1. Wstęp, 2. Społeczne wyobrażenia na temat sosby psychicznie chorej - wyniki badań, 3. Odstępstwo od normy a zanikanie podmiotowości jednostki, 4. Problematyka uprzedzeń i wykluczenia społecznego, 5. Osoba niepełnosprawna w szkole powszehcnej. Stosunek nauczycieli do niesegregacyjnego modelu nauczania, 6. Człowiek niepełnosprawny w środowisku społecznym - wywiad zogniskowany, 7. Podsumowanie - implikacje edukacyjne

Cz. I Polska młodzież - zaburzenia w rozwoju biopsychospołecznym (etiologia, fenomenologia, skutki i szanse optymalnego rozwoju): Style życia preferowane przez młodzież niepełnosprawną w zmieniającej się rzeczywistości społeczno-ekonomicznej ostatniego dziesięciolecia; Wybrane aspekty wczesnej stymulacji dziecka z upośledzeniem umysłowym a przystosowanie psychospołeczne do realizacji obowiązku szkolnego; Aktywne uczestnictwo w życiu społecznym młodzieży i dorosłych upośledzonych umysłowo; Pozycja dzieci niepełnosprawnych intelektualnie w rodzinie jako wyznacznik ich społecznej integracji; Formy agresji ujawniające się w relacjach społecznych młodzieży z lekkim upośledzeniem umysłowym; Integracja dzieci z lekkim upośledzeniem umysłowym z rówieśnikami ze szkół masowych; Zadania, kompetencje i gotowość nauczyciela klas integracyjnych do pomocy uczniom w kształtowaniu poczucia własnej wartości; Utrudnienia w procesach integracji młodego pokolenia z zaburzeniami wzroku - uwagi krytyczne i propozycje zmian; Scenariusz dnia mieszkańców domów pomocy społecznej dla osób z niepełnosprawnością umysłową; Doświadczanie siebie przez dzieci z głęboką niepełnosprawnością intelektualną żyjące w Domu Pomocy Społecznej; Status a jakość życia osób z niepełnosprawnością intelektualną - mity i fakty; Zainteresowania zawodowe uczniów szkół zawodowych specjalnych; Obraz samego siebie a aspiracje młodzieży z uszkodzonym słuchem na tle integracji edukacyjnej i społecznej; Niektóre trudności w uzyskiwaniu samodzielności przez młodzież głuchoniewidomą; Szanse rozwoju młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną. Cz. II Polska młodzież - zaburzenia w zachowaniu (etiologia, fenomenologia, skutki, szanse rozwoju): Aspiracje życiowe współczesnej młodzieży licealnej w aspekcie przemian ustrojowych i środowiska rodzinnego; Decyzje zawodowo-edukacyjne i ich uwarunkowania u młodzieży sprawnej i niepełnosprawnej; Poczucie alienacji u maturzystów; Aspiracje kształcenia uczniów szkół podstawowych. Czynniki ograniczające; Zaburzenia socjalizacji dzieci w rodzinach o osłabionych więziach rodzinnych; Typ kontroli rodzicielskiej i modele oddziaływań środowiska a zaburzenia w zachowaniu młodzieży; Socjalizacja i wychowanie dzieci w rodzinach z ubóstwem materialnym; Rola czynników osobowościowo-rodzinnych w rozwoju zaburzonych form zachowania młodzieży w trudnej sytuacji interakcji społecznej; Zjawisko używania środków odurzających i psychotropowych przez młodzież szkolną; Używanie alkoholu i środków odurzających przez studentów; Psychologiczno-etyczne aspekty nikotynizmu wśród młodzieży; Zachowania dewiacyjne młodzieży i ich niektóre uwarunkowania w świetle badań porównawczych; Postawy młodocianych więźniów wobec norm i rygoryzmu moralnego; Przestępczość młodzieży - rozmiary i charakterystyka zjawiska; Społeczne uwarunkowania przestępczości młodzieży; Alkohol w etiologii desocjalizacji i wykolejenia przestępczego młodocianych mężczyzn; Więź emocjonalna w rodzinach nieletnich prostytutek; Koncepcja życia, śmierci i śmierci samobójczej w percepcji dziecka; Psychospołeczne uwarunkowania zamachów samobójczych dzieci i młodzieży; Przemoc widziana oczami dziecka; Niektóre uwarunkowania przemocy wobec młodego pokolenia w rodzinie (doniesienia z badań); Młodzież wobec represji karnej nowego Kodeksu Karnego; Projektowanie programów profilaktycznych w środowisku lokalnym - potrzeby a rzeczywistość.

Zawiera: Wprowadzenie; Zaburzenia ze spektrum autyzmu, schizofrenia i funkcjonowanie społeczne;  Wybrane aspekty diagnozy pedagogicznej zaburzeń zachowania u dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną; Diagnozowanie sytuacji rodzinnej osób z niepełnosprawnością – obszary, problemy, aspekty etyczne;  Użyteczność zogniskowanego wywiadu grupowego w badaniu pedagogów specjalnych jako uczących się podmiotów; Rola rodziców i asystentów w przygotowaniu dorosłych osób z autyzmem do zatrudnienia; Badania nad rolami społecznymi osób głuchoniewidomych w Polsce i Republice Czeskiej; Udział rodziców we wczesnym wspomaganiu rozwoju dzieci z niepełnosprawnością słuchową.