Rozdział I. Świadomość - treść i zakres pojęcia: Świadomość w wybranych koncepcjach filozoficznych; Świadomość jako kategoria psychologiczna Rozdział II. Rola społeczna nauczyciela: Rola społeczna - treść i zakres pojęcia; Pojęcie roli społecznej; Pozycja/status społeczny a rola społeczna; Rola, status i pozycja nauczyciela; Pojęcie i zakres roli nauczyciela-wychowawcy. Rozdział III. Postrzeganie roli nauczyciela przez uczniów i nauczycieli: Postrzeganie roli nauczyciela-wychowawcy u uczniów; Uświadamianie sobie roli nauczyciela-wychowawcy przez nauczycieli i uczniów; Rola nauczyciela-wychowawcy poza szkołą. Rozdział. Metodologia badań własnych: Problemy, hipotezy, zmienne i wskaźniki badawcze; Metody, techniki oraz narzędzia badawcze; Opis środowiska badawczego. Rozdział V. Uczniowska świadomość roli nauczyciela: Uczniowska świadomość roli nauczyciela w zakresie obowiązków dydaktycznych nauczyciela; Uczniowska świadomość roli nauczyciela w zakresie aktywności nauczyciela na rzecz klasy; Uczniowska świadomość roli nauczyciela w zakresie aktywności nauczyciela na rzecz ucznia; Uczniowska świadomość roli nauczyciela w zakresie aktywności nauczyciela na rzecz szkoły; Uczniowska świadomość roli nauczyciela w zakresie aktywności nauczyciela wobec samego siebie. Wnioski i uogólnienia.

R. 1 Dziś i jutro edukacji: Oświata, nauka i szkolnictwo wyższe w Polsce znajduje się w kryzysie; Przeszkody w reformowaniu oświaty, nauki i szkolnictwa wyższego; Ostrze krytyki skierowanie pod adresem edukacji; Prognozowanie oświaty, nauki i szkolnictwa wyższego; Dostosowywanie edukacji do społeczeństwa wiedzy; Zamiast podsumowania. R. 2 Dążenie ku szkole jutra: Jaka jest polska szkoła?; Tocząca się reforma szkoły; Szkoła jutra; Oczekiwania w stosunku do szkoły jutra. R. 3 Edukacja procesem komunikowania się: Logosfera i dewastacja potęgi słowa; Teoria racjonalnego działania komunikacyjnego; Funkcje języka w procesie edukacji; Istotny wyznacznik tożsamości narodowej; Czy nieuleczalne okaleczenie?; Wulgaryzacja języka; Inwazja nowomowy do edukacji; Co przeszkadza szkole w byciu źródłem poprawnej polszczyzny? Sprzężenie zwrotne między językiem teorii i praktyki i edukacji; Kultura języka i troska o nią; Przesłanie. R. 4 Uniwersytet w poszukiwaniu misji adekwatnej do wyzwań społeczeństwa wiedzy: Istota uniwersytetu i jego systemowa transformacja; uczestnicy uniwersyteckiej dydaktyki i wzajemne oczekiwania wobec siebie; Równorzędne podmioty w procesie dydaktyki akademickiej i badań naukowych; etos uniwersytecki; Wyraz stałego zainteresowania i trosk; Uniwersytet w kontekście kapitału ludzkiego; Określanie edukacyjnej jakości pracy uniwersytetu; Niepokój o dydaktykę akademicką i jego przezwyciężanie; Krajowe Ramy Kwalifikacji; Parametryzacja; konkluzje. R. 5 Sens wartości w edukacji: Pojęcie wartości; Podstawowe przyczyny wzrostu zainteresowania wartościami; Zasadnicze kwestie związane z wartościami i ich funkcje; Wartości poznawcze i uniwersalne; Wartości ogólnoludzkie (ponadczasowe, uniwersalne); Praca jako wartość; Taksonomia wartości; Wartości patriotyczne; Rola wartości w edukacji; Relacje między wartościami; Ukąszenie neoliberalizmu i postmodernizmu; Klasyfikacja wartości i jej techniki; Państwo na straży systemy wartości; Wartości społeczne w świetle badań; Ojczyzna; Patriotyzm. R. 6 Cele kształcenia w kategoriach funkcji, czynności i zdań: Kiedy możemy mówić o efektywności systemu edukacji?; Pojęcie celów kształcenia i ich źródła; Wartość, siła regulacyjna i funkcje celów procesu kształcenia; Europejski horyzont celów edukacji w Polsce i ich klasyfikacja; Kontekst ekonomiczny celów kształcenia; Źródła celów edukacji; ustalenie celów procesu kształcenia; Operacjonalizacja celów kształcenia według R.H. Daviesa, L.T. Alexandra i S.L. Yelona; Operacjonalizacja celów edukacji w ujęciu J.J. Guilberta; Istotne momenty realizacji celów edukacyjnych; Projektowanie celów procesu edukacji. R. 7 Uczyć w duchu mądrości i wiedzy: By mogły służyć edukacji refleksyjnej; Dostosowywanie metod dydaktycznych do potrzeb społeczeństwa w drodze do wiedzy; Troska o wysoki poziom zajęć dydaktyczno-wychowawczych; Aktywność, kreatywność ucznia/studenta i metody dydaktyczne; Kategoryzacja metod dydaktycznych i ich wpływ na aktywność kreatywną uczniów/studentów. R. 8 Kwalifikowanie postępów w nauce: Nowy wymiar ewaluacji postępów uczniów w nauce; Funkcje i rodzaje oceniania uczniowskich osiągnięć szkolnych; Wewnątrzszkolna ewaluacja osiągnięć uczniów; Ocenianie zewnętrzne; Sprawdziany, egzaminy gimnazjalne, matura, testy PISA i nowy ranking dydaktyczny OECD; Testowa ewaluacja wiedzy uczniów; Typy zadań testowych; Etapy opracowywania testów; Określanie wyników kształcenia za pomocą testów; Wpływ oceniania na jakość edukacji. R. 9 Przede wszystkim nauczyciel: Właściwości edukacji nauczycieli; Tożsamość nauczyciela; Jak przygotować nauczycieli do wymagań społeczeństwa wiedzy?; Role i funkcje nauczyciela; Kompetencje nauczyciela; Doskonalenie zawodowe nauczycieli w miejscu ich pracy; Europejski drogowskaz kształcenia nauczycieli w Polsce; Konkluzje. Zakończenie.

O nauczycielu, czyli w dialogu "jak nauczyciel z nauczycielem" Część I. Kompetencje współczesnego nauczyciela Niepewność-zwątpienie - jako składnik nauczycielskiej kompetencji? Kompetencje interpersonalne w zawodzie nauczycielskim Kompetencje zawodowe nauczyciela - aspekty teoretyczne i empiryczne Kompetencje społeczne nauczyciela wychowania fizycznego (doniesienie z badań) Część II. Nauczyciel jako lider szkolnej edukacji Czy innowacje w szkole są możliwe bez lidera? Żywe słowo jako istotny element kształtowania autorytetu nauczyciela. O celach i metodach kształcenia studentów oraz pedagogów w zakresie emisji głosu i kultury języka Postawa twórcza nauczyciela - znaczenie w edukacji Motywowanie nauczycieli jako wyzwanie dla współczesnego szkolnictwa Część III. Znaczenie dydaktyki w pracy nauczyciela Dydaktyka ogólna jako nauka o teoriach i praktykach systemów kształcenia Miejsce i rola podręczników elektronicznych w nowym systemie kształcenia Alternatywne kształcenie dzieci w młodszym wieku szkolnym Część IV. Nowe technologie i formy kształcenia Multimedialne wsparcie dla edukacji w naukach humanistycznych społecznych Zastosowanie korpusów tekstowych w edukacji aksjolingwistycznej Teoria fraktali dla dydaktyki jako innowacja naukowo-badawcza Media społecznościowe - narzędzie ucznia cyfrowej szkoły Część V. E-learning jako innowacja w kształceniu Skuteczność i jej ewaluacja w kształceniu na odległość Małgorzata Bartoszewicz E-learning jako forma wspomagania kształcenia w zakresie przedmiotów przyrodniczych WebQuest jako nowoczesne narzędzie dydaktyczne w zintegrowanym obszarze edukacyjnym Część VI. Problemy kształcenia przyszłych nauczycieli Prace dyplomowe w uczelni wyższej. Szanse i zagrożenia Miejsce nauk biologicznych w kształceniu nauczycieli Edukacja aksjologiczna w kształceniu akademickim studentow kierunkow pedagogiczno-artystycznych Edukacja nauczyciela: przeszłość - teraźniejszość - jutro. Wybrane zagadnienia ................301 Komponenty zainteresowań wyrażanych przez studentow pedagogiki Część VII. Praca nauczyciela a ewaluacja postępów uczniów w nauce Specyfika zawodu nauczyciela oraz jego rola w zaspakajaniu potrzeb uczniow zdolnych ..329 "Szkoła jaka jest każdy widzi" - obraz wspołczesnej szkoły w opiniach studentow pedagogiki - przyszłych nauczycieli dzieci wczesnej edukacji Uczeń zdolny w polskiej szkole - możliwości i zagrożenia Rozwoj i wychowanie ucznia czy realizacja programu - poszukiwanie nowych rozwiązań w edukacji jutra .... 367