Wprowadzenie; Aksjologiczne aspekty ludzkiego rozwoju; Co warto wiedzieć o procesie rozwoju człowieka gdy próbujemy ingerować w jego przebieg; znaczenie obecności ludzi starszych dla rozwoju dzieci i młodzieży. Część I: Globalne i parcjalne dysfunkcje intelektu - problemy diagnostyczne, terapeutyczne i edukacyjne. Wspomaganie rozwoju czy przeszkadzanie w rozwoju? Funkcjonalny model psychologicznej diagnozy klinicznej stosowany do badań dzieci niepełnosprawnych intelektualnie; Kompleksowa stymulacja rozwoju dzieci z wrodzonymi i nabytymi dysfunkcjami ośrodkowego układu nerwowego według Wrocławskiego Modelu Usprawniania; Stymulacja czuciowa w rozwoju dzieci głębiej upośledzonych umysłowo; Wczesne wspomaganie dziecka zagrożonego w prawidłowym rozwoju - z doświadczeń Zespołu Terapeutyczno-Konsultacyjnego dla Dzieci z Problemami w Rozwoju; Oddziaływania psychologiczne i logopedyczne we wspomaganiu rozwoju dziecka z niedokształceniem mowy pochodzenia kolorowego; Charakterystyka twórczości plastycznej dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim, umiarkowanym i znacznym; Muzykoterapia jako metoda wspomagania rozwoju dzieci i młodzieży z trudnościami; Wrażliwość moralna osób upośledzonych umysłowo na przykładzie analizy przypadku; Dysleksja w Polsce. Efekt nieharmonijności rozwoju czy zaniedbania pedagogiczne?; Zadania szkoły w tworzeniu systemu pomocy uczniom z trudnościami w rozwoju; Organizacja edukacji dzieci i młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie w województwie dolnośląskim. Część II: Zaburzenia emocjonalne u dzieci i młodzieży jako skutek problemów rozwojowych i patologii rodzinnych. Diagnoza dziecka z zaburzeniami zachowania i jej zastosowanie w pracy pedagoga szkolnego; Zachowania agresywne u 10-letniego chłopca - próba wyjaśnienia przyczyn z zastosowaniem teorii S. M. Johnsona; Wspieranie rozwoju emocjonalnego małego dziecka w kontekście teorii charakteriologiczno-rozwojowej; Podstawowe zagadnienia i pojęcia z zakresu przemocy w rodzinie; Psychologiczne pomaganie dziecku wykorzystanemu seksualnie i jego rodzinie; Społeczne i podmiotowe uwarunkowania aktów suicydalnych dzieci i młodzieży; Wybrane cechy osobowości a strategia radzenia sobie ze stresem u młodzieży we wczesnej fazie adolescencji z chorobą nowotworową; Obrony jako reakcje na zagrożenia stosowane przez adolescentów z chorobą nowotworową; Modele wychowania a koncepcje natury dziecka; Nieprawidłowa komunikacja jako jedna z przyczyn występowania konfliktów w relacjach interpersonalnych. Komunikaty. Koordynacja wzrokowo-ruchowa u dzieci niepełnosprawnych intelektualnie; Pomoc psychologiczna dla rodzin dzieci z trudnościami w rozwoju - rola psychologa w Zespole Wczesnej Interwencji; Przeżycia związane z lękiem u starszych wychowanków Domu Dziecka; Akceptacja i odrzucenie w grupie młodzieży ze szkół średnich; Zaburzenia emocjonalno-motywacyjne u ucznia z dysleksją; Neuropsychologiczna terapia dysleksji rozwojowej. Stymulowanej półkul mózgowych; Psychologiczna charakterystyka buntu wewnętrznego w okresie dorastania. Streszczenie.