W Anglii: Wprowadzenie historyczne; Organy administracji lokalnej; Radni i urzędnicy; Funkcjonowanie organów administracji lokalnej; Finanse organów administracji lokalnej; Kontrola funkcjonowanie organów administracji lokalnej; W Austrii: Uwarunkowania historyczne i pojęcia podstawowe; Gminy w strukturze państwa; określenie prawa komunalnego; Organizacja gmin w Austrii; Podział zadań gmin; Regulacja prawna miejscowego planu przestrzennego (na przykładzie Dolnej Austrii); Prawo miejscowe gmin (rozporządzenia policyjne); Gmina w systemie finansów państwowych; problemy samodzielności gospodarczej gminy; Instytucje nadzoru nad gminami w Austrii; Status Wiednia - miasta i kraju związkowego; Zakończenie; W Belgii: Organizacja państwa; Kształtowanie się ustawodawstwa dot. gmin; Jednolitość i wielkość struktur gminnych; Organy gminy; Finanse gminy; Aglomeracja brukselska; We Francji: Wprowadzenie Collectivites locales; Struktura i zadania gminy; Ch-ka ogólna finansów gminy; Zarys konstrukcji kontroli działania gminy; Szczególny status Paryża, Marsylii, Lyonu; W Hiszpanii: Zarys Historii hiszpańskiego samorządu terytorialnego; Współistnienie "autonomicznych" podmiotów administracyjnych - zasada strukturalna nowej organizacji państwa; Gwarancja konstytucyjna dla autonomia local oraz jej interpretacja w orzecznictwie i w doktrynie; Przeniesienie regulacji konstytucyjnoprawnej do państwowej komunalnej ustawy ustrojowej (przegląd); Wnioski; W Holandii: Wprowadzenie; Władze centralne; Prowincje; Gminy; Finanse samorządowe; Niektóre tendencje i kierunki zmian; W Niemczech: Wstęp; Rys historyczny rozwoju samorządu terytorialnego; Pozycja ustrojowa gminy; Ustrój gmin; Zadania gmin; Finanse gmin; W Szwajcarii: Gminy w państwie federalistycznym; Organizacja gmin i demokracja bezpośrednie; Zadania gmin; Autonomia gminy; Finanse gmin; Nadzór nad gminami; Ochrona prawna; Stolica federacji jako przykład gminy miejskiej; Problemy strukturalne wspólnoty; Perspektywa.