Zawiera: Specyfika zajęć dla osób starszych: Kwestie ogólne; Wskazówki do pracy z osobami z zaburzeniami słuchu; Wskazówki do pracy z osobami z zaburzeniami wzroku; Wskazówki do pracy z osobami z trudnościami w poruszaniu się; Wskazówki do pracy z osobami z otępieniem; Wskazówki w kwestii organizacji wycieczek; Ankieta dot. zainteresowań. Scenariusze zajęć: Zajęcia integracyjne; Smutki i radości starości - w tym: Bajka „…i żyli długo i szczęśliwie”; Szczęśliwy senior; Starość jako niepełnosprawność; Różni czy podobni?; Dobra starość - jak ją osiągnąć?; Starość, czyli co?; Wesołe jest życie staruszka (spotkanie słowno-muzyczne); Dodatki. Szlachetne zdrowie… : „Na zdrowie”; Zdrowie na wesoło; Z higieną za pan brat; Inscenizacja bajki Chory kotek Stanisława Jachowicza; Wiem, co jem; Podkładki pod talerze; Przychodzi baba do lekarza…; U wód; Dodatki. Uczuciowy zawrót głowy: Jak się czuję?; Zabawy w uczucia; (Po)mieszane uczucia; Zobaczyć i usłyszeć emocje; Emocjonalne łamigłówki (wersja trudniejsza); Emocjonalne łamigłówki (wersja łatwiejsza); Miłość niejedno ma imię; Dodatki. Kres życia: Perspektywa śmierci; Towarzyszenie choremu; Żałoba; Opieka nad grobami; Dodatki. Sport to zdrowie: Poranna gimnastyka na siedząco; Ćwiczenia na stojąco z kijami; Miniolimpiada I; Miniolimpiada II; Umysłowa gimnastyka; Sport z przymrużeniem oka - sesja zdjęciowa; Piłka kopana - drużyna narodowa; Dodatki. Moda i uroda: Becyklingowy pokaz mody; Powróćmy jak za dawnych lat…; Jubilerski kram; Guzik z pętelką; Diabeł tkwi w szczegółach; Dzień Piękności; Dodatki. Swojskie klimaty: Słoneczna kraina; Polskie kwiaty; Siano w roli głównej; Słomiany zapał; Ziołowo mi; W kurniku; Na ludowo; Dodatki. Bliżej natury: Leśne przygody; Zapachy lasu; Przewodnik przyrodniczy; Ptasi gaj; Cuda z natury; Spacer po lesie; Dodatki. Zwierzyniec: Zoologiczne łamigłówki (wersja trudniejsza); Zoologiczne łamigłówki (wersja łatwiejsza); Zwierzęta o ludziach; Na safari; Poszukiwacze zwierząt; Zabawa tematyczna „Nasi Pu[ile”; Pies z kotem; Dodatki. Może nad morzem?: Na fali; Muszelkowy zawrót głowy; W kręgu kamieni; Kamienie szlachetne; Okręty; Na plaży; Na ryby; Rejs w nieznane; Dodatki. Podróże małe i duże: Poznajemy Japonię; Światowo; Łamigłówki geograficzne (wersja trudniejsza); Łamigłówki geograficzne (wersja łatwiejsza); Podróż w krainę fantazji; Dodatki. Smaki świata: Owoce świata; Czy znasz ten smak?; Owocowe łamanie głowy (wersja trudniejsza); Owocowe łamanie głowy (wersja łatwiejsza); Nie tylko sól; czas na herbatę; W pasiece; Dodatki. Arte-eko, czyli sztuka ekologii: ekologia na co dzień; Na okrągło; Muzyczny recykling; Pod prąd?; Z wiatrem i pod wiatr; Papier; Wyrol(k)owani; Woda (wersja trudniejsza); Woda (wersja łatwiejsza; Recyklingowe zawody; Teatrzyk recyklingowy; Dodatki. Geometryczne miszmasz: Zwierzęta w paski i w kropki; Gimnastyka z piłką i szarfą; Igła z nitką; Łamigłówki z kształtami; Rękodzieło geometryczne; Pompony; Dodatki. Aby język giętki powiedział wszystko… : Wieża Babel; Bohater: „K”; Gimnastyka języka; Językowe zabawy (wersja trudniejsza); Językowe zabawy (wersja łatwiejsza); Poskromić słowa; Sztuka pięknego pisania; Kaligrafia - inaczej; Dodatki.
1. Aktywne starzenie się. Aktywna starość - określenie pojęć; 2. Zabezpieczenie się na starość jako warunek aktywnej starości; 3. Zabezpieczenie na starość w percepcji i zachowaniach gospodarstw domowych -wyniki badań empirycznych; 4. Wpływ cech rynku pracy i systemu emerytalnego na aktywność zawodową Polaków; 5. Aktywność polityczna i społeczna osób starszych; 6. Podnoszenie sprawności i aktywizowanie osób w podeszłym wieku w domach pomocy społecznej; Ocena możliwości realizacji polityki aktywnego starzenia w Polsce.
Problem starości i funkcjonowania ludzi starszych jest w dzisiejszych czasach przedmiotem licznych dyskusji społecznych, bowiem dane demograficzne wskazują, że w wielu krajach wzrasta procent ludzi w wieku senioralnym. Dlatego przygotowanie i edukacja społeczeństwa do starości stanowić powinny nowe wyzwanie społeczne. Tym bardziej, że codzienna praktyka wskazuje, iż stosunek społeczeństwa do ludzi starszych jest bardzo różny, a ponadto uwarunkowany jest wieloma czynnikami. Zaliczyć do nich można najbliższe otoczenie, w którym senior funkcjonuje, sytuacje społeczne, w których się znajduje, sytuacje ekonomiczne, rodzinne i zdrowotne oraz sposób, w jaki nawiązuje kontakty społeczne, a także witalność życiowa, jaką przejawiają starsi ludzie. Kluczowym celem publikacji jest próba oceny postaw w stosunku do ludzi starszych oraz analiza jakości ich życia. Poznanie postaw wobec seniorów jest bardzo ważne, gdyż stereotypowe poglądy są często istotną przyczyną niewłaściwego traktowania ludzi starszych. W konsekwencji mogą negatywnie przekładać się na sposób ich funkcjonowania, powodując spadek samooceny i poczucia kontroli nad własnym życiem, co w rezultacie może prowadzić do obniżenia się poczucia jakości życia seniorów. Zamieszczone w monografii rozważania teoretyczne i badania naukowe zostały opracowane przez przedstawicieli różnych dyscyplin naukowych. Przekłada się to na interdyscyplinarny charakter publikacji, przez co może ona stanowić ciekawą i wartościową pozycję dla wszystkich osób zajmujących się różnorodnymi aspektami starości.
1. Proces starzenia się; 2. Rytmika dobowa- jej rola w wieku podeszłym; 3. Psychologiczne aspekty starzenia się i starości; 4. Budowa i skład ciała człowieka w aspekcie starzenia; 5. Procesy biochemiczne w starzeniu; 6. Ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy- starzenie się fizjologiczne i profilaktyka; 7. Zmiany w narządzie wzroku związane z wiekiem; 8. Procesy starzenia w obrębie tkanek miękkich i kości twarzy ze szczególnym uwzględnieniem układu stomatognatycznego; 9. Zmiany w narządach laryngologicznych i ich schorzenia wynikające ze starzenia się organizmu; 10. Starzenie się układu sercowo-naczyniowego; 11. Proces starzenia się płuc; 12. Fizjologiczne procesy starzenia się przewodu pokarmowego; 13. Nerki u osób w wieku podeszłym; 14. Kość- procesy starzenia; 15. Starzenie się mięśni szkieletowych człowieka; 16. Wybrane aspekty fizjologii i patofizjologii starzenia się skóry; 17. Hematologiczne i reologiczne zmiany w procesie starzenia; 18. Układ odpornościowy u osób w starszym wieku. Fizjologia- profilaktyka- rehabilitacja; 19. Bilans wodny w procesie starzenia; 20. Układ hormonalny w procesie starzenia się; 21. Zaburzenia funkcji układu moczowo-płciowego w wieku podeszłym; 22. Procesy starzenia się żeńskiego układu rozrodczego; 23. Seksualność osób starszych; 24. Wpływ starzenia się na wydolność fizyczną człowieka; 25. Niektóre aspekty żywienia ludzi w podeszłym wieku; 26. Aktywność fizyczna- oręż przeciw niepełnosprawności osób w wieku starszym.
1. Styl życia polskich seniorów: Wcielenia współczesnego emeryta. Symbolika pełnionych ról; Aktywność seniorów sposobem przeciwdziałania negatywnym skutkom procesu starzenia się; Seniorzy na toruńskim rynku dóbr i usług. Studium socjologiczne; Aktywny wypoczynek osób starszych stymulatorem utrzymania dynamicznej stabilności ciała; Zadowolenie z życia a aktywność fizyczna seniorów; Profil aktywności turystycznej seniorów; Przyszłość turystyki uzdrowiskowej w świetle starzenia się populacji Polski; 2. Rynek prac- wpływ na jakość życia seniorów: Jakość życia, jakość pracy. Przyszły rynek dla seniorów; Znaczenie aktywności zawodowej dla jakości życia osób starszych; Działania pracodawców na rzecz aktywizacji potencjału osób starszych; Łączenie pracy i opieki nad osoba starszą- wpływ na jakość życia opiekuna; 3. Edukacja jako obszar aktywności seniorów: Starość a wykształcenie- ujęcie przestrzenne problemu na wsi (przykład zachodniopomorskiego); Podmiotowe i społeczne uwarunkowania edukacji seniorów; Rola Uniwersytetu Trzeciego Wieku w kształtowaniu jakości życia seniorów; Uniwersytet Trzeciego Wieku jako forma aktywizacji osób starszych; Czynniki determinujące samoocenę stanu zdrowia uczestników zajęć Stowarzyszenia Uniwersytetu III Wieku w Płocku- wstępne wyniki badań; 4. Stan zdrowia starszych Polaków: Medykalizacja starości: dylematy i zagrożenia; Wybrane elementy jakości życia osób starszych ze schorzeniami sercowo naczyniowymi; Otyłość jako czynnik obniżający jakość życia seniorów; Próba oceny czynników determinujących jakość życia ludzi starszych mieszkających w środowisku wiejskim; Geriatryczna skala oceny depresji, a sytuacja materialna i rodzinna osób starszych. Wstępne wyniki projektu PolSenior; Opieka nad niepełnosprawnym seniorem w rodzinie. Jakość życia.
1. Poziom i jakość życia seniorów we współczesnej Polsce: Wybrane aspekty warunków życia osób starszych w świetle badań GUS; Zmiany sytuacji materialnej ludzi starszych w Polsce- diagnoza 20 lat po przełomie; Jakość życia starszych mieszkańców Polski w latach 2000-2009 w świetle subiektywnych opinii; Jakość życia osób starszych w badaniach działalności i klientów Lubelskiego Centrum Aktywizacji Seniorów; 2. Polityka społeczna- działania na rzecz podniesienia jakości życia seniorów: Solidarność międzypokoleniowa klika refleksjo nad znaczeniem terminu; Bariery i perspektywy integracji międzypokoleniowej we współczesnej Polsce; Polityka starzenia siew Polsce i na świecie- wyzwania, bariery, rekomendacje; Poziom i jakość życia osób starszych z perspektywy wybranych działań polityki społecznej; Ekskluzja społeczna seniorów wyzwaniem dla lokalne polityki społecznej i pracy socjalnej; Lokalna polityka wobec problemów osób starszych; 3. Przejawy dyskryminacji seniorów: Dyskryminacja ze względu na wiek w ochronie zdrowia w opinii seniorów; "Warunki pan spełnia, tylko PESEL nie ten", czyli o zjawisku ateizmu we współczesnej Polsce; Sprawcy przemocy wobec osób starych w opinii ofiar; 4. Jakość życia mieszkańców domów pomocy społecznej: Placówka stacjonarnej pomocy społecznej dla osób w podeszłym wieku- dom czy instytucja totalna. Raport z badań terenowych; Jakość życia podopiecznych domów pomocy społecznej; Determinanty jakości życia mieszkańców domu pomocy społecznej dla seniorów; Mikrodeterminanty korzystania z pomocy instytucjonalnej przez seniorów; 5. Społeczno-cywilizacyjne korelaty jakości życia seniorów: Formalne i treściowe aspekty przyszłościowej perspektywy czasowej ludzi starszych; Ograniczenie i rozszerzenie przestrzeni społecznej i kapitału społecznego w życiu ludzi starych; Starzenie się osób samotnych jako narastający problem społeczny; Ludzie starzy w migracjach; Ludzie starzy w polskim społeczeństwie informacyjnym; Nowożeńcy w "późnym wieku" w Polsce; Środowisko seniorów na Ukrainie.
Praktyczny przewodnik dla seniorów, ich rodzin, opiekunów oraz dla lekarzy, fizjoterapeutów, pielęgniarek środowiskowych i społeczników napisany przez ekspertów! Dzięki tej książce czytelnik pozna możliwości, jakimi dysponują seniorzy, aby czerpać satysfakcję z życia. Dowie się także, jak praca z emocjami, aktywność fizyczna, intelektualna oraz artystyczna i dostrzeganie wartości wiedzy płynącej z doświadczenia w okresie późnej dorosłości pozwalają wieść satysfakcjonujące życie. Autorki przedstawią zmiany zachodzące w organizmie seniora i to, jak wpływają one na jego ciało i emocje. Pokażą formy aktywności fizycznej, duchowej i społecznej, sprzyjające osiąganiu zadowolenia z życia. Dzięki ich eksperckiej wiedzy czytelnik dowie się o tym, jak w praktyce przezwyciężać trudności, które w codziennym życiu napotykają seniorzy.
1. Starość w cyklu życia, 2. Ludzie starzy w składzie i strukturze społeczeństwa polskiego, 3. Ludzie starzy i starość w nauce o polityce społecznej, 4. Ocena polityki społecznej wobec ludzi starych i starości - problemy metodologiczne, propozycje narzędzi
Czasopismo naukowe Nauki Przyrodnicze dedykowane jest młodym naukowcom. Znajdą Państwo w nim artykuły naukowe pisane językiem zrozumiałym dla niespecjalistów. Spis artykułów aktualnego numeru: 1.The nutritional value of acient grains. 2.Starzenie się ludzkiego organizmu - nieunikniony skutek cyklu biologicznego. 3.Rola białek powierzchniowych lactobacillus helveticus w zdolności do biosorpcji jonów kadmu. 4. Stan obecny i predykcje liczebnościowe żubrów (Bison bonasus L.). Czasopismo widnieje w wykazie B listy czasopism punktowanych z notą 2 pkt. Lista wydawana jest przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Życie po socjaliźmie. Refleksja o syntezie trzech czasów 1. Człowiek w perpsektywie filozofii nauki o edukacji 2. Wychowanie, pedagogika społeczna i religijna 3. O losie, początku i wędrowaniu 4. Los w masce albo socjalizacja i człowiek w teatrze życia 5. Starość, przemijanie i ponadczasowy wymiar egzystencji albo poza czasem i poza przestrzenią 6. Los ex se natusa i powojenna Apokalipsa polska 7. Polski liberalizm i męstwo bycia. Pytania o niepewność nowego czasu
Monografia stanowi zbiór multidyscyplinarnych tekstów dotyczących różnych aspektów starości, jej postrzegania i interpretowania. Zasadnicza refleksja podjęta w publikacji odnosi się do pytania o możliwość zobiektywizowania starości, zamknięcia tej tematyki w liczbach i statystycznych ujęciach bądź też w uproszczonym zbiorowym portrecie, z którego wynikałoby, że większość osób w zaawansowanym wieku ma takie same problemy i potrzeby. Autorzy zastanawiają się, co kształtuje społeczny i indywidualny obraz starości, jak powstają stereotypy jej dotyczące, a następnie zadają pytanie, jaka jest prawdziwa starość. Istotnym wątkiem badawczym w prezentowanym tomie jest subiektywny wymiar starości ukazywany w różnorakich aspektach, także w odniesieniu do odbicia w owym lustrze społecznym. Książka może przyczynić się do stworzenia holistycznej perspektywy postrzegania starości, starzenia się i ludzi starych, a podejmowana w niej tematyka jest ważna społecznie. Teksty zgromadzone w pracy zainteresują badaczy, studentów i doktorantów zajmujących się problematyką gerontologiczną (pedagogów, socjologów, psychologów) oraz instytucje wspierające osoby starsze (domy pomocy społecznej, uniwersytety trzeciego wieku).
Ograniczenia poznawcze w starzeniu się i psychopatologii: Wprowadzenie i krótki kurs metod badawczych. I. Pamięć operacyjna i funkcje poznawcze: Pojemność pamięci operacyjnej w gorącym i zimnym poznaniu; Różnice w funkcjach poznawczych z wiekiem i cechami indywidualnymi; Stres i pamięć operacyjna: związki międzyosobnicze i wewnątrzosobnicze. II. Starzenie się i psychopatologia kontroli poznawczej: Starzenie się kontroli poznawczej: badania nad przetwarzaniem konfliktu, zaniedbywaniem celu i monitorowaniem błędów; Kontrola poznawcze i schizofrenia: mechanizmy psychologiczne i neuronalne; Starzenie się i różne rodzaje kontroli poznawczej: przegląd metaanaliz odporności na interferencję, koordynacji i przełączania się między zadaniami oraz eksperymentalne poszukiwania nad związaną z wiekiem wrażliwością w niedawni zidentyfikowanym procesie przerzucania uwagi; Podejście ekologiczne do badań nad starzeniem się i wykonywaniem podwójnych zadań; Funkcjonowanie poznawcze po wcześniejszej ekspozycji na niekontrolowaność i w stanie depresji: prostszy "plan B". III. Procesy uwagi, hamowania i rozumowania: Natura tendencyjności uwagi w ludzkim lęku; Hamowanie, luminacja i regulacja nastroju w depresji; Starzenie się i procesy hamowania w zadaniach pamięciowych, uwagowych i motorycznych; Zaburzenia pamięci i rozumowania u pacjentów cierpiących na schorzenia neuropsychiatryczne: zakłócenia dynamicznego wiązania; Wpływ depresji, starzenia się, zagrożenia stereotypem i uprzedzeń na rozumowanie generatywne
Mamo, co chciałabyś robić?; Uniwersytet szyty na miarę; Jak dostosować się do nowej sytuacji demograficznej?; Nie wstydźmy się słowa "stary'; Nikt nie jest zwolniony z myślenia o starości; Starość nie jest chorobą; Kult młodości odejdzie w przeszłość; Szacunek i godność; Jesteśmy to winni rodzicom; Mądre dzieci znają choroby rodziców; Starość jest łatwa, młodość- trudna; Lekarz rodzinny ma misję wobec starszych pacjentów; Aktywność fizyczna na receptę; Dom, w którym miesza starość; Kontakt z młodością jest lepszy od hormonów; Za późno myślimy o starości; Alkohol nie leczy; Tak jest dobrze; Smakuję życie.
1. Gerontologia społeczna - charakterystyka dyscypliny, schematy badań, 2. Faza starości w cyklu życia człowieka - ogólna charakterystyka, 3. Kryzys w fazie starości, 4 Człowiek stary a rodzina, 5. Człowiek stary jako konsument, 6. Aktywność ekonomiczna człowieka starego, 7. Aktywność społeczna i edukacyjna w fazie starości, 8. Praca socjalna z ludźmi starymi w środowisku zamieszkania i w instytucjach, 9. Zbiorowość ludzi starych w polskim społeczeństwie, 10. Starzenie się ludności - analiza demograficzna, 11. Społeczne skutki starzenia się ludności, 12. Ekonomiczne skutki starzenia się ludności, 13. Sieć bezpieczeństwa socjalnego dla ludzi starych w Polsce, 14. Polityka społeczna wobec ludzi starych i starości
Wstęp - zrozumieć starość; Cz. I Opieka nad zdrowym seniorem: Radzenie sobie z procesem starzenia się; Aktywność a motywacja; Relacje osób starszych z pokoleniem najmłodszych; Seksualność seniorów; Cz. II Zmaganie się z chorobą somatyczną w wieku senioralnym: Każdy choruje inaczej; Komunikacja zależna od nastroju; Odstępstwa od zaleceń lekarskich; Starzenie się osób niepełnosprawnych; Otyłość; Niedożywienie; Cukrzyca; Padaczka; Choroba Parkinsona; Ból przewlekły w chorobach narządu ruchu; Cz. III Specyfika opieki nad osobą starszą z zaburzeniami emocjonalnymi i poznawczymi: Zaburzenia nastroju; Udar mózgu; Zespół otępienny; Zaburzenia psychotyczne; Alkoholizm; Cz. IV Ku schyłkowi życia: Bilans życia; Czas pożegnań. Rozmowy o śmierci; Pomaganie rodzinie osoby chorej terminalnie; Wnuki w obliczu zbliżającej się śmierci dziadków; Cz. V Religia i jej znaczenie w okresie starości: Wymiar duchowy. Wiedza i religia; Chrześcijaństwo; Judaizm; Buddzym; Islam; Uwagi końcowe; Cz. VI Wybrane zagadnienia prawne dotyczące wieku senioralnego: Alimenty; Dziedziczenie; Załatwianie spraw przez pełnomocnika; Zasiłek pogrzebowy; Cz. VII Poradni: Zdrowie; Higiena; Bezpieczeństwo; Cz. VIII Wypalenie zawodowe i opiekuńcze; Umysł i ciało pod opieką; Panowanie nad złością; Asertywność; Radzenie sobie z mnożącymi się problemami. Podsumowanie: Karta praw opiekuna osoby starszej.
R.1 Wprowadzenie: Podstawowe pojęcia; Nauka o polityce społecznej a dyscypliny pokrewne; Cele, podmioty, przedmioty i adresaci polityki społecznej; Zabezpiecz nie społeczne; Dwie przeciwstawne orientacje w polityce społecznej. R.2 Zróżnicowanie społeczne: Uwagi wstępne; Zróżnicowanie społeczne w skali międzynarodowej; Demograficzne zróżnicowanie społeczeństwa polskiego; Zróżnicowanie dochodowe społeczeństwa polskiego. R.3 Ubóstwo: Kryteria i mierniki ubóstwa; Przyczyny ubóstwa; Ubóstwo w skali międzynarodowej; Ubóstwo w Polsce; Społeczne skutki ubóstwa; Przeciwdziałanie ubóstwu. R.4 Bezrobocie: Pojęcie, przyczyny i rozmiary bezrobocia w Polsce; Społeczne i ekonomiczne skutki bezrobocia; Przeciwdziałanie bezrobociu. R.5 Bezdomność. R.6 Problemy rodziny, kobiet i dzieci: Pojęcie rodziny Osłabienie pozycji rodziny; Sytuacja materialna rodziny polskiej; Sytuacja kobiet; Problemy społeczne dzieci; Polityka pro rodzinna; Perspektywa. R.7 Społeczne kwestie starości. R.8 Niepełnosprawność. R.9 Kwestia mieszkaniowa: Mieszkanie i jego funkcje; Sytuacja mieszkaniowa w Polsce; Programy rozwoju budownictwa mieszkaniowego. R.10 Zagrożenia społeczne: Przestępczość; Uzależnienia patologiczne; Inne uzależnienia. R.11 Marginalizacja: Uwagi wstępne; Przyczyny i skutki marginalizacji. R.12 Trzy reformy: Uwagi wstępne; Reforma ochrony zdrowia; Reforma systemu emerytalno-rentowego; Reforma edukacji. R.13 Międzynarodowe aspekty polityki społecznej.
Starość to naturalny i nieuchronny etap ludzkiej egzystencji, związanej ze zmianami fizycznymi organizmu, wychodzeniem z niektórych ról społecznych – zwłaszcza związanych z życiem zawodowym i koniecznością wchodzenia w nowe role. Forma i treść tych nowych ról jest konsekwencją kulturowych pojęć starości i wpisane są w procesy starzenia, a dotyczą specyficznych zasobów konkretnych ludzi w wieku senioralnym, ich psychicznych i fizycznych możliwości wpływania na własne, zmieniające się życie. Oblicza starości mogą być zatem bardzo różne, stwarzając pewne podsumowanie nie tylko wcześniejszych etapów życia, ale również adaptacji do wejścia w okres senioralny. W tym czasie mogą też wystąpić nieprzewidziane okoliczności, związane z sytuacją rodzinną lub stanem zdrowia. Wiedza i płynące z praktyki społecznej doświadczenia pokazują, że potencjał człowieka zależy nie tylko od jego własnych zasobów kulturowych, edukacyjnych czy ekonomicznych. Realizacja podmiotowości seniora w znacznym stopniu uzależniona jest od właściwej dla danego społeczeństwa kultury starości, która będąc nieuniknionym faktem funkcjonowania społeczeństwa determinuje sposób postrzegania oraz oceniania własnej i cudzej starości w aspekcie fizycznym, psychicznym oraz intelektualnym. W obliczu wzrastającej liczby osób starszych w poszczególnych państwach, w tym także w Polsce, tematyka senioralna staje się coraz częstszym przedmiotem badań i analiz naukowych. Przedmiotem monografii jest problematyka teoretyczno-badawcza związana z funkcjonowaniem osób starszych, a szczególnie postawy społeczeństwa wobec osób starszych. Doświadczenie i mądrość życiowa to największe atuty starości. Warunkują one zasadnicze funkcje oraz oczekiwania społeczne, formułowane pod adresem osób starszych. Postrzeganie starości, jej znaczenie i rola w społeczeństwie zależą między innymi od ogólnie przyjętej hierarchii wartości. Liczne badania wskazują, że tam, gdzie wysoko ceni się rozum i doświadczenie, starość jest także ceniona i szanowana. Natomiast tam, gdzie dominuje kult ciała i wartości witalne, największe znaczenie przypisuje się młodości.
Cz.IX Dylematy niepełnosprawnych: Problemy niepełnosprawnych; Pomoc społeczna wobec integracji niepełnosprawnych ze środowiskiem; Narkomania; Alkoholizm - chorobą społeczną; Samobójstwo jako zjawisko społeczne Samobójstwo - dylematy. Cz.X Dylematy pomocy społecznej: Pomoc społeczna a potrzeby środowisk; Pomoc społeczna w perspektywie; Kasy Chorych w Polsce. Cz.XI Reformy społeczne: Reforma ochrony zdrowia; Reforma edukacji na szczeblu podstawowym i średnim. Cz.XII Zmiany w systemie ubezpieczeń społecznych: Reforma systemu ubezpieczeń społecznych; Zmiany w systemie emerytalnym; Dostosowanie polskiego systemu ubezpieczeń do regulacji w Unii Europejskiej; Hospicja. Cz.XIII Starzenie się społeczeństwa: Problemy ludzi starszych; Prawa ludzi trzeciego wieku. Cz.XIV Dylematy patologiczne: Uwarunkowania przestępczości nieletnich; Wypadki i przestępstwa drogowe; Problemy patologii społecznej. Cz.XV Rola domów społecznej i pracownika socjalnego: Rola domów pomocy społecznej w rehabilitacji chorych psychicznie; Pozycja i rola pracownika socjalnego w realizacji polityki społecznej; Pracownik socjalny. Zakończenie.
Od Redakcji (fragment) Tematem organizującym treść artykułów tego zeszytu Przeglądu Socjologicznego jest szeroko pojmowana problematyka wsparcia społecznego. Świadczenie i otrzymywanie wsparcia w ramach kontaktów społecznych przebiega w określonej przestrzeni społecznej, a jeśli dotyczy podstaw bytowych w przestrzeni socjalnej. W ostatnich latach wskutek obserwowanego kryzysu zabezpieczających funkcji dwóch podstawowych struktur społecznych: rodziny i państwa oraz postępującej indywidualizacji życia i pauperyzacji znaczących grup społecznych, zachowania pomocowe, poprzez które członkowie społeczeństwa zaspokajają bardziej lub mniej podstawowe potrzeby, zyskują na znaczeniu. Studia podejmowane w ramach socjologii, gerontologii, polityki, pedagogiki społecznej, a także ekonomii ujawniają różne kierunki ich refleksji, dylematy badawcze i sposoby analizy problemu: wzorów i determinant zachowań pomocowych. Składające się na niniejszy tom artykuły dotyczą teoretycznych i empirycznych aspektów współczesnych studiów nad sieciami społecznymi, których treścią jest oferowanie lub świadczenie pomocy jednostkom w ramach ich różnych bezpośrednich kontaktów oraz w ramach struktur o zróżnicowanym poziomie ich zorganizowania, o różnym zasięgu przestrzennym. Rozważania podjęte w tym tomie cechuje pluralizm problemów badawczych, sposobów ich konceptualizacji, prezentacji, zastosowanych przez autorów podejść metodologicznych oraz zbiorowości społecznych, których potrzeby i dostęp do wsparcia uczyniono przedmiotem analizy. Wśród zbiorowości badanych są nie tylko grupy i kategorie społeczne powszechnie uznane jako doświadczające wielorakich deficytów i wymagające pomocy (żyjący w biedzie, osoby w podeszłym wieku), ale także środowiska, które wykazują tendencje do samoorganizowania się (np. środowiska lokalneosiedli, stowarzyszenia migrantów).