Działalność biznesowa przedsiębiorstw na rynkach zagranicznych wymaga nawiązywania i utrzymywania relacji. W efekcie współpracy i rosnącej współzależności tworzą się powiązania sieciowe, które ułatwiają dostęp i rozwój zdywersyfikowanych zasobów. Wraz z rozwojem współpracy tworzą się i umacniają relacje, co w efekcie prowadzi do zmiany poziomu zaufania, który w znaczącym stopniu determinuje charakter współpracy podmiotów i przyczynia się do transformacji tych powiązań. Celem artykułu jest analiza transformacji relacji, która nastąpiła w efekcie rozwoju zaufania między kooperującymi podmiotami działającymi w powiązaniu sieciowym na rynku zagranicznym. Do analizy wykorzystano studium przypadku firmy Euroflorist na rynku włoskim. Wyniki z przeprowadzonej analizy przyczyniły się do stworzenia modelu wpływu zaufania na relacje i współpracę między kooperantami w powiązaniu sieciowym na rynku zagranicznym. Ponadto potwierdziły pozytywny wpływ zaufania na rozwój relacji w procesie internacjonalizacji przedsiębiorstwa.

Opracowania zawarte w niniejszym numerze czasopisma zostały poświęcone problematyce tworzenia koncepcji i modeli biznesowych w kontekście złożonych uwarunkowań występujących na współczesnym rynku. Autorzy prezentowanych tekstów przedstawiają w nich proces tworzenia wartości w modelu biznesowym z perspektywy ujęcia zasobowego, podkreślając efekty synergiczne wynikające z integrowania materialnych i niematerialnych elementów modelu biznesowego (J. Bagrij). Koncepcja modelu biznesu rozpatrywana jest także nie tylko w odniesieniu do zarządzania przedsiębiorstwem, ale także projektowania organizacji, w szczególności w fazie planowania i opisu projektu (J. Drzewiecki, A. Równicka). Przedsiębiorstwa i inne organizacje działające na współczesnym rynku podejmują próbę stosowania coraz bardziej efektywnych koncepcji zarządzania, wśród których na uwagę zasługuje m.in. lean management – japońska koncepcja zorientowana na osiąganie większej sprawności dzięki zwiększaniu elastyczności i szybkiemu reagowaniu na zmiany. Decyzja o wdrażaniu jej wymaga analizy czynników ograniczających uzyskanie zamierzonych efektów, na co wskazują wyniki badań empirycznych (M. Podobiński). Warto podkreślić, iż stosowane koncepcje zarządzania muszą być dostosowane do specyfiki i profilu organizacji rynkowych. Wpływa to także na proces tworzenia strategii rozwojowych, co można zilustrować przykładem organizacji pozarządowych. W jednym z artykułów przedstawiono rezultaty badań w tym zakresie oraz rekomendacje dotyczące funkcjonowania organizacji pozarządowych w najbliższych latach (A. Raszkowski). Zważywszy na rolę zasobów ludzkich w zarządzaniu organizacją, wskazuje się na koncepcję zarządzania zaangażowaniem w pracę, która to koncepcja postuluje zintegrowanie planowania, pomiaru i aktywnego kształtowania wymagań i zasobów pracy (K. Kulikowski). Uzyskanie w ten sposób większego zaangażowania pracowników stanowi istotną przesłankę podejmowania skutecznych działań. Wymaga także wdrażania kultury ciągłego doskonalenia, co pozwala na pobudzanie zaangażowania pracowników w usprawnianie procesów zachodzących w przedsiębiorstwie. Wskazują na to wyniki przeprowadzonych w wybranych przedsiębiorstwach badań autorów (M. Trenkner, B. Truszkiewicz). Poszukując skutecznych metod zarządzania zasobami ludzkimi, podejmuje się udane próby wykorzystania mechaniki gier do zwiększania zaangażowania pracowników w wykonywanie określonych zadań w przedsiębiorstwie. W jednym z artykułów autorka (A. Misztal) przedstawia istotę i aspekty praktyczne grywalizacji jako nowoczesnego narzędzia ukierunkowanego na motywowanie pracowników na wszystkich etapach ich rozwoju w przedsiębiorstwie. Wśród rozwiązań usprawniających funkcjonowanie przedsiębiorstwa duży potencjał tkwi w systemie zarządzania jakością – jego wdrażanie pozwala na wypracowanie wyższych standardów i pogłębienie relacji z odbiorcami, a także − w zależności od profilu firmy − z dostawcami. Autorzy artykułów prezentują różne przykłady dotyczące roli zarządzania jakością: od firm szkoleniowych (P. Rogala, S. Wawak), skoncentrowanych na poprawie jakości usług szkoleniowych, po przedsiębiorstwa produkcyjne, w których problemem jest doskonalenie procesów logistycznych (D. Zimon, A. Kawalec). Wypracowywanie skutecznych rozwiązań w zarządzaniu przedsiębiorstwami i innymi podmiotami wymaga stosowania adekwatnych metod badań, tj. dostosowanych do natury tych podmiotów i problemów, z którymi się borykają. Przeprowadzone przez autorów (M. Berger i M. Mitręgę) badania, omówione w jednym z prezentowanych artykułów, mają dużą przydatność w zarządzaniu konfliktem w organizacji (w omawianym przypadku − banku) w relacjach z klientami. Inni autorzy (M. Ćwiklicki i M. Walczak) publikujący swój tekst w niniejszym numerze czasopisma wskazali na możliwości modelowania procesów w standaryzacji kosztów, co pozwala na wypracowanie jednoznacznych podstaw w procesie ustalania dotacji celowych dla jednostek samorządu terytorialnego. W niniejszym numerze poświęcono również uwagę problemom metodycznym. Główną przesłanką do ich podjęcia było dążenie do uzyskania wyższej jakości informacji rynkowych. W jednym z artykułów autor (D. Dąbrowski) przedstawił model pomiarowy jakości informacji jako model czynnikowy drugiego stopnia, a w innym autorka (A. Myrda) wskazała na właściwości formatów kwestionariuszy wykorzystywanych w twardych wywiadach drabinkowych. Rodzaj zastosowanego formatu wpływa na poziom motywacji respondentów, a co szczególnie ważne − na jakość uzyskiwanych informacji rynkowych. Metody ilościowe (k-średnich oraz metoda Warda) posłużyły także w zastosowanej procedurze segmentacji rynku użytkowników Facebooka, a wyniki badań autorki (I. Czerskiej) mogą być wykorzystywane w zarządzaniu tym portalem i osiąganiu coraz lepszych efektów komunikacyjnych. Sądzimy, iż tak wielowymiarowa problematyka prezentowanych opracowań będzie inspirowała do analiz różnych aspektów poruszanych problemów, a także do podejmowania nowych kierunków badań służących wypracowywaniu coraz lepszych koncepcji i rozwiązań w zarządzaniu organizacją. Krystyna Mazurek-Łopacińska '

„Studia Prawno-Ekonomiczne” są jednym z nielicznych w kraju wydawnictw ciągłych, koncentrujących uwagę na problematyce wspólnej dla środowisk ekonomicznych i prawniczych. Na ich łamach wypowiadają się wybitni krajowi przedstawiciele nauk ekonomicznych i prawniczych (blisko 80 profesorów i doktorów habilitowanych), a ponadto debiutujący, utalentowani młodzi pracownicy nauki z terenu całego kraju, są więc wydawnictwem par excellence naukowym. Zasięg oddziaływania czasopisma jest zdecydowanie ponadregionalny. Docierają one nie tylko do środowisk naukowych w całym kraju, ale i do przedstawicieli praktyki, zarówno gospodarczej, jak i obejmującej radców prawnych oraz sądownictwo. Świadczy o tym ogólne zainteresowanie wydawnictwem oraz pozyskiwanie przez Redakcję coraz to nowych autorów, chętnych do publikacji swoich artykułów. W ostatnich latach „Studia Prawno-Ekonomiczne” goszczą na swoich łamach osoby rozpoczynające swoją karierę zawodową w innych ośrodkach akademickich. Są także jedną z ważniejszych pozycji wymiany międzybibliotecznej.