Profesor Ryszard Kleszcz, obchodzący jubileusz 70-lecia urodzin, należy do czołowych przedstawicieli polskiej filozofii analitycznej. Nawiązując do najlepszych wzorów uprawiania filozofii w Szkole Lwowsko-Warszawskiej, podejmuje w swej twórczości naukowej wiele wątków związanych z teorią racjonalności, logiką, teorią argumentacji, a także metodologią, metafilozofią, filozofią religii oraz etyką. Prezentowany tom, wchodzący w skład serii „Bibliotheca Philosophica” zainicjowanej przez prof. Ryszarda Kleszcza, stanowi wyraz uznania dla Przyjaciela, Współpracownika, a niekiedy również Mentora autorów, którzy podarowali mu swoje artykuły.
Profesor Ryszard Kleszcz, obchodzący jubileusz 70-lecia urodzin, należy do czołowych przedstawicieli polskiej filozofii analitycznej. Nawiązując do najlepszych wzorów uprawiania filozofii w Szkole Lwowsko-Warszawskiej, podejmuje w swej twórczości naukowej wiele wątków związanych z teorią racjonalności, logiką, teorią argumentacji, a także metodologią, metafilozofią, filozofią religii oraz etyką.
Prezentowany tom, wchodzący w skład serii „Bibliotheca Philosophica” zainicjowanej przez prof. Ryszarda Kleszcza, stanowi wyraz uznania dla Przyjaciela, Współpracownika, a niekiedy również Mentora autorów, którzy podarowali mu swoje artykuły.
Zawiera: Wprowadzenie; R. 1 Jakościowa orientacja w badaniach pedagogicznych: Pozycja badań jakościowych w tradycyjnym modelu empirycznych badań pedagogicznych; Konsekwencje podporządkowania się nauk społecznych pozytywistycznemu modelowi nauki; Nieutonomiczność metody badawczej; W labiryncie badań jakościowych. R. 2 Wywiad narracyjny jako metoda badań empirycznych: Teoretyczne założenia metody; Sposób pozyskiwania materiału badawczego i metodyka interpretacji. R. 3 Przykład interpretacji narracji z wykorzystaniem metody F. Schützego („…ja nie bałam się robić w życiu tego, czego chcę, i nie bałam się chcieć…”): Nawiązanie kontaktu z narratorką i przebieg wywiadu; Charakterystyka etapów interpretacji narracji. R. 4 Obiektywna hermeneutyka jako metodologia i metoda badan empirycznych: Geneza metody; Przedmiot zainteresowania obiektywnej hermeneutyki; Poznawczy status reguł generujących działania oraz struktur sensu i znaczenia; Autonomia życiowej praxis i struktura przypadku; Zasada uogólniania wyników badań – struktura przypadku jako dialektyka ogólności i szczególności; Metodyka interpretacji; Krytyczne podsumowanie metodologii i metodyki obiektywnej hermeneutyki. R. 5 Obraz zawodu pedagoga kształtujący się u studentów kierunku pedagogika – przykład zastosowania obiektywnej hermeneutyki: Sformułowanie problemu badawczego (określenie przypadku); Ocena protokołu (umiejscowienie interakcji); Budowanie historii i porządkowanie wariantów znaczeń; Elementy (hipotezy) struktury przypadku. Uwagi końcowe. Załącznik: Transkrypcja prezentowanej narracji.
Wstęp. Część I. Organizacja pracy w szkole. Rozdział 1. Szkoła równych szans? (raport z badań wśród nauczycieli). Rozdział 2. Mediacje w szkole jako forma wsparcia w środowisku oświatowym – w opiniach młodzieży akademickiej. Rozdział 3. Siła czy wytrwałość? – Pytania o czynniki warunkujące poczucie sprawstwa. Rozważania w świetle wyników badań własnych. Rozdział 4. Tworzenie projektu edukacyjnego – współdziałanie czy zakamuflowana praca indywidualna? Rozważania w kontekście wyników badań własnych. Rozdział 5. Problemy kierowania szkołą na łamach „Nowej Szkoły” (1945-2017). Część II. Kompetencje i obszary pracy nauczyciela we współczesnej szkole. Rozdział 1. Znane i nieznane wymiary innowacji nauczycielskiej. Kontekst badawczy. Rozdział 2. Wspierające wymiary komunikacji językowej w praktyce edukacyjnej szkoły i w pracy dydaktyczno-wychowawczej nauczyciela. Rozdział 3. Pedagogiczne uwarunkowania relacji interpersonalnych rodziców i nauczycieli wybranych szkół podstawowych. Rozdział 4. Znaczenie dotyku w edukacji. Model węgierski. Część III. Potencjał edukacji przedszkolnej i zintegrowanej. Rozdział 1. Prawo dziecka do nauki w edukacji wczesnoszkolnej. Rozdział 2. „What we will learn in our youth…” – that it to say, to reasonably support the development of a child’s creative potential. Rozdział 3. Dyscyplina w przedszkolu – wspólne ustalanie zasad czy narzędzie do kierowania grupą? Rozdział 4. Wartości estetyczne przyrody w wytworach plastycznych uczniów kończących edukację wczesnoszkolną. Część IV. Edukacja medialna w instytucjach edukacyjnych. Rozdział 1. Edukacja w społeczeństwie technokratycznym i informacyjnym. Spojrzenie krytyczne i horyzontalne. Rozdział 2. Edukacja cyfrowa, czyli jaka? Rozdział 3. Emocjonalne funkcjonowanie „cyfrowych” uczniów we wczesnym wieku szkolnym. Rozdział 4. Profilaktyka i terapia fonoholizmu wśród uczniów szkół podstawowych. Rozdział 5. Poszukiwanie informacji przez studentów – raport z badań pilotażowych. Rozdział 6. Uczenie się nie musi być monochromatyczne. Kolor jako czynnik mogący wspomagać uczenie się. Część V. Młodzi dorośli jako podmiot oddziaływań edukacyjnych. Rozdział 1. Przeżycie – przebudzenie – przemiana. Inicjacyjne dynamizmy egzystencji ludzkiej w motywowaniu studentów pedagogiki i pracy socjalnej do (samo)doskonalenia kompetencji hermeneutycznych. Rozdział 2. Pojęcie wdzięczności w opinii osób u progu dorosłości. Rozdział 3. Inteligencja emocjonalna studentów – przyszłych nauczycieli. Rozdział 4. Wybrane problemy aktywności fizycznej studentów Uniwersytetu Mikołaja Kopernika – kontekst doświadczeń sportowych i wychowania rodzinnego. Rozdział 5. About the need of preparation of candidates for teachers for cooping with stress at school and supporting students in this range.
Język i rozumienie; Granice języka; Idea logiki Heglowskiej; Retoryka, hermeneutyka i krytyka ideologii; Tekst i interpretacja; Romantyzm, hermeneutyka, dekonstrukcja; Posłowie.
Koniec nowoczesności: nihilizm, hermeneutyka, sztuka. I. Nihilizm jako przeznaczenie: 1. Apologia nihilizmu. 2. Kryzys humanizmu. II. Prawda sztuki: 3. Zmierzch albo śmierć sztuki. 4. Rozbicie słowa poetyckiego. 5. Ornament - monument. 6. Struktura rewolucji artystycznych. III. Koniec nowoczesności: 7. Hermeneutyka i nihilizm. 8. Prawda i retoryka w ontologii hermeneutycznej. 9. Hermeneutyka i antropologia. 10. Nihilizm i postmodernizm w filozofii.
Ogólnopolski kwartalnik ukazujący się od 1956 roku. Prezentowane są w nim artykuły teoretyczne z zakresu szeroko pojętej pedagogiki oraz omówienia wyników badań, obejmujących funkcjonowanie jednostki w społeczeństwie. Publikowane materiały dotyczą różnych subdyscyplin pedagogiki, m.in. pedeutologii, andragogiki, historii wychowania, pedagogiki społecznej, dydaktyki, psychologii edukacji, filozofii edukacji, a także wychowania estetycznego. Autorami tekstów pisanych w języku polskim lub angielskim są wybitni polscy i zagraniczni specjaliści.
Przedmowa; Do wydania drugiego; Rozdział I. Spór o metodę w XIX i XX-wiecznej filozofii i teorii prawa; 1. Trzy stanowiska; 1.1. Odrzucenie metody; 1.2. Heteronomia metodologiczna; 1.3. Autonomia metodologiczna; 1.4. Dyskusja podstawowa; 2. Metody prawnicze; 3. Logika – analiza – argumentacja – hermeneutyka; Rozdział II. Logika; 1. Wprowadzenie; 2. Logika klasyczna: klasyczny rachunek zdań i rachunek predykatów; 2.1. Prezentacja rachunków; 2.2. Paradoksy implikacji materialnej; 2.3. Przykłady; 3. Logika deontyczna; 3.1. Semantyka światów możliwych; 3.2. Logika deontyczna; 3.3. Paradoksy logiki deontycznej; 3.4. Przykłady; 4. Logika czynów i logika norm; 4.1. Dwa rodzaje powinności; 4.2. Logika czynów; 4.3. Dylemat Jorgensena; 5. Logika podważalna; 5.1. Pojęcie podważalności; 5.2. Logika podważalna; 5.3. Wątpliwości wokół logiki niemonotonicznej; 5.4. Przyklady; 5.5. Uwagi końcowe; 6. Podsumowanie; Rozdział III. Analiza; 1. Wprowadzenie; 1.1. Pojęcie analizy; 1.2. Historia pojęcia; 1.3. Filozofia analityczna; 2. Analiza lingwistyczna; 2.1. Historia i podstawowe założenia analizy lingwistycznej; 2.2. Prawniczy schemat pojęciowy; 2.3. Teoria aktów mowy; 2.4. Metoda i jej granice; 3. Ekonomiczna analiza prawa; 3.1. Prawo i ekonomia; 3.2. Teoria racjonalnego wyboru; 3.3. Teoria racjonalnego wyboru w prawie; 3.4. Chicagowska Law & Economics; 3.5. Granice metody; 3.6. Wnioski; 4. Podsumowanie; Rozdział IV. Argumentacja; 1. Wprowadzenie; 1.1. Filozofie argumentacyjne; 1.2. Kryteria dyskursu praktycznego; 2. Dwie koncepcje dyskursu prawniczego; 2.1. Ujęcie topiczno-retoryczne; 2.2. Ujęcie proceduralne; 3. Argumentacja prawnicza; 3.1. Roszczenie do uniwersalności; 3.2. Struktura dyskursu prawniczego; 3.3. Zastosowania; Rozdział V. Hermeneutyka; 1. Wprowadzenie; 1.1. Początki hermeneutyki; 1.2. Czego nie wiemy o hermeneutyce?; 2. Hermeneutyka jako epistemologia; 2.1. Nurt metodologiczny w hermeneutyce filozoficznej; 2.2. Recepcje prawnicze; 3. Hermeneutyka jako ontologia; 3.1. Ontologia rozumienia; 3.2. Recepcje prawnicze; 4. Rozumienie prawa; 4.1. Roszczenie do uniwersalności; 4.2. Natura hermeneutycznego poznania; 4.3. Zastosowania; Rozdział VI. Metody prawnicze z perspektywy ponowoczesnej filozofii prawa; 1. Próba autorecenzji; 2. Dylematy współczesnej filozofii prawa; 3. Wariant epistemologiczny; 4. Niedokończone projekty; Indeks rzeczowy; Indeks osobowy.
Zawiera: I. TEORETYCZNE PODSTAWY PROBLEMÓW PEDAGOGICZNYCH - DYSKUSJE I POLEMIKI: Indywidualizm współczesnych autorów; Metodologiczny wymiar sztuki w badaniach edukacyjnych; Pedagogiczne implikacje antropologii V.E. Frankla; Nowe trendy w edukacji - koncepcja "głębokiego uczenia się"; Nie czynem, nie głosem, a sercem - rola wartości w zawodzie animatora kultury; Rola analizatora słuchowego w procesie uczenia się dziecka w młodszym wieku szkolnym; Efektywność finansowania polskiego systemu oświaty - analiza porównawcza; Nowa podstawa programowa szkół ponadpodstawowych a oczekiwania pracodawców względem ich absolwentów; Awans zawodowy - samorozwój nauczycieli czy zbędna biurokracja; Znaczenie rodziny w społeczeństwie w perspektywie programu 500+. II PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIE EFEKTÓW BADAŃ PEDAGOGICZNYCH: Bariery kreatywności w nauczaniu akademickim; Współpraca nauczycieli z rodzicami - pespektywa nauczycieli (Raport z badań przeprowadzonych wśród nauczycieli klas gimnazjalnych); Błędy wychowawcze popełniane przez rodziców i ich rola w kształtowaniu rozwoju dziecka; Samodzielność dzieci w systemie edukacji tradycyjnej i alternatywnej na przykładzie badań własnych; Kompetencje wychowawcze nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej w opiniach studentów; Sukces dziecka sukcesem nauczyciela w teorii i praktyce edukacyjnej. Studium indywidualnych przypadków; Rzeczywistość edukacyjna osób z głęboką niepełnosprawnością intelektualną; Przydatność szkolnej interwencji profilaktycznej w placówce edukacyjnej. Wyniki badań ewaluacyjnych; Ocena stanu wiedzy licealistów na temat dopalaczy; Wiedza muzyczna absolwentów szkół średnich - kandydatów na nauczycieli wczesnej edukacji; Wiedza studentów fizjoterapii na temat zawodowego kodeksu etycznego; Edukacyjna funkcja turystyki senioralnej. III. WSPÓŁCZESNE PROBLEMY BADAŃ PEDAGOGICZNYCH W WYMIARZE MIĘDZYNARODOWYM: Professional certainty (gewissenheit) versus uncertainty (ungewissenheit) as components of educator's hermeneutic competence; From knowledge to wisdom. Around the conditionings of hermeneutic competences of pedagogy students - future pedagogues; The self-efficacy of physical education teacher candidates; Preparation of teachers for teaching physical education at first educational stage; The role of emotions, mnemonic techniques, and memory in developing children's L2 skills; Benefits and threats resulting from the use of cyberspace by children of early school age; The patriotism of Polish youth of the 21st century; Civic education of children and youth in the realities of the present day; Some aspects of changing attitudes toward mass culture and popular literature which a teacher should know; The conditions of the health education process of children at the preschool age in terms of safety rules compliance; Self-evaluation and self-esteem of children with syndrome can; Clinical communication as a need or obligation in teaching physiotherapy students; Correlations between forms of emotional health and coping with stress in the context of health education people who experienced malignant tumours.
Książka jest poświęcona rekonstrukcji i analizie filozofii historii i filozofii kultury, których zarys Mieczysław Porębski zawarł w "Z. Po-wieści" (1989). Utwór ten bywa klasyfikowany jako postmodernistyczna „powieść profesorska”, tymczasem autorka "Poszukiwacza sensu wśród strzępków historii" stara się wykazać, że bricolage’owa poetyka to głównie sztafaż, zasłużonemu teoretykowi i historykowi sztuki przyświecała bowiem chęć namysłu nad procesem dziejowym oraz nad znaczeniem kultury europejskiej dla współczesnych. Motywem przewodnim "Z." jest wędrówka tytułowego bohatera przez historię i literaturę Starego Kontynentu, rozpatrywana w monografii m.in. w odniesieniu do kompozycji, świata przedstawionego, autotematyzmu, założeń filozoficznych i wymowy ideowej „po-wieści”. Autorka analizuje postać protagonisty, kwestie genologiczne, problematykę historiografii i narracji oraz tekstowego uwikłania podmiotu autorskiego. Rozważa dialektykę między poszukiwaniem uniwersalnych prawd o naturze ludzkiej a imperatywem przekazania prawdy własnego czasu, a ponadto przedstawia futurystyczne prognozy autora "Ikonosfery". Na koniec ukazuje perspektywę hermeneutyczną jako najlepszą do interpretowania "Z.", gdyż ujawnia się ona w działaniach i wypowiedziach samego protagonisty, który poszukuje zasadniczego przesłania tradycji i sensu doświadczenia historycznego.
Książka jest poświęcona rekonstrukcji i analizie filozofii historii i filozofii kultury, których zarys Mieczysław Porębski zawarł w Z. Po-wieści (1989). Utwór ten bywa klasyfikowany jako postmodernistyczna "powieść profesorska", tymczasem autorka Poszukiwacza sensu wśród strzępków historii stara się wykazać, że bricolage'owa poetyka to głównie sztafaż, zasłużonemu teoretykowi i historykowi sztuki przyświecała bowiem chęć namysłu nad procesem dziejowym oraz nad znaczeniem kultury europejskiej dla współczesnych. Motywem przewodnim Z. jest wędrówka tytułowego bohatera przez historię i literaturę Starego Kontynentu, rozpatrywana w monografii m.in. w odniesieniu do kompozycji, świata przedstawionego, autotematyzmu, założeń filozoficznych i wymowy ideowej "po-wieści". Autorka analizuje postać protagonisty, kwestie genologiczne, problematykę historiografii i narracji oraz tekstowego uwikłania podmiotu autorskiego. Rozważa dialektykę między poszukiwaniem uniwersalnych prawd o naturze ludzkiej a imperatywem przekazania prawdy własnego czasu, a ponadto przedstawia futurystyczne prognozy autora Ikonosfery. Na koniec ukazuje perspektywę hermeneutyczną jako najlepszą do interpretowania Z., gdyż ujawnia się ona w działaniach i wypowiedziach samego protagonisty, który poszukuje zasadniczego przesłania tradycji i sensu doświadczenia historycznego.
1. Kwestia prawdy w doświadczeniu sztuki, 2. Rozszerzenie kwestii prawdy na rozumienie w naukach humanistycznych, 3. Ontologiczny zwrot hermeneutyki pod znakiem języka
Przedmiot zainteresowania autorów monografii stanowią literatura i kultura odczytywane jako obszar odradzania się mitu. Zakres tematyczny tomu obejmuje takie zagadnienia, jak: teoretyczne ujęcia mitu w perspektywie antropologicznej, rewitalizacja mitu w kulturze współczesnej; przetworzenie paradygmatów czasu mitycznego i mitycznych modeli kosmicznych w tekstach kultury; hermeneutyka tekstów literackich, stanowiących artystyczną transpozycję archaicznych narracji mitycznych. Publikacja stanowi efekt działalności naukowej studencko-doktoranckiego Koła Naukowego Mitokrytyków Uniwersytetu Łódzkiego. Celem jego działalności jest propagowanie i rozwijanie badań mitokrytycznych nad tekstem literackim oraz umożliwianie rozwoju naukowego młodym badaczom w zakresie tej rzadko podejmowanej w obrębie polskich badań literaturoznawczych tematyki.
Wprowadzenie; Heideggerowska próba wypracowania koncepcji humanizmu poza tradycją metafizyki; Levinas i humanizm innego człowieka; Humanizm postmodernisty- czny; Hermeneutyczna koncepcja humanizmu.