Zawiera: Część I Zabawa, radość i szczęście w literaturze i życiu dzieci, młodzieży, dorosłych: Rozdział I. Poszukiwanie nowych znaczeń, kontekstów i przestrzeni zabawy: 1. Zabawa, radość i szczęście jako cel sam w sobie - stan istnienia; 2. Zabawa a cechy dziecięcości; 2.1. Przejawianie i wyrażanie uczuć; 2.2. Specyficzne cechy umysłowości dziecka; 2.3. Kontakt z rzeczami; 2.4. Specyfika społecznych kontaktów dziecka; 2.5. Dziecięce spotkania ze światem przyrody i sztuki; 2.6. Kod dziecięcego języka jako istotna cecha dziecięcości; 3. Humor, komizm, śmiech, radość bawienia się i zabawy; 4. Przestrzenie życia i przestrzenie zabawy; 5. O dwóch ważnych niedopowiedzeniach w literaturze przedmiotu o zabawie. Rozdział II. Teksty literackie źródłem wiedzy o egzystencjalnych, społeczno-moralnych, estetycznych i poznawczych cechach zabawy: 1. Czytaj i baw się z nami, czyli różne barwy zabawy w literaturze; 2. Zabawa jako stan istnienia i źródło radości dla niezbyt dużych dzieci - śladami książek Marii Kownackiej i Wandy Chotomskiej; 3. Fikcja, fantazja i rzeczywistość w zabawach inspirowanych książkami Juliana Tuwima i Kornela Makuszyńskiego; 4. Społeczno-moralne, witalne i hedonistyczne cechy zabaw bohaterów książek Astrid Lindgren; 5. Żywioł zabawy. Rozdział III. Radość zabawy w życiu dzieci i młodzieży: 1. Lekcje, których za mało w naszych szkołach - uczenie się kompleksowe z bliska; 1.1. Dziecko jako osoba. Uczeń jako człowiek; 1.2. „Omne trinum perfektum” - co potrójne, to doskonałe - trójdzielna budowa kompleksów; 1.3. Żywioł radości i zabawy w uczeniu się - nauczaniu kompleksowym; 1.4. Przestrzenie - obszary współdziałania. Bliżej integracji rzeczywistej; 1.5. Dominanty działań kompleksowych, czyli sztuka wybierania i odrzucania; 2. Zabawa i taniec na zajęciach kompleksowych w szkole podstawowej; 2.1. Rozmyślania nauczyciela; 2.2. Atmosfera i sztuka projektowania - lekcja projektująca; 2.3. Bierzemy udział w realizacji kompleksu (3 lekcje); 2.4. Bawimy się w teatr; 2.5. Zakończenie zajęć. Refleksja i samoocena; 3. Zabawa i taniec na zajęciach kompleksowych w gimnazjum; 3.1. Rozmyślania nauczyciela i jego asystentów; 3.2. Projektowanie - stwarzanie sytuacji do swobodnych wypowiedzi; 3.3. Lekcje ćwiczeniowo-badawcze na temat; 3.4. Spójrzmy na siebie, oceńmy wyniki naszej pracy; 3.5. Rozmyślania końcowe, czyli poza dane informacje; 4. Zabawa i taniec na zajęciach kompleksowych w liceum; 4.1. Myśl o sławie, nie zawsze służy sprawie; 4.2. Znów o sztuce projektowania; 4.3. Reportaż z bliska, czyli bogactwo działań realizacyjnych; 4.4. Wyniki końcowe, nie zawsze typowe; 4.5. Nagroda wierszem dla wytrwałych w poszukiwaniu radości i szczęścia; 5. Radość i optymizm jako dar i nadzieja Problemy - Poszukiwania - Inspiracje; Streszczenie; Streszczenie angielskie. Część II Zabawa, taniec, radość i szczęście w poezji oraz w twórczości dzieci i młodzieży: Rozdział I. Wokół zabawy, tańca, radości i szczęścia; 1. W poszukiwaniu szczęścia i radości; 2. Manifestacja radości i szczęścia - zabawa i taniec w życiu człowieka; 3. Sposoby wyrażania szczęścia i radości w twórczości - czyli słów kilka o sztuce poetyckiej. Rozdział II. Poezja o zabawie i tańcu: 1. Zabawa w poezji dla dorosłych - tytułem wprowadzenia; 2. Zabawa w poezji dla dzieci; 3. Wiersze dzieci i młodzieży o zabawie; 4. Taniec w poezji dla dorosłych i dzieci oraz w wierszach przez dzieci i młodzież tworzonych; 5. Zabawa i taniec w poezji a droga do radości, szczęścia - uwagi końcowe. Rozdział III. Uczymy się kompleksowo: 1. Wstępne spojrzenie na kompleks; 2. Struktura kompleksu; 3. Lekcje ćwiczeniowo-badawcze; 3.1. Wielopostaciowość szczęścia w twórczości poetyckiej; 3.2. „Kontrast”: radość - cierpienie podstawą ludzkiej egzystencji; 3.3. Zabawa i taniec w literaturze jako stan istnienia, żywioł, forma przejawiania kultury i dialog ze światem; 3.4. Humor a gra o ludzkie szczęście; 4. Lekcje podsumowujące; Problemy - Poszukiwania - Inspiracje; Streszczenie; Streszczenie angielskie. Część III Zabawa w muzyce pieśni i tańcu: Rozdział I. Śpiewaj i baw się z nami: 1. Zabawa w muzycznych działaniach dziecka; 1.1. Ja, ty, my... czyli o zabawie muzycznej więcej; 1.2. Rozwój zdolności ogólnych i muzycznych w procesie zabawy; 1.3. Czynniki wyzwalające i hamujące potrzebę zabawy; 1.4. Zabawa naturalną potrzebą i cechą dziecięcości; 1.5. Intersemiotyczny i autokreacyjny charakter zabawy; 2. Radość muzykowania a sytuacja ucznia i nauczyciela w szkole; 2.1 Formy muzyczne i rodzaje aktywności wyrażone zabawą; 2.2. Swobodna i kierowana działalność dziecka zainspirowana zabawą, czyli o nową jakość nauczania muzyki w szkole; 2.3. Co każdy nauczyciel o zabawie wiedzieć powinien; 2.4. Gdzie szukać inspiracji do zabawy muzycznej; 2.5. Zainteresowania czynnikiem wzmagającym potrzebę zabawy; 3. Systemy nauczania muzyki uwzględniające treści zabawowe; 3.1. Ruch i zabawa w systemie nauczania Emila Jaquesa-Dalcroze’a oraz Rudolfa Labana; 3.2 . Zabawa wyrażona śpiewem w systemie Zoltana Kodaly’a; 3.3. Gra na instrumentach ulubionym zajęciem dziecka wg. Shinichi Suzuki. i Carla Orffa; 3.4. Zabawa w systemie Edwina Eliasa Gordona przybliżająca dziecko do muzyki; 3.5. Zintegrowana pedagogika muzyczna specyficznym rodzajem aktywności twórczej dzieci i młodzieży; 4. Zabawa i zabawowe działania dziecka w rodzinie; 4.1. Więzi rodzinne i uczuciowe kształtowane przez zabawę; 4.2. Małe dziecko i dziecięce działania zabawowe (śpiewanki, przytulanki, melobajki, dobranocki, kołysanki); 4.3. Zabawy muzyczne w rodzinie; 4.4. Zabawy przekazywane w rodzinie przez dziadków znakiem tradycji i przeszłości; 4.5. Zabawy domowe kształtujące więzi rówieśnicze; 5. Katalog dobrej zabawy w domu, szkole, oraz w grupie rówieśniczej. Rozdział II. Piosenki, pląsy i tańce dzieci w różnym wieku: 2.1. Bogactwo motywów i wątków ludycznych w treściach piosenek dziecięcych i pieśni; 2.2. Muzykujemy i bawimy się dźwiękami; 2.3. Ruch pląsy i tańce na zajęciach muzycznych dzieci różnych grup wiekowych; 2.4. Zabawa czynnikiem wzmagającym potrzebę ekspresji muzyczno-ruchowej i poczucie własnej wartości; 2.5. Uspołeczniająca i wychowawcza rola zabaw muzycznych i tańców. Rozdział III. Zabawa muzyczna w działaniach twórczych uczniów i studentów - przykładowe kompleksy zajęć: 3.1. Kompleks zajęć dla młodzieży szkolnej nt. Fryderyk Chopin to wielki ale jeszcze mało znany Polak i muzyk; 3.2. Kompleks zajęć dla studentów nt. Pieśni, muzyka i tańce różnych epok. Problemy - Poszukiwania - Inspiracje; Streszczenie; Streszczenie angielskie. Antologia Bliżej zabawy, radości i szczęścia Część pierwsza: Jak dawniej bawiono się, radowano, zabawiano? - od Renesansu do przełomu XIX i XX wieku Część druga: Bliżej naszych czasów - zabawa radość i szczęście w poezji dla wszystkich Część trzecia: Dar poetów dla dzieci i młodzieży - wiersze o zabawie, zabawkach, tańcu i radości Część czwarta: Być dzieckiem, uczniem, poetą - wiersze współczesnych dzieci i młodzieży o radości, zabawie, tańcu i szczęściu Część piąta: Studenci pedagogiki bawią się, rymują - radości, szczęścia poszukują... 15 wierszy dla Ciebie Czytelniku! i Ty bądź artystą