Zagadnienia systemowe; Osoby fizyczne oraz osoby prawne w europejskim prawie wspólnotowym; Źródła oraz zakres praw i obowiązków jednostek w prawie Wspólnot Europejskich; Mechanizmy ochrony praw przewidzianych w europejskim prawie wspólnotowym przez osoby fizyczne i osoby prawne; Pozasądowe mechanizmy ochrony praw jednostek przed instytucjami i organami Wspólnot Europejskich - rozważania właściwe; Prawo skargi do Rzecznika Praw Obywatelskich; Prawo skargi do Komisji Europejskiej na naruszenie zasad dobrej administracji; Prawo składania skarg do Komisji Europejskiej na naruszenia europejskiego prawa wspólnotowego przez państwa członkowskie; Skargi sektorowe do Komisji Europejskiej

Zawiera: Część I. Instytucje i porządek prawny Rozdział 1. Zagadnienia wprowadzające: 1.1. Charakter prawny i cele Unii Europejskiej; 1.1.1. Uwagi wprowadzające; 1.1.2. Charakter prawny Unii Europejskiej; 1.1.3. Specyfika Wspólnot Europejskich/ Unii Europejskiej w okresie poprzedzającym wejście w życie Traktatu z Lizbony; 1.1.4. Specyfika Unii Europejskiej oraz Euratomu po wejściu w życie Traktatu z Lizbony; 1.1.5. Aksjologia Unii Europejskiej – wartości i cele; 1.2. Członkostwo w Unii Europejskiej; 1.2.1. Uwagi wprowadzające; 1.2.2. Akcesja do Unii Europejskiej; 1.2.3. Zawieszenie praw członkowskich; 1.2.4. Wystąpienie z Unii Europejskiej; 1.3. Porządek prawny Unii Europejskiej; 1.3.1. Autonomia porządku prawnego Unii Europejskiej; 1.3.1.1. Ramowa regulacja traktatowa; 1.3.1.2. Elementy konstytutywne autonomicznego porządku prawnego Unii: zasada skutku bezpośredniego i zasada pierwszeństwa; 1.3.1.3. Jednostka w porządku prawnym Unii: skuteczna ochrona sądowa; 1.3.1.4. Sądy krajowe w porządku prawnym Unii: sądy Unii o kompetencji ogólnej; 1.3.2. Miejsce porządku prawnego Unii Europejskiej w krajowych systemach konstytucyjnych; 1.3.2.1. Konstytucyjne granice dla zasad skutku bezpośredniego i pierwszeństwa; 1.3.2.2. Miejsce prawa Unii w polskim porządku konstytucyjnym; 1.3.2.3. Kompetencja Trybunału Konstytucyjnego do kontroli aktów prawa Unii; 1.3.3. Konstytucjonalizacja porządku prawnego Unii Europejskiej; 1.3.4. Ekonomiczne i nieekonomiczne normy w porządku prawnym Unii; 1.4. Podział kompetencji między Unię Europejską a państwa członkowskie; 1.4.1. Wprowadzenie; 1.4.2. Zasada przyznania; 1.4.3. Kompetencje wyłączne Unii Europejskiej; 1.4.4. Kompetencje dzielone; 1.4.5. Kompetencje wspierające, koordynacyjne, uzupełniające; 1.4.6. Zasady regulujące wykonywanie kompetencji Unii Europejskiej; 1.4.6.1. Uwagi ogólne; 1.4.6.2. Zasada pomocniczości; 1.4.6.3. Zasada proporcjonalności; 1.4.6.4. Tryb kontroli zasad pomocniczości i proporcjonalności; 1.4.6.4.1. Kontrola prewencyjna (ex ante) zasady pomocniczości; 1.4.6.4.2. Kontrola następcza (ex post) zasad pomocniczości i proporcjonalności; 1.4.7. Klauzula elastyczności (art. 352 TFUE); 1.5. Kompetencje Unii Europejskiej w stosunkach zewnętrznych i zawieranie umów międzynarodowych; 1.5.1. Unia Europejska jako podmiot prawa międzynarodowego; 1.5.2. Kompetencje Unii Europejskiej do zawierania umów międzynarodowych; 1.5.2.1. Uwagi wprowadzające; 1.5.2.2. Kompetencja wyłączna Unii Europejskiej do zawierania umów międzynarodowych; 1.5.2.3. Kompetencja wyłączna Unii Europejskiej do zawierania umów w zakresie kompetencji dzielonych; 1.5.2.4. Kompetencja Unii Europejskiej do zawierania umów mieszanych; 1.5.3. Rodzaje umów międzynarodowych zawieranych przez Unię Europejską; 1.5.3.1. Uwagi wprowadzające; 1.5.3.2. Umowy stowarzyszeniowe; 1.5.3.3. Konwencje wielostronne; 1.5.4. Członkostwo w organizacjach międzynarodowych; 1.5.5. Procedura zawierania umów międzynarodowych przez Unię Europejską; 1.6. Obywatelstwo Unii Europejskiej; 1.6.1. Charakter prawny obywatelstwa Unii Europejskiej; 1.6.2. Prawa obywateli Unii; 1.6.2.1. Prawo do niedyskryminacyjnego traktowania (art. 18 TFUE); 1.6.2.2. Prawo do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich (art. 21 TFUE); 1.6.2.3. Bierne i czynne prawo wyborcze do Parlamentu Europejskiego (art. 22 ust. 2 TFUE, art. 39 KPP); 1.6.2.4. Bierne i czynne prawo wyborcze w wyborach lokalnych w państwie miejsca zamieszkania (art. 22 ust. 1 TFUE, art. 40 KPP); 1.6.2.5. Prawo do ochrony dyplomatycznej i konsularnej (art. 23 TFUE); 1.6.2.6. Prawo petycji do Parlamentu Europejskiego, zwracania się do Rzecznika Praw Obywatelskich oraz innych instytucji, organów lub jednostek organizacyjnych UE (art. 24 TFUE); 1.6.3. Inicjatywa obywatelska (art. 11 TUE); 1.7. Ochrona praw podstawowych w Unii Europejskiej; 1.7.1. Wprowadzenie; 1.7.2. Prawa podstawowe w Traktatach – ewolucja postanowień; 1.7.3. Prawa podstawowe w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości; 1.7.4. Karta praw podstawowych Unii Europejskiej; 1.7.4.1. Uwagi ogólne; 1.7.4.2. Protokół polsko-brytyjski; 1.7.4.3. Struktura i treść Karty; 1.7.4.4. Zakres zastosowania Karty; 1.7.5. Kontrola zgodności działań Unii Europejskiej oraz działań państw członkowskich z prawami podstawowymi; 1.7.5.1. Kontrola działań Unii Europejskiej; 1.7.5.2. Zgodność działań państw członkowskich z prawami podstawowymi; 1.7.6. Działalność Unii Europejskiej w obszarze praw człowieka; 1.7.7. Przystąpienie Unii Europejskiej do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka; Rozdział 2. Instytucje Unii Europejskiej: 2.1. Parlament Europejski; 2.1.1. Funkcje Parlamentu Europejskiego i ich ewolucja; 2.1.2. Skład; 2.1.3. Kompetencje; 2.1.4. Struktura wewnętrzna i organizacja pracy; 2.2. Rada Europejska; 2.2.1. Funkcje Rady Europejskiej i ich ewolucja; 2.2.2. Skład; 2.2.3. Kompetencje; 2.2.4. Struktura wewnętrzna i organizacja pracy; 2.3. Rada Unii Europejskiej; 2.3.1. Funkcje Rady i ich ewolucja; 2.3.2. Skład; 2.3.3. Kompetencje; 2.3.4. Struktura wewnętrzna i organizacja pracy; 2.3.5. Prezydencja w Radzie; 2.4. Komisja Europejska; 2.4.1. Funkcje; 2.4.2. Struktura instytucjonalna; 2.4.2.1. Skład; 2.4.2.2. Gwarancje niezależności członków Komisji; 2.4.2.3. Powoływanie Komisji; 2.4.2.4. Rola Przewodniczącego Komisji; 2.4.2.5. Odpowiedzialność polityczna Komisji i jej członków; kompetencje kontrolne Parlamentu Europejskiego w stosunku do Komisji; 2.4.3. Kompetencje; 2.4.4 Organizacja wewnętrzna Komisji Europejskiej; 2.5. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej; 2.5.1. Funkcje; 2.5.2. Struktura instytucjonalna; 2.5.2.1. TSUE: Trybunał Sprawiedliwości, Sąd, sądy wyspecjalizowane; 2.5.2.2. Członkowie; 2.5.2.3. Powoływanie członków TSUE; 2.5.2.4. Gwarancje niezależności członków TSUE; 2.5.2.5. Sądy wyspecjalizowane; 2.5.2.6. Struktura wewnętrzna; 2.5.3. Postępowanie; 2.5.3.1. Właściwość Trybunału Sprawiedliwości i Sądu; 2.5.3.2. Izby; 2.5.3.3. Postępowanie; 2.6. Inne instytucje i organy Unii Europejskiej; 2.6.1. Europejski Bank Centralny; 2.6.2. Europejski Trybunał Obrachunkowy; 2.6.3. Organy doradcze; 2.6.4. Agencje Unii Europejskiej; Rozdział 3. Źródła prawa Unii Europejskiej: 3.1. Prawo pierwotne Unii Europejskiej; 3.1.1. Wprowadzenie; 3.1.2. Traktaty; 3.1.3. Karta praw podstawowych Unii Europejskiej; 3.1.4. Zasady ogólne i strukturalne (ustrojowe); 3.1.5. Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej; 3.2. Prawo pochodne Unii Europejskiej; 3.2.1. Wprowadzenie; 3.2.2. Akty ustawodawcze i akty nie ustawodawcze; 3.2.2.1. Podział na akty ustawodawcze i nie ustawodawcze; 3.2.2.2. Akty ustawodawcze; 3.2.2.3. Akty nie ustawodawcze; 3.2.3. Rodzaje aktów prawnych według art. 288 TFUE; 3.2.3.1. Uwagi ogólne; 3.2.3.2. Rozporządzenia; 3.2.3.3. Dyrektywy; 3.2.3.4. Decyzje; 3.2.3.5. Zalecenia i opinie; 3.2.4. Akty nienazwane/inne akty; 3.3. Tworzenie prawa pierwotnego Unii Europejskiej; 3.3.1. Wprowadzenie; 3.3.2. Zawieranie traktatów założycielskich; 3.3.3. Zwykła procedura zmiany traktatów; 3.3.4. Uproszczone procedury zmiany traktatów; 3.3.4.1. Uwagi ogólne; 3.3.4.2. Strukturalne procedury kładki (art. 48 ust. 6–7 TUE); 3.3.4.3. Procedury kładki ad hoc; 3.3.5. Procedura zawierania traktatów akcesyjnych (art. 49 TUE); 3.4. Stanowienie prawa pochodnego Unii Europejskiej; 3.4.1. Wprowadzenie; 3.4.2. Wybór właściwej podstawy prawnej aktu; 3.4.3. Obowiązek uzasadnienia aktu; 3.4.4. Inicjatywa ustawodawcza; 3.4.5. Stanowienie aktów ustawodawczych; 3.4.5.1. Uwagi ogólne; 3.4.5.2. Zwykła procedura ustawodawcza; 3.4.5.3. Specjalna procedura ustawodawcza; 3.4.6. Stanowienie aktów delegowanych i wykonawczych; 3.4.6.1. Uwagi ogólne; 3.4.6.2. Stanowienie aktów delegowanych; 3.4.6.3. Stanowienie aktów wykonawczych; 3.4.7. Szczególne procedury stanowienia aktów prawa pochodnego Unii Europejskiej; 3.4.7.1. Uwagi ogólne; 3.4.7.2. Wydawanie aktów unijnego prawa pochodnego samodzielnie przez Radę; 3.4.7.3. Wydawanie aktów unijnego prawa pochodnego przez Radę Europejską; 3.4.7.4. Wydawanie aktów unijnego prawa pochodnego przez Komisję Europejską; 3.4.8. Obowiązek publikacji aktu; 3.4.9. Wzmocniona współpraca; 3.5. Instrumenty wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa; 3.5.1. Uwagi ogólne; 3.5.2. Instrumenty WPZiB; 3.5.2.1. Cele i ogólne wytyczne WPZiB; 3.5.2.2. Decyzje Rady Unii Europejskiej; 3.5.2.2.1. Decyzje Rady Unii Europejskiej ustanawiające działania operacyjne; 3.5.2.2.2. Decyzja Rady UE powołująca Europejską Służbę Działań Zewnętrznych; 3.5.2.2.3. Decyzje Rady Unii Europejskiej powołujące specjalnych przedstawicieli; 3.5.2.2.4. Decyzje Rady Unii Europejskiej o zawarciu umów międzynarodowych; 3.5.2.2.5. Decyzje Rady UE w sprawie środków ograniczających (decyzje nakładające sankcje); 3.5.3. Oświadczenia i deklaracje. Rozdział 4. Prawo Unii Europejskiej a prawo państw członkowskich: 4.1. Wprowadzenie; 4.2. Zasada pierwszeństwa prawa unijnego; 4.3. Zasada skutku bezpośredniego prawa unijnego; 4.3.1. Uwagi wstępne; 4.3.2. Skutek bezpośredni przepisów traktatowych; 4.3.3. Skutek bezpośredni rozporządzeń; 4.3.4. Skutek bezpośredni dyrektyw; 4.3.5. Pojęcie emanacji państwa; 4.3.6. Skutek bezpośredni decyzji; 4.3.7. Skutek bezpośredni umów międzynarodowych i aktów wydanych na ich podstawie; 4.4. Zasada skutku pośredniego prawa unijnego (obowiązek prounijnej wykładni prawa krajowego); 4.5. Odpowiedzialność państwa członkowskiego za szkody powstałe wskutek naruszenia prawa unijnego; 4.5.1. Uwagi ogólne; 4.5.2. Sformułowanie zasady odpowiedzialności odszkodowawczej państwa członkowskiego; 4.5.3. Przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej państwa członkowskiego; 4.5.4. Rozwinięcie zasady odpowiedzialności odszkodowawczej państwa członkowskiego; 4.5.5. Odpowiedzialność odszkodowawcza państwa członkowskiego z tytułu naruszenia prawa unijnego przez sąd krajowy orzekający w ostatniej instancji; 4.5.6. Zasada autonomii instytucjonalnej i proceduralnej. Rozdział 5. Sądowa kontrola przestrzegania prawa unijnego i współpraca sądów unijnych z sądami krajowymi: 5.1. Postępowanie prejudycjalne; 5.1.1. Charakterystyka postępowania prejudycjalnego; 5.1.1.1. Uwagi ogólne; 5.1.1.2. Podstawa prawna; 5.1.2. Kompetencja do orzekania w trybie prejudycjalnym; 5.1.2.1. Zakres podmiotowy; 5.1.2.2. Zakres przedmiotowy; 5.1.2.3. Orzekanie o ważności aktów prawa pochodnego Unii Europejskiej; 5.1.3. Wystąpienie z wnioskiem o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym; 5.1.3.1. „Sąd” w rozumieniu postanowień art. 267 TFUE; 5.1.3.2. Decyzja sądu o wystąpieniu z wnioskiem o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym; 5.1.4. Przebieg postępowania prejudycjalnego; 5.1.4.1. Treści i forma wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym; 5.1.4.2. Przebieg postępowania prejudycjalnego przed Trybunałem Sprawiedliwości; 5.1.5. Orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości w postępowaniu prejudycjalnym; 5.1.6. Postępowanie prejudycjalne kończące się postanowieniem z uzasadnieniem; 5.1.7. Przyspieszony tryb prejudycjalny; 5.1.8. Pilny tryb prejudycjalny; 5.2. Postępowania z tytułu uchybienia zobowiązaniom traktatowym – skargi przeciwko państwu członkowskiemu; 5.2.1. Wprowadzenie; 5.2.2. Uchybienie zobowiązaniom wynikającym z traktatów; 5.2.2.1 Uwagi ogólne; 5.2.2.2. Zakres odpowiedzialności za naruszenie zobowiązań traktatowych; 5.2.2.3. Okoliczności wyłączające odpowiedzialność państwa członkowskiego; 5.2.3. Etapy postępowania z tytułu uchybienia zobowiązaniom traktatowym; 5.2.3.1. Uwagi ogólne; 5.2.3.2. Nieformalny etap postępowania – powzięcie i weryfikacja informacji dotyczącej uchybienia; 5.2.3.3. Administracyjny (przedsądowy) etap postępowania; 5.2.3.4. Sądowy etap postępowania; 5.2.3.5. Wykonanie wyroku i zakończenie postępowania; 5.2.4. Postępowanie z tytułu braku wykonania wyroku Trybunału (art. 260 ust. 2 TFUE); 5.2.5. Kary finansowe nakładane w trybie art. 260 ust. 3 TFUE; 5.2.6. Postępowanie z tytułu uchybienia zobowiązaniom traktatowym rozpoczynane przez państwo członkowskie (art. 259 TFUE); 5.3. Skarga o stwierdzenie nieważności aktu prawa Unii Europejskiej (art. 263 TFUE); 5.3.1. Uwagi ogólne; 5.3.2. Podmioty posiadające czynną legitymację procesową w zakresie skargi o stwierdzenie nieważności; 5.3.3. Podmioty wyposażone w bierną legitymację procesową w zakresie skargi o stwierdzenie nieważności; 5.3.4. Akty zaskarżalne w drodze skargi o stwierdzenie nieważności; 5.3.5. Przyczyny stwierdzenia nieważności aktu prawa Unii Europejskiej; 5.3.6. Termin na złożenie skargi o unieważnienie aktu prawa Unii Europejskiej; 5.3.7. Zarzut bezprawności (art. 277 TFUE); 5.3.8. Skutki prawne orzeczenia w sprawie skargi o unieważnienie aktu prawa Unii Europejskiej (art. 264 TFUE); 5.3.9. Obowiązki instytucji, której akt został unieważniony – art. 266 TFUE; 5.4. Skarga na bezczynność instytucji (art. 265 TFUE); 5.4.1. Przedmiot i charakter skargi; 5.4.2. Zakres podmiotowy skargi; 5.4.2.1. Legitymacja czynna; 5.4.2.2. Legitymacja bierna; 5.4.3. Przesłanki uwzględnienia skargi; 5.4.3.1. Pojęcie bezprawnej bezczynności; 5.4.3.2. Wezwanie do podjęcia działania; 5.4.4. Skutek orzeczenia TSUE stwierdzającego bezprawną bezczynność; 5.5. Skarga odszkodowawcza przeciwko Unii Europejskiej; 5.5.1. Wprowadzenie; 5.5.2. Zakres podmiotowy skargi odszkodowawczej przeciwko Unii Europejskiej; 5.5.3 Przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej Unii Europejskiej; 5.5.4. Skutki wyroku; 5.5.5. Skarga odszkodowawcza przeciwko Unii Europejskiej a odpowiedzialność odszkodowawcza państw za naruszenie prawa Unii Europejskiej; 5.6. Spory pracownicze; 5.7. Inne podstawy jurysdykcji Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej; 5.7.1. Kompetencja TSUE do wydawania opinii w trybie art. 218 ust. 11 TFUE; 5.7.2. Orzekanie na mocy klauzuli arbitrażowej (art. 272 TFUE); 5.7.3. Spory przedłożone Trybunałowi Sprawiedliwości na mocy kompromisu (art. 273 TFUE); 5.7.4. Spory związane z funkcjonowaniem instytucji bankowych Unii Europejskiej (art. 271 TFUE). Część II. Prawo materialne Rozdział 1. Zagadnienia wprowadzające: 1.1. Pojęcie i ewolucja rynku wewnętrznego; 1.2. Zasada niedyskryminacji ze względu na przynależność państwową jako podstawa rynku wewnętrznego; 1.3. Harmonizacja prawa i zasada wzajemnego uznania; 1.4. Rola Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w kształtowaniu rynku wewnętrznego. Rozdział 2. Swoboda przepływu towarów: 2.1. Unia celna. Zakaz opodatkowania dyskryminacyjnego i protekcjonistycznego; 2.1.1. Unia celna jako element rynku wewnętrznego; 2.1.2. Definicja towaru; 2.1.3. Towary podlegające swobodnemu przepływowi; 2.1.3.1. Uwagi ogólne; 2.1.3.2. Towar pochodzący z państwa członkowskiego Unii Europejskiej; 2.1.3.3. Towar będący w swobodnym obrocie; 2.1.4. Założenia unii celnej; 2.1.5. Cła; 2.1.6. Opłaty o skutku równoważnym do cła; 2.1.7. Zakaz opodatkowania dyskryminacyjnego i protekcjonistycznego; 2.1.7.1. Uwagi ogólne; 2.1.7.2. Zakaz protekcjonistycznego opodatkowania towarów podobnych; 2.1.7.3. Zakaz protekcjonistycznego opodatkowania towarów konkurencyjnych; 2.1.8. Środki prawne przysługujące jednostce w przypadku naruszenia przez państwo członkowskie art. 30 lub art. 110 TFUE; 2.2. Zakaz ograniczeń ilościowych i środków o skutku równoważnym; 2.2.1. Wprowadzenie; 2.2.2. Pojęcie ograniczeń ilościowych; 2.2.3. Pojęcie środków o skutku równoważnym do ograniczeń ilościowych; 2.2.3.1. Uwagi ogólne; 2.2.3.2. Formuła Dassonville; 2.2.3.2.1. Regulacje handlowe; 2.2.3.2.2. Przeszkody bezpośrednie lub pośrednie, rzeczywiste bądź potencjalne; 2.2.3.3. Formuła Cassis de Dijon; 2.2.3.4. Formuła Keck; 2.2.3.5. Test dostępu do rynku w ramach formuły Keck; 2.2.3.6. Test dostępu do rynku poza formułą Keck; 2.2.3.7. Środki stosowane w sposób niejednakowy (dyskryminujące) i jednakowy (niedyskryminujące); 2.2.3.8. Wykładnia art. 35 TFUE (wyroki Groenveld i Gysbrechts); 2.2.4. Dopuszczalne ograniczenia traktatowe (art. 36 TFUE); 2.2.4.1. Uwagi ogólne; 2.2.4.2. Ciężar dowodu; 2.2.4.3. Brak arbitralnej dyskryminacji oraz ukrytych ograniczeń w handlu wewnątrzunijnym (drugie zdanie art. 36 TFUE); 2.2.4.4. Moralność publiczna; 2.2.4.5. Porządek publiczny; 2.2.4.6. Bezpieczeństwa publiczne; 2.2.4.7. Ochrona zdrowia i życia ludzi i zwierząt lub ochrona roślin; 2.2.4.8. Ochrona narodowych dóbr kultury o wartości artystycznej, historycznej lub archeologicznej; 2.2.4.9. Ochrona własności przemysłowej i handlowej; 2.2.4.9.1. Uwagi ogólne; 2.2.4.9.2. Zasada wyczerpania prawa; 2.2.5. Wymogi imperatywne (wyjątki orzecznicze); 2.2.5.1. Uwagi ogólne; 2.2.5.2. Ochrona konsumentów; 2.2.5.3. Ochrona środowiska; 2.2.5.4. Prawa podstawowe; 2.2.6. Zasada proporcjonalności; 2.2.7. Skutki harmonizacji na poziomie unijnym. Rozdział 3. Swoboda przepływu osób i usług: 3.1. Swoboda przepływu pracowników; 3.1.1. Uwagi wprowadzające; 3.1.2. Źródła swobodnego przepływu pracowników oraz ich charakter; 3.1.3. Osoby uprawnione (beneficjenci) swobodnego przepływu pracowników; 3.1.3.1. Uwagi ogólne; 3.1.3.2. Transgraniczny charakter swobodnego przepływu pracowników; 3.1.3.3. Pojęcie pracownika na gruncie art. 45 TFUE; 3.1.3.4. Status osoby poszukującej pracy; 3.1.3.5. Wyłączenie zatrudnienia w administracji publicznej; 3.1.4. Uprawnienia pracowników migrujących; 3.1.4.1. Uwagi ogólne; 3.1.4.2. Poszukiwanie oraz podejmowanie zatrudnienia przez pracowników migrujących; 3.1.4.3. Prawo do równego traktowania w warunkach zatrudnienia; 3.1.4.4. Prawo do korzyści socjalnych; 3.1.4.5. Prawo do korzyści podatkowych; 3.2. Swoboda przedsiębiorczości; 3.2.1. Źródła prawa; 3.2.2. Pojęcie i zakres przedmiotowy swobody przedsiębiorczości; 3.2.2.1. Pierwotna i wtórna swoboda przedsiębiorczości; 3.2.2.1.1. Pierwotna swoboda przedsiębiorczości; 3.2.2.1.2. Wtórna swoboda przedsiębiorczości; 3.2.2.1.3. Różnice między pierwotną a wtórną swobodą przedsiębiorczości; 3.2.2.2. Uprawnienia akcesoryjne względem swobody przedsiębiorczości; 3.2.2.3. Działalność wyłączona z zakresu swobody przedsiębiorczości; 3.2.3. Delimitacja swobody przedsiębiorczości w prawie Unii Europejskiej; 3.2.3.1. Swoboda przedsiębiorczości a zakaz dyskryminacji ze względu na przynależność państwową; 3.2.3.2. Swoboda przedsiębiorczości a swobodny przepływ pracowników; 3.2.3.3. Swoboda przedsiębiorczości a swobodny przepływ usług; 3.2.3.4. Swoboda przedsiębiorczości a swobodny przepływu kapitału; 3.2.3.5. Swoboda przedsiębiorczości a swobodny przepływ towarów; 3.2.4. Zakres podmiotowy swobody przedsiębiorczości; 3.2.4.1. Osoby fizyczne - obywatele innego państwa członkowskiego; 3.2.4.2. Spółki - przynależne innego państwa członkowskiego; 3.2.4.3. Przynależni państwa członkowskiego w stosunku do swego państwa; 3.2.4.4. Przynależni państw trzecich i bezpaństwowcy; 3.2.5. Ograniczenia swobody przedsiębiorczości; 3.2.5.1. Charakter regulacji powodującej ograniczenie; 3.2.5.2. Podział ze względu na źródło pochodzenia ograniczenia; 3.2.6. Możliwość uzasadnienia ograniczeń swobody przedsiębiorczości; 3.2.6.1. Uwagi wstępne; 3.2.6.2. Porządek publiczny, bezpieczeństwo publiczne, zdrowie publiczne; 3.2.6.3. Wymogi konieczne (imperatywne); 3.2.6.4. Nadużycie swobody; 3.3. Swoboda świadczenia usług; 3.3.1. Zasady ogólne swobody świadczenia usług; 3.3.1.1. Treść i podstawy prawne swobody świadczenia usług; 3.3.1.2. Zakres podmiotowy swobody świadczenia usług; 3.3.1.3. Pojęcie usługi; 3.3.1.4. Przedmiot swobody świadczenia usług a pozostałe swobody rynku wewnętrznego; 3.3.1.4.1. Uwagi ogólne; 3.3.1.4.2. Swoboda przepływu towarów; 3.3.1.4.3. Swobodny przepływ pracowników; 3.3.1.4.4. Swoboda przedsiębiorczości; 3.3.1.4.5. Swoboda przepływu kapitału; 3.3.1.4.6. Przypadki mieszane; 3.3.2. Prawo pierwotne i sektorowe dotyczące swobody świadczenia usług; 3.3.2.1. Prawo pierwotne dotyczące świadczenia usług; 3.3.2.1.1. Uwagi ogólne; 3.3.2.1.2. Zakaz dyskryminacji; 3.3.2.1.3. Zakaz wprowadzania ograniczeń i zasada wzajemnego uznawania standardów; 3.3.2.2. Prawo sektorowe związane ze świadczeniem usług; 3.3.3. Dyrektywa 2006/123 o usługach na rynku wewnętrznym; 3.3.3.1. Wprowadzenie; 3.3.3.2. Zakres zastosowania dyrektywy; 3.3.3.2.1. Zakres podmiotowy dyrektywy usługowej; 3.3.3.2.2. Zakres przedmiotowy dyrektywy usługowej; 3.3.3.2.2.1. Pojęcie usługi; 3.3.3.2.2.2. Obszary wyłączone z zakresu przedmiotowego zastosowania dyrektywy usługowej; 3.3.3.3. Uprawnienia usługodawców; 3.3.3.3.1. Uprawnienia w zakresie podejmowania działalności usługowej; 3.3.3.3.1.1. Wymogi, od których można uzależnić podjęcie lub prowadzenie działalności usługowej; 3.3.3.3.1.2. Reglamentowanie działalności gospodarczej; 3.3.3.3.2. Uprawnienia w zakresie świadczenia usług; 3.3.3.4. Uprawnienia usługobiorców; 3.3.3.5. Rola państwa członkowskiego w dyrektywie usługowej; 3.3.3.5.1. Kontrola jakości usług; 3.3.3.5.2. Uproszczenia administracyjne; 3.3.3.5.3. Współpraca administracyjna; 3.4. Dopuszczalne ograniczenia swobody przepływu osób i usług; 3.4.1. Wprowadzenie; 3.4.2. Etapy badania legalności środków ograniczających swobodny przepływ osób i usług; 3.4.3. Ograniczenia traktatowe; 3.4.3.1. Uwagi ogólne; 3.4.3.2. Bezpieczeństwo publiczne i porządek publiczny; 3.4.3.2.1. Charakter pojęć; 3.4.3.2.2. Ograniczenie prawa do swobodnego przemieszczania się obywateli Unii Europejskich; 3.4.3.2.3. Ograniczenie dostępu do podjęcia działalności (zatrudnienia/usługi) lub jej wykonywania; 3.4.3.3. Zdrowie publiczne; 3.4.3.4. Standardy proceduralne i obowiązek poszanowania praw człowieka; 3.4.4. Ograniczenia usprawiedliwione nadrzędnym interesem ogólnym (wymogami imperatywnymi); 3.4.4.1. Definicja oraz przesłanki; 3.4.4.2. Przykłady wymogów imperatywnych; 3.4.4.3. Wymóg stosowania bez zróżnicowania; 3.5. Wzajemne uznawanie kwalifikacji; 3.5.1. Uwagi wprowadzające; 3.5.2. Zasada wzajemnego uznawania kwalifikacji w świetle orzecznictwa TSUE; 3.5.3. Podejście ogólne i sektorowe; 3.5.4. Dyrektywa 2005/36/WE; 3.5.4.1. Założenia ogólne; 3.5.4.2. Swoboda świadczenia usług; 3.5.4.3. Swoboda przedsiębiorczości; 3.5.5. Uznawanie kwalifikacji prawniczych (prawnicy migrujący). Rozdział 4. Prawo do swobodnego przemieszczania się i pobytu obywateli Unii i członków ich rodzin na terytoriach państw członkowskich: 4.1. Wprowadzenie; 4.2. Pojęcie członka rodziny obywatela Unii; 4.3. Prawo wyjazdu i prawo wjazdu; 4.4. Prawo pobytu w przyjmującym państwie członkowskim; 4.4.1. Prawo pobytu do trzech miesięcy; 4.4.2. Prawo pobytu powyżej trzech miesięcy; 4.4.3. Prawo stałego pobytu; 4.5. Zakres prawa do równego traktowania w związku z prawem przemieszczania się i pobytu; 4.6. Zakres przedmiotowy prawa do swobodnego przemieszczania się. Rozdział 5. Swoboda przepływu kapitału: 5.1. Wprowadzenie; 5.2. Stopniowa liberalizacja przepływu kapitału do roku 1994; 5.3. Traktatowa pełna liberalizacja przepływu kapitału; 5.4. Źródła prawa; 5.5. Pojęcie przepływu kapitału; 5.6. Kapitał a płatności; 5.7. Swoboda przepływu kapitału a inne swobody rynku wewnętrznego; 5.8. Przeszkody w swobodnym przepływie kapitału; 5.9. Dopuszczalne ograniczenia swobody przepływu kapitału; 5.9.1. Wyjątki traktatowe; 5.9.2. Wyjątki orzecznicze; 5.10. Nabywanie nieruchomości; 5.11. „Złote akcje”; 5.12. Przepływ kapitału pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej a państwami trzecimi. Rozdział 6. Prawo konkurencji Unii Europejskiej: 6.1. Wprowadzenie; 6.2. Cele prawa konkurencji UE; 6.3. Źródła prawa konkurencji Unii Europejskiej; 6.4. Rynek właściwy; 6.5. Siła rynkowa; 6.6. Wpływ na handel między państwami członkowskimi Unii Europejskiej; 6.7. Porozumienia ograniczające konkurencję; 6.7.1. Pojęcie przedsiębiorstwa; 6.7.2. Związki przedsiębiorstw; 6.7.3. Porozumienia w ramach jednego podmiotu gospodarczego; 6.7.4. Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki; 6.7.5. Porozumienia horyzontalne i wertykalne; 6.7.6. Cel lub skutek porozumienia, decyzji i uzgodnionej praktyki; 6.7.7. Reguła de minimis; 6.7.8. Wyłączenie spod zakazu porozumień ograniczających konkurencję; 6.7.9. Najpoważniejsze naruszenia prawa konkurencji Unii Europejskiej; 6.8. Nadużywanie pozycji dominującej; 6.8.1. Pozycja dominująca; 6.8.2. Kolektywna pozycja dominująca; 6.8.3. Nadużywanie pozycji dominującej; 6.8.4. Obiektywne uzasadnienie praktyk; 6.8.5. Praktyki cenowe; 6.8.6. Pozostałe praktyki; 6.9. Postępowanie w sprawie naruszenia art. 101 i 102 TFUE; 6.10. Sankcje administracyjne i skutki cywilne naruszenia art. 101 i 102 TFUE; 6.11. Kontrola koncentracji. Rozdział 7. Unijne reguły pomocy publicznej: 7.1. Wprowadzenie; 7.2. Źródła prawa pomocy publicznej w Unii Europejskiej; 7.3. Pojęcie pomocy publicznej; 7.3.1. Pojęcie przedsiębiorstwa; 7.3.2. Przypisanie danego środka pomocowego państwu; 7.3.3. Przyznanie korzyści; 7.3.4. Selektywność środka; 7.3.5. Wpływ na konkurencję i handel; 7.3.5.1. Zakłócenia konkurencji; 7.3.5.2. Wpływ na wymianę handlową; 7.4. Podstawowe rodzaje dozwolonej pomocy publicznej; 7.4.1. Wyłączenia automatyczne przewidziane w art. 107 ust. 2 TFUE; 7.4.2. Wyłączenia przewidziane w art. 107 ust.3 TFUE; 7.4.3. Wyłączenia grupowe; 7.4.4. Pomoc de minimis; 7.4.5. Pomoc udzielana przedsiębiorstwom świadczącym usługi w ogólnym interesie gospodarczym; 7.5. Kryteria oceny pomocy publicznej; 7.6. Postępowanie w sprawach dotyczących pomocy publicznej.

R. 1 Teorie integracji europejskiej: Wstęp – mozaika teorii integracji europejskiej; Doktrynalne ujęcia teorii integracji europejskiej; Federalizm (unijny); Funkcjonalizm i neofunkcjonalizm; Międzyrządowość (międzyrządowa teoria integracji); Konfederalizm; Integracja przez prawo; Teoria komunikacyjna (transakcjonizm); Teorie rządzenia europejskiego – system wielopoziomowego rządzenia i dobrych rządów; . R. 2 Historia integracji europejskiej i rozwój prawa unijnego: Idea i projekt integracji europejskiej; Tworzenie wspólnego rynku: ewolucja gospodarczego, instytucjonalna i terytorialna; Konstytucjonalizacja traktatowa Unii Europejskiej i główne kierunki ewolucji ustrojowej; Polska w Unii Europejskiej – zarys procesu akcesyjnego. R. 3 Wartości Unii Europejskiej: Uwagi ogólne; Godność osoby ludzkiej; Wolność; Demokracja; Równość; Państwo prawne; Poszanowanie praw człowieka. R. 4 Cele Unii Europejskiej: Uwagi ogólne; Nadrzędne cele procesu integracji; Trwały rozwój Europy; Cele społeczne i socjalne; Spójność gospodarcza, społeczna i terytorialna; Solidarność między państwami członkowskimi; Tożsamość kulturowa – ochrona różnorodności i rozwój dziedzictwa kulturowego Europy; Cele UE w stosunkach zewnętrznych; Urzeczywistnienie celów UE. R. 5 Cechy i charakter prawa unijnego oraz problem jego konstytucjonalizacji: Uwagi wstępne; Anatomia prawa unijnego w orzecznictwie TS; Zasady określające relacje prawa UE i prawa krajowego; Konstytucjonalizacja prawa unijnego; Prawo UE jako prawo ponadnarodowe. R. 6 Akcesja i wystąpienie z Unii Europejskiej: Wprowadzenie; Rys historyczny – analiza siedmiu rozszerzeń Wspólnot/Unii Europejskiej; Kryteria akcesyjne; Instrumenty polityki przedakcesyjnej; Negocjacje akcesyjne – modus operandi i aspekty instytucjonalne; Dostosowanie prawa jako warunek sine qua non członkostwa; Przyszłe rozszerzenia Unii Europejskiej; - państwa kandydujące i potencjalni kandydaci do członkostwa; Wystąpienie z Unii Europejskiej. R. 7 Zakres obowiązywania i stosowania prawa Unii: Uwagi ogólne – zakres obowiązywania i stosowania prawa Unii ratione materiae i ratione personae; Terytorialny zakres obowiązywania i stosowania prawa Unii; Zakres obowiązywania i stosowania prawa Unii ratione temporis; Prawo międzyczasowe. R. 8 Zasada kompetencji powierzonych i kategorii kompetencji: Wprowadzenie; Ewolucja regulacji kompetencji Unii Europejskiej; Zasada kompetencji powierzonych; Kompetencje dorozumiane; Kompetencje subydiarne; Charakter kompetencji Unii; Wykonywanie kompetencji przez ograniczoną grupę państw członkowskich – wzmocniona współpraca; Kontrola wykonywania kompetencji. R. 9 Instytucje Unii Europejskiej: Wprowadzenie; System instytucji UE a inne organy UE; Historia procesu integracji europejskiej i zmiany instytucjonalne; Zasady współdziałania instytucji Unii Europejskiej; Instytucje polityczne; Organy doradcze; Organy ekonomiczne; Europejska Służba Działań Zewnętrznych; Agencje. R. 10 Zagadnienia demokratycznego charakteru Unii Europejskiej: Zagadnienia wprowadzające; Legitymizacja przez pryzmat demokracji przedstawicielskiej; Legitymizacja przez pryzmat demokracji uczestniczącej; Zasady otwartości i przejrzystości. R. 11 Obywatelstwo Unii Europejskiej: Geneza obywatelstwa UE i jego podstawy traktatowe; Obywatelstwo Unii a obywatelstwo państw członkowskich; Klasyfikacja praw obywateli Unii; Prawo obywateli Unii do przemieszczania się i przebywania na terytorium państw członkowskich; Prawa wyborcze obywateli Unii; Prawa obywateli UE do kontroli i udziału w życiu publicznym Unii; Prawo do ochrony dyplomatycznej i konsularnej; Koncepcja istoty praw obywateli Unii; Zakres zastosowania przepisów dotyczących obywatelstwa Unii; Obywatelstwo Unii a ochrona praw podstawowych; Konsekwencje wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej dla obywateli brytyjskich i obywateli państw członkowskich Unii; Refleksja końcowa. R. 13 Procedury zmiany traktatów założycielskich; System procedur zmiany traktatów założycielskich; Zwykła procedura zmiany (art. 48 ust. 2-5 TUE); Uproszczone procedury zmiany (art. 48 ust. 6 i 7 TUE); Postanowienia traktatów zbliżone do procedur zmiany; Zmiany traktatów dokonywane w związku z akcesją lub wystąpieniem z Unii; Sprostowania do traktatów założycielskich. R. 14 Ogólne zasady prawa: Ogólne zasady prawa jako kategoria normatywna; Pochodzenie ogólnych zasad prawa; Funkcje ogólnych zasad prawa w unijnym porządku prawnym; Prawa podstawowe jako zasady ogólne; Zakres zastosowania zasad ogólnych (w znaczeniu zasad wynikających z koncepcji rządów prawa i poszanowania praw podstawowych). R. 15 Karta praw podstawowych Unii Europejskiej jako źródło prawa UE: System ochrony praw podstawowych w UE; Prawa podstawowe jako zasady ogólne prawa UE; Prawa podstawowe określone w KPP; Horyzontalne stosowanie postanowień KPP; postanowienia ogólne (horyzontalne) dotyczące wykładni i stosowania KPP; Limitacja praw podstawowych KPP; Postanowienia KPP w relacji do traktatów, europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz wspólnych tradycji konstytucyjnych państw członkowskich; Problem poziomu ochrony praw podstawowych według KPP; Zakaz nadużycia praw; Wdrażanie i stosowanie KPP przez państwa członkowskie oraz UE; Podsumowanie. R. 16 Umowy międzynarodowe w systemie źródeł prawa unijnego: Umowy międzynarodowe Unii i umowy mieszane, umowy międzynarodowe państw członkowskich; Zawieranie umów międzynarodowych z udziałem Unii. R. 17. Akty ustawodawcze i nieustawodawcze w prawie Unii Europejskiej: Geneza znaczenie podziału na akty ustawodawcze i nieustawodawcze; Akty ustawodawcze; Akty nie ustawodawcze; Hierarchia aktów ustawodawczych i nie ustawodawczych. R. 18 Stanowienie aktów ustawodawczych: Ewolucja procesów stanowienia aktów prawa pochodnego UE ze szczególnym uwzględnieniem roli Parlamentu Europejskiego; Inicjatywa ustawodawcza; Udział parlamentów narodowych w stanowieniu aktów ustawodawczych Inicjatywy zmierzające do zapewnienia wysokiej jakości prawa UE. R. 19 Stanowienie aktów delegowanych i wykonawczych: Rys historyczny; Stanowienie aktów delegowanych; Stanowienie aktów wykonawczych; Systemowe aspekty procedur stanowienia aktów delegowanych i wykonawczych. R. 20 Rozporządzenie: Rozporządzenie jako akt prawa unijnego; Rozporządzenie – charakterystyka ogólna, cechy; Zasięg ogólny i charakter abstrakcyjny; Obowiązywanie w całości; Bezpośrednie obowiązywanie i bezpośredni skutek; Rozporządzenie z perspektywy prawa krajowego – jednolitość stosowania w państwach członkowskich (instrument unifikacji prawa); Podsumowanie. R. 21 Dyrektywa: Pojęcie dyrektywy w prawie unijnym; Dyrektywa jako akt unijnego prawa pochodnego – charakterystyka ogólna, cechy; Dyrektywa jako instrument harmonizacji prawa (pojęcie harmonizacji, rodzaje harmonizacji); Proces stanowienia prawa poprzez dyrektywę (poziom krajowy); Skutki wejścia w życie dyrektyw dla jednostek; Implementacja dyrektyw w procesie stosowania prawa (rola sądów krajowych i organów administracji); Podsumowanie. R. 22 Decyzja: Decyzja jako akt unijnego prawa pochodnego – charakterystyka ogólna; Typologie decyzji – decyzje o charakterze ogólnym (akty normatywne) oraz decyzje indywidualne (akty stosowania prawa); cechy decyzji jako aktu prawa unijnego; Bezpośredni skutek decyzji; Możliwość wzruszenia (zmiany lub uchylenia) decyzji indywidualnych; Podsumowanie. R. 23 Zalecenia, opinie, akty nienazwane, soft law: Uwagi ogólne. Pojęcie unijnego soft law; Rozwój soft law w systemie ustrojowym UE; Rodzaje aktów soft law; Charakterystyka unijnego soft law; Podział aktów unijnego soft law; Podsumowanie. R. 24 Tworzenie prawa przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej: Uwagi wstępne; Nowość normatywna orzeczeń Trybunału; Skuteczność i moc wiążąca prawa orzeczniczego; Kompetencja Trybunału do tworzenia prawa. R. 25. Specyfika źródeł prawa w ramach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa oraz przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości: Uwagi wprowadzające; Specyficzne źródła prawa w ramach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa; Specyficzne źródła prawa w przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości UE; Postanowienia przejściowe (protokół Nr 36). R. 26. Specyficzne źródła prawa w dziedzinie polityki gospodarczej i pieniężnej: Zróżnicowanie aktów prawnych przyjmowanych w dziedzinie polityki gospodarczej i pieniężnej; Akty prawne przyjmowanie w ramach prawa unijnego w omawianym obszarze; Akty o charakterze prawnomiędzynarodowym; Klasyfikacja aktów prawnych przyjętych w czasie kryzysu w strefie euro. R. 27 „Nowe rządzenie” i inne koncepcje: Systematyka podstawowych zagadnień dotyczących koncepcji „nowego rządzenia”; Zasady, formy i metody unijnej koncepcji „nowego rządzenia”; „Nowe rządzenie” w UE – dwie dekady później. R. 28 Scenariusze rozwoju prawa integracji europejskiej: Z perspektywy przeszłości o przyszłości Unii Europejskiej i jej prawa; Rozwój prawa Unii Europejskiej; Zróżnicowanie stopnia zintegrowania: renacjonalizacja, fragmentacja i elastyczność; Nowe inicjatywy w sprawie przyszłości Unii Europejskiej; Przyszłość integracji w cieniu pandemii koronowirusa i kolejnego kryzysu.

Zawiera: Przedmowa. Rozdział I. Zagadnienia wprowadzające: § 1. Prawo Unii Europejskiej jako akademicka dyscyplina prawa; I. Rozwój autonomicznej dyscypliny prawa Unii Europejskiej; II. Metody i narzędzia badawcze prawa Unii Europejskiej; § 2. Historia procesu integracji europejskiej; I. Rada Europy; II. Powstanie i ewolucja Wspólnot Europejskich; 1. Europejska Wspólnota Węgla i Stali; 2. Europejska Wspólnota Gospodarcza; 3. Europejska Wspólnota Energii Atomowej (Euratom); 4. Traktaty o połączeniu instytucji trzech Wspólnot Europejskich; 5. Jednolity Akt Europejski; 6. Traktaty o Unii Europejskiej (Traktat z Maastricht, Traktat z Amsterdamu oraz Traktat z Nicei); 7. Konwent Europejski i Traktat ustanawiający Konstytucję dla Europy; 8. Traktat zmieniający Traktat o Unii Europejskiej i Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską oraz Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Traktat z Lizbony); 9. Charakter relacji między Traktatami o Unii Europejskiej i funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Traktatem ustanawiającym Europejską Wspólnotę Energii Atomowej oraz Kartą Praw Podstawowych Unii Europejskiej; § 3. Charakter prawny Unii Europejskiej; I. Unia Europejska jako organizacja międzynarodowa; II. Metoda wspólnotowa; § 4. Prawo Unii Europejskiej a prawo międzynarodowe; § 5. Cele Unii Europejskiej; § 6. Członkostwo w Unii Europejskiej; I. Nabycie członkostwa w Unii Europejskiej; II. Zawieszenie praw członkowskich w Unii Europejskiej; III. Ustanie członkostwa; § 7. Stowarzyszenie z Unią Europejską; I. Stowarzyszenia traktatowe; II. Stowarzyszenia konstytucyjne; § 8. Obywatelstwo Unii Europejskiej; I. Charakter prawny obywatelstwa Unii Europejskiej; II. Prawa obywateli Unii Europejskiej. Rozdział II. System instytucjonalny Unii Europejskiej: § 9. System instytucjonalny Unii Europejskiej; § 10. Rada Europejska; I. Ewolucja Rady Europejskiej; II. Skład i organizacja; III. Funkcje; IV. Podejmowanie decyzji; § 11. Parlament Europejski; I. Skład; II. Organizacja wewnętrzna Parlamentu Europejskiego; III. Funkcje Parlamentu Europejskiego; § 12. Rada; I. Skład i organizacja; II. Zadania i kompetencje; III. Podejmowanie decyzji; 1. Uwagi ogólne; 2. Głosowanie większością kwalifikowaną; 3. Wymóg jednomyślności w Radzie; 4. Kompromis luksemburski i kompromis z Ioanniny; 5. Podejmowanie decyzji zwykłą większością głosów; § 13. Komisja; I. Skład i organizacja; II. Kompetencje Komisji; III. Podejmowanie decyzji; § 14. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej; I. Skład; II. Właściwość Trybunału Sprawiedliwości i Sądu; III. Procedura orzekania; § 15. Trybunał Obrachunkowy; I. Skład i organizacja; II. Zadania i kompetencje; III. Sposób działania; § 16. Organy doradcze Unii Europejskiej; I. Komitet Ekonomiczno-Społeczny; 1. Skład i organizacja; 2. Zadania i sposób działania; II. Komitet Regionów; 1. Skład i organizacja; 2. Zadania i sposób działania; § 17. Instytucje finansowe; I. Europejski Bank Centralny i Europejski System Banków Centralnych; II. Europejski Bank Inwestycyjny; § 18. Równowaga instytucjonalna. Rozdział III. Źródła prawa Unii Europejskiej: § 19. Zagadnienia wprowadzające; I. Uwagi ogólne; II. Pojęcie „źródła prawa Unii Europejskiej”; III. Acquis Unii Europejskiej; IV. Katalog i klasyfikacja źródeł prawa Unii Europejskiej; V. Problematyka hierarchii źródeł prawa w systemie prawnym Unii Europejskiej; § 20. Prawo pierwotne; I. Uwagi ogólne; II. Traktaty założycielskie Unii Europejskiej oraz Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej; 1. Wykaz traktatów założycielskich oraz traktatów modyfikujących; 2. Zakres przedmiotowy traktatów założycielskich; III. Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej; 1. Uwagi wprowadzające; 2. Zakres przedmiotowy Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej; 3. Zakres zastosowania Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej do instytucji UE; 4. Zakres zastosowania Karty Praw Podstawowych do państw członkowskich; IV. Ogólne zasady prawa; V. Prawo zwyczajowe; § 21. Prawo międzynarodowe publiczne jako źródło prawa Unii Europejskiej; I. Uwagi ogólne; II. Ius contrahendi Unii Europejskiej; III. Rodzaje umów zawieranych przez Unię Europejską oraz Europejską Wspólnotę Energii Atomowej; IV. Inne umowy międzynarodowe będące źródłem prawa Unii Europejskiej; § 22. Prawo pochodne Unii Europejskiej; I. Uwagi ogólne; II. Akty prawne tworzone w ramach Unii Europejskiej oraz Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej; 1. Katalog wiążących aktów prawa pochodnego - art. 288 TfUE; 2. Rozporządzenia; 3. Dyrektywy; 4. Decyzje; III Instrumenty Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa; 1. Katalog aktów tworzonych w ramach Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa; 2. Charakter prawny aktów Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa; 3. Ogólne wytyczne; 4. Decyzje; IV. Akty prawa pochodnego w dotychczasowym III filarze Unii Europejskiej; 1. Uwagi wprowadzające;2. Okres przejściowy przewidziany w Protokole Nr 36 do traktatów założycielskich; 3. Decyzje ramowe; § 23. Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej; § 24. Niewiążące akty prawa pochodnego; § 25. Akty prawa wewnętrznego. Rozdział IV. Tworzenie prawa Unii Europejskiej: § 26. Uwagi wprowadzające; § 27. Kompetencje Unii Europejskiej; I. Zasada kompetencji powierzonych; II. Katalog kompetencji przyznanych Unii Europejskiej; III. Kompetencje dorozumiane - art. 352 TfUE oraz art. 203 TEWEA; § 28. Tworzenie prawa pierwotnego; I. Tworzenie i modyfikacja traktatów założycielskich; 1. Uwagi wprowadzające; 2. Zmiany traktatów założycielskich w trybie art. 48 TUE; 3. Zmiany traktatów założycielskich za pośrednictwem traktatów akcesyjnych; 4. Zmiany na podstawie procedur kładki; II. Zawieranie traktatów akcesyjnych; § 29. Procedury zawierania umów międzynarodowych przez Unię Europejską; I. Uwagi wprowadzające; II. Procedura zawierania umów międzynarodowych przez Unię Europejską; III. Procedura zawierania umów międzynarodowych przez Europejską Wspólnotę Energii Atomowej; IV. Publikacja i wejście w życie umów międzynarodowych zawieranych przez Unię Europejską i Euratom; § 30. Procedury tworzenia wiążących aktów prawa pochodnego Unii Europejskiej; I. Uwagi wprowadzające; II. Inicjatywa legislacyjna; III. Wybór podstawy prawnej oraz rodzaju aktu prawnego; IV. Zasady techniki prawodawczej oraz budowa aktu prawnego; V. Procedury legislacyjne; 1. Uwagi wprowadzające; 2. Zwykła procedura ustawodawcza; 3. Specjalna procedura ustawodawcza; 4. Specjalna procedura ustawodawcza - budżet Unii Europejskiej; 5. Procedura ustawodawcza bez udziału Parlamentu Europejskiego; 6. Procedury tworzenia aktów wykonawczych i delegowanych; VI. Udział Rady Europejskiej w procedurach tworzenia prawa pochodnego; VII. Udział parlamentów narodowych w procesie tworzenia prawa pochodnego; VIII. Publikacja aktów prawnych i ich wejście w życie; 1. Uwagi wprowadzające; 2. Konsekwencje braku publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej; § 31. Podejmowanie decyzji w ramach Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa; I. Uwagi ogólne; II. Inicjatywa; III. Wybór podstawy prawnej oraz instrumentu działania; IV. Zasady techniki prawodawczej oraz budowa instrumentów Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa; V. Procedura decyzyjna w ramach Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa; VI. Publikacja i wejście w życie instrumentów Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa. Rozdział V. Stosowanie prawa Unii Europejskiej na płaszczyźnie wewnętrznej państw członkowskich: § 32. Zagadnienia wprowadzające; § 33. Zasady stosowania prawa Unii Europejskiej na płaszczyźnie krajowej; I. Zasada pierwszeństwa prawa Unii Europejskiej; 1. Ewolucja zasady pierwszeństwa; 2. Zakres zastosowania zasady pierwszeństwa prawa Unii Europejskiej; 3. Konsekwencje prawne zasady pierwszeństwa; II. Zasada skutku bezpośredniego; 1. Uwagi wprowadzające; 2. Traktaty założycielskie; 3. Karta Praw Podstawowych; 4. Rozporządzenia; 5. Dyrektywy; 6. Decyzje; 7. Umowy międzynarodowe oraz akty prawne wydane na ich podstawie; III. Zasada skutku pośredniego; 1. Uwagi wprowadzające; 2. Podstawowe założenia zasady skutku pośredniego; IV. Zasada odpowiedzialności państw członkowskich za naruszenie prawa Unii Europejskiej; 1. Uwagi wprowadzające; 2. Podstawowe założenia zasady odpowiedzialności państw za naruszenie prawa Unii Europejskiej; § 34. Instrumenty Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa; § 35. Zasady stosowania aktów prawnych dawnego III filaru Unii Europejskiej na płaszczyźnie krajowej. Rozdział VI. Sądowa kontrola przestrzegania prawa; § 36. Właściwość Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Sądu: § 37. Postępowanie przeciwko państwu członkowskiemu o naruszenie zobowiązania ciążącego na mocy Traktatów; I. Naruszenie zobowiązania ciążącego na mocy Traktatów; 1. Ujęcie naruszenia zobowiązania; 2. Naruszenie zobowiązania przez brak wdrożenia prawa Unii Europejskiej; 3. Okoliczności egzoneracyjne podnoszone przez państwa; II. Postępowanie wszczęte przez Komisję; 1. Postępowanie nieformalne; 2. Formalne postępowanie wyjaśniające; 3. Postępowanie sądowe; III. Postępowanie wszczęte przez państwo członkowskie; IV. Postępowanie w razie niewykonania wyroku Trybunału; V. Postępowanie przeciwko państwu członkowskiemu odnośnie do zobowiązań wynikających ze Statutu Europejskiego Banku Inwestycyjnego; § 38. Skarga na nieważność aktu prawa pochodnego; I. Strony w postępowaniu; 1. Podmioty uprawnione do składania skarg; 2. Strony pozwane; 3. Postanowienia dotyczące Europejskiego Banku Inwestycyjnego; II. Podział kompetencji między Sąd oraz Trybunał Sprawiedliwości; III. Przedmiot skargi; 1. Rodzaje aktów prawnych podlegających zaskarżeniu; 2. Akty dotyczące skarżących bezpośrednio i indywidualnie; IV. Przesłanki stwierdzenia nieważności; 1. Brak kompetencji; 2. Naruszenie istotnego wymogu proceduralnego; 3. Naruszenie prawa materialnego; 4. Nadużycie władzy; V. Termin do wniesienia skargi; VI. Skutek orzeczenia o nieważności; 1. Konstytutywny charakter orzeczenia; 2. Pozostawienie pewnych skutków nieważnego aktu w mocy; VII. Zarzut bezprawności; 1. Akcesoryjność zarzutu bezprawności; 2. Zakres przedmiotowy zarzutu bezprawności; 3. Skutki uznania zarzutu bezprawności; § 39. Skarga na bezczynność instytucji; I. Strony w postępowaniu; II. Przesłanki skargi; 1. Rodzaje aktów, których niewydanie może być zaskarżone; 2. Wezwanie instytucji do działania; III. Skutek orzeczenia o bezczynności; § 40. Skarga odszkodowawcza; I. Przesłanki odpowiedzialności kontraktowej i deliktowej; II. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną działaniem prawotwórczym; III. Odpowiedzialność odszkodowawcza Unii Europejskiej i państw członkowskich; § 41. Postępowanie odwoławcze; § 42. Wydawanie opinii przez Trybunał Sprawiedliwości. Rozdział VII. Współpraca sądów krajowych z Trybunałem Sprawiedliwości: § 43. Znaczenie pytań prejudycjalnych dla jednolitego stosowania prawa Unii Europejskiej; § 44. Pojęcie sądu państwa członkowskiego; I. Sądy powszechne; II. Sądy administracyjne; III. Sądy konstytucyjne; IV. Sądy międzynarodowe; V. Sądy arbitrażowe; VI. Sądy dyscyplinarne; VII. Inne organy; VIII. Podsumowanie. Zadawanie pytań przez sądy i organy polskie; § 45. Obowiązek zadawania pytań prejudycjalnych; I. Pojęcie sądu, którego orzeczenia nie podlegają zaskarżeniu; II. Doktryna acte éclairé; III. Doktryna acte clair; IV. Skutek braku zadania pytania prejudycjalnego; § 46. Zakres pytań prejudycjalnych; I. Formułowanie pytań prejudycjalnych; II. Orzekanie o ważności aktów prawa pochodnego; III. Podstawy odmowy wydania orzeczenia wstępnego; § 47. Proceduralne aspekty zadawania pytań przez sąd krajowy; I. Zawieszenie postępowania przed sądem krajowym; II. Kontrola zgodności z konstytucją krajową a zadawanie pytań prejudycjalnych; III. Cofnięcie pytania prejudycjalnego; IV. Związanie sądu krajowego wytycznymi wyższej instancji; V. Ograniczenie możliwości podnoszenia zagadnień prawa unijnego w II instancji; § 48. Postępowanie przed Trybunałem o wydanie orzeczenia wstępnego; § 49. Moc prawna orzeczenia wstępnego.

R.1 Zagadnienia wprowadzające, R.2 Ramy instytucjonalne Unii Europejskiej, R.3 Źródła prawa Unii Europejskiej, R.4 Tworzenie prawa Unii Europejskiej, R.5 Stosowanie prawa Unii Europejskiej na płaszczyźnie wewnętrznej państw członkowskich, R.6 Sądowa kontrola przestrzegania prawa, R.7 Współpraca sądów krajowych z Trybunałem Sprawiedliwości, R.8 Wybrane aspekty prawne rozszerzenia Unii Europejskiej w 2004 r.

R.1 Zagadnienia wprowadzające, R.2 Ramy instytucjonalne Unii Europejskiej, R.3 Źródła prawa Unii Europejskiej, R.4 Tworzenie prawa Unii Europejskiej, R.5 Stosowanie prawa Unii Europejskiej na płaszczyźnie wewnętrznej państw członkowskich, R.6 Sądowa kontrola przestrzegania prawa, R.7 Współpraca sądów krajowych z Trybunałem Sprawiedliwości, R.8 Wybrane aspekty prawne rozszerzenia Unii Europejskiej w 2004 r.

R.1 Zagadnienia wprowadzające, R.2 Ramy instytucjonalne Unii Europejskiej, R.3 Źródła prawa Unii Europejskiej, R.4 Tworzenie prawa Unii Europejskiej, R.5 Stosowanie prawa Unii Europejskiej na płaszczyźnie wewnętrznej państw członkowskich, R.6 Sądowa kontrola przestrzegania prawa, R.7 Współpraca sądów krajowych z Trybunałem Sprawiedliwości, R.8 Wybrane aspekty prawne rozszerzenia Unii Europejskiej w 2004 r.

1. Zagadnienia wprowadzające; 2. System instytucjonalny Unii Europejskiej; 3. Źródła prawa Unii Europejskiej; 4. Tworzenie prawa Unii Europejskiej; 5. Stosowanie prawa Unii Europejskiej na płaszczyźnie wewnętrznej państw członkowskich; 6. Sądowa kontrola przestrzegania prawa; 7. Współpraca sądów krajowych z Trybunałem Sprawiedliwości.

1. Zagadnienia wprowadzające; 2. System instytucjonalny Unii Europejskiej; 3. Źródła prawa Unii Europejskiej; 4. Tworzenie prawa Unii Europejskiej; 5. Stosowanie prawa Unii Europejskiej na płaszczyźnie wewnętrznej państw członkowskich; 6. Sądowa kontrola przestrzegania prawa; 7. Współpraca sądów krajowych z Trybunałem Sprawiedliwości.

Swobodny przepływ towarów; Obywatelstwo Unii Europejskiej; Swobodny przepływ osób i usług; Wspólna polityka imigracyjna, azylowa i wizowa; Prawo do niedyskryminacji; prawa socjalne pracowników; Prawo konkurencji; Pomoc publiczna; Współpraca sądowa w sprawach cywilnych; Współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych

1. Zagadnienia wstępne, 2. Źródła prawa międzynarodowego, 3. Prawo międzynarodowe publiczne w krajowych porządkach prawnych, 4. Podmioty prawa międzynarodowego - zagadnienia wprowadzające, 5. Państwo, 6. Elementy państwa - terytorium, ludność, organy władzy, 7. Terytoria niepodlegające suwerenności państwowej, 8. Organizacje międzynarodowe, 9. Status osób fizycznych w prawie międzynarodowym, 10. Odpowiedzialność międzynarodowa państwa, 11. Załatwianie sporów międzynarodowych, 12. Użycie siły zbrojnej w stosunkach międzynarodowych, 13. Prawo wojenne (międzynarodowe prawo humanitarne).

R.I Zagadnienia wstępne. R.II Źródła prawa międzynarodowego: Zagadnienia wprowadzające; Prawo zwyczajowe; Umowy międzynarodowe; Ogólne zasady prawa; Prawotwórcze uchwały organizacji międzynarodowych; Inne źródła prawa międzynarodowego. R.III Prawo międzynarodowe publiczne w krajowych porządkach prawnych: Zagadnienia wprowadzające; Relacje między prawem międzynarodowym a prawem krajowym - ujęcie problemu na płaszczyźnie prawa międzynarodowego; Relacje między prawem międzynarodowym a prawem krajowym - ujęcie problemu na płaszczyźnie wybranych systemów prawa krajowego; R.IV Podmioty prawa międzynarodowego - zagadnienia wprowadzające: Zarys problematyki; Państwo; Organizacje międzynarodowe; Stolica Apostolska; Osoby fizyczne Zakon Maltański; Osoby prawne; Inne podmioty. R.V Państwo: Zagadnienia wprowadzające; Rodzaje państw Powstanie i upadek państw; Sukcesja; Uznanie w prawie międzynarodowym. R.VI Elementy państwa - terytorium, ludność, organy władzy: Terytorium; Ludność; Organy władzy państwowej. R.VII Terytoria niepodlegające suwerenności państwowej: Morze pełne; Dno mórz i oceanów poza granicami jurysdykcji państwowej; Obszary podbiegunowe; Terra nullius; Przestrzeń kosmiczna. R.VIII Organizację międzynarodowe: Zagadnienia wprowadzające; Organizacja Narodów Zjednoczonych; Wspólnoty Europejskie/Unia Europejska; Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie; Rada Europy; Organizacje międzynarodowe o charakterze gospodarczym- WTO i OECD; Organizacje międzynarodowe o charakterze polityczno-wojskowym - NATO. R.IX Status osób fizycznych w prawie międzynarodowym: Międzynarodowa ochrona praw człowieka; Odpowiedzialność jednostki za naruszenie prawa międzynarodowego. R.X Odpowiedzialność międzynarodowa państw: Odpowiedzialność za naruszenie prawa międzynarodowego; Odpowie działalność z tytułu działań zgodnych z prawem międzynarodowym; Realizacja odpowiedzialności międzynarodowej. R.XI Załatwienie sporów międzynarodowych: Zagadnienia wprowadzające; Dyplomatyczne sposoby załatwienia sporów; Postępowanie przed organami ONZ; Postępowanie arbitrażowe i sądowe. R.XII Użycie siły zbrojnej w stosunkach międzynarodowych: Zakaz użycia siły w rozwoju historycznym; Prawo do indywidualnej i zbiorowej samoobrony; System bezpieczeństwa zbiorowego ONZ; Interwencja humanitarna; Rozbrojenie o ograniczenie zbrojeń. R.XIII Prawo wojenne: Pojęcie prawa wojennego; Źródła i zakres obowiązywania prawa wojennego; Działania wojenne; Osoby chronione; Okupacja wojenna; Neutralność; Konflikty zbrojne niemające charakteru międzynarodowe go; Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża.

1. Zagadnienia wstępne, 2. Żródła prawa międzynarodowego, 3. Prawo międzynarodowe publiczne w krajowych porządkach prawnych, 4. Podmioty prawa międzynarodowego - zagadnienia wprowadzajace, 6. Elementy panstwa - terytorium, ludność, organy władzy, 7. Terytoria niepodlegające suwerenności państwowej, 8. Organizacje międzynarodowe, 9. Status osób fizycznych w prawie międzynarodowym, 10. Odpowiedzialnośc międzynarodowa państwa, 11. Załatwianie sporów międzynarodowych, 12. Użycie siły zbrojnej z stosunkach miedzynarodowych, 13. Prawo wojenne (miedzynarodowe praw humanitarne)

1. Zagadnienia wstępne, 2. Źródła prawa międzynarodowego, 3. Prawo międzynarodowe publiczne w krajowych porządkach prawnych, 4. Podmioty prawa międzynarodowego - zagadnienia wprowadzające, 5. Państwo, 6. Elementy państwa - terytorium, ludność, organy władzy, 7. Terytoria niepodlegające suwerenności państwowej, 8. Organizacje międzynarodowe, 9. Status osób fizycznych w prawie międzynarodowym, 10. Odpowiedzialność międzynarodowa państwa, 11. Załatwianie sporów międzynarodowych, 12. Użycie siły zbrojnej w stosunkach międzynarodowych, 13. Prawo wojenne (międzynarodowe prawo humanitarne).

1. Wykaz skrótów, 2. Przedmowa, 3. Wprowadzenia, 4. Część ogólna, 5. Prawo traktatów, 6. Prawo dyplomatyczne i konsularne, 7. Organizacje międzynarodowe, 8. Osoby fizyczne w prawie międzynarodowym, 9. Rozstrzyganie sporów międzynarodowych, 10. Wybrane podręczniki do prawa międzynarodowego publicznego, 11. Wybrane adresy stron internetowych

Wprowadzenie; Traktat o Unii Europejskiej; Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską; Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej. Wybrane protokoły: -Protokoły załączone do Traktatu o Unii Europejskiej oraz Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (wybór); -Protokoły dołączone do Traktatu o Unii Europejskiej, Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską i Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (wybór); -Protokoły załączone do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (wybór); -Tabela ekwiwalencyjna, o której mowa w art. 12 Traktatu z Amsterdamu.

1. Prawo instytucjonalne; Unia Europejska - zagadnienia podstawowe; System instytucjonalny Unii Europejskiej; Źródła prawa Unii Europejskiej i ich tworzenie; Dostęp do dokumentów instytucji Wspólnot Europejskich; Zasady stosowania prawa Unii Europejskiej na płaszczyźnie krajowej państw członkowskich; Procedura orzeczeń wstępnych; postępowanie o narodzenie prawa wspólnotowego przez państwa członkowskie; Sądowa kontrola legalności aktów prawa Unii Europejskiej; skarga odszkodowawcza przeciwko wspólnocie; procedura przed Trybunałem Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich. 2. Prawo gospodarcze: Swobodny przepływy towarów na rynku wewnętrznym; Oznakowanie CE na wyrobach przemysłowych - bezpieczeństwo i swobodny obrót; Wspólna polityka handlowa; Swobodny przepływ osób; Swoboda zakładania przedsiębiorstw; swobodny przepływ usług na rynku wewnętrznym; Wzajemne uznawanie dyplomów; prawo konkurencji; Zamówienia publiczne w prawie Wspólnot Europejskich; prawo własności przemysłowej; współpraca sądowa w sprawach cywilnych i handlowych; współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych

1. Prawo instytucjonalne; Unia Europejska - zagadnienia podstawowe; System instytucjonalny Unii Europejskiej; Źródła prawa Unii Europejskiej i ich tworzenie; Koordynacja polityki integracyjnej w Polsce, Dostęp do dokumentów instytucji Wspólnot Europejskich; Stosowanie i interpreatacja prawa Unii europejskiej; Procedura orzeczeń wstępnych; postępowanie o naruszenie prawa wspólnotowego przez państwa członkowskie; Sądowa kontrola legalności aktów prawa Unii Europejskiej; Stosunki kontraktowe Wspólnot Europejskich; Odpowiedzialność deliktowa Wspólnot Europejskich; procedura przed Trybunałem Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich. 2. Prawo gospodarcze: Swobodny przepływy towarów na rynku wewnętrznym; Oznakowanie CE na wyrobach przemysłowych - bezpieczeństwo i swobodny obrót; Wspólna polityka handlowa; Swobodny przepływ osób; Swoboda zakładania przedsiębiorstw; swoboda świadczenia usług; Wzajemne uznawanie dyplomów; prawo konkurencji; Pomoc państwa, Zamówienia publiczne w prawie Wspólnot Europejskich; współpraca sądowa w sprawach cywilnych i handlowych; współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych

1. Prawo instytucjonalne; Unia Europejska - zagadnienia podstawowe; System instytucjonalny Unii Europejskiej; Źródła prawa Unii Europejskiej i ich tworzenie; Koordynacja polityki integracyjnej w Polsce, Dostęp do dokumentów instytucji Wspólnot Europejskich; Stosowanie i interpreatacja prawa Unii europejskiej; Procedura orzeczeń wstępnych; postępowanie o naruszenie prawa wspólnotowego przez państwa członkowskie; Sądowa kontrola legalności aktów prawa Unii Europejskiej; Stosunki kontraktowe Wspólnot Europejskich; Odpowiedzialność deliktowa Wspólnot Europejskich; procedura przed Trybunałem Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich. 2. Prawo gospodarcze: Swobodny przepływy towarów na rynku wewnętrznym; Oznakowanie CE na wyrobach przemysłowych - bezpieczeństwo i swobodny obrót; Wspólna polityka handlowa; Swobodny przepływ osób; Swoboda zakładania przedsiębiorstw; swoboda świadczenia usług; Wzajemne uznawanie dyplomów; prawo konkurencji; Pomoc państwa, Zamówienia publiczne w prawie Wspólnot Europejskich; współpraca sądowa w sprawach cywilnych i handlowych; współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych

1. Zagadnienia prawa instytucjonalnego Unii Europejskiej. Europejska przestrzeń prawna u progu XXI wieku; Przestrzenny wymiar prawa integracji; Hierarchia w prawie Unii Europejskiej; Problemy ratyfikacji traktatu konstytucyjnego; The EU Constitutional Treaty and the constitutions of the Member States in a multilevel constitutional system; Podział kompetencji pomiędzy Unią Europejską a państwa członkowskie w świetle traktatu konstytucyjnego; The concept and structure of "Fundamental Rights" protection in the future European Constitution; Prawo do dobrej administracji jako prawo podstawowe o randze konstytucyjnej; Prawo do demokratycznej formy rządów w europejskim porządku prawnym; Reforma Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa w świetle postanowień traktatu konstytucyjnego. Aspekty prawne i instytucjonalne; Na drodze od "wspólnej" do "jednej" polityki w europejskiej polityce zagranicznej - analiza normatywna; Grzbiecik czy nóżka? - czyli wyrok Kuhne & Heitz jako nowy sposób zapewniania efektywności prawu wspólnotowemu; Europejskie kompetencje Parlamentu Szkockiego. 2. Zagadnienia prawa materialnego Unii Europejskiej. Krajowe programy promocji towarów a swobodny przepływ towarów w Unii Europejskiej; Podatki bezpośrednie a rynek wewnętrzny; "Złota akcja" Skarbu Państwa w świetle prawa unijnego i polskiego; Instytucje kredytowe w prawie wspólnotowym; Jurysdykcyjne kompetencje Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego; Jurysdykcyjne dylematy prewencyjnej kontroli koncentracji w europejskiej przestrzeni prawnej; Kontrola koncentracji przedsiębiorstw w prawie Unii Europejskiej - wybrane zagadnienia; Swobodny przepływ osób między Unią Europejską a Konfederacją Szwajcarską; Naruszenie praw z rejestracji renomowanych znaków towarowych (w świetle dyrektywy o znakach towarowych); Zasada ostrożności w prawie środowiska Unii Europejskiej; Instrumenty kontroli procesu wdrażania prawa Unii Europejskiej w dziedzinie ochrony środowiska przez państwa członkowskie; Information Society and the Internet Law Merchant; Porozumienia ramowe w prawie zamówień publicznych Unii Europejskiej; Regulacja handlu tekstyliami w Unii Europejskiej; Preferencyjne zwolnienie z unormowań GATT/WTO (waiver of preferences) w zewnętrznej polityce handlowej Wspólnot Europejskich; Korpus przestępstw europejskich. 3. Prawo międzynarodowe publiczne. Odpowiedzialność międzynarodowa organizacji międzynarodowych - zarys problemu; Instrumenty międzynarodowe niewiążące prawnie (soft law lub flexible law); Wpływ międzynarodowego prawa pracy na prawo polskie; Transationale organized crime. 4. Prawo prywatne międzynarodowe. Międzynarodowe prawo prywatne w pracach nad Kodeksem Napoleona; Osoby, pełnomocnictwo, czynności prawne i dawność w projekcie ustawy o prawie prywatnym międzynarodowym z września 2004 r. - wprowadzenie do dyskusji; Statut personalny spółek kapitałowych i uznawanie spółek zagranicznych. Orzecznictwo Trybunału Wspólnot a reforma polskiego prawa prywatnego międzynarodowego.