujące zadania w zakresie kapitału 7. Zwrot nienależnie pobranego kapitału opiekuńczego 8. Dofinansowanie obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna 9. Warunki nabycia uprawnień do finansowania obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna 10. Podmiot realizujący dofinansowanie Część IV. Fundusz alimentacyjny i działania wobec dłużników alimentacyjnych. Rozdział XXI. Istota i przesłanki nabycia uprawnień do świadczeń z funduszu alimentacyjnego: 1. Zagadnienia wprowadzające 2. Podmioty uprawnione do świadczeń z funduszu alimentacyjnego 3. Warunki nabycia prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego Rozdział XXII. Postępowanie w sprawach przyznawania i wypłacania świadczeń z funduszu alimentacyjnego: 1. Wniosek o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego 2. Organ właściwy w sprawie przyznania świadczeń z funduszu alimentacyjnego 3. Okres świadczeniowy 4. Decyzja ustalająca prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego 5. Wstrzymanie wypłaty świadczeń z funduszu alimentacyjnego 6. Weryfikacja decyzji, na mocy której strona nabyła prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego 7. Wzory pism Rozdział XXIII. Świadczenie nienależnie pobrane oraz zwrot świadczeń z funduszu alimentacyjnego: 1. Nienależnie pobrane świadczenia z funduszu alimentacyjnego 2. Obowiązek zwrotu przez dłużnika alimentacyjnego należności z tytułu świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego osobie uprawnionej 3. Wzory pism Rozdział XXIV. Działania podejmowane wobec dłużników alimentacyjnych 1. Wniosek o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego 2. Organ właściwy w sprawie działań wobec dłużnika alimentacyjnego 3. Czynności podejmowane wobec dłużnika alimentacyjnego 4. Uznanie dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych 5. Wzory Część V. Dodatki mieszkaniowe Rozdział XXV. Przesłanki nabycia prawa do dodatku mieszkaniowego 1. Przesłanki pozytywne, których spełnienie warunkuje nabycie prawa do dodatku mieszkaniowego 2. Okoliczności wyłączające uzyskanie dodatku Rozdział XXVI. Wysokość dodatku. Rozdział XXVII. Proceduralne aspekty przyznania, wypłaty i zwrotu dodatków mieszkaniowych: 1. Właściwość organu 2. Przebieg postępowania 3. Decyzja w sprawie dodatku mieszkaniowego 4. Wstrzymanie wypłaty dodatku 5. Zwrot nienależnie pobranego świadczenia Część VI. Wspieranie rodziny i piecza zastępcza. Rozdział XXVIII. Ochrona dziecka i rodziny – zagadnienia ogólne: 1. Podstawy prawne wspierania rodziny i pieczy zastępczej 2. Wspieranie rodziny 3. Piecza zastępcza 4. Podmioty wspierania rodziny i pieczy zastępczej 5. Podmiotowość i dobro dziecka 6. Podmioty, wobec których realizowane jest wspieranie rodziny i piecza zastępcza 7. Przetwarzanie danych Rozdział XXIX. Wspieranie rodziny: 1. Zagadnienia ogólne 2. Przepisy dotyczące wsparcia rodziny 3. Pojęcie wspierania rodziny 4. Formy organizacyjne wspierania rodziny 5. Praca z rodziną 6. Działania ośrodków pomocy społecznej lub centrum usług społecznych w zakresie wspierania rodzin 7. Asystent rodziny 8. Pomoc w opiece i wychowaniu dziecka 9. Kontrola wójta i zarządu powiatu 10. Rodzina wspierająca Rozdział XXX. Piecza zastępcza: 1. Zagadnienia ogólne 2. Rodzinna piecza zastępcza 3. Instytucjonalna piecza zastępcza 4. Świadczenia i dodatki przysługujące rodzinie zastępczej i prowadzącemu rodzinny dom dziecka 5. Odpłatność rodziców za pobyt dziecka w pieczy zastępczej 6. Ocena sytuacji dziecka oraz opinia o zasadności jego pobytu w pieczy zastępczej Rozdział XXXI. Pomoc dla osób usamodzielnianych: 1. Zagadnienia ogólne 2. Przepisy normujące pomoc na usamodzielnienie 3. Zakres podmiotowy pomocy na usamodzielnienie 4. Rodzaje świadczeń w ramach procesu usamodzielnienia 5. Postępowanie w sprawie przyznania świadczenia w ramach usamodzielnienia Rozdział XXXII. Postępowanie adopcyjne: 1. Zagadnienia wstępne 2. Podstawy prawne prowadzenia postępowania adopcyjnego 3. Ośrodek adopcyjny 4. Działania zmierzające do przygotowania dziecka do adopcji 5. Karta dziecka 6. Kwalifikacja dziecka do przysposobienia krajowego 7. Kwalifikacja dziecka do przysposobienia międzynarodowego 8. Kwalifikacje kandydatów do przysposobienia dziecka 9. Kontrola zarządu województwa nad ośrodkiem adopcyjnym Rozdział XXXIII. Ustrój administracji: 1. Zagadnienia ogólne 2. Podstawy prawne ustroju administracji 3. Zadania gminy w sferze wspierania rodziny 4. Zadania powiatu w sferze pieczy zastępczej 5. Województwo samorządowe w sferze wspierania rodziny i pieczy zastępczej 6. Zadania wojewody 7. Zadania ministra właściwego do spraw rodziny 8. Rada Ministrów w zakresie wspierania rodziny i pieczy zastępczej 9. Nagrody za osiągnięcia w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej 10. Zlecanie zadań podmiotom niepublicznym 11. Finansowanie zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej 12. Wysokość kwoty średnich miesięcznych wydatków w placówkach, które rozpoczęły działalność 13. Dotacje jednostek samorządu terytorialnego Rozdział XXXIV. Kontrola wojewody: 1. Zagadnienia ogólne 2. Przepisy prawa normujące przeprowadzanie kontroli 3. Uprawnienia wojewody 4. Wystąpienie pokontrolne 5. Zastrzeżenia wobec wystąpienia pokontrolnego 6. Instrumenty prawne przysługujące wojewodzie 7. Wymierzanie i egzekucja kar pieniężnych 8. Kontrola zarządu powiatu 9. Kontrola w województwie samorządowym 10. Uprawnienia organu kontrolnego Część VII. Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie. Rozdział XXXV. Zjawisko przemocy w rodzinie: 1. Przemoc w rodzinie – pojęcie, fakty i mity 2. Przemoc w rodzinie a przestępstwo znęcania się (art. 207 k.k.) 3. Międzynarodowe zobowiązania Polski w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie Rozdział XXXVI. Zadania publiczne w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie: 1. Obowiązki organów administracji rządowej 2. Zadania jednostek samorządu terytorialnego, w tym obowiązki rady gminy/powiatu/sejmiku wojewódzkiego oraz wójta/burmistrza/prezydenta 3. Gminne zespoły interdyscyplinarne 4. Procedura „Niebieskie Karty” 5. Odebranie dziecka z rodziny przez pracownika socjalnego 6. Bezpieczeństwo i ochrona osoby doświadczającej przemocy w rodzinie – uprawnienia Policji, prokuratora i sądu Rozdział XXXVII. Prawne i społeczne aspekty przeciwdziałania przemocy: 1. Obowiązek zawiadomienia o przestępstwie znęcania się oraz odpowiedzialność za brak zawiadomienia o przestępstwie 2. Zakaz stosowania kar cielesnych wobec dzieci – charakter prawny i konsekwencje naruszenia zakazu 3. Oddziaływanie na sprawcę – programy korekcyjno-edukacyjne 4. Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie 5. Zaświadczenie lekarskie dla ofiary przemocy w rodzinie Część VIII. Wybrane rodzaje wsparcia. Rozdział XXXVIII. Zasiłki dla opiekunów: 1. Zagadnienia ogólne – cel świadczenia 2. Podmioty uprawnione 3. Warunki nabycia prawa do zasiłku dla opiekuna 4. Przesłanki negatywne 5. Postępowanie w sprawie przyznania prawa do zasiłku dla opiekuna Rozdział XXXIX. Pomoc osobom uzależnionym (alkoholizm i narkomania): 1. Pomoc osobom uzależnionym od alkoholu 2. Pomoc osobom uzależnionym od narkotyków Rozdział XL. Pomoc osobom z zaburzeniami psychicznymi: 1. Idea oparcia społecznego dla osób z zaburzeniami psychicznymi 2. Umieszczenie osoby z zaburzeniami psychicznymi w domu pomocy społecznej 3. Uprawnienia organu pomocy społecznej w zakresie kierowania do szpitala psychiatrycznego Rozdział XLI. Pomoc materialna dla studentów. Rozdział XLII. Pomoc socjalna dla uczniów: 1. Zagadnienia ogólne 2. Podmioty uprawnione do świadczeń 3. Stypendium szkolne (art. 90d u.s.o.) 4. Zasiłek szkolny (art. 90e u.s.o.) 5. Postępowanie w sprawie przyznania pomocy (art. 90e u.s.o.) Rozdział XLIII. Pomoc w postaci dożywiania. Posiłek w szkole i w domu: 1. Cel i zakres Programu „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” 2. Podmioty realizujące Program 3. Finansowanie Programu – źródła i zasady 4. Podmioty uprawnione do pomocy udzielanej w ramach Programu 5. Przesłanki udzielenia pomocy w ramach Programu 6. Formy udzielenia pomocy w ramach Programu Rozdział XLIV. Pomoc kobietom w ciąży i rodzinom wychowującym dzieci wymagające szczególnej opieki: 1. Pomoc udzielana na podstawie ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży 2. Pomoc udzielana na podstawie ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” Rozdział XLV. Wsparcie w ramach Karty Dużej Rodziny. Rozdział XLVI. Dodatek energetyczny. Rozdział XLVII. Nieodpłatna pomoc prawna. Indeks rzeczowy.

Część I. Pomoc społeczna: Rozdział I. Istota i zasady udzielania pomocy społecznej; Rozdział II. Przesłanki nabycia prawa do świadczeń; Rozdział III. Świadczenia pieniężne; Rozdział IV. Świadczenia niepieniężne; Rozdział V. Postępowanie w sprawie świadczeń. Kierowanie i odpłatność za pobyt w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej; Rozdział VI. Weryfikacja decyzji i zwrot świadczeń; Rozdział VII. Zadania, organizacja i kadry pomocy społecznej. Część II. Świadczenia rodzinne: Rozdział VIII. Pojęcie świadczeń rodzinnych; Rozdział IX. Ogólne warunki nabycia prawa do świadczeń rodzinnych; Rozdział X. Zasiłek rodzinny i dodatki do zasiłku rodzinnego; Rozdział XI. Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka oraz świadczenia rodzinne przyznawane na podstawie uchwały rady gminy; Rozdział XII. Świadczenie rodzicielskie; Rozdział XIII. Świadczenia opiekuńcze; Rozdział XIV. Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego w zakresie świadczeń rodzinnych (socjalnego wsparcia); Rozdział XV. Postępowanie w sprawie przyznania i wypłaty świadczeń rodzinnych oraz weryfikacji decyzji ostatecznej; Rozdział XVI. Świadczenie nienależnie pobrane. Część III. Pomoc państwa w wychowywaniu dzieci: Rozdział XVII. Pojęcie i cel świadczenia wychowawczego; Rozdział XVIII. Warunki nabycia prawa do świadczenia wychowawczego; Rozdział XIX. Dodatek wychowawczy dla rodzin zastępczych i osób prowadzących rodzinne domy dziecka; Rozdział XX. Postępowanie w sprawach o świadczenia wychowawcze. Część IV. Fundusz alimentacyjny i działania wobec dłużników alimentacyjnych: Rozdział XXI. Istota i przesłanki nabycia uprawnień do świadczeń z funduszu alimentacyjnego; Rozdział XXII. Postępowanie w sprawach przyznawania i wypłacania świadczeń z funduszu alimentacyjnego; Rozdział XXIII. Świadczenie nienależnie pobrane oraz zwrot świadczeń z funduszu alimentacyjnego; Rozdział XXIV. Działania podejmowane wobec dłużników alimentacyjnych. Część V. Dodatki mieszkaniowe: Rozdział XXV. Przesłanki nabycia prawa do dodatku mieszkaniowego; Rozdział XXVI. Wysokość dodatku; Rozdział XXVII. Proceduralne aspekty przyznania, wypłaty i zwrotu dodatków mieszkaniowych. Część VI. Wspieranie rodziny i piecza zastępcza: Wprowadzenie; Rozdział XXVIII. Ochrona dziecka i rodziny - zagadnienia ogólne; Rozdział XXIX. Wspieranie rodziny; Rozdział XXX. Piecza zastępcza; Rozdział XXXI. Pomoc dla osób usamodzielnianych; Rozdział XXXII. Postępowanie adopcyjne; Rozdział XXXIII. Ustrój administracji; Rozdział XXXIV. Kontrola wojewody. Część VII. Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie: Rozdział XXXV. Zjawisko przemocy w rodzinie; Rozdział XXXVI. Zadania publiczne w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie; Rozdział XXXVII. Prawne i społeczne aspekty przeciwdziałania przemocy. Część VIII. Wybrane rodzaje wsparcia: Rozdział XXXVIII. Zasiłki dla opiekunów; Rozdział XXXIX. Pomoc osobom uzależnionym (alkoholizm i narkomania); Rozdział XL. Pomoc osobom z zaburzeniami psychicznymi; Rozdział XLI. Pomoc socjalna dla studentów; Rozdział XLII. Pomoc socjalna dla uczniów; Rozdział XLIII. Pomoc w postaci dożywiania; Rozdział XLIV. Pomoc kobietom w ciąży; Rozdział XLV. Wsparcie w ramach Karty Dużej Rodziny; Rozdział XLVI. Dodatek energetyczny; Rozdział XLVII. Nieodpłatna pomoc prawna

Zawiera: Wprowadzenie. Część I. OCHRONA PRACY - ZAGADNIENIA OGÓLNE Ochrona pracy w dorobku naukowym Profesora Wacława Szuberta: 1. Wprowadzenie; 2. Przedmiot badań; 3. Ubezpieczenia wypadkowe; 4. Właściwości regulacji; 5. Edukacja w zakresie bhp; 6. Zakres podmiotowy; 7. Pojęcie, istota i funkcja ochrony pracy; 8. Monografia Ochrona pracy. Studium społeczno-prawne; 9. Opracowania porównawcze; 10. Podsumowanie. Wątpliwości co do użyteczności stosowania pojęcia "ochrona pracy": 1. Wstęp 2. Zacznijmy od Szuberta; 3. Ochrona pracy we współczesnych podręcznikach prawa pracy; 4. Ochrona pracy w podręcznikach starszych; 5. Regulacja konstytucyjna; 6. Konkluzje. Konstytucyjne podstawy ochrony pracy: 1. Pojęcie ochrony pracy; 2. Prawo pracującego do ochrony życia i zdrowia w środowisku pracy; 3. Konkluzja. Prawo ochrony pracy a dobra osobiste pracownika: 1. Wprowadzenie; 2. Próba definicji; 3. Potrzeba klasyfikacji; 4. Podsumowanie. Przemiany odpowiedzialności pracodawcy za szkodę wywołaną wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową: 1. Uwagi wprowadzające; 2. Uzupełniający charakter odpowiedzialności; 3. Delikt jako podstawa odpowiedzialności uzupełniającej pracodawcy; 4. Odpowiedzialność kontraktowa; 5. Wnioski. Zagrożenia psychospołeczne w środowisku pracy a obowiązki pracodawcy: 1. Wprowadzenie; 2. Obowiązek pracodawcy zapewnienia pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy; 3. Zakończenie. Część II. OCHRONA PRACY - WYMIAR INSTYTUCJONALNY Aktualne kierunki legislacji dotyczącej Państwowej Inspekcji Pracy - wybrane problemy: 1. Uwagi wstępne; 2. Poszerzanie zakresu zadań PIP; 3. Wzrost znaczenia działalności profilaktycznej PIP (instruktażu i poradnictwa); 4. PIP wobec rozwoju nietypowych form zatrudnienia; 5. PIP wobec ekspansji zatrudnienia na podstawie umów prawa cywilnego; 6. PIP wobec zjawiska transgranicznego delegowania pracowników; 7. Uwagi końcowe. Zasadność istnienia społecznej inspekcji pracy w świetle aksjologii jej powołania: 1. Wprowadzenie; 2. Cel powołania sip; 3. Zakres działania sip; 4. Struktura sip; 5. Społeczni inspektorzy pracy; 6. Podsumowanie. Rola i charakter służby bhp w ramach ochrony pracy: 1. Wprowadzenie; 1.1. Ochrona życia i zdrowia człowieka w prawie krajowym i międzynarodowym; 1.2. Organy ochrony pracy na terenie zakładu pracy; 2. Obowiązek utworzenia służby bhp; 3. Możliwość powierzenia zadań służby bhp podmiotom zewnętrznym; 3.1. Pracodawcy uprawnieni do powierzenia zadań służby bhp specjalistom zewnętrznym; 3.2. Przesłanka "braku kompetentnych pracowników"; 4. Rola i zadania służby bhp; 4.1. Kwalifikacje służby bhp; 4.2. Zadania służby bhp; 4.3. Szczególna ochrona pracowników służby bhp; 4.4. Niezależność służby bhp; 5. Podsumowanie. Część III. OCHRONA PRACY A PRZEPISY O CZASIE PRACY I URLOPACH WYPOCZYNKOWYCH Równowaga między życiem zawodowym i prywatnym pracownika w przepisach o czasie pracy: 1. Wprowadzenie; 2. Aksjologiczny wymiar pracy; 3. Work-life balance; 4. Regulacja czasu pracy; 5. Elastyczność czasu pracy; 6. Podsumowanie. Dodatkowe zatrudnienie w świetle ochronnej funkcji przepisów o czasie pracy: 1. Wstęp; 2. Zasada wolności pracy a prawna ochrona pracy; 3. Podmiot dodatkowo zatrudniający pracownika; 4. Rodzaj pracy jako kryterium wyodrębnienia dodatkowego zatrudnienia; 5. Praca w godzinach nadliczbowych a zatrudnienie dodatkowe; 6. Wnioski. Urlop wypoczynkowy jako instrument ochrony życia i zdrowia ludzkiego: 1. Uwagi wprowadzające; 2. Ochrona życia i zdrowia ludzkiego a przesłanki nabycia prawa do urlopu i jego wymiar; 3. Urlop wypoczynkowy jako instrument ochrony przed wypaleniem zawodowym?; 4. Ochrona życia i zdrowia a zasady prawa urlopowego; 5. Uwagi końcowe. Prawo do wypoczynku - refleksje na kanwie obywatelskiego projektu ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele: 1. Wprowadzenie; 2. Założenia normatywne projektu ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele; 3. Aksjologia projektu ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele; 4. Ocena projektu ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele; 5. Podsumowanie. Część IV. OCHRONA PRACY SZCZEGÓLNYCH GRUP PRACOWNIKÓW Ochrona pracujących kobiet a równouprawnienie kobiet i mężczyzn na rynku pracy: 1. Uwagi wstępne; 2. Równość traktowania i równość szans kobiet i mężczyzn na rynku pracy jako przejaw równości materialnej; 3. Ochrona życia i zdrowia kobiet przed zagrożeniami środowiska pracy a równouprawnienie kobiet i mężczyzn na rynku pracy; 3.1. Cele i założenia nowelizacji art. 176 k.p. z 22.06.2016 r.; 3.2. Poprzedni stan prawny; 3.3. Stanowisko Unii Europejskiej i jego ocena; 3.4. Problemy związane z nowelizacją; 4. Ocena nowej regulacji prawnej. Wpływ nowelizacji działu ósmego Kodeksu pracy na zakres ochrony zdrowia pracownic w związku z macierzyństwem: 1. Uwagi wstępne; 2. Zmiany w zakresie zakazów zatrudniania kobiet przy pracach szczególnie uciążliwych i szkodliwych dla zdrowia; 3. Zakazy zatrudniania kobiet przy pracach wzbronionych a nowe regulacje w zakresie urlopu macierzyńskiego; 4. Konkluzje. Ochrona pracy pracowników socjalnych: 1. Wstęp; 2. Status pracownika socjalnego; 3. Rodzaje zagrożeń w pracy pracownika socjalnego; 3.1. Zagrożenie zdrowia pracowników socjalnych; 3.2. Stres jako źródło zagrożenia zdrowia pracowników socjalnych; 4. Uprawnienia urlopowe; 5. Zakończenie. Ujawnienie orzeczenia o niepełnosprawności a realizacja obowiązku ochrony zdrowia i życia pracownika z niepełnosprawnością - wybrana problematyka: 1. Uwagi wprowadzające; 2. Pozyskiwanie informacji o niepełnosprawności od kandydatów do zatrudnienia a realizacja obowiązku ochrony zdrowia i życia pracownika z niepełnosprawnością; 3. Ujawnienie orzeczenia o niepełnosprawności a badania wstępne kandydatów do zatrudnienia i pracowników z niepełnosprawnością; 4. Ujawnienie orzeczenia o niepełnosprawności a badania okresowe pracowników z niepełnosprawnością; 5. Ujawnienie orzeczenia o niepełnosprawności a realizacja szczególnych obowiązków związanych z zatrudnianiem pracowników z niepełnosprawnością; 6. Podsumowanie. Część V. KONSEKWENCJE NIEZAPEWNIENIA OCHRONY ZDROWIA I ŻYCIA PRACOWNIKÓW Stwierdzenie choroby zawodowej - wybrane zagadnienia: 1. Wprowadzenie; 2. Wykaz chorób zawodowych; 3. Przyczyny choroby zawodowej; 4. Związek z pracą; 5. Orzeczenie lekarskie w sprawie choroby zawodowej; 6. Decyzja w sprawie choroby zawodowej; 7. Wnioski. Poszkodowani w wypadkach przy pracy - to nie tylko statystyka: 1. Uwagi wstępne; 2. Badania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy; 3. Kontrola przeprowadzania badań profilaktycznych i szkoleń bhp; 4. Kontrola oceny ryzyka zawodowego; 5. Zakończenie. Pracownicze prawo do powstrzymania się od wykonywania pracy w warunkach zewnętrznego zagrożenia zdrowia i życia: 1. Uwagi wstępne; 2. Przesłanki prawa do powstrzymania się od pracy; 3. Zawiadomienie przełożonego; 4. Zakres podmiotowy; 5. Powstrzymanie się od pracy i oddalenie z miejsca zagrożenia a opuszczenie stanowiska pracy; 6. Ochrona przed konsekwencjami powstrzymania się od pracy; 7. Powstrzymanie się od pracy - prawo czy obowiązek?; 8. Podsumowanie. Granice odpowiedzialności karnej członka zarządu spółki-pracodawcy za narażenie pracownika na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia i zdrowia: 1. Uwagi wstępne; 2. Źródła negatywnych następstw; 3. Karnoprawna odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy; 4. Podmiotowy zakres regulacji art. 220 k.k.; 5. Pozycja gwaranta nienastąpienia skutku; 6. Zarząd jako reprezentant pracodawcy - spółki kapitałowej; 7. Reprezentacja pracodawcy determinantą odpowiedzialności zarządu; 8. Powinności zarządu w sferze zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy; 9. Wina jako przesłanka odpowiedzialności karnej członka zarządu; 10. Prawidłowe rozłożenie obowiązków z zakresu bhp w spółce przesłanką braku odpowiedzialności członków zarządu. Kilka uwag o prawach i obowiązkach oraz odpowiedzialności pracodawców i pracowników z obszaru ochrony pracy: 1. Ochrona pracy - istota i zakres podmiotowy; 2. Odpowiedzialność podmiotu organizującego pracę; 3. Wpływ pracowników i ich przedstawicieli na działania pracodawców podejmowane w obszarze bhp; 4. Stosowanie przepisów z zakresu bhp, ich charakter i pozycja podmiotu obowiązanego do ich wykonywania;5. Informowanie o zagrożeniach jako szczególny obowiązek podmiotu organizującego pracę.

1. Część ogólna prawa pracy: Pojęcie, systematyka i zakres przedmiotowy prawa pracy; Funkcje prawa pracy; Zasady prawa pracy; Równe traktowanie w zatrudnieniu; Źródła prawa pracy; 2. Indywidualne prawo pracy: Stosunek pracy; Umowa o pracę; Przekształcenia zobowiązaniowego stosunku pracy; Ustanie stosunku pracy; Przejście zakładu pracy na innego pracodawcę; Zatrudnianie pracowników tymczasowych; Pozaumowne stosunki pracy; Prawa i obowiązki stron stosunku pracy; Ochrona danych osobowych; Zakaz konkurencji; Wynagrodzenie za pracę; Czas pracy; Urlopy pracownicze; Odpowiedzialność porządkowa i dyscyplinarna pracowników; Odpowiedzialność materialna pracowników; Powszechna ochrona pracy; Ochrona rodzicielstwa; Zatrudnianie i ochrona młodocianych i dzieci; Odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika; 3. Zbiorowe prawo pracy: Wolności związkowe; Status prawny związków zawodowych; Status prawnych organizacji pracodawców; Partycypacja pracownicza; Zbiorowe spory pracy; 4. Procesowe prawo pracy: Naczelne zasady procesowe w sprawach z zakresu prawa pracy; Organizacja ochrony prawnej w stosunkach pracy; Inspekcja pracy; przedawnienie roszczeń i terminy zawite; 5. Prawo ubezpieczeń społecznych: Zagadnienia ogólne prawa ubezpieczeń społecznych; Podleganie ubezpieczeniom społecznym; Finansowanie ubezpieczeń społecznych; Ubezpieczenie emerytalne; Ubezpieczenia rentowe; Ubezpieczenia chorobowe; Ubezpieczenia wypadkowe; Realizacja prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych; Postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.

1. Część ogólna prawa pracy: Pojęcie, systematyka i zakres przedmiotowy prawa pracy; Funkcje prawa pracy; Zasady prawa pracy; Równe traktowanie w zatrudnieniu; Źródła prawa pracy; 2. Indywidualne prawo pracy: Stosunek pracy; Umowa o pracę; Przekształcenia zobowiązaniowego stosunku pracy; Ustanie stosunku pracy; Przejście zakładu pracy na innego pracodawcę; Zatrudnianie pracowników tymczasowych; Pozaumowne stosunki pracy; prawa i obowiązki stron stosunku pracy; Zakaz konkurencji; Wynagrodzenie za pracę; Czas pracy; Urlopy pracownicze; Odpowiedzialność porządkowa i dyscyplinarna pracowników; Odpowiedzialność materialna pracowników; Powszechna ochrona pracy; Ochrona rodzicielstwa; Zatrudnianie i ochrona młodocianych i dzieci; Odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika; 3. Zbiorowe prawo pracy: Wolności związkowe; Status prawny związków zawodowych; Status prawnych organizacji pracodawców; Partycypacja pracownicza; Zbiorowe spory pracy; 4. Procesowe prawo pracy: Naczelne zasady procesowe w sprawach z zakresu prawa pracy; Organizacja ochrony prawnej w stosunkach pracy; Inspekcja pracy; przedawnienie roszczeń i terminy zawite; 5. Prawo ubezpieczeń społecznych: Zagadnienia ogólne prawa ubezpieczeń społecznych; Podleganie ubezpieczeniom społecznym; Finansowanie ubezpieczeń społecznych; Ubezpieczenie emerytalne; Ubezpieczenia rentowe; Ubezpieczenia chorobowe; Ubezpieczenia wypadkowe; Realizacja prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych; Postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Zawiera: ROZDZIAŁ 1. Prawo do pracy, polityka zatrudnienia i polityka rynku pracy 1.1. Prawo do pracy jako zasada prawa rynku pracy 1.2. Polityka zatrudnienia 1.3. Szara strefa i zatrudnienie „na czarno” ROZDZIAŁ 2. Organy i instytucje rynku pracy 2.1. Organy zatrudnienia i instytucje rynku pracy 2.2. Służby zatrudnienia – organizacja i zadania 2.3. Ochotnicze Hufce Pracy 2.4. Działalność agencji zatrudnienia w Polsce – analiza formalnoprawna ze szczególnym uwzględnieniem usług pracy tymczasowej 2.5. Instytucje szkoleniowe 2.6. Instytucje dialogu społecznego 2.7. Instytucje partnerstwa lokalnego 2.8. Fundusz Pracy (finansowanie rynku pracy) 2.9. Samorząd lokalny jako podmiot rynku pracy ROZDZIAŁ 3. Bezrobotny i poszukujący pracy 3.1. Prawne pojęcie bezrobotnego 3.2. Geneza i modele dyferencjacji statusu prawnego bezrobotnych 3.3. Młodzież na rynku pracy 3.4. Osoby długotrwale bezrobotne 3.5. Osoby starsze 3.6. Osoba niepełnosprawna jako szczególna kategoria bezrobotnego 3.7. Ochrona kobiet na rynku pracy 3.8. Osoby wychowujące dzieci na rynku pracy 3.9. Świadczenia przysługujące rolnikom zwalnianym z pracy 3.10. Poszukujący pracy ROZDZIAŁ 4. Przedsiębiorca (pracodawca) jako podmiot rynku pracy 4.1. Zatrudnienie, pracodawca, przedsiębiorca – problemy terminologiczne 4.2. Pracodawca na rynku pracy 4.3. Wpływ dialogu społecznego na rynek pracy ROZDZIAŁ 5. Usługi rynku pracy 5.1. Usługi rynku pracy 5.2. Pośrednictwo pracy 5.3. System EURES 5.4. Poradnictwo i informacja zawodowa 5.5. Szkolenia dla bezrobotnych i osób poszukujących pracy ROZDZIAŁ 6. Świadczenia dla bezrobotnych i poszukujących pracy 6.1. Formy prawne przeciwdziałania bezrobociu 6.2. Formy prawne łagodzenia skutków bezrobocia ROZDZIAŁ 7. Zatrudnianie obywateli polskich za granicą i cudzoziemców w Polsce 7.1. Zatrudnianie cudzoziemców – obywateli Unii Europejskiej 7.2. Zatrudnianie obywateli polskich za granicą 7.3. Zatrudnianie cudzoziemców w Polsce ROZDZIAŁ 8. Spory indywidualne z zakresu prawa rynku pracy 8.1. Ewolucja przepisów dotyczących załatwiania sporów indywidualnych w sprawach zatrudnienia 8.2. Spory załatwiane w trybie ogólnego postępowania administracyjnego 8.3. Spory rozstrzygane w drodze uproszczonego postępowania o charakterze administracyjnym 8.4. Spory załatwiane w drodze administracyjnego postępowania egzekucyjnego 8.5. Spory dotyczące innych aktów i czynności z zakresu administracji publicznej 8.6. Spory dotyczące porozumień i umów z zakresu prawa rynku pracy 8.7. Spory indywidualne w innych sprawach z zakresu prawa rynku pracy 8.8. Zasady kontroli spraw z zakresu prawa rynku pracy przez sądownictwo administracyjne ROZDZIAŁ 9. Państwowa Inspekcja Pracy 9.1. Uwagi wstępne 9.2. Rys historyczny rozwoju regulacji dotyczących inspekcji pracy 9.3. Organizacja Państwowej Inspekcji Pracy 9.4. Kompetencje Państwowej Inspekcji Pracy; WYKAZ SKRÓTÓW; BIBLIOGRAFIA; ORZECZENIA; INDEKS RZECZOWY.

Zawiera: Część I. Kazusy: Ubezpieczenia społeczne - część ogólna; Ubezpieczenie chorobowe; Ubezpieczenie wypadkowe; Ubezpieczenie rentowe; Ubezpieczenie emerytalne; Świadczenia rodzinne i świadczenia z funduszu alimentacyjnego; Pomoc społeczna/ Część II. Wybór orzecznictwa (fragmenty): 1. Ubezpieczenia społeczne - część ogólna; 2. Ubezpieczenie chorobowe; 3. Ubezpieczenie wypadkowe; 4. Ubezpieczenie rentowe i emerytalne; 5. Świadczenia rodzinne; 6. Pomoc społeczna.