Część I: Portret nauczyciela wczesnej edukacji. 1. Portfolio jako technika monitorowania i autoprezentacji rozwoju profesjonalnego słuchaczy studiów podyplomowych edukacji zintegrowanej. 2. Kompetencje nauczyciela wczesnej edukacji do pracy z dziećmi leworęcznymi. 3. Kompetencje dydaktyczne nauczycieli wczesnej edukacji. 4. Permanentna reforma edukacji. 5. Nauczyciele i rodzice partnerami w trudnym okresie adaptacji dziecka w przedszkolu. Część II: Wybrane aspekty edukacji wczesnoszkolnej i przedszkolnej. 1. Krytyczne czytanie sposobem aktywnego udziału uczniów w dialogu edukacyjnym. Amerykański projekt kształcenia krytycznego myślenia i czytania we współczesnej edukacji wczesnoszkolnej. 2. Aktywność werbalna dzieci w młodszym wieku szkolnym w świetle przezwisk uczniowskich. 3. Wpływ ćwiczeń słownikowo-frazeologicznych zawartych w podręczniku na proces rozwoju mowy dziecka. 4. Stymulowanie percepcji i ekspresji plastycznej dzieci pięcioletnich ilustracjami różnych twórców do wiersza J. Tuwima "Okulary" 5. Raz jeszcze - o metodzie czynnościowego nauczania matematyki w klasach I-III. 6. Tradycje muzykowania ludowego inspiracją w rozwoju kreatywności dzieci. 7. Regionalizm i ścieżka regionalna w rzeczywistości integracji kształcenia ogólnego z muzyką. 8. Zdrowie w szkole. 9. Inteligencja emocjonalna a wychowanie dziecka w wieku przedszkolnym.

1. Rozwój demokratycznych teorii pedagogicznych: Autokratyczne i demokratyczne społeczne uwarunkowania pracy szkoły; Porównanie dwóch filozofii pedagogicznych, autokratycznej i demokratycznej; Autorskie klasyczne propozycje demokratycznej podstawowej pedagogiki; 2. Nauczycielskie kompetencje i ich rozwój: Uwagi wstępne; Ujęcia definicyjne i inne ogólne; Polski nauczyciel w warunkach PRL; Nauczycielskie kompetencje dla różnych założeń procesu uczenia się; Opinie studentów o kompetencjach ich nauczycieli ze szkół podstawowych; Dyskusja w sprawie reformy edukacyjnej; Analiza porównawcza pracy nauczycieli w szkołach amerykańskiej i polskiej; 3. Metodologia badań; 4. Badania własne: Próba badania wyników nauczania w 1973 roku; Badania rozwoju kompetencji zawodowych nauczycieli uczniów osiemnastoletnich; Nauczycielska bariera kompetencyjna przy wdrażaniu edukacji elektronicznej z 14-latkami; Nauczycielska bariera kompetencyjna ujawniona przy wprowadzaniu zeszytów ćwiczeń z podstaw elektrotechniki; Eksperymentowania nauczania techniki w klasach I-III szkoły podstawowej a nauczycielskie kompetencje; Ulepszanie pracy nauczycieli klas początkowych; Eksperymentowanie edukacji blokowej wśród uczniów 10-13 letnich; Reforma pedagogiczna w państwowych dokumentach oraz w opiniach studentów (byłych uczniów) i w opiniach nauczycieli; Badania kierunków i metod przebudowy i rozwoju kompetencji zawodowych nauczycieli polskiej szkoły podstawowej; Badania nad możliwościami poszerzania i pogłębiania kompetencji pedagogicznych; Współtworzenie środowiska edukacyjnego nowym wyzwaniem nauczycieli szkół podstawowych; 5. Podsumowania i wnioski z badań

Zawiera: Przedmowa: Kształcenie i wychowanie między pierwszym a drugim etapem wdrażania reformy edukacji szkolnej. I.Wielowymiarowość integracji w procesie kształcenia i wychowania: Edukacja integracyjna w reformującej się szkole; Integracja procesów kształcenia i wychowania w gimnazjum; Wielowymiarowość współczesnych idei kształcenia zintegrowanego; O spójności procesu nauczania i wychowania; Szanse i zagrożenia edukacji fizycznej w zintegrowanym kształceniu wczesnoszkolnym; Blaski i cienie zintegrowanej edukacji wczesnoszkolnej; Indywidualizacja w doborze form i środków oddziaływania na ucznia niepełnosprawnego na lekcjach wychowania fizycznego w szkole integracyjnej; Wybrane formy aktywności artystycznej a percepcja muzyki (na polu integracji międzyprzedmiotowej na poziomie gimnazjum); Problemy edukacji zintegrowanej; Wykorzystanie piłek edukacyjnych Edubal w kształceniu zintegrowanym; Finanse i edukacja zintegrowana. II.Oczekiwanie i rzeczywiste efekty edukacji szkolnej: Pedagogika kultury fizycznej w szkole i pozaszkolnym obszarze wychowawczym; Edukacja jako wartość nadrzędna cywilizowanych społeczeństw; Edukacja estetyczna młodzieży upośledzonej - możliwości i sposoby organizacji zajęć (wstępna analiza wyników badań); Opinie uczniów klas VI o edukacji fizycznej - raport z badania w jednej szkole podstawowej; Źródła pozaszkolnej wiedzy o kulturze fizycznej oraz formy spędzania czasu wolnego przez gimnazjalistów; Wychowanie do rekreacji ruchowej w reformującej się szkole (wybrane zagadnienia); Aktywność ruchowa młodzieży gimnazjum i liceum małego miasta w czasie wolnym; Aktywność ruchowa w czasie wolnym uczniów z wybranych szkół wiejskich byłego województwa sieradzkiego; Przyczyny i niechęci do uczestnictwa w lekcjach wychowania fizycznego w opinii uczennic na różnych szczeblach edukacji (raport z badań); Stan świadomości prozdrowotnej rodziców z zakresu profilaktyki i korekcji wad postawy ciała; Wiek rozwojowy a ocena szkolna z wychowania fizycznego; Wielkość asymetrii dynamicznej a postępy edukacyjne uczniów klas pierwszych szkoły podstawowej; Rzeczywiste efekty reformy oświaty a nierówności edukacyjne w percepcji nauczycieli. III.Nauczyciel, uczeń i rodzice wobec perspektyw oraz zagrożeń edukacyjnych: Blaski i cienie rywalizacji. Orientacja społeczna a ustosunkowanie się do innych ludzi, czyli o dwóch typach egoizmu; Sytuacja interpersonalna uczniów sprawiających kłopoty wychowawcze; Kompetencje wychowawcy w rzeczywistości szkolnej po reformie; Oczekiwania uczniów, rodziców i nauczycieli wobec pedagoga szkolnego; Samorząd uczniowski w szkole, jego zadania i perspektywy rozwoju w ocenach nauczycieli; Reakcja uczniów i rodziców na podręcznik do wychowania fizycznego (studium dwóch przypadków); Współpraca przedszkolna z rodzicami wyzwaniem współczesnej edukacji (sprawozdanie z badań). IV.Nauczyciel i jego miejsce w reformowaniu systemu kształcenia i wychowania dzieci i młodzieży: Nauczyciel wychowania fizycznego w oczekiwaniach uczniów a potrzeby wychowania i socjalizacji w reformującej się szkole; Kilka krytycznych uwag na temat systemu kształcenia nauczycieli wychowania fizycznego; Nauczyciel wychowania fizycznego animatorem rekreacji ruchowej w reformowanej szkole; Nauczyciel wychowania fizycznego a współczesne postulaty pedeutologiczne; Opinie studentek wybranych uczelni na temat wartości i cech koniecznych u nauczyciela wychowania fizycznego; Nauczyciel wczesnej edukacji - autokrata, demokrata czy liberał?; Nauczyciel a kształtowanie się obrazu siebie ucznia; Autorytet nauczyciela wychowania fizycznego w opinii uczniów; Nauczycielskie przejawy zachowań empatycznych w procesie kontrolowania i oceniania osiągnięć uczniów z wychowania fizycznego; Nauczyciel i ocenianie z wychowania fizycznego w opinii uczniów; Zainteresowania społeczno-kulturalne i predyspozycje głosowe studentów I roku Wydziału Wychowania Fizycznego AWF we Wrocławiu. V.Kształcenie i wychowanie fizyczne oraz zdrowotne w edukacji człowieka: Partnerzy edukacyjnej interakcji wobec potrzeby promocji aktywności fizycznej i zdrowia w szkole i środowisku; Wielopodmiotowe gry z piłką środkiem aktywizacji procesu socjalizacji uczniów; Optymalizacja procesu kształtowania postawy ciała u dzieci w młodszym wieku szkolnym z wykorzystaniem technologii komputerowych; Sport szkolny i olimpizm szansą edukacyjną reformującej się szkoły; Sport jako dziedzina edukacyjna dostępna dla każdego; Edukacja zdrowotna w klasach młodszych - potrzeby i możliwości; Poziom wiedzy o zdrowiu i bezpieczeństwie wybranych uczniów szkół szczecińskich; Rozpoznanie właściwości poznawczych i motorycznych uczniów warunkiem modyfikowania procesu wychowania fizycznego; Modelowanie procesu nauczania a efektywność uczenia się motorycznego; Aktywność ruchowa z piłkami jako wartość wzbogacająca wiedzę o uczniu i środek w osiąganiu różnych celów dydaktycznych; Technologia komputerowa w różnicowaniu procesu wychowania fizycznego - multimedialny program „aquatrener”; Zainteresowania sportowe rodziców uczniów klas sportowych i szkół mistrzostwa sportowego; Sposób na bezpieczną przerwę śródlekcyjną.